فلسفه تاريخ: مجموعه‌ مقالات از دایرةالمعارف فلسفه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:
# نظام‌های نظری تاریخ (نوشتهٔ پاتریک گاردینر): این مقاله به نظام‌های نظری تاریخ می‌پردازد که نظریه‌های جامعی هستند و می‌کوشند معنا و مفهومی را در فرایند کلی تاریخ نشان دهند. این نظام‌ها ممکن است نظریه‌های پیشرفت یا تکامل، یا الگوهای تاریخی دیگر را مطرح کنند<ref>همان، ص106- 89</ref>.
# نظام‌های نظری تاریخ (نوشتهٔ پاتریک گاردینر): این مقاله به نظام‌های نظری تاریخ می‌پردازد که نظریه‌های جامعی هستند و می‌کوشند معنا و مفهومی را در فرایند کلی تاریخ نشان دهند. این نظام‌ها ممکن است نظریه‌های پیشرفت یا تکامل، یا الگوهای تاریخی دیگر را مطرح کنند<ref>همان، ص106- 89</ref>.
# کل‌گرایی و فردگرایی در تاریخ و علوم اجتماعی (نوشتهٔ و. ه. درِی): این مقاله به تقابل روش‌شناختی میان کل‌گرایی (Holism) و فردگرایی (Individualism) در پژوهش‌های اجتماعی و تاریخی می‌پردازد. کل‌گرایان معتقدند که پدیده‌های اجتماعی را می‌توان صرفاً با ارجاع به پیکره‌های کلی (جامعه، ملت، و غیره) تبیین کرد، درحالی‌که فردگرایان بر توضیح رفتارها بر اساس انگیزه‌ها و اعمال افراد تأکید دارند<ref>همان، ص127- 107</ref>.
# کل‌گرایی و فردگرایی در تاریخ و علوم اجتماعی (نوشتهٔ و. ه. درِی): این مقاله به تقابل روش‌شناختی میان کل‌گرایی (Holism) و فردگرایی (Individualism) در پژوهش‌های اجتماعی و تاریخی می‌پردازد. کل‌گرایان معتقدند که پدیده‌های اجتماعی را می‌توان صرفاً با ارجاع به پیکره‌های کلی (جامعه، ملت، و غیره) تبیین کرد، درحالی‌که فردگرایان بر توضیح رفتارها بر اساس انگیزه‌ها و اعمال افراد تأکید دارند<ref>همان، ص127- 107</ref>.
# ماتریالیسم تاریخی (نوشتهٔ ه. ب. اکتن): این مقاله دیدگاه کارل مارکس و انگلس را بررسی می‌کند که ساختار جامعه و تکامل تاریخی آن را به‌واسطه‌ی شرایط مادی حیات، یا شیوه تولید مادی تعیین می‌کند. ماتریالیسم تاریخی بر ارتباط ضروری میان نیروهای مولد و مناسبات تولید تأکید دارد<ref>همان، ص161- 128</ref>.
# ماتریالیسم تاریخی (نوشتهٔ ه. ب. اکتن): این مقاله دیدگاه کارل مارکس و انگلس را بررسی می‌کند که ساختار جامعه و تکامل تاریخی آن را به‌واسطه‌ی شرایط مادی حیات یا شیوه تولید مادی تعیین می‌کند. ماتریالیسم تاریخی بر ارتباط ضروری میان نیروهای مولد و مناسبات تولید تأکید دارد<ref>همان، ص161- 128</ref>.
# نظریه نقش مردان بزرگ در تاریخ (نوشتهٔ رابرت استاور): این نظریه بر نقش و اهمیت برجسته افراد خاص (مردان بزرگ) در تعیین روند رویدادهای تاریخی تأکید می‌کند<ref>همان، ص177- 163</ref>.
# نظریه نقش مردان بزرگ در تاریخ (نوشتهٔ رابرت استاور): این نظریه بر نقش و اهمیت برجسته افراد خاص (مردان بزرگ) در تعیین روند رویدادهای تاریخی تأکید می‌کند<ref>همان، ص177- 163</ref>.


۱٬۷۹۹

ویرایش