بدخشانی، محمد بن معتمد: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|بدخشانی، محمد بن معتمد {| class="wikitable about...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'علیهم‌السلام' به ' علیهم‌السلام') |
||
| (۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR06879.jpg|بندانگشتی|بدخشانی، محمد بن معتمد]] | [[پرونده:NUR06879.jpg|بندانگشتی|بدخشانی، محمد بن معتمد]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |بدخشانی، محمد بن معتمد | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" |حارثي، محمد بن معتمد | ||
حافظ الحارثي | حافظ الحارثي | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |معتمدخان | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" | | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" | 1126ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |حدیث ابرار از منظر اهل سنت در مدح اهل البیت اطهار علیهم‌السلام (ترجمه نزل الابرار) | ||
[[نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌بيت الأطهار]] | |||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE06879AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''محمد بن | '''محمد بن معتمدخان بدخشانی حارثی''' (متوفای1126ق)، معروف به حارثی، متوفی 1126ق، محدث، حافظ و شخصیتی است که در اواخر قرن یازده هجری، در هندوستان به سر می‌برده و در زمینه حدیث کار می‌کرده است.<ref>ر.ک: بدخشانی، محمد بن معتمد، ص12-13</ref> | ||
وی آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته که در خرد و ذکاوت و ژرف‌نگری یگانه بوده است. در حدی که بزرگان رجال و حدیث، او را چهره ممتاز شمرده و تألیفات و تصنیفاتش را ستوده‌اند. وی در سرزمینی می‌زیسته که به دلیل دور بودن از مراکز دینی، میراث علمی آن مهجور و مغفول مانده و مدفون گردیده‌اند و جای تأسف اینجاست که این علوم و سرمایه‌های علمی از آن مرز و بوم به سایر اقطار عربی و اسلامی نتوانست راه پیدا نماید، مگر اندکی از آن آثار و سرمایه‌های فرهنگی، نظیر تألیفات حافظ بدخشانی که خود از چهره‌های درخشان و نوابغ روزگار و از سرمایه‌های علمی بوده است، اما کمتر افکار بلند و عمیق ایشان مورد توجه ارباب فضل و دانش قرار گرفته است؛ زیرا وی در یک جو که فضای تعصب، تحجر و کینه‌توزی نسبت به طایفه امامیه اثناعشریه آسمان را تیره و تار ساخته بود، توانست بدون تعصب، دغدغه، تنگ‌نظری و گرایش به مذهب خاصی، آثار به این عظمت را بیافریند<ref>همان، ص13</ref> | وی آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته که در خرد و ذکاوت و ژرف‌نگری یگانه بوده است. در حدی که بزرگان رجال و حدیث، او را چهره ممتاز شمرده و تألیفات و تصنیفاتش را ستوده‌اند. وی در سرزمینی می‌زیسته که به دلیل دور بودن از مراکز دینی، میراث علمی آن مهجور و مغفول مانده و مدفون گردیده‌اند و جای تأسف اینجاست که این علوم و سرمایه‌های علمی از آن مرز و بوم به سایر اقطار عربی و اسلامی نتوانست راه پیدا نماید، مگر اندکی از آن آثار و سرمایه‌های فرهنگی، نظیر تألیفات حافظ بدخشانی که خود از چهره‌های درخشان و نوابغ روزگار و از سرمایه‌های علمی بوده است، اما کمتر افکار بلند و عمیق ایشان مورد توجه ارباب فضل و دانش قرار گرفته است؛ زیرا وی در یک جو که فضای تعصب، تحجر و کینه‌توزی نسبت به طایفه امامیه اثناعشریه آسمان را تیره و تار ساخته بود، توانست بدون تعصب، دغدغه، تنگ‌نظری و گرایش به مذهب خاصی، آثار به این عظمت را بیافریند<ref>همان، ص13</ref> | ||
وی در زمینه و شناخت حدیث، زحمات زیادی را متحمل شده، تا جایی که در آغاز جوانی، مرارت و تلخی‌های فراموش‌نشدنی را از روزگار چشیده است. آن‌طور که خود می‌گوید سال‌ها گرفتار فقر مضاعف و حسودان سرسخت بود و بالاخره ناگزیر نزد پادشاه وقت از حسودان و شداید زندگی گلایه می‌کند. او نیز توجه ویژه خود را مبذول داشته تا از این وضعیت، اندک‌اندک بیرون می‌آید<ref>همان</ref> | وی در زمینه و شناخت حدیث، زحمات زیادی را متحمل شده، تا جایی که در آغاز جوانی، مرارت و تلخی‌های فراموش‌نشدنی را از روزگار چشیده است. آن‌طور که خود می‌گوید سال‌ها گرفتار فقر مضاعف و حسودان سرسخت بود و بالاخره ناگزیر نزد پادشاه وقت از حسودان و شداید زندگی گلایه می‌کند. او نیز توجه ویژه خود را مبذول داشته تا از این وضعیت، اندک‌اندک بیرون می‌آید<ref>همان</ref> | ||
او توانست گام‌های بلندی را در اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی و شناساندن اهل‌بیت پیامبر(ص) بردارد که اینک فضایل او را از زبان بزرگان حدیث و رجال می‌خوانیم: | او توانست گام‌های بلندی را در اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی و شناساندن اهل‌بیت پیامبر(ص) بردارد که اینک فضایل او را از زبان بزرگان حدیث و رجال می‌خوانیم: | ||
# فقیه محدث پیشوای حفاظ علامه سید میر حامد حسین موسوی هندی (متوفی 1036ق)، در کتاب ارزشمند «عبقات» در بخش حدیث «أنا مدينة العلم و علي بابها» می‌نویسد: «معتمد خان بدخشانی، از نخبگان خردمند و دانشمندی است بلندمرتبه و ارجمند که احادیث حسن، جمیل و صحیح را علی‌رغم بدخواهان گردآوری نمود و با این کارش بینی اهل عناد و کینه را به خاک مذلت مالید و دسایس شیاطین را باطل ساخت و او توانست با این ژرف‌نگری و ارائه فرهنگ ناب اهل‌بیت(ع)، نظر خیلی از حسودان و اهل خدعه و نیرنگ را دگرگون و منقلب سازد؛ البته از مسیر و راهی که فرا روی خردورزان گشوده شده است هرگز کسی به بیراهه نمی‌رود مگر کسانی که خود را به گمراهی و ضلالت بیندازند و از روی عناد راه مستقیم را رها نمایند که در حقیقت خود را به عذاب دردناک و بدبختی فلاکت‌آور مبتلا نموده‌اند»<ref>همان، ص14</ref> | # فقیه محدث پیشوای حفاظ علامه سید میر حامد حسین موسوی هندی (متوفی 1036ق)، در کتاب ارزشمند «عبقات» در بخش حدیث «أنا مدينة العلم و علي بابها» می‌نویسد: «معتمد خان بدخشانی، از نخبگان خردمند و دانشمندی است بلندمرتبه و ارجمند که احادیث حسن، جمیل و صحیح را علی‌رغم بدخواهان گردآوری نمود و با این کارش بینی اهل عناد و کینه را به خاک مذلت مالید و دسایس شیاطین را باطل ساخت و او توانست با این ژرف‌نگری و ارائه فرهنگ ناب اهل‌بیت(ع)، نظر خیلی از حسودان و اهل خدعه و نیرنگ را دگرگون و منقلب سازد؛ البته از مسیر و راهی که فرا روی خردورزان گشوده شده است هرگز کسی به بیراهه نمی‌رود مگر کسانی که خود را به گمراهی و ضلالت بیندازند و از روی عناد راه مستقیم را رها نمایند که در حقیقت خود را به عذاب دردناک و بدبختی فلاکت‌آور مبتلا نموده‌اند»<ref>همان، ص14</ref> | ||
# در جای دیگر علامه میر حامد حسین می‌نویسد: «بر کسی پوشیده نماند که میرزا محمد بدخشانی از مقام و منزلت بس جلیل و بلند و شامخی در نزد بزرگان اهل سنت برخوردار است. وی از روشن‌بین‌ترین علمای بزرگ و از جمله ناقدان زبردست مکتب «حدیث» است که احادیث معتبری را در عظمت و بزرگواری ائمه نقل کرده است که از آفتاب هم روشن‌تر است و او راه درست و شاهراه مستقیمی را برای راهیان حق نشان داده است»<ref>همان</ref> | # در جای دیگر علامه میر حامد حسین می‌نویسد: «بر کسی پوشیده نماند که میرزا محمد بدخشانی از مقام و منزلت بس جلیل و بلند و شامخی در نزد بزرگان اهل سنت برخوردار است. وی از روشن‌بین‌ترین علمای بزرگ و از جمله ناقدان زبردست مکتب «حدیث» است که احادیث معتبری را در عظمت و بزرگواری ائمه نقل کرده است که از آفتاب هم روشن‌تر است و او راه درست و شاهراه مستقیمی را برای راهیان حق نشان داده است»<ref>همان</ref> | ||
# علامه امینی در کتاب «الغدير» نوشته است: «میرزا محمد خان فرزند معتمد خان بدخشی... از زمره کسانی است که در حدیث‌شناسی و فنون آن و رجال حدیث، از تبحر ویژه برخوردار بوده است»<ref>همان</ref> | # [[امینی نجفی، عبدالحسین|علامه امینی]] در کتاب «الغدير» نوشته است: «میرزا محمد خان فرزند معتمد خان بدخشی... از زمره کسانی است که در حدیث‌شناسی و فنون آن و رجال حدیث، از تبحر ویژه برخوردار بوده است»<ref>همان</ref> | ||
# صاحب کتاب «الذريعة إلی تصانيف الشيعة» آورده است: «مفتاح النجاة في مناقب آل العباء را میرزا محمد بن رستم معتمد خان بدخشی حارثی برای سلطان ابونصر قطب‌الدین محمد شاه بهادر غازی تألیف کرده است و در 7 محرم 1126 به اتمام رسانیده است»<ref>همان، ص15</ref> | # صاحب کتاب «الذريعة إلی تصانيف الشيعة» آورده است: «مفتاح النجاة في مناقب آل العباء را میرزا محمد بن رستم معتمد خان بدخشی حارثی برای سلطان ابونصر قطب‌الدین محمد شاه بهادر غازی تألیف کرده است و در 7 محرم 1126 به اتمام رسانیده است»<ref>همان، ص15</ref> | ||
===تألیفات=== | ===تألیفات=== | ||
# تحفة المحبين بمناقب الخلفاء الراشدين؛ | # تحفة المحبين بمناقب الخلفاء الراشدين؛ | ||
# تراجم الحفاظ، درباره رجال حدیث؛ | # تراجم الحفاظ، درباره رجال حدیث؛ | ||
# «مفتاح النجاة في مناقب آل العباء، در ذکر مناقب آل عبا از امام | # «مفتاح النجاة في مناقب آل العباء، در ذکر مناقب آل عبا از [[امام على(ع)]] تا امام مهدی(عج)؛ | ||
# نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌البيت الأطهار<ref>همان، ص15</ref> | # نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌البيت الأطهار<ref>همان، ص15</ref> | ||
==پانویس == | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
بدخشانی، محمد بن معتمد، «حدیث ابرار از منظر اهل سنت در مدح اهل‌بیت اطهار(ع)، ترجمه نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌البيت الأطهار»، ترجمه | بدخشانی، محمد بن معتمد، «حدیث ابرار از منظر اهل سنت در مدح اهل‌بیت اطهار(ع)، ترجمه نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌البيت الأطهار»، ترجمه سیدحسن احمدی‌نژاد، انتشارات هدی، قم، 1377. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[حدیث ابرار از منظر اهل سنت در مدح اهل البیت اطهار علیهم‌السلام (ترجمه نزل الابرار)]] | |||
[[نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌بيت الأطهار علیهم‌السلام]] | |||
[[دیوان قائمیات]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۴۶
| نام | بدخشانی، محمد بن معتمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | حارثي، محمد بن معتمد
حافظ الحارثي حارثي، حافظ محمد بن معتمد خان |
| نام پدر | معتمدخان |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1126ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | حدیث ابرار از منظر اهل سنت در مدح اهل البیت اطهار علیهم‌السلام (ترجمه نزل الابرار) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE06879AUTHORCODE |
محمد بن معتمدخان بدخشانی حارثی (متوفای1126ق)، معروف به حارثی، متوفی 1126ق، محدث، حافظ و شخصیتی است که در اواخر قرن یازده هجری، در هندوستان به سر می‌برده و در زمینه حدیث کار می‌کرده است.[۱]
وی آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته که در خرد و ذکاوت و ژرف‌نگری یگانه بوده است. در حدی که بزرگان رجال و حدیث، او را چهره ممتاز شمرده و تألیفات و تصنیفاتش را ستوده‌اند. وی در سرزمینی می‌زیسته که به دلیل دور بودن از مراکز دینی، میراث علمی آن مهجور و مغفول مانده و مدفون گردیده‌اند و جای تأسف اینجاست که این علوم و سرمایه‌های علمی از آن مرز و بوم به سایر اقطار عربی و اسلامی نتوانست راه پیدا نماید، مگر اندکی از آن آثار و سرمایه‌های فرهنگی، نظیر تألیفات حافظ بدخشانی که خود از چهره‌های درخشان و نوابغ روزگار و از سرمایه‌های علمی بوده است، اما کمتر افکار بلند و عمیق ایشان مورد توجه ارباب فضل و دانش قرار گرفته است؛ زیرا وی در یک جو که فضای تعصب، تحجر و کینه‌توزی نسبت به طایفه امامیه اثناعشریه آسمان را تیره و تار ساخته بود، توانست بدون تعصب، دغدغه، تنگ‌نظری و گرایش به مذهب خاصی، آثار به این عظمت را بیافریند[۲]
وی در زمینه و شناخت حدیث، زحمات زیادی را متحمل شده، تا جایی که در آغاز جوانی، مرارت و تلخی‌های فراموش‌نشدنی را از روزگار چشیده است. آن‌طور که خود می‌گوید سال‌ها گرفتار فقر مضاعف و حسودان سرسخت بود و بالاخره ناگزیر نزد پادشاه وقت از حسودان و شداید زندگی گلایه می‌کند. او نیز توجه ویژه خود را مبذول داشته تا از این وضعیت، اندک‌اندک بیرون می‌آید[۳]
او توانست گام‌های بلندی را در اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی و شناساندن اهل‌بیت پیامبر(ص) بردارد که اینک فضایل او را از زبان بزرگان حدیث و رجال می‌خوانیم:
- فقیه محدث پیشوای حفاظ علامه سید میر حامد حسین موسوی هندی (متوفی 1036ق)، در کتاب ارزشمند «عبقات» در بخش حدیث «أنا مدينة العلم و علي بابها» می‌نویسد: «معتمد خان بدخشانی، از نخبگان خردمند و دانشمندی است بلندمرتبه و ارجمند که احادیث حسن، جمیل و صحیح را علی‌رغم بدخواهان گردآوری نمود و با این کارش بینی اهل عناد و کینه را به خاک مذلت مالید و دسایس شیاطین را باطل ساخت و او توانست با این ژرف‌نگری و ارائه فرهنگ ناب اهل‌بیت(ع)، نظر خیلی از حسودان و اهل خدعه و نیرنگ را دگرگون و منقلب سازد؛ البته از مسیر و راهی که فرا روی خردورزان گشوده شده است هرگز کسی به بیراهه نمی‌رود مگر کسانی که خود را به گمراهی و ضلالت بیندازند و از روی عناد راه مستقیم را رها نمایند که در حقیقت خود را به عذاب دردناک و بدبختی فلاکت‌آور مبتلا نموده‌اند»[۴]
- در جای دیگر علامه میر حامد حسین می‌نویسد: «بر کسی پوشیده نماند که میرزا محمد بدخشانی از مقام و منزلت بس جلیل و بلند و شامخی در نزد بزرگان اهل سنت برخوردار است. وی از روشن‌بین‌ترین علمای بزرگ و از جمله ناقدان زبردست مکتب «حدیث» است که احادیث معتبری را در عظمت و بزرگواری ائمه نقل کرده است که از آفتاب هم روشن‌تر است و او راه درست و شاهراه مستقیمی را برای راهیان حق نشان داده است»[۵]
- علامه امینی در کتاب «الغدير» نوشته است: «میرزا محمد خان فرزند معتمد خان بدخشی... از زمره کسانی است که در حدیث‌شناسی و فنون آن و رجال حدیث، از تبحر ویژه برخوردار بوده است»[۶]
- صاحب کتاب «الذريعة إلی تصانيف الشيعة» آورده است: «مفتاح النجاة في مناقب آل العباء را میرزا محمد بن رستم معتمد خان بدخشی حارثی برای سلطان ابونصر قطب‌الدین محمد شاه بهادر غازی تألیف کرده است و در 7 محرم 1126 به اتمام رسانیده است»[۷]
تألیفات
- تحفة المحبين بمناقب الخلفاء الراشدين؛
- تراجم الحفاظ، درباره رجال حدیث؛
- «مفتاح النجاة في مناقب آل العباء، در ذکر مناقب آل عبا از امام على(ع) تا امام مهدی(عج)؛
- نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌البيت الأطهار[۸]
پانویس
منابع مقاله
بدخشانی، محمد بن معتمد، «حدیث ابرار از منظر اهل سنت در مدح اهل‌بیت اطهار(ع)، ترجمه نزل الأبرار بما صح من مناقب أهل‌البيت الأطهار»، ترجمه سیدحسن احمدی‌نژاد، انتشارات هدی، قم، 1377.