درسنامه تفسیر آیات حج: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '== ساختار == ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'حج (ابهام زدایی)' به 'حج (ابهامزدایی)') |
||
| (۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] (تهيه کننده) | [[حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت]] (تهيه کننده) | ||
[[فاکر میبدی، محمد]] ( | [[فاکر میبدی، محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر | |||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1387 ش | | سال نشر = 1387 ش | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17953AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17953AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =3 | | چاپ =3 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =17953 | |||
| کتابخوان همراه نور =17953 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|حج (ابهامزدایی)}} | |||
'''درسنامه تفسیر آیات حج'''، اثر فارسى [[فاکر میبدی، محمد|فاكر ميبدى]]، كتابى است پيرامون تفسير آياتى از قرآن كريم كه در رابطه با حج بيتالله الحرام مىباشد. | |||
با توجه به اهتمام شديد قرآن نسبت به حج، رواست تا براى آگاهى از مقام رفيع حج در قرآن و جايگاه بلند و عظيم حاجيان در اين كتاب آسمانى، آيات بيانگر احكام و تشريعگر مناسك حج و نشانگر سير إلى الله، تفسير و تبيين شود تا رهنمايان حج كه مسئوليت تبيين احكام و اسرار حج را بر عهده دارند، به هنگام حضور در سراى نزول قرآن، با حضور بر اين مائده آسمانى، در ضيافت تدبر و تفكر نيز مهمان «كلام الله» باشند. در همين راستا و به همين انگيزه، گروه آيات و روايات معاونت امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبرى، با مرورى مدققانه در قرآن و استخراج آيات مربوط به حج و تفكيك و دستهبندى آن، با گزينش آياتى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، اثر حاضر را تدوين نمود<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-17</ref> | با توجه به اهتمام شديد قرآن نسبت به حج، رواست تا براى آگاهى از مقام رفيع حج در قرآن و جايگاه بلند و عظيم حاجيان در اين كتاب آسمانى، آيات بيانگر احكام و تشريعگر مناسك حج و نشانگر سير إلى الله، تفسير و تبيين شود تا رهنمايان حج كه مسئوليت تبيين احكام و اسرار حج را بر عهده دارند، به هنگام حضور در سراى نزول قرآن، با حضور بر اين مائده آسمانى، در ضيافت تدبر و تفكر نيز مهمان «كلام الله» باشند. در همين راستا و به همين انگيزه، گروه آيات و روايات معاونت امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبرى، با مرورى مدققانه در قرآن و استخراج آيات مربوط به حج و تفكيك و دستهبندى آن، با گزينش آياتى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، اثر حاضر را تدوين نمود<ref>ر.ک: مقدمه، ص16-17</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب با مقدمه | كتاب با مقدمه نویسنده، آغاز شده و كل مباحث در زير 22 عنوان، به شكل «آيه اول»، «آيه دوم»، «آيه سوم»... و «بيست و دوم» بررسى شده است. | ||
تفسير حاضر، به لحاظ منهج تفسير، اجتهادى است و بهرهمند از همه منابع مىباشد و به لحاظ اتجاه تفسير، اجتماعى و فقهى است و به لحاظ اسلوب شيوه تفسير، موضوعى و به سبک | تفسير حاضر، به لحاظ منهج تفسير، اجتهادى است و بهرهمند از همه منابع مىباشد و به لحاظ اتجاه تفسير، اجتماعى و فقهى است و به لحاظ اسلوب شيوه تفسير، موضوعى و به سبک تفكيكى مىباشد<ref>ر.ک: مقدمه، ص17</ref> | ||
جداى از اينكه در اين نوشته، از آيات قرآن و روايات اهلبيت(ع) در تفسير آيات استفاده شده است، در راستاى اتقان و جامعيت و نقد و بررسى برخى از ديدگاهها نيز از منابع مختلف و معتبر تفسيرى شيعه و سنى نيز استفاده شده است كه برخى از آنها عبارت است از: | جداى از اينكه در اين نوشته، از آيات قرآن و روايات اهلبيت(ع) در تفسير آيات استفاده شده است، در راستاى اتقان و جامعيت و نقد و بررسى برخى از ديدگاهها نيز از منابع مختلف و معتبر تفسيرى شيعه و سنى نيز استفاده شده است كه برخى از آنها عبارت است از: | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۵: | ||
# روض الجنان و [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|روح الجنان]]، [[ابوالفتوح رازی، حسین بن علی|ابوالفتح رازى]]؛ | # روض الجنان و [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|روح الجنان]]، [[ابوالفتوح رازی، حسین بن علی|ابوالفتح رازى]]؛ | ||
# [[تفسير نورالثقلين]]، [[حویزی، عبدعلی|عبدعلى بن جمعه حويزى]]؛ | # [[تفسير نورالثقلين]]، [[حویزی، عبدعلی|عبدعلى بن جمعه حويزى]]؛ | ||
# [[البرهان في تفسير القرآن|البرهان في تفسير القرآن،]] [[بحرانی، هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]]؛ | # [[البرهان في تفسير القرآن|البرهان في تفسير القرآن،]] [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]]؛ | ||
# [[تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب|تفسير كنز الدقائق]]، [[قمی مشهدی، محمد|محمدرضا مشهدى قمى]]؛ | # [[تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب|تفسير كنز الدقائق]]، [[قمی مشهدی، محمد|محمدرضا مشهدى قمى]]؛ | ||
# [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان في تفسير القرآن]]، [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]]؛ | # [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان في تفسير القرآن]]، [[طباطبایی، سید محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]]؛ | ||
# [[من هدی القرآن|من هدى القرآن]]، [[مدرسی، محمدتقی|سيد محمدتقى مدرسى]]؛ | # [[من هدی القرآن|من هدى القرآن]]، [[مدرسی، محمدتقی|سيد محمدتقى مدرسى]]؛ | ||
# [[تفسیر نمونه]]، [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر مكارم شيرازى]] و همكاران. | # [[تفسیر نمونه]]، [[مکارم شیرازی، ناصر|ناصر مكارم شيرازى]] و همكاران. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۴: | ||
# [[التفسير الكبير (فخر رازی)|مفاتيح الغيب (تفسير كبير)]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]؛ | # [[التفسير الكبير (فخر رازی)|مفاتيح الغيب (تفسير كبير)]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]؛ | ||
# [[كشف الأسرار و عدة الأبرار]]، [[میبدی، | # [[كشف الأسرار و عدة الأبرار]]، [[میبدی، احمد بن محمد|ابوالفضل رشيدالدين ميبدى]]؛ | ||
# تفسير كشاف، جارالله [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛ | # تفسير كشاف، جارالله [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛ | ||
# تفسير القرآن الكريم، [[ | # تفسير القرآن الكريم، [[ابن عربی، محمد بن علی|محيىالدين بن عربى]]؛ | ||
# [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|أنوار التنزيل و أسرار التأويل]]، [[بیضاوی، عبدالله بن عمر|عبدالله بن عمر بيضاوى]]؛ | # [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|أنوار التنزيل و أسرار التأويل]]، [[بیضاوی، عبدالله بن عمر|عبدالله بن عمر بيضاوى]]؛ | ||
# [[الجامع لأحكام القرآن]]، محمد بن احمد | # [[الجامع لأحكام القرآن]]، [[قرطبی، محمد بن احمد|محمد بن احمد قرطبى]]؛ | ||
# [[روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني|تفسير روح المعاني]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|سيد محمود آلوسى بغدادى]]؛ | # [[روح المعاني في تفسير القرآن العظيم و السبع المثاني|تفسير روح المعاني]]، [[آلوسی، محمود بن عبدالله|سيد محمود آلوسى بغدادى]]؛ | ||
# [[البحر المحيط في التفسير|تفسير البحر المحيط]]، [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحيان اندلسى]]؛ | # [[البحر المحيط في التفسير|تفسير البحر المحيط]]، [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحيان اندلسى]]؛ | ||
# تفسير القرآن الحكيم، (تفسير المنار)، [[ | # تفسير القرآن الحكيم، (تفسير المنار)، [[محمد رشید رضا]]؛ | ||
# [[في ظلال القرآن]]، [[سید قطب]]<ref>همان، ص18-19</ref> | # [[في ظلال القرآن]]، [[سید قطب]]<ref>همان، ص18-19</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه، ابتدا به سير معنوى حج و اهتمام متقابل حج و قرآن اشاره گرديده و سپس به توضيح انگيزه نگارش كتاب و شيوه تفسيرى آن پرداخته شده و در پايان، از مهمترين منابع مورد استفاده نویسنده، نام برده شده است.<ref>مقدمه، ص11-19</ref> | |||
نویسنده، پيش از پرداختن به تفسير آيات حج، به مقدماتى از دانش تفسير از قبيل تعريف تفسير، اقسام تفسير، عوامل تنويع تفسير و برخى از شرايط آن، اشاره نموده است.<ref>متن كتاب، ص21-37</ref> | |||
از جمله ويژگىهاى كتاب آن است كه تقريبا همه چهل آيهاى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، در زير عنوان آيه اول تا بيست و دوم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و علت كاهش عنوان نيز اين بود كه برخى از آيات كه وحدت محتوايى داشتند و يا ارتباط غير قابل تفكيك داشتند، در يك عنوان قرار گرفتهاند<ref>مقدمه، ص17</ref> | از جمله ويژگىهاى كتاب آن است كه تقريبا همه چهل آيهاى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، در زير عنوان آيه اول تا بيست و دوم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و علت كاهش عنوان نيز اين بود كه برخى از آيات كه وحدت محتوايى داشتند و يا ارتباط غير قابل تفكيك داشتند، در يك عنوان قرار گرفتهاند<ref>مقدمه، ص17</ref> | ||
در تفسير هر آيه، پس از متن آيه، ابتدا برخى از واژگان در آن معنا شده است. پس از آن، اشارهاى به چشمانداز و محتواى كلى آيه شده و در ادامه، به شرح و تفسير پرداخته شده و در پايان هر آيه، به برخى از لطايف و اشارات، اشاره شده است<ref>همان</ref> | در تفسير هر آيه، پس از متن آيه، ابتدا برخى از واژگان در آن معنا شده است. پس از آن، اشارهاى به چشمانداز و محتواى كلى آيه شده و در ادامه، به شرح و تفسير پرداخته شده و در پايان هر آيه، به برخى از لطايف و اشارات، اشاره شده است.<ref>همان</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
فهرست مطالب در ابتدا و كتابنامه منابع مورد استفاده | فهرست مطالب در ابتدا و كتابنامه منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است. | ||
در پاورقىها، علاوه بر ذكر منابع<ref>ر.ک: پاورقى، ص30</ref>، به توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص31</ref> | در پاورقىها، علاوه بر ذكر منابع<ref>ر.ک: پاورقى، ص30</ref>، به توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص31</ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۵: | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۵۲
درسنامه تفسیر آیات حج، اثر فارسى فاكر ميبدى، كتابى است پيرامون تفسير آياتى از قرآن كريم كه در رابطه با حج بيتالله الحرام مىباشد.
| درسنامه تفسیر آیات حج | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت (تهيه کننده) فاکر میبدی، محمد (نویسنده) |
| عنوانهای دیگر | تفسیر آیات حج |
| ناشر | مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1387 ش |
| چاپ | 3 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، حج (ابهامزدایی) را ببینید.
با توجه به اهتمام شديد قرآن نسبت به حج، رواست تا براى آگاهى از مقام رفيع حج در قرآن و جايگاه بلند و عظيم حاجيان در اين كتاب آسمانى، آيات بيانگر احكام و تشريعگر مناسك حج و نشانگر سير إلى الله، تفسير و تبيين شود تا رهنمايان حج كه مسئوليت تبيين احكام و اسرار حج را بر عهده دارند، به هنگام حضور در سراى نزول قرآن، با حضور بر اين مائده آسمانى، در ضيافت تدبر و تفكر نيز مهمان «كلام الله» باشند. در همين راستا و به همين انگيزه، گروه آيات و روايات معاونت امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبرى، با مرورى مدققانه در قرآن و استخراج آيات مربوط به حج و تفكيك و دستهبندى آن، با گزينش آياتى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، اثر حاضر را تدوين نمود[۱]
ساختار
كتاب با مقدمه نویسنده، آغاز شده و كل مباحث در زير 22 عنوان، به شكل «آيه اول»، «آيه دوم»، «آيه سوم»... و «بيست و دوم» بررسى شده است.
