اشکی به یاد سواران رفته (مجموعه مقالات دکتر منوچهر مرتضوی)

اشکی به یاد سواران رفته (مجموعه مقالات دکتر منوچهر مرتضوی)
پدیدآوران	مرتضوی، منوچهر (نویسنده) سبکدل، محمدتقی (گردآورنده)
ناشر	اختر
مکان نشر	تبریز
سال نشر	1393
چاپ	اول
شابک	‎978-964-517-558-8
موضوع	م‍رت‍ض‍وي‌، م‍ن‍وچ‍ه‍ر، 1308 - 1389 شعر فا‌رسي -- تا‌ريخ‌ و نقد -- مقا‌له‌ها‌ و خطا‌به‌ها‌ فارسي - مقاله‌‎ها و خطابه‌‎ها آذربايجان -- تاريخ -- مقاله‌‏ها و خطابه‌‏ها
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	5الف3ر / 8203 PIR

اشکی به یاد سواران رفته (مجموعه مقالات دکتر منوچهر مرتضوی) تألیف منوچهر مرتضوی (1308-1389ش)؛ به اهتمام محمدتقی سبکدل (متولد 1355ش)؛ این کتاب دربرگیرندۀ مجموعه مقالات زنده‌یاد استاد دکتر مرتضوی است که شامل مطالعات تاریخی، تحقیقات ایرانی، حافظ‌شناسی، مولوی‌پژوهی و دیگر موضوعات ادبی و فرهنگی می‌باشد.

ساختار

این کتاب شامل مجموعه‌ای از مقالات در موضوعات مختلف ادبی و تاریخی می‌باشد.

گزارش کتاب

کتاب «اشکی به یاد سواران رفته (مجموعه مقالات دکتر منوچهر مرتضوی)» به اهتمام محمدتقی سبکدل، مجموعه‌ای ارزشمند از مقالات دکتر منوچهر مرتضوی، استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی است. دکتر مرتضوی که در اول تیرماه 1308 در تبریز متولد شد و در نهم تیرماه 1389 درگذشت، از چهره‌های شاخص فرهنگی و ادبی ایران به شمار می‌رود. وی تحصیلات خود را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران زیر نظر اساتیدی چون ملک‌الشعرای بهار، بدیع‌الزمان فروزانفر، سعید نفیسی، محمدتقی مدرس رضوی و ابراهیم پورداوود به پایان رساند و در سال 1337 از رساله دکتری خود با عنوان «اوضاع ادبی آذربایجان در عصر ایلخانان» دفاع کرد.

این کتاب شامل مقالات متعددی است که در چند بخش اصلی دسته‌بندی شده‌اند. در بخش «مطالعات تاریخی و تحقیقات ایرانی» مقالاتی همچون «کیفیت استفاده از منابع ادبی برای مسائل تاریخی»، «تحلیل مبانی ملیت ایرانی و سهم آذربایجان» و «خلاصۀ تاریخ آذربایجان از دورۀ ماد تا عصر مشروطیت» قرار دارند. همچنین در این بخش مقاله «نظری به آثار و شیوۀ شیخ اشراق» به بررسی اندیشه‌های سهروردی می‌پردازد.

بخش «حافظ‌شناسی» شامل مقالات ارزشمندی مانند «تأثر حافظ از سعدی»، «نقش بر آب» و «یادداشت‌های مرحوم قزوینی» است. دکتر مرتضوی در این مقالات به تحلیل و بررسی اشعار حافظ و تأثیرپذیری او از سعدی می‌پردازد. همچنین یادداشت‌های خصوصی مرحوم علامه قزوینی بر کتاب‌های «زین الاخبار» گردیزی و «سی فصل» شیخ فریدالدین عطار در این بخش ارائه شده است.

در بخش «مولوی‌پژوهی» مقالات «تحلیل یکی از تمثیلات مثنوی» و «عشق از نظر مولانا جلال‌الدین» به بررسی اندیشه‌های عرفانی مولوی اختصاص یافته است. بخش «بزرگداشت مفاخر» شامل مقالاتی در تجلیل از چهره‌های علمی و فرهنگی همچون «مرگ اینشتین»، «یان ریپکا»، «مقام استاد بدیع الزمان» و «مقام استاد خیام پور» است.

بخش «تحقیقات ادبی» شامل مقالات «لهجه‌شناسی زبان فارسی» و «آرزوی پیران تاریخ بیهقی» می‌باشد. همچنین مقالاتی با عناوین «دانشگاه: دانش و دانشگاه در آذربایجان» و «آغاز سال بیستم» به مسائل آموزشی و دانشگاهی پرداخته است. بخش «دستور زبان فارسی» نیز شامل مقاله «چند پسوند» است.

دکتر مرتضوی علاوه بر تدریس در دانشگاه، مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران وابسته به دانشگاه آذرآبادگان را بنیان‌گذاری کرد که کتاب‌های بی‌نظیری توسط این مؤسسه به جامعۀ علمی تقدیم شد. از آثار مهم وی می‌توان به «مکتب حافظ یا مقدمه بر حافظ‌شناسی» که معروف‌ترین اثر اوست و بین حافظ‌شناسان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، «فردوسی و شاهنامه» و «زبان دیرین آذربایجان» اشاره کرد.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات