نامی اصفهانی، محمدصادق: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک')
    جز (جایگزینی متن - 'ه سازی ' به 'ه‌سازی ')
     
    (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR07351.jpg|بندانگشتی|نامی اصفهانی، محمد صادق]]
    [[پرونده:NUR07351.jpg|بندانگشتی|نامی اصفهانی، محمد صادق]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|نامی اصفهانی، محمد صادق
    ! نام!! data-type="authorName" |نامی اصفهانی، محمد صادق
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| م‍ن‍ش‍ی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌
    | data-type="authorOtherNames" | م‍ن‍ش‍ی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌


    م‍وس‍وی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌
    م‍وس‍وی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌
    خط ۱۵: خط ۱۵:
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |اصفهان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1204 هـ.ق
    | data-type="authorDeathDate" |1204ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[تاریخ گیتی گشا در تاریخ زندیه]]
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE7351AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE07351AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|نامی (ابهام زدایی)}}


    '''محمدصادق نامی اصفهانی''' (متوفای 1204ق)، متخلص به نامی، شاعر و دبیر پرآوازه نیمه دوم سده دوازدهم هجری، وقایع نگار دربار کریم‌خان زند


    '''محمدصادق نامی اصفهانی''' شاعر و دبير پرآوازه نيمه دوم سده دوازدهم هجرى بود كه به «نامى» تخلص مى‌كرد و از بزرگان سادات موسوى و برادرزاده ميرزا محمدرحيم حكيم باشى، پزشک و منشى سلطان صفوى به شمار مى‌رفت. نياكان او نزديك به 150 سال به فرمان پادشاهان صفويه از فارس به اصفهان رفتند (كمابيش 1030 هجرى) و به طبابت پادشاهان آن سامان سرگرم بودند. محمدصادق در جوانى مشق انشا مى‌كرد و در نظم و نثر چيره‌دست شد و افزون بر نويسندگى و شاعرى و سرودن مثنوى‌هايى به پيروى از خمسه نظامى، به نوشتن تاريخ زنديان پرداخت.
    == خاندان ==
    نیاکان او نزدیک به 150 سال به فرمان پادشاهان صفویه از فارس به اصفهان رفتند (کمابیش 1030 هجرى) و به طبابت پادشاهان آن سامان سرگرم بودند.  


    تاريخ مرگ او بر پايه گزارش شاگردش، ميرزا عبدالكريم 1204 بوده است. از ديوان قصايد و غزليات او اثرى نيست، اما مجموعه مثنوى‌هاى پنج‌گانه او به نام نامه نامى اكنون موجود است و درج گهر، خسرو و شيرين (چهار هزار بيت)، ليلى و مجنون، يوسف و زليخا و وامق و عذرا (دو هزار بيت) را در بر دارد. تاريخ گيتى‌گشا، شهيرترين اثر اوست كه به تاريخ سلسله زنديه مى‌پردازد و اگر چه گمان زده‌اند كه اين نام را شاگردش بر آن اثر نهاده باشد، از گذشته تا كنون چنين ناميده مى‌شده است. نويسندگان و شاعران هم‌روزگار او مانند ابوالحسن غفارى و لطفعلى بيگ آذر بيگدلى، از شخصيت و قلم او به نيكى ياد كرده‌اند.
    او از بزرگان سادات موسوى، از سلسله سادات موسوم به «حکیم سلمانی» اصفهان است و برادرزاده میرزا محمدرحیم حکیم باشى، پزشک و منشى سلطان صفوى به شمار مى‌رفت.  


    او در روزگار محمدجعفر خان، فرمان يافت كه كتابى درباره احوال زنديه بنويسد و تا سال مرگش (1204) بدين كار همت گمارد، اما كتاب او به پايان نرسيد و شاگردش، ميرزا عبدالكريم بن على‌رضا شريف شيرازى اثر او را به پايان برد.
    == ولادت ==
    در اصفهان متولد شد. تاریخ تولد او مشخص نیست.


    محمدصادق در جوانى مشق انشا مى‌کرد و در نظم و نثر چیره‌دست شد و افزون بر نویسندگى و شاعرى و سرودن مثنوى‌هایى به پیروى از خمسه نظامى، به نوشتن تاریخ زندیان پرداخت.
     او در شعر طبعی روان داشت و در انجمن ادبی صباحی شرکت می‌کرد و از شاعران طرفدار سبک بازگشت بود. او به تتبّع و نظیره‌سازی آثار نظامی گنجوی علاقه زیاد داشت لذا خمسه‌ای موسوم به «نامی نامه» (و شامل «دُرج گهر»، «خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «یوسف و زلیخا» و «وامق و عذرا») را به تقلید از خمسه نظامی سرود.پس از درگیری‌های فراوان زندیه و قاجاریه خصوصا آقا محمّدخان قاجار با جعفرخان و لطفعلی خان زند و انقراض سلسله زندیه، «نامی» مورد بی اعتنایی قرار گرفته و به فقر و فاقه مبتلا شد و در خوردن افیون افراط کرد.<ref>مهدوی، مصلح‌الدین، ج3، ص508-509</ref>
    == وفات ==
    تاریخ مرگ او بر پایه گزارش شاگردش، میرزا عبدالکریم 1204ق بوده است.
    == آثار ==
    # خسرو و شیرین
    # لیلی و مجنون
    # وامق و عذرا
    # یوسف و زلیخا
    # درج گوهر
    # ساقی نامه
    # دیوان اشعار
    # تاریخ گیتی گشا
    # منشآت<ref>همان، ص 510</ref>
    ==پانویس ==
    <references />
    ==منابع مقاله==
    مهدوی، مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج2، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، مرکز اصفهان‌شناسی و خانه ملل، چاپ نخست، 1386
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    == وابسته‌ها ==
    [[تاریخ گیتی گشا در تاریخ زندیه]]
    [[تاریخ گیتی گشا در تاریخ زندیه]]


    خط ۵۱: خط ۸۰:


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:شاعران]]
    [[رده:آبان(1400)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۴۶

    نامی اصفهانی، محمد صادق
    نام نامی اصفهانی، محمد صادق
    نام‌های دیگر م‍ن‍ش‍ی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌

    م‍وس‍وی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌

    م‍وس‍وی‌ ن‍ام‍ی‌ اص‍ف‍ه‍ان‍ی‌

    م‍وس‍وی‌ ن‍ام‍ی‌ اص‍ف‍ه‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍د ص‍ادق‌

    نام پدر
    متولد
    محل تولد اصفهان
    رحلت 1204ق
    اساتید
    برخی آثار تاریخ گیتی گشا در تاریخ زندیه
    کد مؤلف AUTHORCODE07351AUTHORCODE

    محمدصادق نامی اصفهانی (متوفای 1204ق)، متخلص به نامی، شاعر و دبیر پرآوازه نیمه دوم سده دوازدهم هجری، وقایع نگار دربار کریم‌خان زند

    خاندان

    نیاکان او نزدیک به 150 سال به فرمان پادشاهان صفویه از فارس به اصفهان رفتند (کمابیش 1030 هجرى) و به طبابت پادشاهان آن سامان سرگرم بودند.

    او از بزرگان سادات موسوى، از سلسله سادات موسوم به «حکیم سلمانی» اصفهان است و برادرزاده میرزا محمدرحیم حکیم باشى، پزشک و منشى سلطان صفوى به شمار مى‌رفت.

    ولادت

    در اصفهان متولد شد. تاریخ تولد او مشخص نیست.

    محمدصادق در جوانى مشق انشا مى‌کرد و در نظم و نثر چیره‌دست شد و افزون بر نویسندگى و شاعرى و سرودن مثنوى‌هایى به پیروى از خمسه نظامى، به نوشتن تاریخ زندیان پرداخت.

     او در شعر طبعی روان داشت و در انجمن ادبی صباحی شرکت می‌کرد و از شاعران طرفدار سبک بازگشت بود. او به تتبّع و نظیره‌سازی آثار نظامی گنجوی علاقه زیاد داشت لذا خمسه‌ای موسوم به «نامی نامه» (و شامل «دُرج گهر»، «خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «یوسف و زلیخا» و «وامق و عذرا») را به تقلید از خمسه نظامی سرود.پس از درگیری‌های فراوان زندیه و قاجاریه خصوصا آقا محمّدخان قاجار با جعفرخان و لطفعلی خان زند و انقراض سلسله زندیه، «نامی» مورد بی اعتنایی قرار گرفته و به فقر و فاقه مبتلا شد و در خوردن افیون افراط کرد.[۱]

    وفات

    تاریخ مرگ او بر پایه گزارش شاگردش، میرزا عبدالکریم 1204ق بوده است.

    آثار

    1. خسرو و شیرین
    2. لیلی و مجنون
    3. وامق و عذرا
    4. یوسف و زلیخا
    5. درج گوهر
    6. ساقی نامه
    7. دیوان اشعار
    8. تاریخ گیتی گشا
    9. منشآت[۲]

    پانویس

    1. مهدوی، مصلح‌الدین، ج3، ص508-509
    2. همان، ص 510

    منابع مقاله

    مهدوی، مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج2، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، مرکز اصفهان‌شناسی و خانه ملل، چاپ نخست، 1386

    وابسته‌ها