القواعد الأساسية للغة العربية: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR20999J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
     
    جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''')
     
    (۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR20999J1.jpg|بندانگشتی|القواعد الأساسية للغة العربية]]
    | تصویر =NUR20999J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =القواعد الأساسية للغة العربية
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =  
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|القواعد الأساسية للغة العربية
    [[هاشمی، سید احمد]] (نویسنده)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[هاشمی، احمد]] (نويسنده)


    [[تونجی، محمد]] (محقق)
    [[تونجی، محمد]] (محقق)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏ﻫ‎‏2‎‏ق‎‏9
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    زبان عربی - نحو
    |کد کنگره  
    | ناشر =
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏ﻫ‎‏2‎‏ق‎‏9
    مؤسسة المعارف
    |-
    | مکان نشر =بیروت - لبنان
    |موضوع  
    | سال نشر = 1427 ق یا 2006 م
    |data-type='subject'|زبان عربی - نحو
    |-
    |ناشر  
    |data-type='publisher'|موسسة المعارف
    |-
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1427 هـ.ق یا 2006 م
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE20999AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE20999AUTOMATIONCODE
    | چاپ =3
    | شابک =9953-434-08-5
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =20999
    | کتابخوان همراه نور =20999
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    '''القواعد الأساسية للغة العربية'''، اثر [[هاشمی، سید احمد|سيد‌ ‎احمد الهاشمى]]، با تصحيح دكتر [[تونجی، محمد|محمد التونجى]]، كتابى است پيرامون قواعد لغت عربى كه كتاب به زبان عربى و در سال 1354ق، نوشته شده است.


    == معرفى اجمالى ==
    ==ساختار==
    كتاب با دو مقدمه از مصحح و نویسنده آغاز و مطالب در يك تمهيد و ده باب، تنظيم شده است.


    نویسنده در ابتدا مباحث مربوط به اعراب را مطرح نموده و سپس از معرفه و نكره، فاعل، مجرورات و توابع سخن گفته است.


    «القواعد الأساسية للغة العربية»، اثر سيد احمد الهاشمى، با تصحيح دكتر محمد التونجى، كتابى است پيرامون قواعد لغت عربى كه كتاب به زبان عربى و در سال 1354ق، نوشته شده است.
    ==گزارش محتوا==
    در مقدمه مصحح، زندگى‌نامه مختصرى از نویسنده، ارائه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/7 مقدمه مصحح، ص7]</ref>


    == ساختار ==
    در مقدمه مؤلف كه به زبان ادبى و به‌صورت نثر مسجع نوشته شده، به موضوع كتاب و سال نوشتن آن، اشاره گرديده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/11 مقدمه مؤلف، ص11]</ref>


    در تمهيد، به امور مقدماتى پرداخته شده است كه از جمله آن‌ها عبارت است از: تركيب كلمات؛ كلمه و انواع آن؛ كلام و تركيبات آن؛ جمله و قول؛ تعريف اسم و مميزات آن؛ تعريف فعل و علامات آن؛ انقلاب مضارع به ماضى؛ مأخذ مضارع و امر و تعريف حرف و انواع و علامات آن.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/12 تمهيد، ص12]</ref>


    كتاب با دو مقدمه از مصحح و نويسنده آغاز و مطالب در يك تمهيد و ده باب، تنظيم شده است.
    باب اول، به مباحث مربوط به اعراب اختصاص يافته است. نویسنده در اين باب، ابتدا اعراب و بنا را تعريف نموده، پس از توضيح انواع بناء و بناء لازم و عارضى، به مباحث زير پرداخته است: بناء و اعراب فعل ماضى، مضارع و امر؛ علامات اعراب؛ اعراب نيابتى؛ مضارع معتل الآخر؛ اعراب ظاهرى و مقدر؛ اعراب محلى و عامل و معمول.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/69 متن كتاب، ص69]</ref>


    نويسنده در ابتدا مباحث مربوط به اعراب را مطرح نموده و سپس از معرفه و نكره، فاعل، مجرورات و توابع سخن گفته است.
    مباحث مربوط به معرفه و نكره، در باب دوم گنجانده شده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان به امور زير اشاره نمود: ضمير بارز و مستتر؛ ضمير متصل و انگيزه‌ها و دواعى منفصل آمدن آن؛ فصل ضمير همراه با امكان وصل؛ ياء متكلم با نون وقايه؛ علم به اعتبار وضع، استعمال، لفظ و معنا؛ اسم اشاره و موصول؛ معرف به ال و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/69 همان، ص69]</ref>


    == گزارش محتوا ==
    در باب سوم كه تقريبا مختصر مى‌باشد، با فاعل و امور مربوط به آن از جمله تأنيث عامل در چهار موضع؛ جواز تأنيث در پنج مورد؛ نائب فاعل و انواع آن و... آشنا خواهيم شد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/96 همان، ص96]</ref>


    مبتدا و خبر و مباحث مربوط به آن، در باب چهارم مطرح گرديده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از نحوه تعريف و تنكير مبتدا؛ نكره‌اى كه ابتداى به آن صحيح است؛ مرتبه مبتدا و خبر؛ تقديم وجوبى مبتدا بر خبر و بالعكس؛ حذف وجوبى مبتدا در پنج موضع؛ چگونگى حذف خبر؛ انواع سه‌گانه خبر؛ خبر شبه جمله؛ روابط خبر با مبتدا و... ياد كرد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/104 همان، ص104]</ref>


    در مقدمه مصحح، زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده، ارائه شده است (مقدمه مصحح، ص 7).
    باب پنجم، به نواسخ مبتدا و خبر اختصاص يافته است. از جمله مباحث مطرح‌شده در اين باب، عبارت است از: حكم اسم و خبر كان؛ امتيازات كان؛ افعال ناقصه؛ افعال مقاربه؛ اقتران خبر به «أنّ»؛ حروف مشبه به ليس؛ مواضعى كه كسره «ان» مفتوح يا مكسور مى‌گردد؛ لاى نفى جنس؛ تكرار لا؛ اعمال، الغاء و تعليق؛ تنازع و اشتغال.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/117 همان، ص117]</ref>


    در مقدمه مؤلف كه به زبان ادبى و به‌صورت نثر مسجع نوشته شده، به موضوع كتاب و سال نوشتن آن، اشاره گرديده است (مقدمه مؤلف، ص 11).
    منصوبات و مباحث پيرامون آن، در باب ششم گنجانده شده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از: مفاعيل خمسه؛ مستثنى؛ وجوب نصب؛ جواز نصب و اتباع؛ اعراب بر حسب عوامل؛ حال و احتياج آن به عامل و صاحب؛ تقسيم حال به مؤسسه، مؤكده، حقيقيه و سببيه؛ روابط حال؛ تميز؛ كنايات؛ الفاظ عدد؛ منادى؛ استغاثه؛ ندبه؛ تحذير؛ اغراء؛ اختصاص و.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/157 همان، ص157]</ref>


    در تمهيد، به امور مقدماتى پرداخته شده است كه از جمله آن‌ها عبارت است از: تركيب كلمات؛ كلمه و انواع آن؛ كلام و تركيبات آن؛ جمله و قول؛ تعريف اسم و مميزات آن؛ تعريف فعل و علامات آن؛ انقلاب مضارع به ماضى؛ مأخذ مضارع و امر و تعريف حرف و انواع و علامات آن (تمهيد، ص 12).
    باب هفتم، مربوط به مجرورات و مباحث پيرامون آن مى‌باشد. در اين باب، با حروف جر؛ معانى آن؛ انواع اضافه و ملزومات آن؛ اسمائى كه حتما بايد به جمله اضافه شوند و برخى از احكام اضافه آشنا خواهيم شد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/211 همان، ص211]</ref>


    باب اول، به مباحث مربوط به اعراب اختصاص يافته است. نويسنده در اين باب، ابتدا اعراب و بنا را تعريف نموده، پس از توضيح انواع بناء و بناء لازم و عارضى، به مباحث زير پرداخته است: بناء و اعراب فعل ماضى، مضارع و امر؛ علامات اعراب؛ اعراب نيابتى؛ مضارع معتل الآخر؛ اعراب ظاهرى و مقدر؛ اعراب محلى و عامل و معمول (متن كتاب، ص 69).
    در باب هشتم، از توابع كه عبارتند از نعت، تأكيد، بدل، عطف بيان و عطف نسق، سخن به ميان آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/223 همان، ص223]</ref>


    مباحث مربوط به معرفه و نكره، در باب دوم گنجانده شده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان به امور زير اشاره نمود: ضمير بارز و مستتر؛ ضمير متصل و انگيزه‌ها و دواعى منفصل آمدن آن؛ فصل ضمير همراه با امكان وصل؛ ياء متكلم با نون وقايه؛ علم به اعتبار وضع، استعمال، لفظ و معنا؛ اسم اشاره و موصول؛ معرف به ال و... (همان، ص 69).
    از جمله مباحثى كه در باب نهم، مطرح شده، مى‌توان از: شبه فعل؛ فعل جامد؛ اسم فعل؛ مصدر و انواع آن از جمله ميمى، مره، هيئت و صناعى؛ اسم فعل و نحوه عمل آن؛ اسم مفعول؛ صفت مشبه؛ اسم تفضيل؛ اسم زمان، مكان و آلت؛ افعال مدح و ذم؛ تعجب و اسماء افعال و اصوات نام برد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/239 همان، ص239]</ref>


    در باب سوم كه تقريبا مختصر مى‌باشد، با فاعل و امور مربوط به آن از جمله تأنيث عامل در چهار موضع؛ جواز تأنيث در پنج مورد؛ نائب فاعل و انواع آن و... آشنا خواهيم شد (همان، ص 96).
    در آخرين باب نيز از عوامل نصب فعل مضارع؛ امتيازات «أنّ»؛ جوازم فعل مضارع؛ نون تأكيد خفيفه و ثقيله؛ اسم غير منصرف و تذكير و تأنيث، سخن به ميان آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21175/1/303 همان، ص303]</ref>
     
    مبتدا و خبر و مباحث مربوط به آن، در باب چهارم مطرح گرديده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از نحوه تعريف و تنكير مبتدا؛ نكره‌اى كه ابتداى به آن صحيح است؛ مرتبه مبتدا و خبر؛ تقديم وجوبى مبتدا بر خبر و بالعكس؛ حذف وجوبى مبتدا در پنج موضع؛ چگونگى حذف خبر؛ انواع سه‌گانه خبر؛ خبر شبه جمله؛ روابط خبر با مبتدا و... ياد كرد (همان، ص 104).
     
    باب پنجم، به نواسخ مبتدا و خبر اختصاص يافته است. از جمله مباحث مطرح‌شده در اين باب، عبارت است از: حكم اسم و خبر كان؛ امتيازات كان؛ افعال ناقصه؛ افعال مقاربه؛ اقتران خبر به «أنّ»؛ حروف مشبه به ليس؛ مواضعى كه كسره «ان» مفتوح يا مكسور مى‌گردد؛ لاى نفى جنس؛ تكرار لا؛ اعمال، الغاء و تعليق؛ تنازع و اشتغال (همان، ص 117).
     
    منصوبات و مباحث پيرامون آن، در باب ششم گنجانده شده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از: مفاعيل خمسه؛ مستثنى؛ وجوب نصب؛ جواز نصب و اتباع؛ اعراب بر حسب عوامل؛ حال و احتياج آن به عامل و صاحب؛ تقسيم حال به مؤسسه، مؤكده، حقيقيه و سببيه؛ روابط حال؛ تميز؛ كنايات؛ الفاظ عدد؛ منادى؛ استغاثه؛ ندبه؛ تحذير؛ اغراء؛ اختصاص و... (همان، ص 157).
     
    باب هفتم، مربوط به مجرورات و مباحث پيرامون آن مى‌باشد. در اين باب، با حروف جر؛ معانى آن؛ انواع اضافه و ملزومات آن؛ اسمائى كه حتما بايد به جمله اضافه شوند و برخى از احكام اضافه آشنا خواهيم شد (همان، ص 211).
     
    در باب هشتم، از توابع كه عبارتند از نعت، تأكيد، بدل، عطف بيان و عطف نسق، سخن به ميان آمده است (همان، ص 223).
     
    از جمله مباحثى كه در باب نهم، مطرح شده، مى‌توان از: شبه فعل؛ فعل جامد؛ اسم فعل؛ مصدر و انواع آن از جمله ميمى، مره، هيئت و صناعى؛ اسم فعل و نحوه عمل آن؛ اسم مفعول؛ صفت مشبه؛ اسم تفضيل؛ اسم زمان، مكان و آلت؛ افعال مدح و ذم؛ تعجب و اسماء افعال و اصوات نام برد (همان، ص 239).
     
    در آخرين باب نيز از عوامل نصب فعل مضارع؛ امتيازات «أنّ»؛ جوازم فعل مضارع؛ نون تأكيد خفيفه و ثقيله؛ اسم غير منصرف و تذكير و تأنيث، سخن به ميان آمده است (همان، ص 303).


    در خاتمه كتاب نيز وقف و مسائل مربوط به آن، توضيح داده شده است.
    در خاتمه كتاب نيز وقف و مسائل مربوط به آن، توضيح داده شده است.


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.
    فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.


    در پاورقى‌ها، علاوه بر تشريح و توضيح برخى از لغات متن، توضيحاتى پيرامون برخى از مطالب و عبارات، آمده است.
    در پاورقى‌ها، علاوه بر تشريح و توضيح برخى از لغات متن، توضيحاتى پيرامون برخى از مطالب و عبارات، آمده است.


    == منابع مقاله ==
    ==پانويس ==
    <references/>
    ==منابع مقاله==


    مقدمه و متن كتاب.


    مقدمه و متن كتاب.
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}




    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/21175 مطالعه کتاب القواعد الأساسية للغة العربية در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
     
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
     

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۲۴

    القواعد الأساسية للغة العربية
    القواعد الأساسية للغة العربية
    پدیدآورانهاشمی، سید احمد (نویسنده) تونجی، محمد (محقق)
    ناشرمؤسسة المعارف
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1427 ق یا 2006 م
    چاپ3
    شابک‎9953-434-08-5
    موضوعزبان عربی - نحو
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏ﻫ‎‏2‎‏ق‎‏9
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    القواعد الأساسية للغة العربية، اثر سيد‌ ‎احمد الهاشمى، با تصحيح دكتر محمد التونجى، كتابى است پيرامون قواعد لغت عربى كه كتاب به زبان عربى و در سال 1354ق، نوشته شده است.

    ساختار

    كتاب با دو مقدمه از مصحح و نویسنده آغاز و مطالب در يك تمهيد و ده باب، تنظيم شده است.

    نویسنده در ابتدا مباحث مربوط به اعراب را مطرح نموده و سپس از معرفه و نكره، فاعل، مجرورات و توابع سخن گفته است.

    گزارش محتوا

    در مقدمه مصحح، زندگى‌نامه مختصرى از نویسنده، ارائه شده است.[۱]

    در مقدمه مؤلف كه به زبان ادبى و به‌صورت نثر مسجع نوشته شده، به موضوع كتاب و سال نوشتن آن، اشاره گرديده است.[۲]

    در تمهيد، به امور مقدماتى پرداخته شده است كه از جمله آن‌ها عبارت است از: تركيب كلمات؛ كلمه و انواع آن؛ كلام و تركيبات آن؛ جمله و قول؛ تعريف اسم و مميزات آن؛ تعريف فعل و علامات آن؛ انقلاب مضارع به ماضى؛ مأخذ مضارع و امر و تعريف حرف و انواع و علامات آن.[۳]

    باب اول، به مباحث مربوط به اعراب اختصاص يافته است. نویسنده در اين باب، ابتدا اعراب و بنا را تعريف نموده، پس از توضيح انواع بناء و بناء لازم و عارضى، به مباحث زير پرداخته است: بناء و اعراب فعل ماضى، مضارع و امر؛ علامات اعراب؛ اعراب نيابتى؛ مضارع معتل الآخر؛ اعراب ظاهرى و مقدر؛ اعراب محلى و عامل و معمول.[۴]

    مباحث مربوط به معرفه و نكره، در باب دوم گنجانده شده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان به امور زير اشاره نمود: ضمير بارز و مستتر؛ ضمير متصل و انگيزه‌ها و دواعى منفصل آمدن آن؛ فصل ضمير همراه با امكان وصل؛ ياء متكلم با نون وقايه؛ علم به اعتبار وضع، استعمال، لفظ و معنا؛ اسم اشاره و موصول؛ معرف به ال و.[۵]

    در باب سوم كه تقريبا مختصر مى‌باشد، با فاعل و امور مربوط به آن از جمله تأنيث عامل در چهار موضع؛ جواز تأنيث در پنج مورد؛ نائب فاعل و انواع آن و... آشنا خواهيم شد.[۶]

    مبتدا و خبر و مباحث مربوط به آن، در باب چهارم مطرح گرديده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از نحوه تعريف و تنكير مبتدا؛ نكره‌اى كه ابتداى به آن صحيح است؛ مرتبه مبتدا و خبر؛ تقديم وجوبى مبتدا بر خبر و بالعكس؛ حذف وجوبى مبتدا در پنج موضع؛ چگونگى حذف خبر؛ انواع سه‌گانه خبر؛ خبر شبه جمله؛ روابط خبر با مبتدا و... ياد كرد.[۷]

    باب پنجم، به نواسخ مبتدا و خبر اختصاص يافته است. از جمله مباحث مطرح‌شده در اين باب، عبارت است از: حكم اسم و خبر كان؛ امتيازات كان؛ افعال ناقصه؛ افعال مقاربه؛ اقتران خبر به «أنّ»؛ حروف مشبه به ليس؛ مواضعى كه كسره «ان» مفتوح يا مكسور مى‌گردد؛ لاى نفى جنس؛ تكرار لا؛ اعمال، الغاء و تعليق؛ تنازع و اشتغال.[۸]

    منصوبات و مباحث پيرامون آن، در باب ششم گنجانده شده است كه از جمله آن‌ها، مى‌توان از: مفاعيل خمسه؛ مستثنى؛ وجوب نصب؛ جواز نصب و اتباع؛ اعراب بر حسب عوامل؛ حال و احتياج آن به عامل و صاحب؛ تقسيم حال به مؤسسه، مؤكده، حقيقيه و سببيه؛ روابط حال؛ تميز؛ كنايات؛ الفاظ عدد؛ منادى؛ استغاثه؛ ندبه؛ تحذير؛ اغراء؛ اختصاص و.[۹]

    باب هفتم، مربوط به مجرورات و مباحث پيرامون آن مى‌باشد. در اين باب، با حروف جر؛ معانى آن؛ انواع اضافه و ملزومات آن؛ اسمائى كه حتما بايد به جمله اضافه شوند و برخى از احكام اضافه آشنا خواهيم شد.[۱۰]

    در باب هشتم، از توابع كه عبارتند از نعت، تأكيد، بدل، عطف بيان و عطف نسق، سخن به ميان آمده است.[۱۱]

    از جمله مباحثى كه در باب نهم، مطرح شده، مى‌توان از: شبه فعل؛ فعل جامد؛ اسم فعل؛ مصدر و انواع آن از جمله ميمى، مره، هيئت و صناعى؛ اسم فعل و نحوه عمل آن؛ اسم مفعول؛ صفت مشبه؛ اسم تفضيل؛ اسم زمان، مكان و آلت؛ افعال مدح و ذم؛ تعجب و اسماء افعال و اصوات نام برد.[۱۲]

    در آخرين باب نيز از عوامل نصب فعل مضارع؛ امتيازات «أنّ»؛ جوازم فعل مضارع؛ نون تأكيد خفيفه و ثقيله؛ اسم غير منصرف و تذكير و تأنيث، سخن به ميان آمده است.[۱۳]

    در خاتمه كتاب نيز وقف و مسائل مربوط به آن، توضيح داده شده است.

    وضعيت كتاب

    فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.

    در پاورقى‌ها، علاوه بر تشريح و توضيح برخى از لغات متن، توضيحاتى پيرامون برخى از مطالب و عبارات، آمده است.

    پانويس

    1. ↑ مقدمه مصحح، ص7
    2. ↑ مقدمه مؤلف، ص11
    3. ↑ تمهيد، ص12
    4. ↑ متن كتاب، ص69
    5. ↑ همان، ص69
    6. ↑ همان، ص96
    7. ↑ همان، ص104
    8. ↑ همان، ص117
    9. ↑ همان، ص157
    10. ↑ همان، ص211
    11. ↑ همان، ص223
    12. ↑ همان، ص239
    13. ↑ همان، ص303

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=القواعد_الأساسية_للغة_العربية&oldid=626970»