المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'نامه‏ها' به 'نامه‏‌ها')
    جز (جایگزینی متن - 'المصباح (ابهام زدایی)' به 'المصباح (ابهام‌زدایی)')
     
    (۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR02092J1.jpg|بندانگشتی|المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي]]
    | تصویر =NUR02092J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =الوجیز. شرح
    |-
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|الوجیز. شرح


    فتح العزیز فی شرح الوجیز
    فتح العزیز فی شرح الوجیز
    |-
    | پدیدآوران =
    |پدیدآورندگان
    [[غزالی، محمد بن محمد]] (نویسنده)
    |data-type='authors'|[[غزالی، محمد بن محمد]] (نويسنده)


    [[رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد]] (نويسنده)
    [[رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد]] (نویسنده)


    [[فیومی، احمد بن محمد]] (نويسنده)
    [[فیومی، احمد بن محمد]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏175‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏غ‎‏4‎‏ ‎‏و‎‏30247
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    احادیث اهل سنت
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏175‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏غ‎‏4‎‏ ‎‏و‎‏30247
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|احادیث اهل سنت


    رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، - 623ق. فتح العزیز فی شرح الوجیز - واژه نامه‏‌ها
    رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، - 623ق. فتح العزیز فی شرح الوجیز - واژه‌نامه‏‌ها


    زبان عربی - واژه نامه‎ها
    زبان عربی - واژه‌نامه‌ها


    غزالی، محمد بن محمد، 450 - 505ق. الوجیز - نقد و تفسیر
    غزالی، محمد بن محمد، 450 - 505ق. الوجیز - نقد و تفسیر


    فقه شافعی - قرن 5ق. - واژه نامه‏‌ها
    فقه شافعی - قرن 5ق. - واژه‌نامه‏‌ها
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    مؤسسة دار الهجرة
    |data-type='publisher'|موسسة دار الهجرة
    | مکان نشر =قم - ایران
    |-
    | سال نشر = 1414 ق  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1414 هـ.ق  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2092AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02092AUTOMATIONCODE
    | چاپ =2
    | تعداد جلد =2
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =02092
    | کتابخوان همراه نور =02092
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر| المصباح (ابهام‌زدایی)}}
    '''المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعى''' اثر [[فیومی، احمد بن محمد|احمد بن محمد مقرى فيومى]]، يك فرهنگ لغت عربى به عربى است كه مؤلف آن به صورت گزينشى در انتخاب واژگان عمل كرده است.


    == معرفى اجمالى==
    وى در اين اثر، كلمات غريب شرح الوجيز رافعى را جمع‌آورى كرده و تعدادى از لغات و الفاظ مشتبهه به آن اضافه كرده است. مؤلف در اين كار از هفتاد كتاب كمك گرفته است و در سال 734ق آن را به اتمام رسانده است.


    گزينش لغات خاص و بررسى كامل هر لغت، باعث شده حجم كتاب، كم باشد و كتاب لغات محدودى را دربر گيرد و كسانى بتوانند از اين كتاب استفاده كنند كه بر ادبيات عرب تسلط كامل داشته باشند.
    مؤلف، کتاب را به هدف توضیح کلمات غریب برای «شرح الوجیر» رافعی تأليف کرده است؛ لذا لغات موجود در آن بسیار محدود می‌باشد.<ref>كتاب فقه اللغة، محمد ملكى نهاوندى، ص92</ref> 
    او در مقدمه کتاب می‌گوید:


    «المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعى» اثر احمد بن محمد مقرى فيومى، يك فرهنگ لغت عربى به عربى است كه مؤلف آن به صورت گزينشى در انتخاب واژگان عمل كرده است. وى در اين اثر، كلمات غريب شرح الوجيز رافعى را جمع‌آورى كرده و تعدادى از لغات و الفاظ مشتبهه به آن اضافه كرده است. مؤلف در اين كار از هفتاد كتاب كمك گرفته است و در سال 734ق آن را به اتمام رسانده است.
    فانی کنت جمعت کتابا فی غریب شرح الوجیر الامام الرافعی و اوسعت فیه من تصاریف الکلمه و اضفت الیه زیادات من لغه غیره..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/19236/1/3 المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، فیومی، ص3]</ref> <ref>المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، فیومی، ص5</ref>


    گزينش لغات خاص و بررسى كامل هر لغت، باعث شده حجم كتاب، كم باشد و كتاب لغات محدودى را دربر گيرد و كسانى بتوانند از اين كتاب استفاده كنند كه بر ادبيات عرب تسلط كامل داشته باشند.
    بر همین اساس در ابتدای کتاب، مخاطب خود را کسانی می‌داند که در ادبیات عرب قوی باشند و آن را یک معجم علمی معرفی می‌کند (با مراجعه به کتاب و مشاهده آن می‌توان بر این مطلب واقف شد). گزینش لغات خاص و بررسی کامل هر لغت، باعث شده حجم کتاب، کم باشد و کتاب لغات محدودی را دربر گیرد.


    == ساختار==
    == ساختار==
    كتاب در يك جلد و بر اساس حروف الفبا (با توجه به حروف اصلى كلمه)، و رعايت ترتيب حروف اصلى (فاء الفعل، عين الفعل، لام الفعل) تدوين شده است. وى در اسامى، ابتدا واژگانى را كه مكسور الاول هستند ذكر كرده، سپس مضموم الاول در پایان مفتوح الاول را ترجمه نموده است و افعال را نيز به ترتيب رايج طبق وزنشان مرتب و ترجمه نموده است.


    در ترتيب كتاب، كلمات رباعى و خماسى را همراه با كلمات ثلاثى ذكر كرده است؛ البته مؤلف در اين كار سعى كرده كه بين حروف كلمات رباعى و خماسى با ثلاثى اتحادى در حروف اصلیشان ايجاد كند؛ مثلاً «برقع» را همراه با «برق» آورده است؛ زيرا برقع از جهات حروف با برق متفق است. وى احاديث بسيارى به عنوان شاهد مثال در كتاب ذكر مى‌كند.


    كتاب در يك جلد و بر اساس حروف الفبا (با توجه به حروف اصلى كلمه)، و رعايت ترتيب حروف اصلى (فاء الفعل، عين الفعل، لام الفعل) تدوين شده است. وى در اسامى، ابتدا واژگانى را كه مكسور الاول هستند ذكر كرده، سپس مضموم الاول در پايان مفتوح الاول را ترجمه نموده است و افعال را نيز به ترتيب رايج طبق وزنشان مرتب و ترجمه نموده است.
    مؤلف در بسيارى از موارد شرح لغوى كلمه را رها كرده و به بررسى معناى فقهى آن پرداخته است، همچنين طرح بعضى مسائل فقه اللغه و مباحث ادبى را نيز در قسمت‌هاى مختلف كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه توجه به تذكير و تأنيث و سعى در ذكر جمع‌هاى اسامى در كتاب قابل توجه است و دلالت بر دقت مؤلف مى‌كند.


    در ترتيب كتاب، كلمات رباعى و خماسى را همراه با كلمات ثلاثى ذكر كرده است؛ البته مؤلف در اين كار سعى كرده كه بين حروف كلمات رباعى و خماسى با ثلاثى اتحادى در حروف اصليشان ايجاد كند؛ مثلاً «برقع» را همراه با «برق» آورده است؛ زيرا برقع از جهات حروف با برق متفق است. وى احاديث بسيارى به عنوان شاهد مثال در كتاب ذكر مى‌كند.
    ==گزارش محتوا==
    مؤلف در مقدمه سبب تألیف كتاب و روش تألیف خود را با مثالهایى بيان كرده است. سپس وارد متن كتاب مى‌شود كه با حرف الف شروع كرده است و هر حرف را با نام كتاب ذكر و به تعداد حروف عربى كه 28 حرف مى‌باشد كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه قبل از ذكر حرف آخر يعنى حرف ياء بابى به نام «باب لا» ذكر كره كه در آن به معانى مختلف آن پرداخته است. سپس به «باب ياء» پرداخته و در پایان خاتمه‌اى نسبتاً طولانى ذكر كرده كه در آن به برخى از قواعد زبان عربى پرداخته است كه دلالت بر دقت مؤلف مى‌كند.


    مؤلف در بسيارى از موارد شرح لغوى كلمه را رها كرده و به بررسى معناى فقهى آن پرداخته است، همچنين طرح بعضى مسائل فقه اللغه و مباحث ادبى را نيز در قسمت‌هاى مختلف كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه توجه به تذكير و تأنيث و سعى در ذكر جمع‌هاى اسامى در كتاب قابل توجه است و دلالت بر دقت مؤلف مى‌كند.== گزارش محتوا==
    مؤلف در خاتمه كتاب تعدادى از مباحث ادبى را در ضمن فصل‌هایى مورد بحث قرار داده است.


    ==پانویس==
    <references/>


    مؤلف در مقدمه سبب تألیف كتاب و روش تألیف خود را با مثالهايى بيان كرده است. سپس وارد متن كتاب مى‌شود كه با حرف الف شروع كرده است و هر حرف را با نام كتاب ذكر و به تعداد حروف عربى كه 28 حرف مى‌باشد كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه قبل از ذكر حرف آخر يعنى حرف ياء بابى به نام «باب لا» ذكر كره كه در آن به معانى مختلف آن پرداخته است. سپس به «باب ياء» پرداخته و در پايان خاتمه‌اى نسبتاً طولانى ذكر كرده كه در آن به برخى از قواعد زبان عربى پرداخته است كه دلالت بر دقت مؤلف مى‌كند.
    == منابع مقاله==
    مقدمه و متن كتاب.


    مؤلف در خاتمه كتاب تعدادى از مباحث ادبى را در ضمن فصل‌هايى مورد بحث قرار داده است.
    كتاب فقه اللغة، محمد ملكى نهاوندى


    == منابع مقاله==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
     
    [[معجم المصطلحات الإسلامیة في المصباح المنیر]]
     
    [[المصباح المنير]]
     
    [[الآداب الشرعیة و المنح المرعیة]]
     
    [[الفروق]]
     
    [[الفقه عند الشيخ الأكبر محي الدين إبن العربي]]
     
    [[العدة في أصول الفقه (بغدادی حنبلی)]]
     
    [[الهداية في تخريج أحاديث البداية (بداية المجتهد لابن رشد)]]


    [[بداية المجتهد و نهاية المقتصد]]


    1-مقدمه و متن كتاب.
    [[شرح بداية المجتهد ونهاية المقتصد]]


    كتاب فقه اللغة، محمد ملكى نهاوندى، ص92.
    [[كتاب الآثار]]


    [[گنجینه اصطلاحات فقهی و اصولی]]


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/19236 مطالعه کتاب المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۵

    المصباح المنیر في غریب الشرح الکبیر للرافعي
    المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي
    پدیدآورانغزالی، محمد بن محمد (نویسنده)

    رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد (نویسنده)

    فیومی، احمد بن محمد (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرالوجیز. شرح فتح العزیز فی شرح الوجیز
    ناشرمؤسسة دار الهجرة
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1414 ق
    چاپ2
    موضوعاحادیث اهل سنت

    رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد، - 623ق. فتح العزیز فی شرح الوجیز - واژه‌نامه‏‌ها

    زبان عربی - واژه‌نامه‌ها

    غزالی، محمد بن محمد، 450 - 505ق. الوجیز - نقد و تفسیر

    فقه شافعی - قرن 5ق. - واژه‌نامه‏‌ها
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏175‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏غ‎‏4‎‏ ‎‏و‎‏30247
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعى اثر احمد بن محمد مقرى فيومى، يك فرهنگ لغت عربى به عربى است كه مؤلف آن به صورت گزينشى در انتخاب واژگان عمل كرده است.

    وى در اين اثر، كلمات غريب شرح الوجيز رافعى را جمع‌آورى كرده و تعدادى از لغات و الفاظ مشتبهه به آن اضافه كرده است. مؤلف در اين كار از هفتاد كتاب كمك گرفته است و در سال 734ق آن را به اتمام رسانده است.

    گزينش لغات خاص و بررسى كامل هر لغت، باعث شده حجم كتاب، كم باشد و كتاب لغات محدودى را دربر گيرد و كسانى بتوانند از اين كتاب استفاده كنند كه بر ادبيات عرب تسلط كامل داشته باشند.

    مؤلف، کتاب را به هدف توضیح کلمات غریب برای «شرح الوجیر» رافعی تأليف کرده است؛ لذا لغات موجود در آن بسیار محدود می‌باشد.[۱] 

    او در مقدمه کتاب می‌گوید:

    فانی کنت جمعت کتابا فی غریب شرح الوجیر الامام الرافعی و اوسعت فیه من تصاریف الکلمه و اضفت الیه زیادات من لغه غیره..[۲] [۳]

    بر همین اساس در ابتدای کتاب، مخاطب خود را کسانی می‌داند که در ادبیات عرب قوی باشند و آن را یک معجم علمی معرفی می‌کند (با مراجعه به کتاب و مشاهده آن می‌توان بر این مطلب واقف شد). گزینش لغات خاص و بررسی کامل هر لغت، باعث شده حجم کتاب، کم باشد و کتاب لغات محدودی را دربر گیرد.

    ساختار

    كتاب در يك جلد و بر اساس حروف الفبا (با توجه به حروف اصلى كلمه)، و رعايت ترتيب حروف اصلى (فاء الفعل، عين الفعل، لام الفعل) تدوين شده است. وى در اسامى، ابتدا واژگانى را كه مكسور الاول هستند ذكر كرده، سپس مضموم الاول در پایان مفتوح الاول را ترجمه نموده است و افعال را نيز به ترتيب رايج طبق وزنشان مرتب و ترجمه نموده است.

    در ترتيب كتاب، كلمات رباعى و خماسى را همراه با كلمات ثلاثى ذكر كرده است؛ البته مؤلف در اين كار سعى كرده كه بين حروف كلمات رباعى و خماسى با ثلاثى اتحادى در حروف اصلیشان ايجاد كند؛ مثلاً «برقع» را همراه با «برق» آورده است؛ زيرا برقع از جهات حروف با برق متفق است. وى احاديث بسيارى به عنوان شاهد مثال در كتاب ذكر مى‌كند.

    مؤلف در بسيارى از موارد شرح لغوى كلمه را رها كرده و به بررسى معناى فقهى آن پرداخته است، همچنين طرح بعضى مسائل فقه اللغه و مباحث ادبى را نيز در قسمت‌هاى مختلف كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه توجه به تذكير و تأنيث و سعى در ذكر جمع‌هاى اسامى در كتاب قابل توجه است و دلالت بر دقت مؤلف مى‌كند.

    گزارش محتوا

    مؤلف در مقدمه سبب تألیف كتاب و روش تألیف خود را با مثالهایى بيان كرده است. سپس وارد متن كتاب مى‌شود كه با حرف الف شروع كرده است و هر حرف را با نام كتاب ذكر و به تعداد حروف عربى كه 28 حرف مى‌باشد كتاب ذكر كرده است. لازم به ذكر است كه قبل از ذكر حرف آخر يعنى حرف ياء بابى به نام «باب لا» ذكر كره كه در آن به معانى مختلف آن پرداخته است. سپس به «باب ياء» پرداخته و در پایان خاتمه‌اى نسبتاً طولانى ذكر كرده كه در آن به برخى از قواعد زبان عربى پرداخته است كه دلالت بر دقت مؤلف مى‌كند.

    مؤلف در خاتمه كتاب تعدادى از مباحث ادبى را در ضمن فصل‌هایى مورد بحث قرار داده است.

    پانویس

    1. كتاب فقه اللغة، محمد ملكى نهاوندى، ص92
    2. المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، فیومی، ص3
    3. المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، فیومی، ص5

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    كتاب فقه اللغة، محمد ملكى نهاوندى

    وابسته‌ها