۱۴۷٬۰۲۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
[[حلبي اثري، علي]] (محقق) | [[حلبي اثري، علي]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =/الف2 الف3025 / 107/7 BP | | کد کنگره =/الف2 الف3025 / 107/7 BP | ||
| موضوع = ابن کثير، اسماعيل بن عمر، ??? - 7??ق. اختصار علوم الحديث - نقد و تفسير | | موضوع = ابن کثير، اسماعيل بن عمر، ??? - 7??ق. اختصار علوم الحديث - نقد و تفسير | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
حديث - علم الروايه | حديث - علم الروايه | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر =مکتبة المعارف | | ناشر =مکتبة المعارف | ||
| مکان نشر =عربستان - رياض | | مکان نشر =عربستان - رياض | ||
| سال نشر =1417ق. | | سال نشر =1417ق.= 1996م. | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21871AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21871AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =چاپ يکم | | چاپ =چاپ يکم | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =21871 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور = | ||
| کد پدیدآور =07168-01494-09649-14199 | | کد پدیدآور =07168-01494-09649-14199 | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
'''الباعث الحثيث شرح اختصار علوم الحديث'''، شرح [[شاکر، احمد محمد|احمد محمد شاکر]] بر «اختصار علوم الحديث» [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] (متوفی 774ق) است که خود تلخیص مقدمه [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح عثمان بن عبدالرحمن شهرزوری]] (متوفی 643ق) است. [[البانی، محمد ناصرالدین|ناصرالدین البانی]] بر کتاب تعلیقه زده و [[علی بن حسن عبدالحمید]] نیز تحقیق آن را به سرانجام رسانده است. این طبع از کتاب در دو جلد منتشر شده است. | '''الباعث الحثيث شرح اختصار علوم الحديث'''، شرح [[شاکر، احمد محمد|احمد محمد شاکر]] بر «اختصار علوم الحديث» [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] (متوفی 774ق) است که خود تلخیص مقدمه [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح عثمان بن عبدالرحمن شهرزوری]] (متوفی 643ق) است. [[البانی، محمد ناصرالدین|ناصرالدین البانی]] بر کتاب تعلیقه زده و [[علی بن حسن عبدالحمید]] نیز تحقیق آن را به سرانجام رسانده است. این طبع از کتاب در دو جلد منتشر شده است. | ||
کتاب با مقدمهای کوتاه از [[علی بن حسن عبدالحمید]] در معرفی کتاب و نقل کلام ذهبی «کجاست علم حدیث؟ و کجایند اهل حدیث؟ نزدیک است که نبینم ایشان را جز در کتابها یا در زیر خاک» آغاز شده است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ تحقیقشده، ص6-5</ref>. | کتاب با مقدمهای کوتاه از [[علی بن حسن عبدالحمید]] در معرفی کتاب و نقل کلام ذهبی «کجاست علم حدیث؟ و کجایند اهل حدیث؟ نزدیک است که نبینم ایشان را جز در کتابها یا در زیر خاک» آغاز شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=5&viewType=pdf ر.ک: مقدمه چاپ تحقیقشده، ص6-5]</ref>. | ||
«[[اختصار علوم الحديث]]» اختصاری علمی و متین از کتاب [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] بهعلاوه تعلیقات و تعقیبات و استدراکاتی از [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] است که بر ارزش کتاب افزوده و اهمیت آن را دو چندان کرده است<ref>ر.ک: مدخل، ص11</ref>. نمونههایی از این افزودههای ابن کثیر در ضمن یازده مورد در مدخل کتاب ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-12</ref>. | «[[اختصار علوم الحديث]]» اختصاری علمی و متین از کتاب [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] بهعلاوه تعلیقات و تعقیبات و استدراکاتی از [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] است که بر ارزش کتاب افزوده و اهمیت آن را دو چندان کرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=11&viewType=pdf ر.ک: مدخل، ص11]</ref>. نمونههایی از این افزودههای ابن کثیر در ضمن یازده مورد در مدخل کتاب ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-12</ref>. | ||
[[محمد عبدالرزاق حمزه]] در مقدمهاش بر کتاب به بررسی تاریخچه علم حدیث پرداخته است. او ابتدا آثاری که در این زمینه نگارش شده را ذکر میکند تا اینکه به [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابوعمرو عثمان بن صلاح شهرزوری]] میرسد. [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] هنگامی که در مدرسه اشرفیه تدریس میکرد، کتاب معروفش «علوم الحديث» - که به مقدمه [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] مشهور است - را نوشت و فنون و علوم آن را تهذیب کرد و ازآنجاکه مطالبش را پیدرپی املا نموده است، ترتیب مطالبش در وضع مناسبی قرار ندارد. او از تألیفات پراکنده [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب ابوبکر بغدادی]] استفاده کرده و مقاصد متفرق آثار او را گردآوری و گزیدهای از فوائدش را به آن ضمیمه کرده است. بنابراین در کتابش مطالب متفرق در دیگر آثار را گرد آورده است و دیگر مؤلفین نیز از شیوه او پیروی کردهاند و کتاب او را در آثار فراوانی به نظم درآورده و شرح و تلخیص کردهاند؛ بهعنوان مثال [[حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین|عبدالرحیم بن حسین عراقی]] (متوفی 806ق) آن را در «[[ألفية الحديث و يليها شرحها فتح المغيث بشرح ألفية الحديث|ألفية الحديث]]» به نظم درآورد و خودش نیز آن را شرح کرد و سخاوی نیز پس از او کتابش را شرح کرد<ref>ر.ک: تقديم الكتاب، ص81-80</ref>. | [[محمد عبدالرزاق حمزه]] در مقدمهاش بر کتاب به بررسی تاریخچه علم حدیث پرداخته است. او ابتدا آثاری که در این زمینه نگارش شده را ذکر میکند تا اینکه به [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابوعمرو عثمان بن صلاح شهرزوری]] میرسد. [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] هنگامی که در مدرسه اشرفیه تدریس میکرد، کتاب معروفش «علوم الحديث» - که به مقدمه [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] مشهور است - را نوشت و فنون و علوم آن را تهذیب کرد و ازآنجاکه مطالبش را پیدرپی املا نموده است، ترتیب مطالبش در وضع مناسبی قرار ندارد. او از تألیفات پراکنده [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب ابوبکر بغدادی]] استفاده کرده و مقاصد متفرق آثار او را گردآوری و گزیدهای از فوائدش را به آن ضمیمه کرده است. بنابراین در کتابش مطالب متفرق در دیگر آثار را گرد آورده است و دیگر مؤلفین نیز از شیوه او پیروی کردهاند و کتاب او را در آثار فراوانی به نظم درآورده و شرح و تلخیص کردهاند؛ بهعنوان مثال [[حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین|عبدالرحیم بن حسین عراقی]] (متوفی 806ق) آن را در «[[ألفية الحديث و يليها شرحها فتح المغيث بشرح ألفية الحديث|ألفية الحديث]]» به نظم درآورد و خودش نیز آن را شرح کرد و سخاوی نیز پس از او کتابش را شرح کرد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=80&viewType=pdf ر.ک: تقديم الكتاب، ص81-80]</ref>. | ||
عبدالرزاق سپس شرح حال مؤلف، اساتید، شاگردان و آثار او را در چند صفحه ارائه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص92-85</ref>. | عبدالرزاق سپس شرح حال مؤلف، اساتید، شاگردان و آثار او را در چند صفحه ارائه کرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=85&viewType=pdf ر.ک: همان، ص92-85]</ref>. | ||