تفسير حاضر، به لحاظ منهج تفسير، اجتهادى است و بهرهمند از همه منابع مىباشد و به لحاظ اتجاه تفسير، اجتماعى و فقهى است و به لحاظ اسلوب شيوه تفسير، موضوعى و به سبک تفكيكى مىباشد[۲]
جداى از اينكه در اين نوشته، از آيات قرآن و روايات اهلبيت(ع) در تفسير آيات استفاده شده است، در راستاى اتقان و جامعيت و نقد و بررسى برخى از ديدگاهها نيز از منابع مختلف و معتبر تفسيرى شيعه و سنى نيز استفاده شده است كه برخى از آنها عبارت است از:
الف)- تفاسير شيعه
- التبيان في تفسير القرآن، محمد بن حسن طوسى؛
- تفسير عياشى، محمد بن مسعود عياشى؛
- مجمع البيان في تفسير القرآن، فضل بن حسن طبرسى؛
- روض الجنان و روح الجنان، ابوالفتح رازى؛
- تفسير نورالثقلين، عبدعلى بن جمعه حويزى؛
- البرهان في تفسير القرآن، سيد هاشم بحرانى؛
- تفسير كنز الدقائق، محمدرضا مشهدى قمى؛
- الميزان في تفسير القرآن، سيد محمدحسين طباطبايى؛
- من هدى القرآن، سيد محمدتقى مدرسى؛
- تفسیر نمونه، ناصر مكارم شيرازى و همكاران.
ب)- تفاسير اهل سنت
- مفاتيح الغيب (تفسير كبير)، فخر رازى؛
- كشف الأسرار و عدة الأبرار، ابوالفضل رشيدالدين ميبدى؛
- تفسير كشاف، جارالله زمخشرى؛
- تفسير القرآن الكريم، محيىالدين بن عربى؛
- أنوار التنزيل و أسرار التأويل، عبدالله بن عمر بيضاوى؛
- الجامع لأحكام القرآن، محمد بن احمد قرطبى؛
- تفسير روح المعاني، سيد محمود آلوسى بغدادى؛
- تفسير البحر المحيط، ابوحيان اندلسى؛
- تفسير القرآن الحكيم، (تفسير المنار)، محمد رشید رضا؛
- في ظلال القرآن، سید قطب[۳]
گزارش محتوا
در مقدمه، ابتدا به سير معنوى حج و اهتمام متقابل حج و قرآن اشاره گرديده و سپس به توضيح انگيزه نگارش كتاب و شيوه تفسيرى آن پرداخته شده و در پايان، از مهمترين منابع مورد استفاده نویسنده، نام برده شده است.[۴]
نویسنده، پيش از پرداختن به تفسير آيات حج، به مقدماتى از دانش تفسير از قبيل تعريف تفسير، اقسام تفسير، عوامل تنويع تفسير و برخى از شرايط آن، اشاره نموده است.[۵]
از جمله ويژگىهاى كتاب آن است كه تقريبا همه چهل آيهاى كه ارتباط مستقيم با حج دارد، در زير عنوان آيه اول تا بيست و دوم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است و علت كاهش عنوان نيز اين بود كه برخى از آيات كه وحدت محتوايى داشتند و يا ارتباط غير قابل تفكيك داشتند، در يك عنوان قرار گرفتهاند[۶]
در تفسير هر آيه، پس از متن آيه، ابتدا برخى از واژگان در آن معنا شده است. پس از آن، اشارهاى به چشمانداز و محتواى كلى آيه شده و در ادامه، به شرح و تفسير پرداخته شده و در پايان هر آيه، به برخى از لطايف و اشارات، اشاره شده است.[۷]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتدا و كتابنامه منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
در پاورقىها، علاوه بر ذكر منابع[۸]، به توضيح برخى كلمات و عبارات متن پرداخته شده است.[۹]
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.