عمدة الطالب في أنساب آل أبي‌طالب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' اند.' به 'اند.') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'عمدة الطالب (ابهام زدایی)' به 'عمدة الطالب (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۴۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR01600J1.jpg | |||
| عنوان =عمدة الطالب في أنساب آل أبي‌طالب | |||
| پدیدآوران = | |||
| | [[ابن عنبة، احمد بن علی]] (نویسنده) | ||
[[آل‌بحرالعلوم، محمدصادق]] (محقق) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 53/7 /الف2ع8 1375 | |||
| موضوع = | |||
آل ابوطالب - نسب نامه | |||
|زبان | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
سادات (خاندان) - نسب نامه | سادات (خاندان) - نسب نامه | ||
نسب‌شناسی | |||
| ناشر = | |||
|ناشر | مؤسسة أنصاريان للطباعة و النشر | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1417 ق یا 1996 م | |||
|مکان نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01600AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
|سال نشر | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01600 | |||
| | | کتابخوان همراه نور =01600 | ||
|کد | | کد پدیدآور = | ||
| | | پس از = | ||
| | | پیش از = | ||
</ | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| عمدة الطالب (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''عمدة الطالب في أنساب آل أبي‌طالب'''، تألیف [[ابن عنبة، احمد بن علی|جمال‌الدین احمد بن علی بن عنبه]] عالم شيعى و نسب شناس قرن نهم هجرى، کتابی است در خاندان، اجداد و اولاد حضرت ابوطالب(ع). این اثر توسط محمدصادق آل‌بحرالعلوم مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است. | |||
دانسته است كه عرب به انساب خود بسيار اهميت مى‌دهد و كتاب‌هاى بسيارى از قديم درباره اين دانش تدوين كرده است. بخشى از اين آثار به خاندان پيامبر(ص) و خاندان ابى‌طالب اختصاص دارد كه برخى از آنها را شیعیان و برخى را غير آنها نوشته‌اند. | |||
در اينگونه آثار علاوه بر شناسايى فرزندان ائمه و ذريه رسول خدا(ص)، مجموعه‌اى از گزارش‌هاى تاريخى وجود دارد كه در كتب معمول تاريخى يافت نمی‌شود. | |||
==انگيزه تأليف== | |||
[[ابن عنبة، احمد بن علی|ابن عنبه]] علت و انگيزه تأليف اين كتاب را چنين بيان كرده كه چون به مناطق مختلف سفر كرده، ديده است افرادى ادعاى علوى بودن دارند و كسى آن را انكار نمى‌كند، چه اينكه به انساب علويون آگاه نيستند؛ لذا براى تبيين اصول و فروع اين انساب كتاب حاضر را تألیف و به تيمور لنگ تقديم كرده است. وى تاريخ فراغت از اين كتاب را سال 814ق ثبت كرده است. | |||
==ساختار== | |||
تقسيمات و فصل بندى كتاب عمدة الطالب مانند ديگر كتب انساب چندان روشن و راهگشا نيست و براى يافتن يك شخص يا نسب او در اينگونه كتاب‌ها بايستى در مظان آن جستجوى كافى كرد؛ زيرا ممكن است بيان فرزندان و نسل يك امام به تفصيل زيادى نياز داشته و به درازا بكشد و در اين بيان از طبقات قديم به نسل‌هاى بسيار دور منتقل شود و ناگهان به اجداد اوليه بازگشت نمايد. | |||
مؤلف به همه منابع خود اشاره نكرده اما در مواردى به نام راوى يا كتابى كه مطلب خاصى را از آن نقل كرده اشاره مى‌كند. | |||
==گزارش محتوا== | |||
کتاب، پس از یک مقدمه محقق و خطبه مؤلف، با نیاکان پیامبر(ص) آغاز شده است و سپس از فرزندان ابوطالب، عقیل، جعفر و علی بن ابیطالب(ع) یاد می‌کند و طی فصولی فرزندان اینان را به اختصار می‌آورد. در نهایت با تفصیل بیشتری نسل علی بن ابیطالب(ع) را از طریق فرزندانش، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، محمد حنفیه، عباس و عمر اطرف در ۵ فصل بیان می‌کند<ref>پایگاه اینترنتی ویکی شیعه</ref>. | |||
نويسنده براى نسب‌شناسى خاندان ابوطالب، از شخص ابوطالب شروع كرده و اجداد او تا ابراهيم نبى و اولاد و احفا وى را با ذكر فرزندان ابوطالب و از طريق هر يك از آنها، تا قرن نهم يعنى قرن حيات مؤلف بر‌رسی نموده است<ref>مرادی، محمد، ص157</ref>. | |||
در پایان کتاب، طی یک فصل، اصطلاحات علم نسابه بیان شده است. | |||
در | در این گزارش‌ِ نسب‌شناسانه اطلاعات کوتاه، اما مفیدی از چگونگی گسترش تیره علویان در سرزمین‌ها و محل سکونت ایشان آمده است که برای تاریخ‌‌نگاران راهنمای خوبی است. مورخان و محدثان متأخر همچون کیا گیلانی در سراج الانساب، حر عاملی در امل الآمل و علامه مجلسی در بحارالانوار از کتاب عمدة الطالب بسیار بهره برده‌اند<ref>پایگاه اینترنتی ویکی شیعه</ref>. | ||
== | ==پانویس== | ||
<references /> | |||
== | ==منابع مقاله== | ||
[[ | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# [https://fa.wikishia.net/view/%D8%B9%D9%85%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%A2%D9%84_%D8%A7%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%A8_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) پایگاه اینترنتی ویکی شیعه] | |||
# [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1235861 مرادی، محمد، تعلیقه‌های آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی بر عمدة الطالب، میراث شهاب، پاییز 1388، شماره 57، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور] | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[عمدة الطالب في نسب آل أبي‌طالب]] | |||
[[عمدة الطالب الصغری فی نسب آل أبی‌طالب]] | |||
[[الراغب في تشجير عمدة الطالب في أنساب آل أبي‌طالب]] | |||
[[ | [[مهاجران آل ابوطالب (ترجمه)]] | ||
[[المجدي في أنساب الطالبيين]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۱۴
| عمدة الطالب في أنساب آل أبي‌طالب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عنبة، احمد بن علی (نویسنده) آل‌بحرالعلوم، محمدصادق (محقق) |
| ناشر | مؤسسة أنصاريان للطباعة و النشر |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1417 ق یا 1996 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | آل ابوطالب - نسب نامه
سادات (خاندان) - نسب نامه نسب‌شناسی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 53/7 /الف2ع8 1375 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
عمدة الطالب في أنساب آل أبي‌طالب، تألیف جمال‌الدین احمد بن علی بن عنبه عالم شيعى و نسب شناس قرن نهم هجرى، کتابی است در خاندان، اجداد و اولاد حضرت ابوطالب(ع). این اثر توسط محمدصادق آل‌بحرالعلوم مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
دانسته است كه عرب به انساب خود بسيار اهميت مى‌دهد و كتاب‌هاى بسيارى از قديم درباره اين دانش تدوين كرده است. بخشى از اين آثار به خاندان پيامبر(ص) و خاندان ابى‌طالب اختصاص دارد كه برخى از آنها را شیعیان و برخى را غير آنها نوشته‌اند.
در اينگونه آثار علاوه بر شناسايى فرزندان ائمه و ذريه رسول خدا(ص)، مجموعه‌اى از گزارش‌هاى تاريخى وجود دارد كه در كتب معمول تاريخى يافت نمی‌شود.
انگيزه تأليف
ابن عنبه علت و انگيزه تأليف اين كتاب را چنين بيان كرده كه چون به مناطق مختلف سفر كرده، ديده است افرادى ادعاى علوى بودن دارند و كسى آن را انكار نمى‌كند، چه اينكه به انساب علويون آگاه نيستند؛ لذا براى تبيين اصول و فروع اين انساب كتاب حاضر را تألیف و به تيمور لنگ تقديم كرده است. وى تاريخ فراغت از اين كتاب را سال 814ق ثبت كرده است.
ساختار
تقسيمات و فصل بندى كتاب عمدة الطالب مانند ديگر كتب انساب چندان روشن و راهگشا نيست و براى يافتن يك شخص يا نسب او در اينگونه كتاب‌ها بايستى در مظان آن جستجوى كافى كرد؛ زيرا ممكن است بيان فرزندان و نسل يك امام به تفصيل زيادى نياز داشته و به درازا بكشد و در اين بيان از طبقات قديم به نسل‌هاى بسيار دور منتقل شود و ناگهان به اجداد اوليه بازگشت نمايد.
مؤلف به همه منابع خود اشاره نكرده اما در مواردى به نام راوى يا كتابى كه مطلب خاصى را از آن نقل كرده اشاره مى‌كند.
گزارش محتوا
کتاب، پس از یک مقدمه محقق و خطبه مؤلف، با نیاکان پیامبر(ص) آغاز شده است و سپس از فرزندان ابوطالب، عقیل، جعفر و علی بن ابیطالب(ع) یاد می‌کند و طی فصولی فرزندان اینان را به اختصار می‌آورد. در نهایت با تفصیل بیشتری نسل علی بن ابیطالب(ع) را از طریق فرزندانش، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، محمد حنفیه، عباس و عمر اطرف در ۵ فصل بیان می‌کند[۱].
نويسنده براى نسب‌شناسى خاندان ابوطالب، از شخص ابوطالب شروع كرده و اجداد او تا ابراهيم نبى و اولاد و احفا وى را با ذكر فرزندان ابوطالب و از طريق هر يك از آنها، تا قرن نهم يعنى قرن حيات مؤلف بر‌رسی نموده است[۲].
در پایان کتاب، طی یک فصل، اصطلاحات علم نسابه بیان شده است.
در این گزارش‌ِ نسب‌شناسانه اطلاعات کوتاه، اما مفیدی از چگونگی گسترش تیره علویان در سرزمین‌ها و محل سکونت ایشان آمده است که برای تاریخ‌‌نگاران راهنمای خوبی است. مورخان و محدثان متأخر همچون کیا گیلانی در سراج الانساب، حر عاملی در امل الآمل و علامه مجلسی در بحارالانوار از کتاب عمدة الطالب بسیار بهره برده‌اند[۳].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- پایگاه اینترنتی ویکی شیعه
- مرادی، محمد، تعلیقه‌های آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی بر عمدة الطالب، میراث شهاب، پاییز 1388، شماره 57، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور