جزائری، سید عبدالله بن نورالدین: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR00047.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.)
     
    جز (جایگزینی متن - 'جزایری (ابهام زدایی)' به 'جزایری (ابهام‌زدایی)')
     
    (۳۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00047.jpg|بندانگشتی|جزائری، عبدالله بن نورالدین]]
    [[پرونده:NUR00047.jpg|بندانگشتی|جزائری، عبدالله بن نورالدین]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|جزائری، عبدالله بن نورالدین
    ! نام!! data-type="authorName" |جزائری، عبدالله بن نورالدین
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| موسوی تستری، عبد الله
    | data-type="authorOtherNames" | موسوی تستری، عبدالله
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |نورالدین
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |اختلافی 1104ق-1112ق-1114ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |شوشتر
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1173 هـ.ق
    | data-type="authorDeathDate" |1173 ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |سيد احمد بن محمدمهدى شريف خاتون‌آبادى
     
    محمد رفيع‌الدين گيلانى مشهدى
     
    يعقوب بن ابراهیم بختيارى حُوَيزى
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|[[التحفة السنية في شرح النخبة المحسنية]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    | data-type="authorWritings" |[[التحفة السنية في شرح النخبة المحسنية]]  


    [[الإجازة الکبيرة]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    [[الإجازة الكبيرة]]  
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مولف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE47AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00047AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|جزایری (ابهام‌زدایی)}}
    '''سید عبداللّه بن نورالدين جزائری''' (متوفای 1173ق)، فقيه، محدّث، منجم و مورخ امامى قرن دوازدهم هجرى است. جدّ او، [[جزایری، سید نعمت‌الله|سيد نعمت‌اللّه جزايرى]] (متوفى 1112ق) و پدرش سيد نورالدين جزايرى (متوفى 1158ق) بود.


     
    == ولادت ==
    == معرفى اجمالى ==
     
     
    «عبداللّه بن نورالدين جزايرى»، فقيه، محدّث، منجم و مورخ امامى قرن دوازدهم هجرى است. جدّ او، سيد نعمت اللّه جزايرى (متوفى 1112ق) و پدرش سيد نورالدين جزايرى (متوفى 1158ق) بود.
     
    عبداللّه در شوشتر به دنيا آمد. سال ولادت او را متفاوت ذكر كرده‌اند، برخى آن را 1104ق، برخى ديگر 1112ق و گروهى نيز 1114ق دانسته‌اند.
    عبداللّه در شوشتر به دنيا آمد. سال ولادت او را متفاوت ذكر كرده‌اند، برخى آن را 1104ق، برخى ديگر 1112ق و گروهى نيز 1114ق دانسته‌اند.


    == تحصیلات ==
    نورالدين كه آثار تيزهوشى را در فرزندش عبداللّه ديد، از سه چهار سالگى به تعليم او پرداخت و علوم بسيارى، از جمله ادبيات عرب، تفسير، حديث و فقه را به او آموخت. گفته‌اند كه جزايرى تا شانزده سالگى همه علوم شرعى و دينى را فراگرفت.
    نورالدين كه آثار تيزهوشى را در فرزندش عبداللّه ديد، از سه چهار سالگى به تعليم او پرداخت و علوم بسيارى، از جمله ادبيات عرب، تفسير، حديث و فقه را به او آموخت. گفته‌اند كه جزايرى تا شانزده سالگى همه علوم شرعى و دينى را فراگرفت.


    عبداللّه پس از فراگيرى مراحل نخست علوم دينى در زادگاهش، به اصفهان، فارس، خراسان، آذربايجان و برخى ممالك آسياى صغير سفر كرد و از دانشمندان بسيارى بهره برد. او علاوه بر علوم ادبى و شرعى، به فراگيرى علومى چون حكمت، رياضيات، نجوم، هيئت و طب پرداخت و در آن‌ها مهارت يافت. تنوع و گستردگى نوشته‌هاى او گواه اين مدعاست.
    عبداللّه پس از فراگيرى مراحل نخست علوم دينى در زادگاهش، به اصفهان، فارس، خراسان، آذربايجان و برخى ممالك آسياى صغير سفر كرد و از دانشمندان بسيارى بهره برد. او علاوه بر علوم ادبى و شرعى، به فراگيرى علومى چون حكمت، رياضيات، نجوم، هيئت و طب پرداخت و در آن‌ها مهارت يافت. تنوع و گستردگى نوشته‌هاى او گواه اين مدعاست.


    == اساتید ==
    استادان مهم وى، علاوه بر پدرش، عبارت بودند از:
    استادان مهم وى، علاوه بر پدرش، عبارت بودند از:


    1. سيد احمد بن محمد مهدى شريف خاتون آبادى (متوفى 1154 يا 1155، رياضيدان و عالم هيئت)؛
    # سيد احمد بن محمدمهدى شريف خاتون‌آبادى (متوفى 1154 يا 1155، رياضيدان و عالم هيئت)؛
     
    # محمد رفيع‌الدين گيلانى مشهدى (متوفى 1161؛
    2. محمد رفيع‌الدين گيلانى مشهدى (متوفى 1161؛
    # يعقوب بن ابراهیم بختيارى حُوَيزى (متوفى بعد از 1150)؛
     
    # نظرعلى بن محمد امين زجاج تُستَرى (متوفى 1150)؛
    3. يعقوب بن ابراهيم بختيارى حُوَيزى (متوفى بعد از 1150)؛
    # مير صدرالدين رضوى قمى (متوفى بعد از 1160)؛
     
    # عبداللّه بن كرم‌اللّه حويزى (متوفى ح 1131).
    4. نظرعلى بن محمد امين زجاج تُستَرى (متوفى 1150)؛
     
    5. مير صدرالدين رضوى قمى (متوفى بعد از 1160)؛
     
    6. عبداللّه بن كرم‌اللّه حويزى (متوفى ح 1131).


    == مشایخ حدیثی ==
    برخى از مشايخ حديثى وى، عبارتند از:
    برخى از مشايخ حديثى وى، عبارتند از:


    1. پدرش كه عبداللّه از او اجازه‌اى عام داشت؛
    # پدرش كه عبداللّه از او اجازه‌اى عام داشت؛
     
    # محمدحسین خاتون‌آبادى (متوفى 1151)؛
    2. محمد حسين خاتون‌آبادى (متوفى 1151)؛
    # رضى‌الدين بن محمد عاملى مكى (متوفى 1168)؛
     
    # نصراللّه بن حسین موسوى حائرى (متوفى ميان سال‌هاى 1156 تا 1168).
    3. رضى‌الدين بن محمد عاملى مكى (متوفى 1168)؛
     
    4. نصراللّه بن حسين موسوى حائرى (متوفى ميان سال‌هاى 1156 تا 1168).


    == فعالیتها ==
    سيد عبداللّه پس از درگذشت پدرش در 1158، مناصب شرعى او را در شوشتر برعهده گرفت كه از آن جمله، افتاء، امامت جمعه، جماعت و تدريس علوم دينى بود. وى حوزه درسى پر رونقى داشت و شاگردان بسيارى تربيت كرد.
    سيد عبداللّه پس از درگذشت پدرش در 1158، مناصب شرعى او را در شوشتر برعهده گرفت كه از آن جمله، افتاء، امامت جمعه، جماعت و تدريس علوم دينى بود. وى حوزه درسى پر رونقى داشت و شاگردان بسيارى تربيت كرد.


    عبداللطيف شوشترى (ص 112)، جزايرى را در زمره عالمان و بزرگانى دانسته است كه در 1148ق در جشن تاج‌گذارى نادرشاه، در دشت مغان، گرد آمدند. به گفته او، جزايرى در حضور شاه خطبه‌اى بليغ ايراد كرد. تذكره‌نويسان بعدى نيز سخن شوشترى را تكرار كرده‌اند. جزايرى در تذكره شوشتر (ص 120- 121) به شرح واقعه پرداخته، اما به حضور خود در آن جمع اشاره‌اى نكرده است. بر اين اساس، كسروى (ص 260) حضور جزايرى و خطابه خواندن وى در اين مراسم را نفى كرده است.
    عبداللطيف شوشترى (ص 112)، جزايرى را در زمره عالمان و بزرگانى دانسته است كه در 1148ق در جشن تاج‌گذارى نادرشاه، در دشت مغان، گرد آمدند. به گفته او، جزايرى در حضور شاه خطبه‌اى بليغ ايراد كرد. تذكره‌نويسان بعدى نيز سخن شوشترى را تكرار كرده‌اند. جزايرى در تذكره شوشتر (ص 120- 121) به شرح واقعه پرداخته، اما به حضور خود در آن جمع اشاره‌اى نكرده است. بر اين اساس، كسروى (ص 260) حضور جزايرى و خطابه خواندن وى در اين مراسم را نفى كرده است.


    سيد عبداللّه در 1173 در شوشتر درگذشت و در جوار قبر پدرش در غرفه كوچكى در ضلع شرقى حياط مسجدجامع شوشتر به خاك سپرده شد.
    جزايرى در نوشته‌هاى خود آشكارا به مشرب اخباریان تمايل نشان داده و ميرزا محمد نيشابورى، اخبارى مشهور، او را در زمره منكران طريقه اجتهاد برشمرده است.


    جزايرى در نوشته‌هاى خود آشكارا به مشرب اخباريان تمايل نشان داده و ميرزا محمد نيشابورى، اخبارى مشهور، او را در زمره منكران طريقه اجتهاد برشمرده است.
    جزايرى شعر نيز مى‌سرود و فقير تخلص مى‌كرد. ديوان شعرش افزون بر پانصد بيت دارد. علاوه بر آن، وى در پاره‌اى از كتاب‌هاى خود، اشعار فارسى و عربى خود را آورده است.


    جزايرى شعر نيز مى‌سرود و فقير تخلص مى‌كرد. ديوان شعرش افزون بر پانصد بيت دارد. علاوه بر آن، وى در پاره‌اى از كتاب‌هاى خود، اشعار فارسى و عربى خود را آورده است.
    == وفات ==
    سيد عبداللّه در 1173 در شوشتر درگذشت و در جوار قبر پدرش در غرفه كوچكى در ضلع شرقى حياط مسجدجامع شوشتر به خاک سپرده شد.


    == آثار ==
    از جزايرى كتاب‌ها و نوشته‌هاى متعددى در علوم و فنون مختلف به جاى مانده است. همچنين به تشويق پدرش، بر شمارى از كتاب‌هاى فقهى و حديثى، حاشيه يا شرح نوشته است. شمار مجموع اين نوشته‌ها افزون بر سى اثر است كه از مهم‌ترين آن‌ها عبارتند از:
    از جزايرى كتاب‌ها و نوشته‌هاى متعددى در علوم و فنون مختلف به جاى مانده است. همچنين به تشويق پدرش، بر شمارى از كتاب‌هاى فقهى و حديثى، حاشيه يا شرح نوشته است. شمار مجموع اين نوشته‌ها افزون بر سى اثر است كه از مهم‌ترين آن‌ها عبارتند از:


    1) الاجازة الكبيرة؛ اجازه مفصّلى است كه سيد عبداللّه در 1168 آن را براى چهار تن از عالمان حويزه نگاشته است.
    # الاجازة الكبيرة؛ اجازه مفصّلى است كه سيد عبداللّه در 1168 آن را براى چهار تن از عالمان حويزه نگاشته است.
    # تذكره شوشتر (يا فى تاريخ تستر)؛ از منابع معتبر به زبان فارسى درباره تاريخ شهر شوشتر است.
    # التُحفة السَنِية؛ شرح كتاب «النُخبة المُحْسِنية» [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]]، كه آن را به درخواست شيخ على نجّار شوشترى (از شاگردان سيد نورالدين جزايرى) نوشته است.
    # الذخيرة الابدية فى جوابات المسائل الاحمدية؛ كه آن را در پاسخ به چهل پرسش سيداحمدبن مطلب مُشَعشَعى حويزى (حاكم وقت خوزستان)، در 1154ق، به عربى نوشته است.
    # الذُخْرُالرائِع؛ شرح كتاب فقهى «مفاتيح الشرايع» [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] بوده كه ناتمام مانده است.


    2) تذكره شوشتر (يا فى تاريخ تستر)؛ از منابع معتبر به زبان فارسى درباره تاريخ شهر شوشتر است.
    وى در رياضيات و علوم و فنون وابسته به آن نيز رساله‌هايى نوشته و شرح يا ترجمه كرده است، از جمله: «لُب اللُباب فى شرح صحيفة الاسطرلاب» كه شرحى است بر «الصحيفة الاسطرلابية» [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]]، «كاشفة الحال فى معرفة القبلة و الزوال» و «طلسم سلطانى».
     
    3) التُحفة السَنِية؛ شرح كتاب «النُخبة المُحْسِنية» فيض كاشانى، كه آن را به درخواست شيخ على نجّار شوشترى (از شاگردان سيد نورالدين جزايرى) نوشته است.
     
    4) الذخيرة الابدية فى جوابات المسائل الاحمدية؛ كه آن را در پاسخ به چهل پرسش سيداحمدبن مطلب مُشَعشَعى حويزى (حاكم وقت خوزستان)، در 1154ق، به عربى نوشته است.
     
    5) الذُخْرُالرائِع؛ شرح كتاب فقهى «مفاتيح الشرايع» فيض كاشانى بوده كه ناتمام مانده است.
     
    وى در رياضيات و علوم و فنون وابسته به آن نيز رساله‌هايى نوشته و شرح يا ترجمه كرده است، از جمله: «لُب اللُباب فى شرح صحيفة الاسطرلاب» كه شرحى است بر «الصحيفة الاسطرلابية» شيخ بهائى، «كاشفة الحال فى معرفة القبلة و الزوال» و «طلسم سلطانى».


    وى بر برخى كتاب‌هاى حديث، رجال، فقه و رياضى نيز حواشى‌زده و رساله‌هاى متعددى نوشته است، از جمله:
    وى بر برخى كتاب‌هاى حديث، رجال، فقه و رياضى نيز حواشى‌زده و رساله‌هاى متعددى نوشته است، از جمله:


    1. حاشيه بر مسالك الافهام شهيد ثانى؛
    # حاشيه بر [[مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام|مسالك الافهام]] [[شهيد ثانى]]؛
     
    # نقدالرجال تفرشى؛
    2. نقدالرجال تفرشى؛
    # خلاصة الحساب [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهائى]]؛
     
    # جوائز السلطان و الحكام.
    3. خلاصة الحساب شيخ بهائى؛
     
    4. جوائز السلطان و الحكام.


    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    == وابسته‌ها ==
    [[التحفة السنية في شرح النخبة المحسنية]]  
    [[التحفة السنية في شرح النخبة المحسنية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[الإجازة الکبيرة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الإجازة الكبيرة]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:امامان جمعه]]
    [[رده:امامان جمعه شوشتر]]
    [[رده:محدثان]]
    [[رده:منجمان]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۳۴

    جزائری، عبدالله بن نورالدین
    نام جزائری، عبدالله بن نورالدین
    نام‎های دیگر موسوی تستری، عبدالله
    نام پدر نورالدین
    متولد اختلافی 1104ق-1112ق-1114ق
    محل تولد شوشتر
    رحلت 1173 ق
    اساتید سيد احمد بن محمدمهدى شريف خاتون‌آبادى

    محمد رفيع‌الدين گيلانى مشهدى

    يعقوب بن ابراهیم بختيارى حُوَيزى

    برخی آثار التحفة السنية في شرح النخبة المحسنية

    الإجازة الكبيرة

    کد مؤلف AUTHORCODE00047AUTHORCODE

    سید عبداللّه بن نورالدين جزائری (متوفای 1173ق)، فقيه، محدّث، منجم و مورخ امامى قرن دوازدهم هجرى است. جدّ او، سيد نعمت‌اللّه جزايرى (متوفى 1112ق) و پدرش سيد نورالدين جزايرى (متوفى 1158ق) بود.

    ولادت

    عبداللّه در شوشتر به دنيا آمد. سال ولادت او را متفاوت ذكر كرده‌اند، برخى آن را 1104ق، برخى ديگر 1112ق و گروهى نيز 1114ق دانسته‌اند.

    تحصیلات

    نورالدين كه آثار تيزهوشى را در فرزندش عبداللّه ديد، از سه چهار سالگى به تعليم او پرداخت و علوم بسيارى، از جمله ادبيات عرب، تفسير، حديث و فقه را به او آموخت. گفته‌اند كه جزايرى تا شانزده سالگى همه علوم شرعى و دينى را فراگرفت.

    عبداللّه پس از فراگيرى مراحل نخست علوم دينى در زادگاهش، به اصفهان، فارس، خراسان، آذربايجان و برخى ممالك آسياى صغير سفر كرد و از دانشمندان بسيارى بهره برد. او علاوه بر علوم ادبى و شرعى، به فراگيرى علومى چون حكمت، رياضيات، نجوم، هيئت و طب پرداخت و در آن‌ها مهارت يافت. تنوع و گستردگى نوشته‌هاى او گواه اين مدعاست.

    اساتید

    استادان مهم وى، علاوه بر پدرش، عبارت بودند از:

    1. سيد احمد بن محمدمهدى شريف خاتون‌آبادى (متوفى 1154 يا 1155، رياضيدان و عالم هيئت)؛
    2. محمد رفيع‌الدين گيلانى مشهدى (متوفى 1161؛
    3. يعقوب بن ابراهیم بختيارى حُوَيزى (متوفى بعد از 1150)؛
    4. نظرعلى بن محمد امين زجاج تُستَرى (متوفى 1150)؛
    5. مير صدرالدين رضوى قمى (متوفى بعد از 1160)؛
    6. عبداللّه بن كرم‌اللّه حويزى (متوفى ح 1131).

    مشایخ حدیثی

    برخى از مشايخ حديثى وى، عبارتند از:

    1. پدرش كه عبداللّه از او اجازه‌اى عام داشت؛
    2. محمدحسین خاتون‌آبادى (متوفى 1151)؛
    3. رضى‌الدين بن محمد عاملى مكى (متوفى 1168)؛
    4. نصراللّه بن حسین موسوى حائرى (متوفى ميان سال‌هاى 1156 تا 1168).

    فعالیتها

    سيد عبداللّه پس از درگذشت پدرش در 1158، مناصب شرعى او را در شوشتر برعهده گرفت كه از آن جمله، افتاء، امامت جمعه، جماعت و تدريس علوم دينى بود. وى حوزه درسى پر رونقى داشت و شاگردان بسيارى تربيت كرد.

    عبداللطيف شوشترى (ص 112)، جزايرى را در زمره عالمان و بزرگانى دانسته است كه در 1148ق در جشن تاج‌گذارى نادرشاه، در دشت مغان، گرد آمدند. به گفته او، جزايرى در حضور شاه خطبه‌اى بليغ ايراد كرد. تذكره‌نويسان بعدى نيز سخن شوشترى را تكرار كرده‌اند. جزايرى در تذكره شوشتر (ص 120- 121) به شرح واقعه پرداخته، اما به حضور خود در آن جمع اشاره‌اى نكرده است. بر اين اساس، كسروى (ص 260) حضور جزايرى و خطابه خواندن وى در اين مراسم را نفى كرده است.

    جزايرى در نوشته‌هاى خود آشكارا به مشرب اخباریان تمايل نشان داده و ميرزا محمد نيشابورى، اخبارى مشهور، او را در زمره منكران طريقه اجتهاد برشمرده است.

    جزايرى شعر نيز مى‌سرود و فقير تخلص مى‌كرد. ديوان شعرش افزون بر پانصد بيت دارد. علاوه بر آن، وى در پاره‌اى از كتاب‌هاى خود، اشعار فارسى و عربى خود را آورده است.

    وفات

    سيد عبداللّه در 1173 در شوشتر درگذشت و در جوار قبر پدرش در غرفه كوچكى در ضلع شرقى حياط مسجدجامع شوشتر به خاک سپرده شد.

    آثار

    از جزايرى كتاب‌ها و نوشته‌هاى متعددى در علوم و فنون مختلف به جاى مانده است. همچنين به تشويق پدرش، بر شمارى از كتاب‌هاى فقهى و حديثى، حاشيه يا شرح نوشته است. شمار مجموع اين نوشته‌ها افزون بر سى اثر است كه از مهم‌ترين آن‌ها عبارتند از:

    1. الاجازة الكبيرة؛ اجازه مفصّلى است كه سيد عبداللّه در 1168 آن را براى چهار تن از عالمان حويزه نگاشته است.
    2. تذكره شوشتر (يا فى تاريخ تستر)؛ از منابع معتبر به زبان فارسى درباره تاريخ شهر شوشتر است.
    3. التُحفة السَنِية؛ شرح كتاب «النُخبة المُحْسِنية» فيض كاشانى، كه آن را به درخواست شيخ على نجّار شوشترى (از شاگردان سيد نورالدين جزايرى) نوشته است.
    4. الذخيرة الابدية فى جوابات المسائل الاحمدية؛ كه آن را در پاسخ به چهل پرسش سيداحمدبن مطلب مُشَعشَعى حويزى (حاكم وقت خوزستان)، در 1154ق، به عربى نوشته است.
    5. الذُخْرُالرائِع؛ شرح كتاب فقهى «مفاتيح الشرايع» فيض كاشانى بوده كه ناتمام مانده است.

    وى در رياضيات و علوم و فنون وابسته به آن نيز رساله‌هايى نوشته و شرح يا ترجمه كرده است، از جمله: «لُب اللُباب فى شرح صحيفة الاسطرلاب» كه شرحى است بر «الصحيفة الاسطرلابية» شيخ بهائى، «كاشفة الحال فى معرفة القبلة و الزوال» و «طلسم سلطانى».

    وى بر برخى كتاب‌هاى حديث، رجال، فقه و رياضى نيز حواشى‌زده و رساله‌هاى متعددى نوشته است، از جمله:

    1. حاشيه بر مسالك الافهام شهيد ثانى؛
    2. نقدالرجال تفرشى؛
    3. خلاصة الحساب شيخ بهائى؛
    4. جوائز السلطان و الحكام.

    وابسته‌ها