اخطب خوارزم، موفق بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
! نام!! data-type="authorName" |موفق بن احمد اخطب خوارزم | ! نام!! data-type="authorName" |موفق بن احمد اخطب خوارزم | ||
|- | |- | ||
| | |نام‌های دیگر | ||
| data-type="authorOtherNames" |موفق بن احمد بن محمد | | data-type="authorOtherNames" |موفق بن احمد بن محمد ابوموید مکفي حنفي (ملقب به خوارزمی) | ||
خطیب خوارزمی، موفق بن احمد | |||
اخطب خوارزمي، موفق بن احمد | |||
ب‍ک‍ري م‍ک‍ي، محمد بن احمد | |||
خوارزمي، | خوارزمي، موفق بن احمد | ||
م‍ک‍ي، | م‍ک‍ي، موفق بن احمد | ||
م‍ک‍ي الخوارزمي، موفق بن احمد | |||
موفق ال‍م‍ک‍ي، ابو ال‍م‍دي‍د | موفق ال‍م‍ک‍ي، ابو ال‍م‍دي‍د ال‍م‍وف‍ق بن احمد | ||
موفق ال‍م‍ک‍ي، موفق بن احمد | |||
موفق بن احمد ال‍م‍ک‍ي | |||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۵: | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" |[[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)]] | | data-type="authorWritings" |[[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)]] | ||
[[المناقب ( | [[المناقب (خوارزمی)]] | ||
[[كفی از یمی (ترجمه کتاب مناقب امیرالمؤمنین علیه‌السلام)]] | [[كفی از یمی (ترجمه کتاب مناقب امیرالمؤمنین علیه‌السلام)]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE01415AUTHORCODE | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01415AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوالمؤید''' '''موفق بن احمد اخطب خوارزم''' (484-567 ق)، فقیه، محدث، خطیب، ادیب، مورخ و شاعر سنی مذهب قرن ششم هجری است که «[[المناقب (خوارزمی)|المناقب]]»، از جمله آثار اوست. از جمله اساتید وی، می‌توان به [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]] و [[نسفی، عمر بن محمد|عمر بن محمد بن احمد نسفی]] (متوفی 537ق) و از شاگردان او، به [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهرآشوب]]، اشاره کرد. | |||
== زندگی‌نامه == | |||
حافظ ابوالمؤید ابومحمد موفق بن احمد بن ابوسعید اسحاق بن مؤید مکى حنفى، معروف به «اخطب خوارزم»، فقیهى دانشور، حافظى مشهور، صاحب حدیثى با اسناد فراوان، خطیبى پرآوازه، آگاه از سیره و تاریخ، شاعر، ادیبی تواناست.<ref>امینی، عبدالحسین، ج4، ص533- 534</ref>. | |||
در تاریخ ولادت و وفات وی، اختلافاتی وجود دارد ولی | [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|حموى]]، در [[معجم الأدباء (یاقوت حموی)|معجم الأدباء]]، ضمن شرح‌حال ابوالعلاء همدانى، به‌عنوان حافظ از او نام برده و [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] در «[[الوافي بالوفيات|الوافى بالوفيات]]» او را ثنا گفته و تقى فارسی در «عقد الثمین في تاريخ البلد الأمین» از او یاد کرده است و نیز قفطى در «أخبار نحاة»، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطى]] در «بغية الوعاة»، محمد عبدالحى در «فوائد البهية»، سید خوانساری در «روضات الجنات»، [[زیدان، جرجی|جرجى زیدان]] در «تاریخ آداب اللغة العربية» و صاحب «معجم المطبوعات» به نقل از «جواهر المضية» در اول کتابش، ضمن مناقب ابوحنیفة از او یاد کرده‌اند. این معاجم، یکسره از تفصیل مشایخ، اساتید، شاگردان و نام کتاب‌هاى او خالى است.<ref>همان، ص534</ref>. | ||
در تاریخ ولادت و وفات وی، اختلافاتی وجود دارد ولی بهاحتمالزیاد، وی در حدود سال 484ق متولد شده و در سال 567ق وفات یافت<ref>ر.ک: همان، ص544- 545</ref>. | |||
==مشایخ== | ==مشایخ== | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
# عبدالملک بن ابوالقاسم بن ابوسهل کروخی (متوفی 548ق)؛ | # عبدالملک بن ابوالقاسم بن ابوسهل کروخی (متوفی 548ق)؛ | ||
# ابوالحسن علی بن الحسین غزنوی (متوفی 551ق) | # ابوالحسن علی بن الحسین غزنوی (متوفی 551ق) | ||
# | # شیخ‌الدین ابوالحسن علی بن احمد بن محمویه جوینی برذی (متوفی 551ق)؛ | ||
# ابوبکر محمد بن عبیدالله بن نصر زاغونی (متوفی 552)؛ | # ابوبکر محمد بن عبیدالله بن نصر زاغونی (متوفی 552)؛ | ||
# محمد بن ابوجعفر محمد طائی (متوفی 555ق)؛ | # محمد بن ابوجعفر محمد طائی (متوفی 555ق)؛ | ||
# ابومنصور شهردار بين | # ابومنصور شهردار بين شيرویه ديلمی (متوفی 558ق)؛ | ||
# الحسن بن احمد بن الحسين بن احمد بن محمد عطار همدان (متوفی 569ق)؛ | # الحسن بن احمد بن الحسين بن احمد بن محمد عطار همدان (متوفی 569ق)؛ | ||
# عبدالملک بن علی بن محمد همدانی؛ | # عبدالملک بن علی بن محمد همدانی؛ | ||
# سعد بن عبدالله بن حسن همدانی مروزی؛ | # سعد بن عبدالله بن حسن همدانی مروزی؛ | ||
# محمد بن محمد شيحی | # محمد بن محمد شيحی خطیب؛ | ||
# محمد بن الحسن بن ابوجعفر بن ابوسهل زورقی؛ | # محمد بن الحسن بن ابوجعفر بن ابوسهل زورقی؛ | ||
# عبدالواحد بن حسن باقرحی؛ | # عبدالواحد بن حسن باقرحی؛ | ||
# عثمان بن احمد صرام خوارزمی و... <ref>همان، ص533- 535</ref>. | # عثمان بن احمد صرام خوارزمی و...<ref>همان، ص533- 535</ref>. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
#ابومحمد عبدالله بن جعفر بن محمد حسینی؛ | #ابومحمد عبدالله بن جعفر بن محمد حسینی؛ | ||
# ابوجعفر محمد بن علی بن شهرآشوب سروی مازندرانی (متوفی 588ق)؛ | # ابوجعفر محمد بن علی بن شهرآشوب سروی مازندرانی (متوفی 588ق)؛ | ||
# | # جمال‌الدین بن معین؛ | ||
# ابوالقاسم ناصر بن احمد بن بكر نحوی (متوفی 607ق) <ref>همان، ص536- 537</ref>. | # ابوالقاسم ناصر بن احمد بن بكر نحوی (متوفی 607ق)<ref>همان، ص536- 537</ref>. | ||
==تألیفات== | ==تألیفات== | ||
# مناقب الإمام ابوحنیفه؛ | # مناقب الإمام ابوحنیفه؛ | ||
# رد الشمس | # رد الشمس لأمیرالمؤمنين علی(ع)؛ | ||
# الأربعين في مناقب النبي | # الأربعين في مناقب النبي الأمین و وصيه أمیرالمؤمنين(ع)؛ | ||
# قضايا | # قضايا أمیرالمؤمنين(ع)؛ | ||
# مقتل الإمام السبط الشهيد(ع)؛ | # مقتل الإمام السبط الشهيد(ع)؛ | ||
# المناقب<ref>همان، ص538- 539</ref>. | # المناقب<ref>همان، ص538- 539</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
امینی، عبدالحسین، «الغدير في الكتاب و السنة»، مرکز الغدیر للدراسات | امینی، عبدالحسین، «الغدير في الكتاب و السنة»، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامية، قم، چاپ اول، 1416. | ||
{{سرور شهیدان}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)]] | [[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)]] | ||
[[المناقب ( | [[مقتل آل الرسول صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم معروف به مقتل الحسین علیه‌السلام]] | ||
[[المناقب (خوارزمی)]] | |||
[[شرح و ترجمه مناقب خوارزمی]] | |||
[[كفی از یمی (ترجمه کتاب مناقب امیرالمؤمنین علیه‌السلام)]] | [[كفی از یمی (ترجمه کتاب مناقب امیرالمؤمنین علیه‌السلام)]] | ||
[[شرح غم حسین | [[شرح غم حسین]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:عاشوراپژوهان]] | |||
[[رده: | |||
نسخهٔ کنونی تا ۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۴۱
| نام | موفق بن احمد اخطب خوارزم |
|---|---|
| نام‌های دیگر | موفق بن احمد بن محمد ابوموید مکفي حنفي (ملقب به خوارزمی)
خطیب خوارزمی، موفق بن احمد اخطب خوارزمي، موفق بن احمد ب‍ک‍ري م‍ک‍ي، محمد بن احمد خوارزمي، موفق بن احمد م‍ک‍ي، موفق بن احمد م‍ک‍ي الخوارزمي، موفق بن احمد موفق ال‍م‍ک‍ي، ابو ال‍م‍دي‍د ال‍م‍وف‍ق بن احمد موفق ال‍م‍ک‍ي، موفق بن احمد موفق بن احمد ال‍م‍ک‍ي |
| نام پدر | احمد |
| متولد | 484ق |
| محل تولد | خوارزم |
| رحلت | 567 ق |
| اساتید |
|
| برخی آثار | مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01415AUTHORCODE |
ابوالمؤید موفق بن احمد اخطب خوارزم (484-567 ق)، فقیه، محدث، خطیب، ادیب، مورخ و شاعر سنی مذهب قرن ششم هجری است که «المناقب»، از جمله آثار اوست. از جمله اساتید وی، می‌توان به زمخشری و عمر بن محمد بن احمد نسفی (متوفی 537ق) و از شاگردان او، به ابن شهرآشوب، اشاره کرد.
زندگی‌نامه
حافظ ابوالمؤید ابومحمد موفق بن احمد بن ابوسعید اسحاق بن مؤید مکى حنفى، معروف به «اخطب خوارزم»، فقیهى دانشور، حافظى مشهور، صاحب حدیثى با اسناد فراوان، خطیبى پرآوازه، آگاه از سیره و تاریخ، شاعر، ادیبی تواناست.[۱].
حموى، در معجم الأدباء، ضمن شرح‌حال ابوالعلاء همدانى، به‌عنوان حافظ از او نام برده و صفدى در «الوافى بالوفيات» او را ثنا گفته و تقى فارسی در «عقد الثمین في تاريخ البلد الأمین» از او یاد کرده است و نیز قفطى در «أخبار نحاة»، سیوطى در «بغية الوعاة»، محمد عبدالحى در «فوائد البهية»، سید خوانساری در «روضات الجنات»، جرجى زیدان در «تاریخ آداب اللغة العربية» و صاحب «معجم المطبوعات» به نقل از «جواهر المضية» در اول کتابش، ضمن مناقب ابوحنیفة از او یاد کرده‌اند. این معاجم، یکسره از تفصیل مشایخ، اساتید، شاگردان و نام کتاب‌هاى او خالى است.[۲].
در تاریخ ولادت و وفات وی، اختلافاتی وجود دارد ولی بهاحتمالزیاد، وی در حدود سال 484ق متولد شده و در سال 567ق وفات یافت[۳].
مشایخ
- عمر بن محمد بن احمد نسفی (متوفی 537ق)؛
- محمود بن عمر زمخشری (متوفی 538ق)؛
- عبدالملک بن ابوالقاسم بن ابوسهل کروخی (متوفی 548ق)؛
- ابوالحسن علی بن الحسین غزنوی (متوفی 551ق)
- شیخ‌الدین ابوالحسن علی بن احمد بن محمویه جوینی برذی (متوفی 551ق)؛
- ابوبکر محمد بن عبیدالله بن نصر زاغونی (متوفی 552)؛
- محمد بن ابوجعفر محمد طائی (متوفی 555ق)؛
- ابومنصور شهردار بين شيرویه ديلمی (متوفی 558ق)؛
- الحسن بن احمد بن الحسين بن احمد بن محمد عطار همدان (متوفی 569ق)؛
- عبدالملک بن علی بن محمد همدانی؛
- سعد بن عبدالله بن حسن همدانی مروزی؛
- محمد بن محمد شيحی خطیب؛
- محمد بن الحسن بن ابوجعفر بن ابوسهل زورقی؛
- عبدالواحد بن حسن باقرحی؛
- عثمان بن احمد صرام خوارزمی و...[۴].
شاگردان
- ناصر بن ابوالمكارم عبدالسید مطرزی خوارزمی حنفی (متوفی 610ق)
- مسلم بن علی ابن الأُخت (متوفی 689ق)؛
- طاهر بن ابوالمكارم عبدالسید بن علی خوارزمی؛
- ابومحمد عبدالله بن جعفر بن محمد حسینی؛
- ابوجعفر محمد بن علی بن شهرآشوب سروی مازندرانی (متوفی 588ق)؛
- جمال‌الدین بن معین؛
- ابوالقاسم ناصر بن احمد بن بكر نحوی (متوفی 607ق)[۵].
تألیفات
- مناقب الإمام ابوحنیفه؛
- رد الشمس لأمیرالمؤمنين علی(ع)؛
- الأربعين في مناقب النبي الأمین و وصيه أمیرالمؤمنين(ع)؛
- قضايا أمیرالمؤمنين(ع)؛
- مقتل الإمام السبط الشهيد(ع)؛
- المناقب[۶].
پانویس
منابع مقاله
امینی، عبدالحسین، «الغدير في الكتاب و السنة»، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامية، قم، چاپ اول، 1416.