طبقات الشافعیة الکبری: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'ابوالحسن اشعری' به 'ابوالحسن اشعری ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'طبقات الشافعية (ابهام زدایی)' به 'طبقات الشافعية (ابهامزدایی)') |
||
| (۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11723J1.jpg | |||
| عنوان =طبقات الشافعية الکبري | |||
| | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | |||
[[سبکی، عبدالوهاب بن علی]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[طناحي، محمود محمد]] (محقق) | [[طناحي، محمود محمد]] (محقق) | ||
[[حلو، عبدالفتاح محمد]] (محقق) | [[حلو، عبدالفتاح محمد]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 54/4 /س2ط2 | ||
| موضوع = | |||
1.شافعيه - سرگذشتنامه | |||
|کد کنگره | 2.فقيهان شافعي - سرگذشتنامه | ||
| ناشر = | |||
دار إحياء الکتب العربية | |||
|موضوع | | مکان نشر =مصر - قاهره | ||
| سال نشر = | |||
2.فقيهان شافعي - | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11723AUTOMATIONCODE | |||
|ناشر | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =10 | |||
|- | | کتابخانۀ دیجیتال نور =11723 | ||
| | | کتابخوان همراه نور =11723 | ||
| | | کد پدیدآور = | ||
| | | پس از = | ||
| | | پیش از = | ||
| | }} | ||
| | {{کاربردهای دیگر|طبقات (ابهامزدایی)}} | ||
| | {{کاربردهای دیگر|طبقات الشافعية (ابهامزدایی)}} | ||
| | |||
|} | |||
'''طبقات الشافعیة الکبری'''، مهمترین کتاب [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|تاجالدین سبکی]] (ت 1370/771م) میباشد که با تحقیق [[حلو، عبدالفتاح محمد|عبدالفتاح محمد حلو]] و [[طناحي، محمود محمد|محمود محمد طناحی]] به زبان عربی منتشر شده است. | |||
'''طبقات الشافعیة الکبری'''، | |||
این کتاب فرهنگ | این کتاب فرهنگ نامهای در خصوص شرح حال و زندگینامهی علمای شافعی است، که در آن به ذکر حال علمای شافعی مذهب و نسب و روایات و طبقه و کتابهای به جای مانده از آنها (بین سده دوم تا هفتم) پرداخته است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
این کتاب ده جلد دارد، جلد اول از دو مقدمه تشکیل شده که توسط محققین کتاب و مؤلف نگاشته شده است و در آن سعی شده برای بیان مقصود خود با آوردن اسناد گوناگون احادیث زیادی را از پیامبر(ص) نقل نمایند. این روش همانند کاری است که [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] در کتاب «تبیین کذب المفتری» انجام داده است. | این کتاب ده جلد دارد، جلد اول از دو مقدمه تشکیل شده که توسط محققین کتاب و مؤلف نگاشته شده است و در آن سعی شده برای بیان مقصود خود با آوردن اسناد گوناگون احادیث زیادی را از پیامبر(ص) نقل نمایند. این روش همانند کاری است که [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساکر]] در کتاب «تبیین کذب المفتری» انجام داده است. | ||
مؤلف، طبقات کتابش را بر اساس حروف معجم | مؤلف، طبقات کتابش را بر اساس حروف معجم دستهبندی نموده است؛ البته از باب تبرک و تیمن در هر طبقهای با اسامی احمد و محمد آغاز کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص5-71</ref> | ||
جلد دوم، شامل طبقه اول و دوم است. طبقه اول کسانی هستند که با شافعی مجالست داشتهاند و طبقه دوم کسانی که بعد از سال 200 وفات نمودهاند<ref>همان، ص181</ref> | جلد دوم، شامل طبقه اول و دوم است. طبقه اول کسانی هستند که با شافعی مجالست داشتهاند و طبقه دوم کسانی که بعد از سال 200 وفات نمودهاند<ref>همان، ص181</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۵۴: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
جلد اول از | جلد اول از مقدمهای طولانی توسط محققین و مؤلف تشکیل یافته که در آن احادیث فراوانی با سلسله اسنادی از علمای شافعی تا پیامبر اسلام(ص) نقل گردیده است. همچنین در ادامه مقدمه، مؤلف فصلی را در باب برخی اشعار شافعی آورده است<ref>ر.ک: همان، ج1، ص291</ref> | ||
همچنین فصل دیگری در بیان شهرهای اسلام و میزان معتقدان مذهب شافعی در آنها و اسامی کتابهایی درباره علمای آن شهرها آورده است<ref>ر.ک: همان، ص324</ref> | همچنین فصل دیگری در بیان شهرهای اسلام و میزان معتقدان مذهب شافعی در آنها و اسامی کتابهایی درباره علمای آن شهرها آورده است<ref>ر.ک: همان، ص324</ref> | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۰: | ||
در جلد دوم تا دهم کتاب، به ذکر حال علمای شافعی پرداخته شده است که نویسنده آنها را در هفت طبقه قرار داده است. | در جلد دوم تا دهم کتاب، به ذکر حال علمای شافعی پرداخته شده است که نویسنده آنها را در هفت طبقه قرار داده است. | ||
مهمترین ویژگیهای کتاب عبارتند از: | |||
#نویسنده سعی کرده تا جایی که برایش ممکن بوده، علاوه بر نسب، کنیه، مکارم اخلاقی و محسنات رفتاری افراد را در کتاب خود بیان نماید؛ | #نویسنده سعی کرده تا جایی که برایش ممکن بوده، علاوه بر نسب، کنیه، مکارم اخلاقی و محسنات رفتاری افراد را در کتاب خود بیان نماید؛ مثلاًمینویسد: محمد بن احمد بن محمد بن عبدالله بن عباد مکنی به ابوعاصم عبادی هروی، پیشوایی بزرگ، قاضی مذهب، دریایی جوشان از دانش و... بود<ref>همان، ج4، ص104</ref> | ||
#همچنین درصورتی که تاریخ تولد و وفات فردی مشخص باشد آن را نقل کرده است؛ | #همچنین درصورتی که تاریخ تولد و وفات فردی مشخص باشد آن را نقل کرده است؛ مثلاًدرباره ابوعاصم عبادی مینویسد: «وی در سال 375ق متولد گردید»<ref>ر.ک: همان</ref>و درصورتی که در موردی نقل قولهای مختلفی در مورد ولادت<ref>ر.ک: همان، ج2، ص110</ref>و یا وفات<ref>ر.ک: همان، ص111</ref>فردی وجود دارد در کتابش میآورد. | ||
#همچنین | #همچنین مهمترین اساتید و شاگردان او را ذکر میکند؛ مثلاًمینویسد: | ||
ابوعاصم عبادی هروی از چهار عالم بزرگ عصر خویش اخذ علم نموده است که عبارتند از: قاضی ابومنصور محمد بن احمد ازدی هروی، قاضی ابوعمر بسطامی، ابوطاهر زیادی و ابواسحاق اسفراینی<ref>ر.ک: همان، ج4، ص104</ref> | ابوعاصم عبادی هروی از چهار عالم بزرگ عصر خویش اخذ علم نموده است که عبارتند از: قاضی ابومنصور محمد بن احمد ازدی هروی، قاضی ابوعمر بسطامی، ابوطاهر زیادی و ابواسحاق اسفراینی<ref>ر.ک: همان، ج4، ص104</ref> | ||
#مؤلف سعی کرده گفتار بزرگان درباره افراد را نیز بیان نماید؛ | #مؤلف سعی کرده گفتار بزرگان درباره افراد را نیز بیان نماید؛ مثلاًمینویسد: ابن دبیثی در مورد اسعد بن عجلی میگوید: او زاهد بود، آگاهی کاملی به مذهب داشت، از دسترنج خود میخورد و در اصفهان به فتوای او عمل میشد<ref>ر.ک: همان، ج8، ص127</ref> | ||
#همچنین کتابهای نگاشته شده توسط فرد را ذکر میکند؛ | #همچنین کتابهای نگاشته شده توسط فرد را ذکر میکند؛ مثلاًمینویسد: | ||
عجلی کتابیبه نام «آفات الوعاظ» | عجلی کتابیبه نام «آفات الوعاظ» جمعآوری نمود و نیز کتاب «شرح مشکلات الوسیط و الوجیز» و کتاب «تتمة التتمة» از جمله کتابهای اوست<ref>ر.ک: همان</ref> | ||
#همچنین فوایدی از سخنان و یا گفتار و رفتار یک فرد را تحت عنوان فوائد میآورد<ref>ر.ک: همان، ج2، ص156</ref> | #همچنین فوایدی از سخنان و یا گفتار و رفتار یک فرد را تحت عنوان فوائد میآورد<ref>ر.ک: همان، ج2، ص156</ref> | ||
#همچنین این کتاب مشتمل بر برخی مناظرات است؛ همانند آنچه در مناظره شافعی با [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] درباره ترک کننده نماز بیان شده<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>و یا | #همچنین این کتاب مشتمل بر برخی مناظرات است؛ همانند آنچه در مناظره شافعی با [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] درباره ترک کننده نماز بیان شده<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>و یا مناظرهای که از شافعی با ابوعبیده نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص159</ref> | ||
#در ابتدای برخی از جلدهای کتاب، محققین، مطلب مختصری را با عنوان «بیان» در تبیین اینکه این جلد از کتاب از روی کدام نسخه نوشته شده است، آوردهاند<ref>ر.ک: همان، ج9، ص3</ref> | #در ابتدای برخی از جلدهای کتاب، محققین، مطلب مختصری را با عنوان «بیان» در تبیین اینکه این جلد از کتاب از روی کدام نسخه نوشته شده است، آوردهاند<ref>ر.ک: همان، ج9، ص3</ref> | ||
#برخلاف فقهای اشاعره سنتی، سبکی با تفکر معتزله و به خصوص [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعری]] | #برخلاف فقهای اشاعره سنتی، سبکی با تفکر معتزله و به خصوص [[اشعری، علی بن اسماعیل|ابوالحسن اشعری]] میانه خوبی دارد. سبکی با تجلیل و تعظیم بسیار، نام او را در طبقات الشافعیة الکبری آورده و تا توانسته در مناقب و فضائلش سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ج3، ص347</ref> | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
| خط ۸۷: | خط ۷۸: | ||
محققین در پاورقیهای کتاب، آدرس آیات<ref>همان، ج1، ص15</ref>و منابع<ref>همان، ج1، ص87</ref>، معنای یک واژه<ref>همان، ج1، ص24</ref>، کیفیت ضبط یک نام و یا محل<ref>همان، ج2، ص243</ref>، نظرات دیگر درباره زمان وفات یک فرد<ref>همان، ج2، ص242</ref>، نسخه بدل<ref>ج1، ص8</ref>و... را بیان کردهاند. | محققین در پاورقیهای کتاب، آدرس آیات<ref>همان، ج1، ص15</ref>و منابع<ref>همان، ج1، ص87</ref>، معنای یک واژه<ref>همان، ج1، ص24</ref>، کیفیت ضبط یک نام و یا محل<ref>همان، ج2، ص243</ref>، نظرات دیگر درباره زمان وفات یک فرد<ref>همان، ج2، ص242</ref>، نسخه بدل<ref>ج1، ص8</ref>و... را بیان کردهاند. | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
| خط ۹۳: | خط ۸۴: | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابستهها == | == وابستهها == | ||
{{وابستهها}} | |||
[[طبقات الشافعیة (حسینی)]] | |||
[[طبقات الفقهاء الشافعية]] | |||
[[طبقات الشافعية (للأسنوي)]] | |||
[[طبقات الشافعية (ابن كثير)]] | |||
[[مناقب الإمام الشافعي و طبقات أصحابه]] | |||
[[مناقب الإمام الشافعي]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: | [[رده: فقه و اصول]] | ||
[[رده: | [[رده:طبقات و تراجم فقها]] | ||
[[رده: | [[رده:شافعیه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۴۰
طبقات الشافعیة الکبری، مهمترین کتاب تاجالدین سبکی (ت 1370/771م) میباشد که با تحقیق عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحی به زبان عربی منتشر شده است.
