التهذيب بمحكم الترتيب: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR97341J1.jpg | عنوان = التهذيب بمحكم الترتيب | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن شهید، احمد بن عبد الملک (نويسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع =زبان عربی - اصطلاح‏ه...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
     
    (۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۵: خط ۵:
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[ابن شهید، احمد بن عبد الملک]] (نويسنده)
    [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌]] (نويسنده)
    [[ضامن، حاتم صالح]] (محقق)
    [[ضامن، حاتم صالح]] (محقق)
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =    
    | کد کنگره =PJ ۶۱۶۷/الف۲ت۹
    | موضوع =زبان عربی - اصطلاح‏ها، اصلاح‏ها و اشتباه‏ها - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - اشتباه‏های کاربردی - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - واژه نامه‎ها - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - اندلس - اصطلاحهای عوامانه - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - گویشها - متون قدیمی تا قرن 14
    | موضوع =زبان عربی - اصطلاح‏ها، اصلاح‏ها و اشتباه‌‏ها - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - اشتباه‌‏های کاربردی - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - واژه نامه‌‎ها - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - اندلس - اصطلاحهای عوامانه - متون قدیمی تا قرن 14- زبان عربی - گویشها - متون قدیمی تا قرن 14
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = دار البشائر الإسلامیة
    | ناشر = دار البشائر الإسلامیة
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''التهذيب بمحكم الترتيب'''، از آثار شاعر و کاتب‌ پرآوازه اواخر عصر امویان‌ اندلس‌ در قرن پنجم هجری قمری، [[ابوعامر احمد بن‌ عبدالملک‌ بن‌ احمد اندلسی]]، مشهور به [[اِبْنِ شُهَید اشجعی]] (382-426ق‌)، پژوهشی واژه‌شناسانه است که به تصحیح واژگانی می‌پردازد که در فرهنگ عمومی جامعه عرب‌زبان آن دوره، گویش و نگارشی نادرست از آن رواج داشته است. پژوهشگر معاصر و مدرس، مورخ، مصحح عراقی و ریاست بخش زبان عربی دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، [[حاتم صالح ضامن]] (متوفای 1434ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت [[ابن‌ شهید اشجعی]] و روش او در اثر حاضر را به‌صورت اجمالی شناسانده است.
    '''التهذيب بمحكم الترتيب'''، از آثار شاعر و کاتب‌ پرآوازه اواخر عصر امویان‌ اندلس‌ در قرن پنجم هجری قمری، [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌|ابوعامر احمد بن‌ عبدالملک‌ بن‌ احمد اندلسی]]، مشهور به [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌|اِبْنِ شُهَید اشجعی]] (382-426ق‌)، پژوهشی واژه‌شناسانه است که به تصحیح واژگانی می‌پردازد که در فرهنگ عمومی جامعه عرب‌زبان آن دوره، گویش و نگارشی نادرست از آن رواج داشته است. پژوهشگر معاصر و مدرس، مورخ، مصحح عراقی و ریاست بخش زبان عربی دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، [[حاتم صالح ضامن]] (متوفای 1434ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌|ابن‌ شهید اشجعی]] و روش او در اثر حاضر را به‌صورت اجمالی شناسانده است.


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    * [[حاتم صالح ضامن]]، با تأکید بر آنکه کتاب [[لحن العامّة]] تألیف [[ابوبکر محمد بن حسن زبیدی]] (متوفای 379ق) از آثار مشهور و متقدم در مسئله [[لحن العامّة]] است و بعد از توضیحی درباره نسخه خطی آن و تصحیحی که ادیب و مصحّح مصری معاصر [[رمضان عبدالتواب]] (1348-1422ق) انجام داده، افزوده است:
    * [[ضامن، حاتم صالح|حاتم صالح ضامن]]، با تأکید بر آنکه کتاب [[لحن العامّة]] تألیف [[ابوبکر محمد بن حسن زبیدی]] (متوفای 379ق) از آثار مشهور و متقدم در مسئله [[لحن العامّة]] است و بعد از توضیحی درباره نسخه خطی آن و تصحیحی که ادیب و مصحّح مصری معاصر [[عبدالتواب، رمضان|رمضان عبدالتواب]] (1348-1422ق) انجام داده، افزوده است:
    * [[ابوبکر زبیدی]] دو کتاب درباره لحن عوام تألیف کرده است و من با لطف الهی نسخه‌ای خطی یافتم که هر دو کتاب مذکور را در بر دارد و اسمش «التهذيب بمحكم الترتيب» است و [[ابن‌ شهید اشجعی]]، همه مباحث آن دو کتاب را بدون دخل و تصرف آورده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7-9</ref>.
    * [[ابوبکر زبیدی]] دو کتاب درباره لحن عوام تألیف کرده است و من با لطف الهی نسخه‌ای خطی یافتم که هر دو کتاب مذکور را در بر دارد و اسمش «التهذيب بمحكم الترتيب» است و [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌|ابن‌ شهید اشجعی]]، همه مباحث آن دو کتاب را بدون دخل و تصرف آورده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7-9</ref>.
    * [[ابن‌ شهید اشجعی]]، یادآور شده است که کتاب [[إصلاح لحن العامة بالأندلس]] تألیف [[محمد بن حسن زبیدی]] را بر اساس حروف الفبای اوائل کلمات اصلاح‌شده، نه کلمات اشتباهی رایج در بین عوام، منظم کرده‌ام تا علاقه‌مندان بتوانند آن را به‌آسانی بیابند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص26-27</ref>.
    * [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌|ابن‌ شهید اشجعی]]، یادآور شده است که کتاب [[إصلاح لحن العامة بالأندلس]] تألیف [[محمد بن حسن زبیدی]] را بر اساس حروف الفبای اوائل کلمات اصلاح‌شده، نه کلمات اشتباهی رایج در بین عوام، منظم کرده‌ام تا علاقه‌مندان بتوانند آن را به‌آسانی بیابند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص26-27</ref>.


    ==ساختار و محتوا==
    ==ساختار و محتوا==
    * [[ابن‌ شهید اشجعی]]، در این اثر تعداد 456 قول در لحن عامه آورده و به 22 آیه، 53 حدیث، 55 مثل و سخن و 357 شعر و رجز استشهاد کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص10</ref>. نظم مطالب، الفبایی است، ولی به سبک مغربی به این ترتیب: أ، ب، ت، ث، ج، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ط، ظ، ک، ل، م، ن، ص، ض، ع، غ، ف، ق، س، ش، ه، و، ی<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.
    * [[ابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌|ابن‌ شهید اشجعی]]، در این اثر تعداد 456 قول در لحن عامه آورده و به 22 آیه، 53 حدیث، 55 مثل و سخن و 357 شعر و رجز استشهاد کرده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص10</ref>. نظم مطالب، الفبایی است، ولی به سبک مغربی به این ترتیب: أ، ب، ت، ث، ج، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ط، ظ، ک، ل، م، ن، ص، ض، ع، غ، ف، ق، س، ش، ه، و، ی<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.


    ==نمونه مباحث==
    ==نمونه مباحث==
    خط ۴۹: خط ۴۹:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی]]


    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1403]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محمد خردمند]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اسفند 1403 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۰

    التهذيب بمحكم الترتيب
    التهذيب بمحكم الترتيب
    پدیدآورانابن شهید، احمد بن‌ عبدالملک‌ (نويسنده) ضامن، حاتم صالح (محقق)
    ناشردار البشائر الإسلامیة
    مکان نشر[بی جا] - [بی جا]
    سال نشر13سده
    چاپ1
    موضوعزبان عربی - اصطلاح‏ها، اصلاح‏ها و اشتباه‌‏ها - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - اشتباه‌‏های کاربردی - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - واژه نامه‌‎ها - متون قدیمی تا قرن 14 - زبان عربی - اندلس - اصطلاحهای عوامانه - متون قدیمی تا قرن 14- زبان عربی - گویشها - متون قدیمی تا قرن 14
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    PJ ۶۱۶۷/الف۲ت۹
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    التهذيب بمحكم الترتيب، از آثار شاعر و کاتب‌ پرآوازه اواخر عصر امویان‌ اندلس‌ در قرن پنجم هجری قمری، ابوعامر احمد بن‌ عبدالملک‌ بن‌ احمد اندلسی، مشهور به اِبْنِ شُهَید اشجعی (382-426ق‌)، پژوهشی واژه‌شناسانه است که به تصحیح واژگانی می‌پردازد که در فرهنگ عمومی جامعه عرب‌زبان آن دوره، گویش و نگارشی نادرست از آن رواج داشته است. پژوهشگر معاصر و مدرس، مورخ، مصحح عراقی و ریاست بخش زبان عربی دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد، حاتم صالح ضامن (متوفای 1434ق)، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزشمند را بر آن افزوده و شخصیت ابن‌ شهید اشجعی و روش او در اثر حاضر را به‌صورت اجمالی شناسانده است.

    هدف و روش

    ساختار و محتوا

    • ابن‌ شهید اشجعی، در این اثر تعداد 456 قول در لحن عامه آورده و به 22 آیه، 53 حدیث، 55 مثل و سخن و 357 شعر و رجز استشهاد کرده است[۳]. نظم مطالب، الفبایی است، ولی به سبک مغربی به این ترتیب: أ، ب، ت، ث، ج، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ط، ظ، ک، ل، م، ن، ص، ض، ع، غ، ف، ق، س، ش، ه، و، ی[۴].

    نمونه مباحث

    • عوام به کالای فروخته‌شده، «سَلعه» گویند؛ درحالی‌که «سِلعه» درست است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص7-9
    2. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص26-27
    3. ر.ک: مقدمه محقق، ص10
    4. ر.ک: همان، ص9
    5. ر.ک: متن کتاب، ص233

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها