اسلامی ندوشن، محمدعلی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «با تشکر از اطلاعات تکمیلی. محتوای مقاله اصلی با اطلاعات جدید به روز می‌شود: {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = محمدعلی اسلامی ندوشن | تصویر = NUR06638.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = محمدعلی اسلامی ندوشن | نام‌های دیگر = م. دیده‌ور (امض...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - 'ه ها' به 'ه‌ها')
     
    (۱۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    با تشکر از اطلاعات تکمیلی. محتوای مقاله اصلی با اطلاعات جدید به روز می‌شود:
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان = محمدعلی اسلامی ندوشن
    | عنوان = محمدعلی اسلامی ندوشن
    خط ۲۰: خط ۱۸:
    | مدفن = آرامگاه مشاهیر نیشابور
    | مدفن = آرامگاه مشاهیر نیشابور
    | طول عمر = ۹۷ سال
    | طول عمر = ۹۷ سال
    | نام همسر = شیرین بیانی
    | نام همسر = [[بیانی، شیرین (اسلامی ندوشن)|شیرین بیانی]]
    | فرزندان = مهران و رامین
    | فرزندان = مهران و رامین
    | خویشاوندان =  
    | خویشاوندان =[[بیانی، شیرین (اسلامی ندوشن)|شیرین بیانی]] (همسر)
    | دین = اسلام
    | دین = اسلام
    | مذهب =  
    | مذهب =  
    خط ۳۷: خط ۳۵:
    | شاگردان =  
    | شاگردان =  
    | اجازه اجتهاد از =  
    | اجازه اجتهاد از =  
    | آثار = {{فهرست جعبه عمودی | روزها | زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه | ایران و تنهایی‌اش | چهار سخنگوی وجدان ایران | ماجرای پایان‌ناپذیر حافظ | سخن‌ها را بشنویم | ایران را از یاد نبریم | ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم | شور زندگی (ترجمه) | ابر زمانه و ابر زلف}}   
    | آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[باغ سبز عشق: گزیده مثنوی، همراه با تأملی در زندگی و اندیشه مولوی]] |[[سلامت در شاهنامه: بررسی ابعاد چهارگانه سلامت از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی در شاهنامه فردوسی]] | [[چهار سخنگوی وجدان ایران (فردوسی، مولوی، سعدی، حافظ)]] | [[سیمای یک فرهنگ‌مدار: گفتگو با محمدعلی اسلامی ندوشن]] | [[برگریزان]]| سخن‌ها را بشنویم | ایران را از یاد نبریم | ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم | شور زندگی (ترجمه) | ابر زمانه و ابر زلف}}   
    | سبک نوشتاری =  
    | سبک نوشتاری =  
    | وبگاه =  
    | وبگاه =  
    خط ۴۴: خط ۴۲:
    }}
    }}


    '''محمدعلی اسلامی ندوشن''' (۱۳۰۳-۱۴۰۱ش) شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم، حقوق‌دان و پژوهش‌گر ایرانی بود. او دانش‌آموختهٔ حقوق بین‌الملل از دانشگاه سوربن فرانسه بود و پس از بازگشت به ایران، در آغاز قاضی دادگستری شد، اما پس از چندی به دعوت فضل‌الله رضا به دانشگاه تهران رفت. ندوشن از ۱۳۴۸ تا دو سال پس از انقلاب ۱۳۵۷ در دانشکده‌های حقوق و ادبیات دانشگاه تهران، حقوق و ادبیات تطبیقی تدریس می‌کرد. وی از پرکارترین ادیبان و پژوهش‌گران معاصر ایران بود و افزون بر تألیف، به ترجمهٔ آثار به فارسی پرداخت. از وی بیش از ۷۰ تألیف و ترجمه و صدها مقاله به‌جای مانده است.
    '''محمدعلی اسلامی ندوشن''' (۱۳۰۳-۱۴۰۱ش) شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم، حقوق‌دان و پژوهش‌گر ایرانی بود. او دانش‌آموختهٔ حقوق بین‌الملل از دانشگاه سوربن فرانسه بود و پس از بازگشت به ایران، در آغاز قاضی دادگستری شد، اما پس از چندی به دعوت [[فضل‌الله رضا]] به دانشگاه تهران رفت. ندوشن از ۱۳۴۸ش تا دو سال پس از انقلاب ۱۳۵۷ش در دانشکده‌های حقوق و ادبیات دانشگاه تهران، حقوق و ادبیات تطبیقی تدریس می‌کرد. وی از پرکارترین ادیبان و پژوهش‌گران معاصر ایران بود و افزون بر تألیف، به ترجمهٔ آثار به فارسی پرداخت. از وی بیش از ۷۰ تألیف و ترجمه و صدها مقاله به‌جای مانده است.


    ==ولادت==
    ==ولادت==
    خط ۵۳: خط ۵۱:


    ==فعالیت‌ها==
    ==فعالیت‌ها==
    اسلامی ندوشن پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۴، چند سال در سمت قاضی دادگستری خدمت کرد.<ref> [https://www.irna.ir/news/85872964 ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴]</ref> پس از ترک خدمت در دادگستری، به تدریس حقوق و ادبیات در دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی از جمله دانشگاه ملی، مدرسه عالی ادبیات، مدرسه عالی بازرگانی و مؤسسه علوم بانکی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ به دعوت پروفسور فضل‌الله رضا به همکاری با دانشگاه تهران دعوت شد و به عنوان عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات مشغول به کار گردید.<ref> [https://www.cgie.org.ir/fa/news/264766 ر.ک: بر مرز دو فرهنگ درگفت‌وگو با دکتر محمدعلی اسلامی‌ ندوشن - بخش اول،مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، 1400/4/15]</ref> او در دانشکده ادبیات، دروس نقد ادبی، ادبیات تطبیقی، فردوسی و شاهنامه و شاهکارهای ادبیات جهان را تدریس می‌کرد و در دانشکده حقوق نیز تاریخ تمدن و فرهنگ ایران را آموزش می‌داد. این همکاری تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، ادامه داشت. اسلامی ندوشن علاوه بر تدریس، به تألیف و ترجمه آثار متعددی پرداخت که تعداد آنها به بیش از ۷۰ کتاب و صدها مقاله در زمینه‌های ادبی، فرهنگی و اجتماعی می‌رسد. وی پایه‌گذار فصلنامه «هستی» و مؤسس فرهنگ‌سرای فردوسی بود و در معرفی فرهنگ و ادبیات ایران کوشش‌های بسیاری نمود.<ref> [https://www.irna.ir/news/85872964 ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴]</ref> او برخی از آثارش را با امضای مستعار «م. دیده‌ور» منتشر می‌کرد و کتاب «ابر زمانه و ابر زلف» وی در سال ۱۳۴۲ به عنوان کتاب برگزیده سال انجمن کتاب انتخاب شد.
    اسلامی ندوشن پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۴، چند سال در سمت قاضی دادگستری خدمت کرد.<ref> [https://www.irna.ir/news/85872964 ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴]</ref> پس از ترک خدمت در دادگستری، به تدریس حقوق و ادبیات در دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی از جمله دانشگاه ملی، مدرسه عالی ادبیات، مدرسه عالی بازرگانی و مؤسسه علوم بانکی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ به دعوت پروفسور فضل‌الله رضا به همکاری با دانشگاه تهران دعوت شد و به عنوان عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات مشغول به کار گردید.<ref> [https://www.cgie.org.ir/fa/news/264766 ر.ک: بر مرز دو فرهنگ درگفت‌وگو با دکتر محمدعلی اسلامی‌ ندوشن - بخش اول،مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، 1400/4/15]</ref> او در دانشکده ادبیات، دروس نقد ادبی، ادبیات تطبیقی، فردوسی و شاهنامه و شاهکارهای ادبیات جهان را تدریس می‌کرد و در دانشکده حقوق نیز تاریخ تمدن و فرهنگ ایران را آموزش می‌داد. این همکاری تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، ادامه داشت. اسلامی ندوشن علاوه بر تدریس، به تألیف و ترجمه آثار متعددی پرداخت که تعداد آنها به بیش از کتاب و صدها مقاله در زمینه‌های ادبی، فرهنگی و اجتماعی می‌رسد. وی پایه‌گذار فصلنامه «هستی»<ref> [https://ut.ac.ir/fa/page/3849 ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن، پایگاه دانشگاه تهران]</ref> و مؤسس فرهنگ‌سرای فردوسی بود<ref> [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AC%DB%8C-%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3-70/1564677-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7% ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن؛ ادیبی که از 12 سالگی شعر می سرود، پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران،  ۱۴۰۱/۰۶/۰۳] </ref> و در معرفی فرهنگ و ادبیات ایران کوشش‌های بسیاری نمود.<ref> [https://www.irna.ir/news/85872964 ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴]</ref> او برخی از آثارش را با امضای مستعار «م. دیده‌ور» منتشر می‌کرد و کتاب «ابر زمانه و ابر زلف» وی در سال ۱۳۴۲ به عنوان کتاب برگزیده سال انجمن کتاب انتخاب شد.


    ==وفات==
    ==وفات==
    دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن سرانجام در پنجم اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ خورشیدی در سن ۹۷ سالگی به علت کهولت سن در شهر تورنتو، کانادا درگذشت.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/02/06/2701692 ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن درگذشت،خبرگزاری تسنیم، 06 ارديبهشت 1401]</ref><ref> [http://tarikhirani.ir/fa/news/8774 ر.ک: درگذشت اسلامی ندوشن؛ راوی تنهایی ایران تاریخ ایرانی، ۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۱]</ref> پیکر او پس از ۱۸ ماه، در ۲۸ آبان ۱۴۰۲ به ایران انتقال یافت و پس از مراسم تشییع در تهران و یزد، طبق وصیت خودش در دوم آذرماه ۱۴۰۲ در آرامگاه مشاهیر نیشابور، در جوار آرامگاه عطار و خیام، به خاک سپرده شد. وی در وصیت‌نامه‌اش امتیاز چاپ و تجدید چاپ کتاب‌هایش را به نهاد آرامگاه فردوسی واگذار کرده بود.
    دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن سرانجام در پنجم اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ خورشیدی در سن ۹۷ سالگی به علت کهولت سن در شهر تورنتو، کانادا درگذشت.<ref> [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/02/06/2701692 ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن درگذشت،خبرگزاری تسنیم، 06 ارديبهشت 1401]</ref><ref> [http://tarikhirani.ir/fa/news/8774 ر.ک: درگذشت اسلامی ندوشن؛ راوی تنهایی ایران تاریخ ایرانی، ۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۱]</ref> پیکر او پس از ۱۸ ماه، در ۲۸ آبان ۱۴۰۲ به ایران انتقال یافت و پس از مراسم تشییع در تهران و یزد، طبق وصیت خودش در دوم آذرماه ۱۴۰۲ در آرامگاه مشاهیر نیشابور، در جوار آرامگاه [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] و [[خیام، عمر بن ابراهیم|خیام]]، به خاک سپرده شد. وی در وصیت‌نامه‌اش امتیاز چاپ و تجدید چاپ کتاب‌هایش را به نهاد آرامگاه [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] واگذار کرده بود.


    ==آثار==
    ==آثار==
    {{ستون-شروع|3}}
    * گناه (مجموعه شعر)
    * گناه (مجموعه شعر)
    * چشمه (مجموعه شعر)
    * چشمه (مجموعه شعر)
    خط ۱۱۰: خط ۱۰۹:
    * سرو سخنگو
    * سرو سخنگو
    * یاد یاران
    * یاد یاران
    {{پایان}}


    ==ترجمه‌ها==
    ==ترجمه‌ها==
    خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:
    #[https://www.irna.ir/news/85872964 خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)]
    #[https://www.irna.ir/news/85872964 خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)]
    #[http://tarikhirani.ir/fa/news/8774 پایگاه تاریخ ایرانی]
    #[http://tarikhirani.ir/fa/news/8774 پایگاه تاریخ ایرانی]
    #[https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AC%DB%8C-%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3-70/1564677-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B4%D9%86-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7% پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران]
    #[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/02/06/2701692 خبرگزاری تسنیم]
    #[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/02/06/2701692 خبرگزاری تسنیم]
    #[https://ut.ac.ir/fa/page/3849 پایگاه دانشگاه تهران]
    ==پیوند به بیرون==
    [https://www.noormags.ir/view/fa/creator/11782 238 مقاله از محمدعلی اسلامی ندوشن در پایگاه تخصصی مجلات نورمگز]




    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[چهار سخنگوی وجدان ایران فردوسی مولوی سعدی حافظ]]
    [[باغ سبز عشق: گزیده مثنوی، همراه با تأملی در زندگی و اندیشه مولوی]]
     
    [[سلامت در شاهنامه: بررسی ابعاد چهارگانه سلامت از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی در شاهنامه فردوسی]]
     
    [[چهار سخنگوی وجدان ایران (فردوسی، مولوی، سعدی، حافظ)]]
     
    [[سیمای یک فرهنگ‌مدار: گفتگو با محمدعلی اسلامی ندوشن]]
     
    [[برگریزان]]


    [[از رودکي تا بهار: درباره بيست و دو شاعر بزرگ ايران]]
    [[از رودکي تا بهار: درباره بيست و دو شاعر بزرگ ايران]]
    خط ۱۴۳: خط ۱۵۶:
    [[مرزهای ناپیدا]]
    [[مرزهای ناپیدا]]


    [[ناردانه ها: گزیده‎ای از رباعی‌های فارسی]]
    [[ناردانه‌ها: گزیده‎ای از رباعی‌های فارسی]]


    [[کارنامه چهل ساله: گزیده‌ نوشته‌ها‌ در زمینه‌ اجتما‌ع و فرهنگ‌ از سا‌ل‌ ۱۳۳۷ تا‌ سا‌ل‌ ۱۳۷۷]]
    [[کارنامه چهل ساله: گزیده‌ نوشته‌ها‌ در زمینه‌ اجتما‌ع و فرهنگ‌ از سا‌ل‌ ۱۳۳۷ تا‌ سا‌ل‌ ۱۳۷۷]]
    خط ۱۵۴: خط ۱۶۷:


    [[در کشور شوراها: یا‌دداشت‌ها‌ی سفر اتحا‌د جما‌هیر شوروی]]
    [[در کشور شوراها: یا‌دداشت‌ها‌ی سفر اتحا‌د جما‌هیر شوروی]]
    [[صفیر سیمرغ]]


    [[جام جهان‌بین (مجموعه مقاله‌های ادبی)]]
    [[جام جهان‌بین (مجموعه مقاله‌های ادبی)]]


    [[ايران و يونان در بستر باستان: ای‍ران‌، ل‍وک‌ پ‍ی‍ر، ای‍ران‍ی‍ان‌ از آی‍س‍خ‍ی‍ل‍وس‌، ای‍ران‌ و ی‍ون‍ان‌ ب‍ه‌ گ‍واه‍ی‌ ش‍اه‍ن‍ام‍ه‌ و ای‍ل‍ی‍اد]]
    [[ايران و يونان در بستر باستان]]


    [[در کشور شوراها: (سفر به اتحاد جماهیر شوروی)]]
    [[در کشور شوراها: (سفر به اتحاد جماهیر شوروی)]]
    خط ۱۹۰: خط ۲۰۱:


    [[آواها‌ و ایما‌ها‌ (مقا‌له‌‌ها‌ی ادبی‌)]]
    [[آواها‌ و ایما‌ها‌ (مقا‌له‌‌ها‌ی ادبی‌)]]
    [[سلامت در شاهنامه: بررسی ابعاد چهارگانه‌ی سلامت از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی (WHo) در شاهنامه‌ی فردوسی]]


    [[نامه نامور: گزیده شاهنامه فردوسی]]
    [[نامه نامور: گزیده شاهنامه فردوسی]]
    خط ۱۹۹: خط ۲۰۸:
    [[دیدگاه‌ها درباره آثار دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن]]
    [[دیدگاه‌ها درباره آثار دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن]]


    [[باغ سبز عشق: گ‍زی‍ده‌ م‍ث‍ن‍وی‌ ه‍م‍راه‌ ب‍ا ت‍ام‍ل‌ در زن‍دگ‍ی‌ و ان‍دی‍ش‍ه‌ ج‍لال‌ال‍دی‍ن‌ م‍ول‍وی‌]]
     




    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1404]]
    [[رده:مؤلفین-آبان]]
    [[رده:مؤلفین-آبان]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۰۹

    محمدعلی اسلامی ندوشن
    NUR06638.jpg
    نام کاملمحمدعلی اسلامی ندوشن
    نام‌های دیگرم. دیده‌ور (امضای مستعار)
    ولادت۳ شهریور ۱۳۰۳
    محل تولدندوشن، یزد، ایران، ایران
    محل زندگیندوشن، یزد، تهران، پاریس، تورنتو
    رحلت۵ اردیبهشت ۱۴۰۱
    مدفنآرامگاه مشاهیر نیشابور
    طول عمر۹۷ سال
    همسرشیرین بیانی
    فرزندانمهران و رامین
    خویشاوندانشیرین بیانی (همسر)
    دیناسلام
    پیشهشاعر، نویسنده، منتقد، مترجم، پژوهشگر، حقوق‌دان
    منصباستاد دانشگاه تهران، قاضی دادگستری
    اطلاعات علمی
    درجه علمیدکتری
    دانشگاهدانشگاه سوربن
    علایق پژوهشیادبیات فارسی، فرهنگ و تاریخ ایران، شاهنامه، حقوق بین‌الملل
    برخی آثار

    محمدعلی اسلامی ندوشن (۱۳۰۳-۱۴۰۱ش) شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم، حقوق‌دان و پژوهش‌گر ایرانی بود. او دانش‌آموختهٔ حقوق بین‌الملل از دانشگاه سوربن فرانسه بود و پس از بازگشت به ایران، در آغاز قاضی دادگستری شد، اما پس از چندی به دعوت فضل‌الله رضا به دانشگاه تهران رفت. ندوشن از ۱۳۴۸ش تا دو سال پس از انقلاب ۱۳۵۷ش در دانشکده‌های حقوق و ادبیات دانشگاه تهران، حقوق و ادبیات تطبیقی تدریس می‌کرد. وی از پرکارترین ادیبان و پژوهش‌گران معاصر ایران بود و افزون بر تألیف، به ترجمهٔ آثار به فارسی پرداخت. از وی بیش از ۷۰ تألیف و ترجمه و صدها مقاله به‌جای مانده است.

    ولادت

    محمدعلی اسلامی ندوشن در سوم شهریور ماه سال ۱۳۰۳ خورشیدی در شهرستان ندوشن از توابع استان یزد در خانواده‌ای متوسط چشم به جهان گشود. پدرش خیلی زود درگذشت و او ناگزیر شد از همان دوران کودکی روی پای خود بایستد و مسئولیت زندگی را بر عهده بگیرد.[۱][۲]

    تحصیلات

    تحصیلات ابتدایی را نخست در مدرسه ناصرخسرو ندوشن و سپس در مدرسه خان یزد گذراند. پس از آن به دبستان دینیاری رفت و تا کلاس سوم متوسطه را در دبیرستان ایرانشهر یزد تحصیل کرد. برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۲۳ به تهران عزیمت کرد و دوره متوسطه را در دبیرستان البرز به پایان رساند. سپس وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و موفق به دریافت لیسانس حقوق گردید.[۳] برای تکمیل تحصیلات به اروپا رفت و پنج سال در فرانسه و انگلستان به تحصیل پرداخت. سرانجام با دفاع از پایان‌نامه خود تحت عنوان «کشور هند و قلمرو مشترک‌المنافع» موفق به دریافت دکترای حقوق بین‌الملل از دانشگاه سوربن فرانسه شد.[۴]

    فعالیت‌ها

    اسلامی ندوشن پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۴، چند سال در سمت قاضی دادگستری خدمت کرد.[۵] پس از ترک خدمت در دادگستری، به تدریس حقوق و ادبیات در دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های عالی از جمله دانشگاه ملی، مدرسه عالی ادبیات، مدرسه عالی بازرگانی و مؤسسه علوم بانکی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ به دعوت پروفسور فضل‌الله رضا به همکاری با دانشگاه تهران دعوت شد و به عنوان عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات مشغول به کار گردید.[۶] او در دانشکده ادبیات، دروس نقد ادبی، ادبیات تطبیقی، فردوسی و شاهنامه و شاهکارهای ادبیات جهان را تدریس می‌کرد و در دانشکده حقوق نیز تاریخ تمدن و فرهنگ ایران را آموزش می‌داد. این همکاری تا سال ۱۳۵۹ که به انتخاب خود از دانشگاه تهران بازنشسته شد، ادامه داشت. اسلامی ندوشن علاوه بر تدریس، به تألیف و ترجمه آثار متعددی پرداخت که تعداد آنها به بیش از 5۰ کتاب و صدها مقاله در زمینه‌های ادبی، فرهنگی و اجتماعی می‌رسد. وی پایه‌گذار فصلنامه «هستی»[۷] و مؤسس فرهنگ‌سرای فردوسی بود[۸] و در معرفی فرهنگ و ادبیات ایران کوشش‌های بسیاری نمود.[۹] او برخی از آثارش را با امضای مستعار «م. دیده‌ور» منتشر می‌کرد و کتاب «ابر زمانه و ابر زلف» وی در سال ۱۳۴۲ به عنوان کتاب برگزیده سال انجمن کتاب انتخاب شد.

    وفات

    دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن سرانجام در پنجم اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱ خورشیدی در سن ۹۷ سالگی به علت کهولت سن در شهر تورنتو، کانادا درگذشت.[۱۰][۱۱] پیکر او پس از ۱۸ ماه، در ۲۸ آبان ۱۴۰۲ به ایران انتقال یافت و پس از مراسم تشییع در تهران و یزد، طبق وصیت خودش در دوم آذرماه ۱۴۰۲ در آرامگاه مشاهیر نیشابور، در جوار آرامگاه عطار و خیام، به خاک سپرده شد. وی در وصیت‌نامه‌اش امتیاز چاپ و تجدید چاپ کتاب‌هایش را به نهاد آرامگاه فردوسی واگذار کرده بود.

    آثار

    • گناه (مجموعه شعر)
    • چشمه (مجموعه شعر)
    • ایران را از یاد نبریم
    • ابر زمانه و ابر زلف
    • به دنبال سایه همای
    • افسانه و افسون
    • جام جهان‌بین
    • زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه
    • داستان داستان‌ها
    • صفیر سیمرغ
    • آواها و ایماها
    • فرهنگ و شبه فرهنگ
    • درباره آموزش
    • پنجره‌های بسته
    • گفتیم و نگفتیم
    • نوشته‌های بی‌سرنوشت
    • ذکر مناقب حقوق بشر در جهان سوم
    • گفتگوها
    • دیدن دگرآموز شنیدن دگرآموز
    • کارنامه سفر چین
    • روزها (سرگذشت در چهار جلد)
    • ماجرای پایان‌ناپذیر حافظ
    • سخن‌ها را بشنویم
    • سرو سایه‌فکن
    • ایران، لوک پیر
    • نامه نامور
    • آویزه سخن‌ها
    • آزادی مجسمه
    • مرزهای ناپیدا
    • ایران و یونان در بستر باستان
    • ایران چه حرفی برای گفتن دارد؟
    • کارنامه چهل‌ساله
    • هشدار روزگار
    • ناردانه‌ها
    • چهار سخنگوی وجدان ایران
    • ایران و جهان از نگاه شاهنامه
    • باران نه رگبار
    • تأمل در حافظ
    • بازتاب‌ها
    • یگانگی در چندگانگی
    • از رودکی تا بهار
    • کلمه‌ها
    • بهار در پاییز
    • راه و بی‌راه
    • دیروز، امروز، فردا
    • گفتن نتوانیم نگفتن نتوانیم
    • دیباچه‌ها
    • شهرزاد قصه‌گو
    • برگریزان
    • سرو سخنگو
    • یاد یاران

    ترجمه‌ها

    • بهترین اشعار هنری لانگ‌فلو
    • شور زندگی (زندگی ونسان ون گوگ)
    • ملال پاریس و برگزیده‌ای از گل‌های بدی
    • عمر خیام
    • آنتونیوس و کلئوپاترا
    • پیروزی آینده دموکراسی

    پانويس

    1. ر.ک: بر مرز دو فرهنگ درگفت‌وگو با دکتر محمدعلی اسلامی‌ ندوشن - بخش اول،مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، 1400/4/15
    2. ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴
    3. ر.ک: بر مرز دو فرهنگ درگفت‌وگو با دکتر محمدعلی اسلامی‌ ندوشن - بخش اول،مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، 1400/4/15
    4. ر.ک: درگذشت اسلامی ندوشن؛ راوی تنهایی ایران تاریخ ایرانی، ۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۱
    5. ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴
    6. ر.ک: بر مرز دو فرهنگ درگفت‌وگو با دکتر محمدعلی اسلامی‌ ندوشن - بخش اول،مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، 1400/4/15
    7. ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن، پایگاه دانشگاه تهران
    8. ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن؛ ادیبی که از 12 سالگی شعر می سرود، پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، ۱۴۰۱/۰۶/۰۳
    9. ر.ک: چگونه آثار محمدعلی اسلامی ندوشن را بخوانیم؟، خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)، ۶ تیر ۱۴۰۴
    10. ر.ک: محمدعلی اسلامی ندوشن درگذشت،خبرگزاری تسنیم، 06 ارديبهشت 1401
    11. ر.ک: درگذشت اسلامی ندوشن؛ راوی تنهایی ایران تاریخ ایرانی، ۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۱

    منابع مقاله

    1. مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
    2. خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا)
    3. پایگاه تاریخ ایرانی
    4. پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران
    5. خبرگزاری تسنیم
    6. پایگاه دانشگاه تهران

    پیوند به بیرون

    238 مقاله از محمدعلی اسلامی ندوشن در پایگاه تخصصی مجلات نورمگز


    وابسته‌ها

    باغ سبز عشق: گزیده مثنوی، همراه با تأملی در زندگی و اندیشه مولوی

    سلامت در شاهنامه: بررسی ابعاد چهارگانه سلامت از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی در شاهنامه فردوسی

    چهار سخنگوی وجدان ایران (فردوسی، مولوی، سعدی، حافظ)

    سیمای یک فرهنگ‌مدار: گفتگو با محمدعلی اسلامی ندوشن

    برگریزان

    از رودکي تا بهار: درباره بيست و دو شاعر بزرگ ايران

    فرهنگ و شبه فرهنگ

    داستان داستانها: رستم و اسفندیار در شاهنامه

    باز‌تاب‌ها

    مرزهای ناپیدا

    ناردانه‌ها: گزیده‎ای از رباعی‌های فارسی

    کارنامه چهل ساله: گزیده‌ نوشته‌ها‌ در زمینه‌ اجتما‌ع و فرهنگ‌ از سا‌ل‌ ۱۳۳۷ تا‌ سا‌ل‌ ۱۳۷۷

    زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه: تحلیلی از شخصیت هفت پهلوان شاهنامه همراه با مقدمه‌ای در شناخت فردوسی

    هشدار روزگار و چند مقاله دیگر

    تاملی در حافظ: بررسی هفتاد و هفت غزل در ارتباط با تاریخ و فرهنگ ایران

    در کشور شوراها: یا‌دداشت‌ها‌ی سفر اتحا‌د جما‌هیر شوروی

    جام جهان‌بین (مجموعه مقاله‌های ادبی)

    ايران و يونان در بستر باستان

    در کشور شوراها: (سفر به اتحاد جماهیر شوروی)

    صفیر سیمرغ (یادداشت‌های سفر)

    سرو سايه فکن: درباره فردوسی و شاهنامه

    داستان داستان‌ها: رستم و اسفندیار

    آواها و ایماها

    ماجرای پایان ناپذیر حافظ

    نوشته‌های بی‌سرنوشت

    گفتن نتوانیم نگفتن نتوانیم

    سخن‌ها را بشنویم

    صفير سيمرغ: (یادداشت‎های سفر)

    کارنامه سفر چين

    زندگی‌، عشق‌، و دیگر هیچ‌: گفت‌ و شنود با‌ دکتر محمدعلی‌ اسلامی‌ ندوشن‌

    پیروزی آینده دموکراسی

    از رودکی‌ تا‌ بها‌ر: دربا‌ره‌ بیست‌ شا‌عر بزرگ‌ ایران‌

    آواها‌ و ایما‌ها‌ (مقا‌له‌‌ها‌ی ادبی‌)

    نامه نامور: گزیده شاهنامه فردوسی

    پیروزی آینده دموکراسی

    دیدگاه‌ها درباره آثار دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن