شرح الزرقاني علی موطاء الإمام مالك: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۸: خط ۲۸:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''شرح الزرقاني علی موطأ الإمام مالک''' اثر محمد بن عبد الباقی بن یوسف زرقانی (1055- 1122ق)، شرحی است مزجی بر «المؤطأ» ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی (۹۳- ۱۷۹ق).
    '''شرح الزرقاني علی موطأ الإمام مالک''' اثر [[زرقانی، محمد بن عبد الباقی|محمد بن عبدالباقی بن یوسف زرقانی]] (1055- 1122ق)، شرحی است مزجی بر «[[موطأ الإمام مالك|المؤطأ]]» [[مالک بن انس|ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی]] (۹۳- ۱۷۹ق).


    کتاب حاضر، مهم‌ترين و مشهورترين اثر زرقانى است. اين شرح مزجى و نسبتا مختصر است و مؤلف در مقدمه آن اشاره كرده است كه از سال 1109ق كه در الازهر به قرائت و تدريس «المؤطأ» اشتغال يافته، درصدد نوشتن شرحى مفيد و موجز بر اين كتاب برآمده است. زرقانى در اين مقدمه، گزارشى از نسب و احوال [[مالک بن انس]] آورده، راويان او و كتابش را ذكر كرده و در ادامه به نسخه‌هاى «المؤطأ» و اختلافات كلى ميان آنها اشاره كرده است. زرقانى در شرح خود به ضبط كلمات، عرضه گزارش مختصر تاريخى در باب احوال راویان و اعلام روايات، مسائل نحوى متن روايت و نظاير اينها توجه داشته است. او در اين شرح، به اقوال لغويان، نحويان و محدثان گذشته، از جوهرى (متوفى 887ق) گرفته تا [[سيوطى]] (متوفى 911ق) نيز توجه داشته و مخصوصا اشاره كرده است كه مقصودش از تعبير «حافظ» در اين اثر، [[ابن حجر عسقلانى]] است. شرح زرقانى از شروح مشهور و رايج «المؤطأ» در ادوار اخير است و تاكنون بارها چاپ شده است<ref>احمدیان، مینا،ج21، ص373</ref>.
    کتاب حاضر، مهم‌ترين و مشهورترين اثر [[زرقانی، محمد بن عبد الباقی|زرقانى]] است. اين شرح مزجى و نسبتا مختصر است و مؤلف در مقدمه آن اشاره كرده است كه از سال 1109ق كه در الازهر به قرائت و تدريس «[[موطأ الإمام مالك|المؤطأ]]» اشتغال يافته، درصدد نوشتن شرحى مفيد و موجز بر اين كتاب برآمده است. [[زرقانی، محمد بن عبد الباقی|زرقانى]] در اين مقدمه، گزارشى از نسب و احوال [[مالک بن انس]] آورده، راويان او و كتابش را ذكر كرده و در ادامه به نسخه‌هاى «المؤطأ» و اختلافات كلى ميان آنها اشاره كرده است. زرقانى در شرح خود به ضبط كلمات، عرضه گزارش مختصر تاريخى در باب احوال راویان و اعلام روايات، مسائل نحوى متن روايت و نظاير اينها توجه داشته است. او در اين شرح، به اقوال لغويان، نحويان و محدثان گذشته، از [[جوهری، اسماعیل بن حماد|جوهرى]] (متوفى 887ق) گرفته تا [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سيوطى]] (متوفى 911ق) نيز توجه داشته و مخصوصا اشاره كرده است كه مقصودش از تعبير «حافظ» در اين اثر، [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]] است. شرح زرقانى از شروح مشهور و رايج «المؤطأ» در ادوار اخير است و تاكنون بارها چاپ شده است<ref>احمدیان، مینا،ج21، ص373</ref>.


    شروح بسیاری برای «المؤطأ» نوشته شده است؛ اما شرح زرقانی، به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد، بیشتر موردتوجه قرار گرفته است. مهم‌ترین ویژگی این شرح، آن است که شارح از نظر مختصر و کوتاه‌بودن عبارات یا تفصیل و شرح‌دادن طولانی و مفصل آنها، حد وسط را رعایت نموده و همین امر باعث گردیده است این شرح در میان طلاب و دانش‌پژوهان، از بیشترین استقبال نسبت به سایر شروح «المؤطأ» برخوردار باشد. اما بااین‌حال باید به این نکته نیز اذعان نمود که این شرح از نظر اصالت، استقصا، احاطه و استقلال رأی، با سایر شروح قدیمی علمای مالکی، قابل‌مقایسه نیست و همان‌طور که از لابه‌لای مطالب کتاب مشخص است، زرقانی از این شروح، بسیار بهره برده است. وی بیشترین مطالبی که در کتاب خود ذکر نموده را از دو منبع اصلی گرفته است: «التمهيد» [[ابن عبدالبر]] و «فتح الباري» [[ابن حجر عسقلانی]]<ref>مقدمه،ص6</ref>.
    شروح بسیاری برای «[[موطأ الإمام مالك|المؤطأ]]» نوشته شده است؛ اما شرح [[زرقانی، محمد بن عبد الباقی|زرقانی]]، به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد، بیشتر موردتوجه قرار گرفته است. مهم‌ترین ویژگی این شرح، آن است که شارح از نظر مختصر و کوتاه‌بودن عبارات یا تفصیل و شرح‌دادن طولانی و مفصل آنها، حد وسط را رعایت نموده و همین امر باعث گردیده است این شرح در میان طلاب و دانش‌پژوهان، از بیشترین استقبال نسبت به سایر شروح «المؤطأ» برخوردار باشد. اما بااین‌حال باید به این نکته نیز اذعان نمود که این شرح از نظر اصالت، استقصا، احاطه و استقلال رأی، با سایر شروح قدیمی علمای مالکی، قابل‌مقایسه نیست و همان‌طور که از لابه‌لای مطالب کتاب مشخص است، زرقانی از این شروح، بسیار بهره برده است. وی بیشترین مطالبی که در کتاب خود ذکر نموده را از دو منبع اصلی گرفته است: «التمهيد» [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]] و «[[فتح الباري شرح صحیح البخاري|فتح الباري]]» [[ابن حجر عسقلانی]]<ref>مقدمه،ص6</ref>.


    ==پانویس==
    ==پانویس==

    نسخهٔ ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۰:۱۳

    شرح الزرقاني علی موطاء الإمام مالک
    شرح الزرقاني علی موطاء الإمام مالك
    پدیدآورانزرقانی، محمد بن عبد الباقی (نويسنده)

    ماجدی، نجیب (مصحح) ابو شباب، احمد عوض (مصحح) ابن صلاح، عثمان بن عبد الرحمن (نویسنده)

    أبی الفضل عبدالله بن محمد بن الصدیق (محقق)
    عنوان‌های دیگررساله في وصل البلاغات الأربعة في الموطاء
    ناشرالمکتبة العصرية
    مکان نشرلبنان - بیروت ** لبنان - صیدا
    سال نشر1430ق - 2009م
    چاپ1
    شابک-
    زبانعربی
    تعداد جلد4
    کد کنگره
    /م2 م8024 117/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح الزرقاني علی موطأ الإمام مالک اثر محمد بن عبدالباقی بن یوسف زرقانی (1055- 1122ق)، شرحی است مزجی بر «المؤطأ» ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی (۹۳- ۱۷۹ق).

    کتاب حاضر، مهم‌ترين و مشهورترين اثر زرقانى است. اين شرح مزجى و نسبتا مختصر است و مؤلف در مقدمه آن اشاره كرده است كه از سال 1109ق كه در الازهر به قرائت و تدريس «المؤطأ» اشتغال يافته، درصدد نوشتن شرحى مفيد و موجز بر اين كتاب برآمده است. زرقانى در اين مقدمه، گزارشى از نسب و احوال مالک بن انس آورده، راويان او و كتابش را ذكر كرده و در ادامه به نسخه‌هاى «المؤطأ» و اختلافات كلى ميان آنها اشاره كرده است. زرقانى در شرح خود به ضبط كلمات، عرضه گزارش مختصر تاريخى در باب احوال راویان و اعلام روايات، مسائل نحوى متن روايت و نظاير اينها توجه داشته است. او در اين شرح، به اقوال لغويان، نحويان و محدثان گذشته، از جوهرى (متوفى 887ق) گرفته تا سيوطى (متوفى 911ق) نيز توجه داشته و مخصوصا اشاره كرده است كه مقصودش از تعبير «حافظ» در اين اثر، ابن حجر عسقلانى است. شرح زرقانى از شروح مشهور و رايج «المؤطأ» در ادوار اخير است و تاكنون بارها چاپ شده است[۱].

    شروح بسیاری برای «المؤطأ» نوشته شده است؛ اما شرح زرقانی، به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد، بیشتر موردتوجه قرار گرفته است. مهم‌ترین ویژگی این شرح، آن است که شارح از نظر مختصر و کوتاه‌بودن عبارات یا تفصیل و شرح‌دادن طولانی و مفصل آنها، حد وسط را رعایت نموده و همین امر باعث گردیده است این شرح در میان طلاب و دانش‌پژوهان، از بیشترین استقبال نسبت به سایر شروح «المؤطأ» برخوردار باشد. اما بااین‌حال باید به این نکته نیز اذعان نمود که این شرح از نظر اصالت، استقصا، احاطه و استقلال رأی، با سایر شروح قدیمی علمای مالکی، قابل‌مقایسه نیست و همان‌طور که از لابه‌لای مطالب کتاب مشخص است، زرقانی از این شروح، بسیار بهره برده است. وی بیشترین مطالبی که در کتاب خود ذکر نموده را از دو منبع اصلی گرفته است: «التمهيد» ابن عبدالبر و «فتح الباري» ابن حجر عسقلانی[۲].

    پانویس

    1. احمدیان، مینا،ج21، ص373
    2. مقدمه،ص6

    منابع مقاله

    1. مقدمه کتاب.
    2. احمدیان، مینا، «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، چاپ اول، 1395.


    وابسته‌ها