معجم المعاجم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '== ساختار== ' به '== ساختار== ')
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =تعریف بنحو الف و نصف الف من المعاجم العربیه التراثیه
| عنوان‌های دیگر =تعریف بنحو الف و نصف الف من المعاجم العربیه التراثیه
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[اقبال، احمد شرقاوی]] (نويسنده)
[[اقبال، احمد شرقاوی]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =
| کد کنگره =
خط ۱۶: خط ۱۶:
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE13251AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE13251AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =8516
| کتابخانۀ دیجیتال نور =13251
| کتابخوان همراه نور =13251
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''معجم المعاجم''' اثر احمد شرقاوى اقبال در موضوع علم لغت به زبان عربى است.
 
'''معجم المعاجم''' اثر [[اقبال، احمد شرقاوی|احمد شرقاوى اقبال]] در موضوع علم لغت به زبان عربى است.


مؤلف در اين كتاب سعى كرده كه تمام كتب لغت را كه تا زمان مؤلف نوشته شده است به صورت موضوعى دسته‌بندى و به اختصار معرفى كند.
مؤلف در اين كتاب سعى كرده كه تمام كتب لغت را كه تا زمان مؤلف نوشته شده است به صورت موضوعى دسته‌بندى و به اختصار معرفى كند.
خط ۳۰: خط ۳۲:


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
 
مؤلف در مقدمه جمعى از محققین غربى و شرقى كه معاجم عربى را مورد تحقيق و نشر قرار داده‌اند را برمى‌شمارد. سپس از منابعى كه مورد استفاده قرار داده نام مى‌برد.
 
مؤلف در مقدمه جمعى از محققين غربى و شرقى كه معاجم عربى را مورد تحقيق و نشر قرار داده‌اند را برمى‌شمارد. سپس از منابعى كه مورد استفاده قرار داده نام مى‌برد.


معاجمى كه در مجموعه‌هاى كتاب ذكر شده به ترتيب عبارت است از:
معاجمى كه در مجموعه‌هاى كتاب ذكر شده به ترتيب عبارت است از:


#مجموعه لغات: در اين مجموعه از 397 كتاب لغت نام برده شده كه از آن جمله است:غريب القرآن، لغت القرآن، الوجوه و النظائر فى القرآن، معرب القرآن، غريب الحديث، كتب المصطلحات، كتب اللهجات، كتب النوادر، كتب المعربات، كتب اللحن و التصويب.
#مجموعه لغات: در اين مجموعه از 397 كتاب لغت نام برده شده كه از آن جمله است:غريب القرآن، لغت القرآن، الوجوه و النظائر فى القرآن، معرب القرآن، غريب الحديث، كتب المصطلحات، كتب اللهجات، كتب النوادر، كتب المعربات، كتب اللحن و التصويب.
#مجموعه موضوعات: معجم‌هايى كه بر اساس موضوعات مرتب شده‌اند كه از آن جمله است: كتب خلق الانسان، كتب خلق الفرس، كتب الابل، كتب الوحوش، كتب الحشرات... كه مجموع معاجم اين بخش به 345 كتاب مى‌رسد.
#مجموعه موضوعات: معجم‌هايى كه بر اساس موضوعات مرتب شده‌اند كه از آن جمله است: كتب خلق الانسان، كتب خلق الفرس، كتب الابل، كتب الوحوش، كتب الحشرات... كه مجموع معاجم اين بخش به 345 مجموعه مى‌رسد.
#مجموعه قلب و ابدال و ما اشتبه فى كيفية نطقه او صوره خطه: مؤلف در اين مجموعه 76 كتاب را برشمرده است.
#مجموعه قلب و ابدال و ما اشتبه فى كيفية نطقه او صوره خطه: مؤلف در اين مجموعه 76 كتاب را برشمرده است.
#مجموعه اشتقاق: كه حاوى 35 كتاب است.
#مجموعه اشتقاق: كه حاوى 35 كتاب است.
خط ۴۶: خط ۴۶:
#مجموعه الطرائف: مؤلف در اين مجموعه نيز 40 كتاب را ذكر كرده است.
#مجموعه الطرائف: مؤلف در اين مجموعه نيز 40 كتاب را ذكر كرده است.


شرقاوى در ذكر كتابهاى معجم، ابتدا نام كتاب و مؤلف آن، سپس نام كسانى كتاب را منسوب به اين مؤلف دانسته‌اند ذكر مى‌كند، در ادامه نسخه‌هاى خطى كتاب كه موجود مى‌باشد را بيان مى‌كند و در پايان، اگر كتاب منتشر شده است، نام انتشارات و محل آن را ذكر مى‌كند. به عنوان مثال:
شرقاوى در ذكر کتاب‌هاى معجم، ابتدا نام كتاب و مؤلف آن، سپس نام كسانى كتاب را منسوب به اين مؤلف دانسته‌اند ذكر مى‌كند، در ادامه نسخه‌هاى خطى كتاب كه موجود مى‌باشد را بيان مى‌كند و در پايان، اگر كتاب منتشر شده است، نام انتشارات و محل آن را ذكر مى‌كند. به عنوان مثال:


#غريب القرآن: اثر ابى عبدالله محمد بن سلام بن عبيد الله بن سالم جمحى متوفى 231ق است. اين كتاب را [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]] در فهرست، و ياقوت در ارشاد، [[سيوطى]] در البغيه و داودى در طبقات المفسرين به محمد بن سلام جمحى نسبت داده است.
#غريب القرآن: اثر ابى عبدالله محمد بن سلام بن عبيدالله بن سالم جمحى متوفى 231ق است. اين كتاب را [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]] در فهرست، و ياقوت در ارشاد، [[سيوطى]] در البغيه و داودى در طبقات المفسرين به محمد بن سلام جمحى نسبت داده است.
#الابدال: اثر ابوطيب عبدالواحد بن على الحلبى اللغوى متوفاى 351ق كه توسط عزالدين تنوخى تحقيق شده و در سال 1960م در دو جلد منتشر شده است.
#الابدال: اثر ابوطيب عبدالواحد بن على الحلبى اللغوى متوفاى 351ق كه توسط عزالدين تنوخى تحقيق شده و در سال 1960م در دو جلد منتشر شده است.


== وضعيت كتاب==
== وضعيت كتاب==
در آخر كتاب، فهرست معاجم، اعلام و مؤلفين مجهول ذكر شده است.
در آخر كتاب، فهرست معاجم، اعلام و مؤلفين مجهول ذكر شده است.


== منابع مقاله==
== منابع مقاله==
مقدمه و متن كتاب
مقدمه و متن كتاب


==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}




[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان و ادبیات عربی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۰۴

معجم المعاجم اثر احمد شرقاوى اقبال در موضوع علم لغت به زبان عربى است.

معجم المعاجم
معجم المعاجم
پدیدآوراناقبال، احمد شرقاوی (نویسنده)
عنوان‌های دیگرتعریف بنحو الف و نصف الف من المعاجم العربیه التراثیه
ناشردار الغرب الإسلامي
مکان نشربیروت - لبنان
سال نشر1993 م
چاپ2
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

مؤلف در اين كتاب سعى كرده كه تمام كتب لغت را كه تا زمان مؤلف نوشته شده است به صورت موضوعى دسته‌بندى و به اختصار معرفى كند.

ساختار

كتاب با مقدمه‌اى از مؤلف آغاز شده است. متن كتاب حاوى معرفى 1407 كتاب لغوى است كه مؤلف آن را در 9 مجموعه معرفى كرده است.

گزارش محتوا

مؤلف در مقدمه جمعى از محققین غربى و شرقى كه معاجم عربى را مورد تحقيق و نشر قرار داده‌اند را برمى‌شمارد. سپس از منابعى كه مورد استفاده قرار داده نام مى‌برد.

معاجمى كه در مجموعه‌هاى كتاب ذكر شده به ترتيب عبارت است از:

  1. مجموعه لغات: در اين مجموعه از 397 كتاب لغت نام برده شده كه از آن جمله است:غريب القرآن، لغت القرآن، الوجوه و النظائر فى القرآن، معرب القرآن، غريب الحديث، كتب المصطلحات، كتب اللهجات، كتب النوادر، كتب المعربات، كتب اللحن و التصويب.
  2. مجموعه موضوعات: معجم‌هايى كه بر اساس موضوعات مرتب شده‌اند كه از آن جمله است: كتب خلق الانسان، كتب خلق الفرس، كتب الابل، كتب الوحوش، كتب الحشرات... كه مجموع معاجم اين بخش به 345 مجموعه مى‌رسد.
  3. مجموعه قلب و ابدال و ما اشتبه فى كيفية نطقه او صوره خطه: مؤلف در اين مجموعه 76 كتاب را برشمرده است.
  4. مجموعه اشتقاق: كه حاوى 35 كتاب است.
  5. مجموعه معاجمى كه بر حروف بنا شده است: كه خود بر سه شكل هستند، يا بر اساس مخارج مرتب شده‌اند، يا بر اساس حرف آخرشان مرتب شده‌اند و يا بر اساس حروف الفبا مرتب شده‌اند. كه در اين قسم 153 كتاب ذكر كرده است.
  6. مجموعه الابنيه: كه حدود 139 كتاب است.
  7. مجموعه المعانى: كه حاوى 139 كتاب است.ب‍
  8. مجموعه الاوشاب (پراكنده): كه حاوى 97 كتاب است.
  9. مجموعه الطرائف: مؤلف در اين مجموعه نيز 40 كتاب را ذكر كرده است.

شرقاوى در ذكر کتاب‌هاى معجم، ابتدا نام كتاب و مؤلف آن، سپس نام كسانى كتاب را منسوب به اين مؤلف دانسته‌اند ذكر مى‌كند، در ادامه نسخه‌هاى خطى كتاب كه موجود مى‌باشد را بيان مى‌كند و در پايان، اگر كتاب منتشر شده است، نام انتشارات و محل آن را ذكر مى‌كند. به عنوان مثال:

  1. غريب القرآن: اثر ابى عبدالله محمد بن سلام بن عبيدالله بن سالم جمحى متوفى 231ق است. اين كتاب را ابن نديم در فهرست، و ياقوت در ارشاد، سيوطى در البغيه و داودى در طبقات المفسرين به محمد بن سلام جمحى نسبت داده است.
  2. الابدال: اثر ابوطيب عبدالواحد بن على الحلبى اللغوى متوفاى 351ق كه توسط عزالدين تنوخى تحقيق شده و در سال 1960م در دو جلد منتشر شده است.

وضعيت كتاب

در آخر كتاب، فهرست معاجم، اعلام و مؤلفين مجهول ذكر شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب

وابسته‌ها