هارون، عبدالسلام محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

عبدالسلام هارون
عبدالسلام هارون
نام کامل	عبدالسلام محمد هارون
نام‌های دیگر	عبدالسلام هارون، عبدالسلام محمد هارون، محمد هارون، عبدالسلام
نام پدر	محمد هارون
ولادت	25 ذی‌الحجه 1326ق / 18 نوامبر 1909م
محل تولد	اسکندریه، مصر
محل زندگی	اسکندریه، قاهره، کویت
رحلت	28 شعبان 1408ق / 16 آوریل 1988م
طول عمر	79 سال
خویشاوندان	پسرخاله‌هایش: احمد محمد شاکر و محمود محمد شاکر
دین	اسلام
پیشه	پژوهشگر، محقق، نحوی، استاد دانشگاه
منصب	رئیس قسم النحو دانشگاه اسکندریه، رئیس قسم اللغة العربیة و الدراسات العلیا دانشگاه کویت، عضو مجمع اللغة العربیة بالقاهره
اطلاعات علمی
درجه علمی	استاد
دانشگاه	دانشگاه اسکندریه، دانشگاه کویت
علایق پژوهشی	تحقیق و احیای التراث العربی، النحو، اللغة
برخی آثار	معجم مقاییس اللغة; پیکار صفین; البرصان و العرجان و العمیان و الحولان; وقعة صفین; کتاب الاشتقاق; خزانه الادب; کتاب سيبويه; تهذيب سيرة ابن هشام; تحقيق النصوص ونشرها;
	v; t; e;

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۰:۳۹

عبدالسلام هارون (1326-1408ق)، پژوهشگر، محقق مصری، نحوی و استاد سابق كلية الآداب دانشگاه اسکندریه. وی از مشهورترین محققان تراث عربی و اسلامی در قرن بیستم بود و آثار متعددی را در زمینه‌های ادبیات، زبان و تاریخ تصحیح و منتشر کرد. از مهمترین فعالیت‌های او می‌توان به همکاری در تأسیس دانشگاه کویت و عضویت در مجمع زبان عربی قاهره اشاره کرد.

ولادت

عبدالسلام بن محمد بن هارون در 25 ذی‌الحجه 1326ق برابر با 18 نوامبر 1909م، در شهر اسکندریه مصر در خانواده‌ای اهل علم و دانش دیده به جهان گشود. پدرش، شیخ محمد هارون بن عبدالرزاق، از دانشمندان و علماى زمان خود بود. جد پدری‌اش شیخ هارون بن عبدالرازق از اعضای جماعت کبار العلماء و جد مادری‌اش شیخ محمود بن رضوان الجزیری از اعضای دادگاه عالی بود.

تحصیلات

تحصیلات خود را با حفظ قرآن کریم و یادگیری مقدمات خواندن و نوشتن آغاز کرد. در سال 1340ق (1921م) به دانشگاه الأزهر پیوست و علوم شرعی و عربی را فراگرفت. سپس در سال 1343ق (1924م) وارد تجهیزیه دار العلوم شد و در سال 1347ق (1928م) موفق به دریافت مدرک بكالوريای شد. وی تحصیلات عالی خود را در دار العلوم ادامه داد و در سال 1351ق (1945م) از آنجا فارغ‌التحصیل گردید.

فعالیت‌ها

پس از فراغت از تحصیل، به عنوان معلم در آموزش ابتدایی مشغول به کار شد. در سال 1365ق (1945م) به عنوان مدرس در دانشکده ادبیات دانشگاه اسکندریه منصوب گردید. در سال 1370ق (1950م) به مقام استادیاری در دانشکده دار العلوم ارتقا یافت و در سال 1379ق (1959م) به ریاست بخش نحو این دانشکده برگزیده شد. در سال 1386ق (1966م) به همراه گروهی از اساتید برجسته مصری برای تأسیس دانشگاه کویت دعوت شد و تا سال 1394ق (1975م) ریاست بخش زبان عربی و مطالعات عالی این دانشگاه را بر عهده داشت. در سال 1389ق (1969م) به عضویت مجمع زبان عربی قاهره درآمد. وی همچنین برنده جایزه پادشاهی فیصل در ادبیات عربی در سال 1402ق (1981م) شد.

پس از وفات وى، دانشگاه كويت، كتابى تحت عنوان «الأستاذ عبدالسلام هارون معلمًا و مؤلفًا و محققًا» نوشته و در آن، به شرح زندگانى، خدمات و آثار وى پرداخت.

وفات

عبدالسلام هارون سرانجام در روز سه‌شنبه 28 شعبان 1408ق برابر با 16 آوریل 1988م در سن 79 سالگی درگذشت.

آثار

نوشته‌هاى عبدالسلام هارون، بالغ بر 115 عنوان مى‌گردد كه برخى از آن‌ها عبارتند از:

تحقيق النصوص و نشرها.
قطوف ادبيه: دراسات نقديه فى التراث العربى حول تحقيق التراث.
خزانه الادب و لب لباب لسان العرب.
البيان و التبيين.
مجالس العلماء؛ اثر عبدالرحمن بن اسحاق زجاجى (تحقيق).
المصون فى الادب؛ تألیف حسن بن عبدالله عسكرى (تحقيق).
المفضليات؛ اثر المفضل بن محمد، معروف به مفضل ضبى (تحقيق و شرح).
البرصان و العرجان و العميان و الحولان؛ اثر ابى عثمان عمرو بن بحر الجاحظ (تحقيق و شرح).
وقعه صفين؛ اثر نصر بن مزاحم المنقرى (تحقيق و شرح)
معجم مقاييس اللغه؛ اثر أبى الحسين أحمد بن فارس بن زكريا (تحقيق و ضبط)
نوادر المخطوطات (تحقيق).
الاشتقاق؛ اثر محمد بن حسن بن دريد؛ (تحقيق و شرح).

وابسته‌ها

معجم مقاییس اللغة

پیکار صفین

البرصان و العرجان و العمیان و الحولان

شرح القصائد السبع الطوال

خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب

تاج العروس من جواهر القاموس

کتاب الإشتقاق (بغداد)

الأساليب الإنشائية في النحو العربي

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
-[[پرونده:NUR03356.jpg|بندانگشتی|هارون، عبدالسلام محمد‎]]
+| عنوان = عبدالسلام هارون
-{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
+| تصویر = NUR03356.jpg
-|-
+| اندازه تصویر =
-! نام!! data-type='authorName'|هارون، عبدالسلام محمد‎
+| توضیح تصویر =
-|-
+| نام کامل = عبدالسلام محمد هارون
-|نام‌های دیگر
+| نام‌های دیگر = عبدالسلام هارون، عبدالسلام محمد هارون، محمد هارون، عبدالسلام
-|data-type='authorOtherNames'| ع‍ب‍د ال‍س‍لام‌ ه‍ارون‌
+| لقب =
+| تخلص =
+| نسب =
+| نام پدر = محمد هارون
+| ولادت = 25 ذی‌الحجه 1326ق / 18 نوامبر 1909م
+| محل تولد = اسکندریه
+| کشور تولد = مصر
+| محل زندگی = اسکندریه، قاهره، کویت
+| رحلت = 28 شعبان 1408ق / 16 آوریل 1988م
+| شهادت =
+| مدفن =
+| طول عمر = 79 سال
+| نام همسر =
+| فرزندان =
+| خویشاوندان = پسرخاله‌هایش: احمد محمد شاکر و محمود محمد شاکر
+| دین = اسلام
+| مذهب =
+| پیشه = پژوهشگر، محقق، نحوی، استاد دانشگاه
+| درجه علمی = استاد
+| دانشگاه = دانشگاه اسکندریه، دانشگاه کویت
+| علایق پژوهشی = تحقیق و احیای التراث العربی، النحو، اللغة
+| منصب = رئیس قسم النحو دانشگاه اسکندریه، رئیس قسم اللغة العربیة و الدراسات العلیا دانشگاه کویت، عضو مجمع اللغة العربیة بالقاهره
+| پس از =
+| پیش از =
+| اساتید =
+| مشایخ =
+| معاصرین =
+| شاگردان =
+| اجازه اجتهاد از =
+| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | معجم مقاییس اللغة | پیکار صفین | البرصان و العرجان و العمیان و الحولان | وقعة صفین | کتاب الاشتقاق | خزانه الادب | کتاب سيبويه | تهذيب سيرة ابن هشام | تحقيق النصوص ونشرها}}
+| سبک نوشتاری =
+| وبگاه =
+| امضا =
+| کد مؤلف = AUTHORCODE03356AUTHORCODE
+}}
-ع‍ب‍د ال‍س‍لام‌ م‍ح‍م‍د ه‍ارون‌
-م‍ح‍م‍د ه‍ارون‌، ع‍ب‍د ال‍س‍لام‌
+'''عبدالسلام هارون''' (1326-1408ق)، پژوهشگر، محقق مصری، نحوی و استاد سابق كلية الآداب دانشگاه اسکندریه. وی از مشهورترین محققان تراث عربی و اسلامی در قرن بیستم بود و آثار متعددی را در زمینه‌های ادبیات، زبان و تاریخ تصحیح و منتشر کرد. از مهمترین فعالیت‌های او می‌توان به همکاری در تأسیس دانشگاه کویت و عضویت در مجمع زبان عربی قاهره اشاره کرد.
-|-
-|نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
-|-
-|متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1909 م
-|-
-|محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
-|-
-|رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1408 ق یا 1988 م
-|-
-|اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
-|-
-|برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
-|-class='articleCode'
-|کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE03356AUTHORCODE
-|}
-</div>
-'''عبدالسلام هارون''' در 25 ذى‌الحجه 1326ق18/ نوامبر 1909م، در شهر اسكندريه، در خانواده‌اى اهل علم، ديده به جهان گشود.
+== ولادت ==
-پدرش، شيخ محمد هارون بن عبدالرزاق، جزء دانشمندان و علماى زمان خويش بود.
+عبدالسلام بن محمد بن هارون در 25 ذی‌الحجه 1326ق برابر با 18 نوامبر 1909م، در شهر اسکندریه مصر در خانواده‌ای اهل علم و دانش دیده به جهان گشود. پدرش، شیخ محمد هارون بن عبدالرزاق، از دانشمندان و علماى زمان خود بود. جد پدری‌اش شیخ هارون بن عبدالرازق از اعضای جماعت کبار العلماء و جد مادری‌اش شیخ محمود بن رضوان الجزیری از اعضای دادگاه عالی بود.
-== تحصیلات و زندگی علمی ==
+== تحصیلات ==