| طبقات الشافعية الکبري | |
|---|---|
| پدیدآوران | سبکی، عبدالوهاب بن علی (نویسنده)
طناحي، محمود محمد (محقق) حلو، عبدالفتاح محمد (محقق) |
| ناشر | دار إحياء الکتب العربية |
| مکان نشر | مصر - قاهره |
| چاپ | 1 |
| موضوع | 1.شافعيه - سرگذشتنامه 2.فقيهان شافعي - سرگذشتنامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 10 |
| کد کنگره | BP 54/4 /س2ط2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این کتاب فرهنگ نامهای در خصوص شرح حال و زندگینامهی علمای شافعی است، که در آن به ذکر حال علمای شافعی مذهب و نسب و روایات و طبقه و کتابهای به جای مانده از آنها (بین سده دوم تا هفتم) پرداخته است.
ساختار
این کتاب ده جلد دارد، جلد اول از دو مقدمه تشکیل شده که توسط محققین کتاب و مؤلف نگاشته شده است و در آن سعی شده برای بیان مقصود خود با آوردن اسناد گوناگون احادیث زیادی را از پیامبر(ص) نقل نمایند. این روش همانند کاری است که ابن عساکر در کتاب «تبیین کذب المفتری» انجام داده است.
مؤلف، طبقات کتابش را بر اساس حروف معجم دستهبندی نموده است؛ البته از باب تبرک و تیمن در هر طبقهای با اسامی احمد و محمد آغاز کرده است[۱]
جلد دوم، شامل طبقه اول و دوم است. طبقه اول کسانی هستند که با شافعی مجالست داشتهاند و طبقه دوم کسانی که بعد از سال 200 وفات نمودهاند[۲]
جلد سوم، شامل طبقه سوم است و آنها کسانی هستند که در سال سیصد تا چهارصد وفات یافتهاند.
جلد چهارم و پنجم، طبقه چهارم را تشکیل میدهد؛ کسانی که بین سالهای 400 و 500 از دنیا رفتهاند.
جلد ششم و هفتم، کسانی را که بین سده پنجم و ششم وفات یافتهاند، در بر گرفته است.
جلد هشتم، طبقه ششم؛ یعنی کسانی را که بین سده ششم و هفتم وفات یافتهاند، شامل است.
جلد نهم و دهم مشتمل است بر کسانی که بعد از سال 700 وفات یافتهاند.
گزارش محتوا
جلد اول از مقدمهای طولانی توسط محققین و مؤلف تشکیل یافته که در آن احادیث فراوانی با سلسله اسنادی از علمای شافعی تا پیامبر اسلام(ص) نقل گردیده است. همچنین در ادامه مقدمه، مؤلف فصلی را در باب برخی اشعار شافعی آورده است[۳]
همچنین فصل دیگری در بیان شهرهای اسلام و میزان معتقدان مذهب شافعی در آنها و اسامی کتابهایی درباره علمای آن شهرها آورده است[۴]
در جلد دوم تا دهم کتاب، به ذکر حال علمای شافعی پرداخته شده است که نویسنده آنها را در هفت طبقه قرار داده است.
مهمترین ویژگیهای کتاب عبارتند از:
- نویسنده سعی کرده تا جایی که برایش ممکن بوده، علاوه بر نسب، کنیه، مکارم اخلاقی و محسنات رفتاری افراد را در کتاب خود بیان نماید؛ مثلاًمینویسد: محمد بن احمد بن محمد بن عبدالله بن عباد مکنی به ابوعاصم عبادی هروی، پیشوایی بزرگ، قاضی مذهب، دریایی جوشان از دانش و... بود[۵]
- همچنین درصورتی که تاریخ تولد و وفات فردی مشخص باشد آن را نقل کرده است؛ مثلاًدرباره ابوعاصم عبادی مینویسد: «وی در سال 375ق متولد گردید»[۶]و درصورتی که در موردی نقل قولهای مختلفی در مورد ولادت[۷]و یا وفات[۸]فردی وجود دارد در کتابش میآورد.
- همچنین مهمترین اساتید و شاگردان او را ذکر میکند؛ مثلاًمینویسد:
ابوعاصم عبادی هروی از چهار عالم بزرگ عصر خویش اخذ علم نموده است که عبارتند از: قاضی ابومنصور محمد بن احمد ازدی هروی، قاضی ابوعمر بسطامی، ابوطاهر زیادی و ابواسحاق اسفراینی[۹]
- مؤلف سعی کرده گفتار بزرگان درباره افراد را نیز بیان نماید؛ مثلاًمینویسد: ابن دبیثی در مورد اسعد بن عجلی میگوید: او زاهد بود، آگاهی کاملی به مذهب داشت، از دسترنج خود میخورد و در اصفهان به فتوای او عمل میشد[۱۰]
- همچنین کتابهای نگاشته شده توسط فرد را ذکر میکند؛ مثلاًمینویسد:
عجلی کتابیبه نام «آفات الوعاظ» جمعآوری نمود و نیز کتاب «شرح مشکلات الوسیط و الوجیز» و کتاب «تتمة التتمة» از جمله کتابهای اوست[۱۱]
- همچنین فوایدی از سخنان و یا گفتار و رفتار یک فرد را تحت عنوان فوائد میآورد[۱۲]
- همچنین این کتاب مشتمل بر برخی مناظرات است؛ همانند آنچه در مناظره شافعی با احمد بن حنبل درباره ترک کننده نماز بیان شده[۱۳]و یا مناظرهای که از شافعی با ابوعبیده نقل شده است[۱۴]
- در ابتدای برخی از جلدهای کتاب، محققین، مطلب مختصری را با عنوان «بیان» در تبیین اینکه این جلد از کتاب از روی کدام نسخه نوشته شده است، آوردهاند[۱۵]
- برخلاف فقهای اشاعره سنتی، سبکی با تفکر معتزله و به خصوص ابوالحسن اشعری میانه خوبی دارد. سبکی با تجلیل و تعظیم بسیار، نام او را در طبقات الشافعیة الکبری آورده و تا توانسته در مناقب و فضائلش سخن گفته است[۱۶]
وضعیت کتاب
محققین اثر در انتهای هر جلد از کتاب، فهارس فنی (تراجم، اعلام، قبائل و امم و فرق، اماکن و شهرها و آبها، روزها و وقایع و جنگها، کتابها، آیات قرآنی، احادیث نبوی، امثال، قافیهها و نیمه بیتها، مراجع و...) را آوردهاند. همچنین بخشی را با عنوان تصویبات و استدراکات در انتهای برخی مجلدات آوردهاند.
محققین در پاورقیهای کتاب، آدرس آیات[۱۷]و منابع[۱۸]، معنای یک واژه[۱۹]، کیفیت ضبط یک نام و یا محل[۲۰]، نظرات دیگر درباره زمان وفات یک فرد[۲۱]، نسخه بدل[۲۲]و... را بیان کردهاند.
پانویس
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ج2، ص5-71
- ↑ همان، ص181
- ↑ ر.ک: همان، ج1، ص291
- ↑ ر.ک: همان، ص324
- ↑ همان، ج4، ص104
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ج2، ص110
- ↑ ر.ک: همان، ص111
- ↑ ر.ک: همان، ج4، ص104
- ↑ ر.ک: همان، ج8، ص127
- ↑ ر.ک: همان
- ↑ ر.ک: همان، ج2، ص156
- ↑ ر.ک: همان، ص60
- ↑ ر.ک: همان، ص159
- ↑ ر.ک: همان، ج9، ص3
- ↑ ر.ک: همان، ج3، ص347
- ↑ همان، ج1، ص15
- ↑ همان، ج1، ص87
- ↑ همان، ج1، ص24
- ↑ همان، ج2، ص243
- ↑ همان، ج2، ص242
- ↑ ج1، ص8
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.