طبقات الأطباء و الحكماء (ترجمه محمدكاظم امام): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'طبقات الأطباء (ابهام زدایی)' به 'طبقات الأطباء (ابهام‌زدایی)')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR12687J1.jpg|بندانگشتی|طبقات الأطباء و الحکماء]]
    | تصویر =NUR12687J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =طبقات الأطباء و الحکماء
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =پیشوایان و سرآمدن دانش پزشکی و فلسفه که از روزگار باستان تا پایان سده سوم درخشیده‌اند
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|طبقات الأطباء و الحکماء
    [[امام، محمدکاظم]] (مترجم)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|پیشوایان و سرآمدن دانش پزشکی و فلسفه که از روزگار باستان تا پایان سده سوم درخشیده اند
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[امام، محمد کاظم]] (مترجم)


    [[ابن‌جلجل، سلیمان بن حسان]] (نويسنده)
    [[ابن‌ جلجل، سلیمان بن حسان]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =فارسی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏‎‏R‎‏ ‎‏134‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ط‎‏2
    |data-type='language'|فارسی
    | موضوع =
    |-
    پزشکان
    |کد کنگره  
    | ناشر =
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
    دانشگاه تهران
    |-
    | مکان نشر =تهران - ایران
    |موضوع  
    | سال نشر = 1349 ش  
    |data-type='subject'|پزشکان
    |-
    |ناشر  
    |data-type='publisher'|دانشگاه تهران
    |-
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|تهران - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1349 هـ.ش  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE12687AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12687AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =12687
    | کتابخوان همراه نور =12687
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر|طبقات (ابهام‌زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|طبقات الأطباء (ابهام‌زدایی)}}
    '''طبقات الأطباء و الحکماء''' تألیف [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|سليمان بن حسّان اندلسى]] مشهور به [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]]، از جمله کارهاى گرانمايه فرهنگى است که نویسنده در دربار اموى در شهر قرطبه به انجام رسانده است. اين کتاب را چنان که خود [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]] در مقدمه مى‌گويد به خواهش يکى از اميرزادگان اموى نوشته و در آغاز سال 377ق از نگارش آن فراغت يافته است.


    مورخان و نويسندگانى که از اين کتاب مطالبى نقل کرده‌اند، درباره نام اين کتاب اختلاف کرده و آن را به نام‌هاى گوناگون خوانده و نوشته‌اند. در نسخه‌اى که مورد استناد اين چاپ مى‌باشد نام کتاب بالصراحه نوشته نشده، زيرا صفحه اول -که معمولاً نام کتاب در آن نوشته مى‌شود- را ندارد، و بلافاصله متن کتاب شروع مى‌شود.


    '''طبقات الاطباء و الحكماء''' تألیف سليمان بن حسّان اندلسى مشهور به ابن جلجل، از جمله كارهاى گرانمايه فرهنگى است كه نويسنده در دربار اموى در شهر قرطبه به انجام رسانده است. اين كتاب را چنان كه خود ابن جلجل در مقدمه مى‌گويد به خواهش يكى از اميرزادگان اموى نوشته و در آغاز سال 377ق از نگارش آن فراغت يافته است.
    [[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن‌ ابى‌اصيبعه]] آن را: «کتاب يتضمن ذکر شىء من اخبار الاطباء و الفلاسفه» ناميده است. و [[قفطی، علی بن یوسف|قفطى]] درباره آن مى‌گويد: «کتاب کوچکى است در تاريخ حکما.» [[ابن صاعد اندلسي، صاعد بن احمد|صاعد اندلسى]] نيز عباراتى عيناً از آن نقل کرده، اما آنها را نه به آن کتاب نسبت داده و نه نام کتاب را گفته است.
     
    مورخان و نويسندگانى كه از اين كتاب مطالبى نقل كرده‌اند، درباره نام اين كتاب اختلاف كرده و آن را به نام‌هاى گوناگون خوانده و نوشته‌اند. در نسخه‌اى كه مورد استناد اين چاپ مى‌باشد نام كتاب بالصراحه نوشته نشده، زيرا صفحه اول -كه معمولاً نام كتاب در آن نوشته مى‌شود- را ندارد، و بلافاصله متن كتاب شروع مى‌شود.
     
    ابن‌ابى‌اصيبعه آن را: «كتاب يتضمن ذكر شىء من اخبار الاطباء و الفلاسفه» ناميده است. و قفطى درباره آن مى‌گويد: «كتاب كوچكى است در تاريخ حكما.» صاعد اندلسى نيز عباراتى عيناً از آن نقل كرده، اما آنها را نه به آن كتاب نسبت داده و نه نام كتاب را گفته است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]] اين اثر را در هفت بخش به نگارش در آورده و در هر بخش زندگى دسته‌اى از حکماء و اطباء را نقل کرده که به ترتيب عبارتند از:


    # سرآمدان و پيشروان حکمت پزشکى و فلسفه عاليه.
    # استادان روم و يونان که در دانش پزشکى و فلسفه سرآمد روزگار بوده‌اند.
    # پزشکان و فلاسفه نامدار يونانى که در روزگار فرمانروائى يونانيان پس از دوره تسلط پارس مى‌زيسته‌اند.
    # ناموران يونانى که در دولت امپراطورى روم پس از بنياد شهر رومه -رم- در آسمان حکمت و فلسفه درخشيده‌اند.
    # فلاسفه و پزشکان حوزه علمى اسکندريه.
    # حکما و فلاسفه‌اى که از نژاد روم، سريان و پارس نبوده‌اند.
    # حکماى عصر تمدن اسلامى از مسلمانان و مسيحيان که در علوم طب و فلسفه سرآمد روزگار خود بوده‌اند.


    ابن جلجل اين اثر را در هفت بخش به نگارش در آورده و در هر بخش زندگى دسته‌اى از حكماء و اطباء را نقل كرده كه به ترتيب عبارتند از:
    ==گزارش محتوا==
    در کتاب به زندگى علمى پنجاه‌وهفت پزشک و حکيم دوران کهن اشاره مى‌شود.


    1- سرآمدان و پيشروان حكمت پزشكى و فلسفه عاليه.
    گاه بعضى از زندگى‌نامه‌ها افزون از چند سطر نيست - همانند زندگى‌نامه ابوموسى هارون اشونى<ref>متن کتاب، ص203</ref> و يا ابوبکر احمد بن جابر (ص201) و در مقابل زندگى بعضى از پزشکان چندين صفحه است همانند حنين بن اسحاق<ref>همان، صص142- 144</ref>.


    2- استادان روم و يونان كه در دانش پزشكى و فلسفه سرآمد روزگار بوده‌اند.
    اين کتاب يکى از آثار اواسط سده چهارم است که در اندلس نگاشته شده و از اين عصر کمتر اثرى اسلامى بر جاى مانده است.


    3- پزشكان و فلاسفه نامدار يونانى كه در روزگار فرمانروائى يونانيان پس از دوره تسلط پارس مى‌زيسته‌اند.
    در اين کتاب در تراجم فلاسفه و حکما و پزشکان قديم مطالبى از منابع يونانى و لاتين ياد شده که امروزه اصول آنها از ميان رفته است. [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]] تراجم احوال و آثار گروهى از فضلا و پزشکان مغرب زمين و اندلس را ياد کرده است که در هيچ يک از منابع ديگر يا اصلاً ذکر نشده و يا عيناً از اين کتاب گرفته‌اند.


    4- ناموران يونانى كه در دولت امپراطورى روم پس از بنياد شهر رومه -رم- در آسمان حكمت و فلسفه درخشيده‌اند.
    اما قطع نظر از اين جهات چون اين کتاب يک معجم تراجم رجال است مى‌بايستى جامع باشد، و از اين حيث نقص مهمى در بردارد بدين معنى که [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]] از ذکر ترجمه احوال و آثار گروهى از اعلام پزشکان و حکيمان نامور که در خاور زمين تا زمان مؤلف، طلوع و افول کرده و از نژاد ايرانى بوده‌اند خوددارى و يا غفلت کرده است.


    5- فلاسفه و پزشكان حوزه علمى اسكندريه.
    [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]] از تاريخ زندگانى آن گروه و از آثار و نام و نشانشان يا هيچ آگاهى نداشته و سخنى به ميان نياورده است و يا مانند [[رازی، محمد بن زکریا‏|محمد بن زکرياى رازى]] ترجمه مختصر همراه با داستانى افسانه مانند آورده است. شايد اين کار يعنى خوددارى از آوردن تراجم احوال دانشمندان پارس نيز يکى از جلوه‌هاى سیاسیت نژادپرستى امويان در مغرب زمين بوده است.


    6- حكما و فلاسفه‌اى كه از نژاد روم، سريان و پارس نبوده‌اند.
    ==وضعيت کتاب==
    متن کتاب از روى يک نسخه منحصر به فرد به کوشش دکتر فوآد سيد با پيشگفتار و حواشى محققانه‌اى در تاريخ ماه رمضان 1374ق برابر 1955م در شهر قاهره مصر به چاپ رسيده است.


    7- حكماى عصر تمدن اسلامى از مسلمانان و مسيحيان كه در علوم طب و فلسفه سرآمد روزگار خود بوده‌اند.
    متن کتاب بى‌کم‌وکاست با پيشگفتار و حواشى نامبرده توسط [[امام، محمدکاظم|سيد محمد کاظم امام]] با اندک جرح و تعديل و اختصار به پارسى ترجمه گرديده است. پس از پايان يافتن ترجمه، مترجم تعليقات خود بر متن کتاب را درج نموده است.


    ==گزارش محتوا==
    در پايان کتاب نيز مترجم فهرست اعلام، اماکن و کتب را تنظيم و تدوين نموده است. پس از آن نيز تعليقات مترجم آمده است.


    ==پانویس ==
    <references />


    در كتاب به زندگى علمى پنجاه‌وهفت پزشك و حكيم دوران كهن اشاره مى‌شود.


    گاه بعضى از زندگى‌نامه‌ها افزون از چند سطر نيست - همانند زندگى‌نامه ابوموسى هارون اشونى (ص203) و يا ابوبكر احمد بن جابر (ص201) و در مقابل زندگى بعضى از پزشكان چندين صفحه است همانند حنين بن اسحاق (ص142- 144).
    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن کتاب


    اين كتاب يكى از آثار اواسط سده چهارم است كه در اندلس نگاشته شده و از اين عصر كمتر اثرى اسلامى بر جاى مانده است.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    در اين كتاب در تراجم فلاسفه و حكما و پزشكان قديم مطالبى از منابع يونانى و لاتين ياد شده كه امروزه اصول آنها از ميان رفته است. ابن جلجل تراجم احوال و آثار گروهى از فضلا و پزشكان مغرب زمين و اندلس را ياد كرده است كه در هيچ يك از منابع ديگر يا اصلاً ذكر نشده و يا عيناً از اين كتاب گرفته‌اند.
    [[طبقات الأطباء و الحكماء]]


    اما قطع نظر از اين جهات چون اين كتاب يك معجم تراجم رجال است مى‌بايستى جامع باشد، و از اين حيث نقص مهمى در بردارد بدين معنى كه ابن جلجل از ذكر ترجمه احوال و آثار گروهى از اعلام پزشكان و حكيمان نامور كه در خاور زمين تا زمان مؤلف، طلوع و افول كرده و از نژاد ايرانى بوده‌اند خوددارى و يا غفلت كرده است.
    [[فهرست کتب خطی پزشکی و داروسازی کتابخانه ظاهریه دمشق]]


    ابن جلجل از تاريخ زندگانى آن گروه و از آثار و نام و نشانشان يا هيچ آگاهى نداشته و سخنى به ميان نياورده است و يا مانند [[رازی، محمد بن زکریا‏|محمد بن زكرياى رازى]] ترجمه مختصر همراه با داستانى افسانه مانند آورده است. شايد اين كار يعنى خوددارى از آوردن تراجم احوال دانشمندان پارس نيز يكى از جلوه‌هاى سياسيت نژادپرستى امويان در مغرب زمين بوده است.
    [[فهرست نسخ طبی خطی موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی]]


    ==وضعيت كتاب==
    [[عيون الأنباء في طبقات الأطباء]]


    [[عيون الأنباء في طبقات الأطباء (خزرجی)]]


    متن كتاب از روى يك نسخه منحصر به فرد به كوشش دكتر فوآد سيد با پيشگفتار و حواشى محققانه‌اى در تاريخ ماه رمضان 1374ق برابر 1955م در شهر قاهره مصر به چاپ رسيده است.
    [[الفهرست (ابن نديم)]]


    متن كتاب بى‌كم‌وكاست با پيشگفتار و حواشى نامبرده توسط سيد محمد كاظم امام با اندك جرح و تعديل و اختصار به پارسى ترجمه گرديده است. پس از پايان يافتن ترجمه، مترجم تعليقات خود بر متن كتاب را درج نموده است.


    در پايان كتاب نيز مترجم فهرست اعلام، اماكن و كتب را تنظيم و تدوين نموده است. پس از آن نيز تعليقات مترجم آمده است.
    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن كتاب


    [[رده:کتاب‌شناسی]]


    == پیوندها ==
    [[رده:علوم پزشکی]]
     
    [[رده:تیر (1400)]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۳۹

    طبقات الأطباء و الحکماء
    طبقات الأطباء و الحكماء (ترجمه محمدكاظم امام)
    پدیدآورانامام، محمدکاظم (مترجم) ابن‌ جلجل، سلیمان بن حسان (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرپیشوایان و سرآمدن دانش پزشکی و فلسفه که از روزگار باستان تا پایان سده سوم درخشیده‌اند
    ناشردانشگاه تهران
    مکان نشرتهران - ایران
    سال نشر1349 ش
    چاپ1
    موضوعپزشکان
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏R‎‏ ‎‏134‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ط‎‏2
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، طبقات (ابهام‌زدایی) را ببینید.
    برای دیگر کاربردها، طبقات الأطباء (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    طبقات الأطباء و الحکماء تألیف سليمان بن حسّان اندلسى مشهور به ابن جلجل، از جمله کارهاى گرانمايه فرهنگى است که نویسنده در دربار اموى در شهر قرطبه به انجام رسانده است. اين کتاب را چنان که خود ابن جلجل در مقدمه مى‌گويد به خواهش يکى از اميرزادگان اموى نوشته و در آغاز سال 377ق از نگارش آن فراغت يافته است.

    مورخان و نويسندگانى که از اين کتاب مطالبى نقل کرده‌اند، درباره نام اين کتاب اختلاف کرده و آن را به نام‌هاى گوناگون خوانده و نوشته‌اند. در نسخه‌اى که مورد استناد اين چاپ مى‌باشد نام کتاب بالصراحه نوشته نشده، زيرا صفحه اول -که معمولاً نام کتاب در آن نوشته مى‌شود- را ندارد، و بلافاصله متن کتاب شروع مى‌شود.

    ابن‌ ابى‌اصيبعه آن را: «کتاب يتضمن ذکر شىء من اخبار الاطباء و الفلاسفه» ناميده است. و قفطى درباره آن مى‌گويد: «کتاب کوچکى است در تاريخ حکما.» صاعد اندلسى نيز عباراتى عيناً از آن نقل کرده، اما آنها را نه به آن کتاب نسبت داده و نه نام کتاب را گفته است.

    ساختار

    ابن جلجل اين اثر را در هفت بخش به نگارش در آورده و در هر بخش زندگى دسته‌اى از حکماء و اطباء را نقل کرده که به ترتيب عبارتند از:

    1. سرآمدان و پيشروان حکمت پزشکى و فلسفه عاليه.
    2. استادان روم و يونان که در دانش پزشکى و فلسفه سرآمد روزگار بوده‌اند.
    3. پزشکان و فلاسفه نامدار يونانى که در روزگار فرمانروائى يونانيان پس از دوره تسلط پارس مى‌زيسته‌اند.
    4. ناموران يونانى که در دولت امپراطورى روم پس از بنياد شهر رومه -رم- در آسمان حکمت و فلسفه درخشيده‌اند.
    5. فلاسفه و پزشکان حوزه علمى اسکندريه.
    6. حکما و فلاسفه‌اى که از نژاد روم، سريان و پارس نبوده‌اند.
    7. حکماى عصر تمدن اسلامى از مسلمانان و مسيحيان که در علوم طب و فلسفه سرآمد روزگار خود بوده‌اند.

    گزارش محتوا

    در کتاب به زندگى علمى پنجاه‌وهفت پزشک و حکيم دوران کهن اشاره مى‌شود.

    گاه بعضى از زندگى‌نامه‌ها افزون از چند سطر نيست - همانند زندگى‌نامه ابوموسى هارون اشونى[۱] و يا ابوبکر احمد بن جابر (ص201) و در مقابل زندگى بعضى از پزشکان چندين صفحه است همانند حنين بن اسحاق[۲].

    اين کتاب يکى از آثار اواسط سده چهارم است که در اندلس نگاشته شده و از اين عصر کمتر اثرى اسلامى بر جاى مانده است.

    در اين کتاب در تراجم فلاسفه و حکما و پزشکان قديم مطالبى از منابع يونانى و لاتين ياد شده که امروزه اصول آنها از ميان رفته است. ابن جلجل تراجم احوال و آثار گروهى از فضلا و پزشکان مغرب زمين و اندلس را ياد کرده است که در هيچ يک از منابع ديگر يا اصلاً ذکر نشده و يا عيناً از اين کتاب گرفته‌اند.

    اما قطع نظر از اين جهات چون اين کتاب يک معجم تراجم رجال است مى‌بايستى جامع باشد، و از اين حيث نقص مهمى در بردارد بدين معنى که ابن جلجل از ذکر ترجمه احوال و آثار گروهى از اعلام پزشکان و حکيمان نامور که در خاور زمين تا زمان مؤلف، طلوع و افول کرده و از نژاد ايرانى بوده‌اند خوددارى و يا غفلت کرده است.

    ابن جلجل از تاريخ زندگانى آن گروه و از آثار و نام و نشانشان يا هيچ آگاهى نداشته و سخنى به ميان نياورده است و يا مانند محمد بن زکرياى رازى ترجمه مختصر همراه با داستانى افسانه مانند آورده است. شايد اين کار يعنى خوددارى از آوردن تراجم احوال دانشمندان پارس نيز يکى از جلوه‌هاى سیاسیت نژادپرستى امويان در مغرب زمين بوده است.

    وضعيت کتاب

    متن کتاب از روى يک نسخه منحصر به فرد به کوشش دکتر فوآد سيد با پيشگفتار و حواشى محققانه‌اى در تاريخ ماه رمضان 1374ق برابر 1955م در شهر قاهره مصر به چاپ رسيده است.

    متن کتاب بى‌کم‌وکاست با پيشگفتار و حواشى نامبرده توسط سيد محمد کاظم امام با اندک جرح و تعديل و اختصار به پارسى ترجمه گرديده است. پس از پايان يافتن ترجمه، مترجم تعليقات خود بر متن کتاب را درج نموده است.

    در پايان کتاب نيز مترجم فهرست اعلام، اماکن و کتب را تنظيم و تدوين نموده است. پس از آن نيز تعليقات مترجم آمده است.

    پانویس

    1. ↑ متن کتاب، ص203
    2. ↑ همان، صص142- 144


    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=طبقات_الأطباء_و_الحكماء_(ترجمه_محمدكاظم_امام)&oldid=753521»