+تحصیلات خود را با حفظ قرآن کریم و یادگیری مقدمات خواندن و نوشتن آغاز کرد. در سال 1340ق (1921م) به دانشگاه الأزهر پیوست و علوم شرعی و عربی را فراگرفت. سپس در سال 1343ق (1924م) وارد تجهیزیه دار العلوم شد و در سال 1347ق (1928م) موفق به دریافت مدرک بكالوريای شد. وی تحصیلات عالی خود را در دار العلوم ادامه داد و در سال 1351ق (1945م) از آنجا فارغ‌التحصیل گردید.
-وى داراى استعداد سرشارى بود، به‌طورى كه دوران ابتدايى و متوسطه را در دوران اندكى سپرى نمود و در سال 1365ق1945/م، وارد دانشگاه اسكندريه شد. وى آنچنان در پيمودن پله‌هاى ترقى و تكامل، كوشا و ساعى بود كه در سال 1370ق1950/م، از بهترين اساتيد دانشگاه اسكندريه گرديد. او در سال 1379ق/ 1959م، رئيس بخش نحو دانشگاه اسكندريه شد و در سال 1386ق1966/م، با عده‌اى از اساتيد نخبه مصرى، براى افتتاح دانشگاه كويت، به اين كشور دعوت شده و رياست بخش لغت عربى و دروس عالى اين دانشگاه را تا سال 1394ق1975/م برعهده گرفت. سپس در سال 1389ق1969/م به قاهره رفته و عضو مجمع لغت عربى دانشگاه قاهره گرديد.
+== فعالیت‌ها ==
+پس از فراغت از تحصیل، به عنوان معلم در آموزش ابتدایی مشغول به کار شد. در سال 1365ق (1945م) به عنوان مدرس در دانشکده ادبیات دانشگاه اسکندریه منصوب گردید. در سال 1370ق (1950م) به مقام استادیاری در دانشکده دار العلوم ارتقا یافت و در سال 1379ق (1959م) به ریاست بخش نحو این دانشکده برگزیده شد. در سال 1386ق (1966م) به همراه گروهی از اساتید برجسته مصری برای تأسیس دانشگاه کویت دعوت شد و تا سال 1394ق (1975م) ریاست بخش زبان عربی و مطالعات عالی این دانشگاه را بر عهده داشت. در سال 1389ق (1969م) به عضویت مجمع زبان عربی قاهره درآمد. وی همچنین برنده جایزه پادشاهی فیصل در ادبیات عربی در سال 1402ق (1981م) شد.
-زندگانى علمى اين عالم بزرگ، از دوران نوجوانى وى آغاز گرديده است؛ او در شانزده سالگى، در سال 1344ق1925/م موفق به ضبط، تحصيح و تحقيق كتاب «متن ابى شجاع» گرديد، سپس در سال 1346ق1927/م، جزء اول كتاب «خزانه الادب» را تحقيق كرده و بعد از آن، جزء چهارم اين كتاب را كامل نمود. اين امور، نشان دهنده شدت علاقه او به حفظ تراث و ادبيات عرب و صبر و كوشش وى در مراجعه و تحقيق مى‌باشد و به خاطر همين نبوغ ذاتى و تلاش بى‌وقفه بود كه دكتر [[طه حسین|طه حسين]]، وى را در سال 1363ق1943/م، عضو انجمن احياى تراث ابى العلاء معرى گردانيد.
+پس از وفات وى، دانشگاه كويت، كتابى تحت عنوان «الأستاذ عبدالسلام هارون معلمًا و مؤلفًا و محققًا» نوشته و در آن، به شرح زندگانى، خدمات و آثار وى پرداخت.
-پس از وفات وى، دانشگاه كويت، كتابى تحت عنوان «الأستاذ عبدالسلام هارون معلمًا و مؤلفًا و محققًا» نوشته و در آن، به شرح زندگانى، خدمات و آثار وى پرداخت.
+==وفات==
+عبدالسلام هارون سرانجام در روز سه‌شنبه 28 شعبان 1408ق برابر با 16 آوریل 1988م در سن 79 سالگی درگذشت.
 == آثار==
 نوشته‌هاى عبدالسلام هارون، بالغ بر 115 عنوان مى‌گردد كه برخى از آن‌ها عبارتند از:
@@ خط ۶۲: / خط ۷۴: @@
 # معجم مقاييس اللغه؛ اثر أبى الحسين أحمد بن فارس بن زكريا (تحقيق و ضبط)
 # نوادر المخطوطات (تحقيق).
 # الاشتقاق؛ اثر محمد بن حسن بن دريد؛ (تحقيق و شرح).
-==وفات==
-وى در 28 شعبان 1408ق16/ آوريل 1988م درگذشت.
 ==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
 [[معجم مقاییس اللغة]]
@@ خط ۷۵: / خط ۸۴: @@
 [[البرصان و العرجان و العمیان و الحولان]]
+[[شرح القصائد السبع الطوال]]
 [[وقعة صفین]]
@@ خط ۸۸: / خط ۹۹: @@
 [[غریب الحدیث]]
-[[خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب]] تحقیق و شرح
+[[خزانة الأدب و لب لباب لسان العرب]]
 [[اصلاح المنطق]]
-[[مجالس ثعلب]] تحقیق و شرح
+[[مجالس ثعلب]]
+[[رسائل الجاحظ]]
 [[شروح سقط الزند]]
@@ خط ۱۰۵: / خط ۱۱۸: @@
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:آذر(1400)]]
+[[رده:ادیبان]]
+[[رده:استادان دانشگاه]]
+[[رده:مصححان]]