شرح و توضیح مطالب به شیوه «قال - قلت» است. شارح با «قال»، عبارت نویسنده را ذکر کرده و با «قلت»، به شرح و توضیح آن پرداخته است. شارح گاه عنوانی را برای عبارت نویسنده انتخاب و در [] قرار داده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص99، پاورقی 1</ref>. شرح در بالا و تعلیقات در ذیل صفحه ارائه شده است. | شرح و توضیح مطالب به شیوه «قال - قلت» است. شارح با «قال»، عبارت نویسنده را ذکر کرده و با «قلت»، به شرح و توضیح آن پرداخته است. شارح گاه عنوانی را برای عبارت نویسنده انتخاب و در [] قرار داده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=99&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص99، پاورقی 1]</ref>. شرح در بالا و تعلیقات در ذیل صفحه ارائه شده است. | ||
شروح [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] با حرف «ش»، تعلیقات عبدالرزاق حمزه با حرف «ع»، تعلیقات البانی با حرف «ن» مشخص شده است. موارد بدون رمز نیز به قلم محقق کتاب، علی بن حسن عبدالحمید است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ تحقیقشده، ص5، پاورقی 2</ref>. | شروح [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] با حرف «ش»، تعلیقات عبدالرزاق حمزه با حرف «ع»، تعلیقات البانی با حرف «ن» مشخص شده است. موارد بدون رمز نیز به قلم محقق کتاب، علی بن حسن عبدالحمید است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=5&viewType=pdf ر.ک: مقدمه چاپ تحقیقشده، ص5، پاورقی 2]</ref>. | ||
بر بسیاری از طلاب این نکته که اسم اصلی این کتاب «[[اختصار علوم الحديث]]» است پوشیده مانده و گمان میکنند که اسم کتاب «الباعث الحثيث» است. حقیقت آن است که «الباعث الحثيث» اسم علم برای شرح علامه [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] است که به آن مشهور شده، تاآنجاکه اسم شرح بر اسم اصلی غلبه یافته است<ref>ر.ک: مدخل، ص25</ref>. | بر بسیاری از طلاب این نکته که اسم اصلی این کتاب «[[اختصار علوم الحديث]]» است پوشیده مانده و گمان میکنند که اسم کتاب «الباعث الحثيث» است. حقیقت آن است که «الباعث الحثيث» اسم علم برای شرح علامه [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] است که به آن مشهور شده، تاآنجاکه اسم شرح بر اسم اصلی غلبه یافته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=25&viewType=pdf ر.ک: مدخل، ص25]</ref>. | ||
تعلیقات [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] از جهت کوتاهی و بلندی و از لحاظ مفاد و مضمون متنوع است. بیشترین نکتهای که توجه را به خود جلب میکند، توجه ویژه او به ضبط اسامی، کنیهها و القاب و مقید کردن آنها به حروف و شرح و تبیین بیشتر آنهاست. مطلب دیگر نقلهای فراوانی است که تکمیلکننده سخن مؤلف است و آنها را از کتب مصطلحاتی که امروزه معروفند، نقل میکند؛ بهویژه «التقييد والإيضاح» عراقی و «تدريب الراوي» سیوطی. گاهی نیز بعضی از مطالبی را که ابن کثیر خلاصه کرده از «علوم ابن صلاح» در حاشیه برای افاده بیشتر و تکمیل معلومات ذکر میکند<ref>ر.ک: همان، ص26-25</ref>. | تعلیقات [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] از جهت کوتاهی و بلندی و از لحاظ مفاد و مضمون متنوع است. بیشترین نکتهای که توجه را به خود جلب میکند، توجه ویژه او به ضبط اسامی، کنیهها و القاب و مقید کردن آنها به حروف و شرح و تبیین بیشتر آنهاست. مطلب دیگر نقلهای فراوانی است که تکمیلکننده سخن مؤلف است و آنها را از کتب مصطلحاتی که امروزه معروفند، نقل میکند؛ بهویژه «التقييد والإيضاح» عراقی و «تدريب الراوي» سیوطی. گاهی نیز بعضی از مطالبی را که ابن کثیر خلاصه کرده از «علوم ابن صلاح» در حاشیه برای افاده بیشتر و تکمیل معلومات ذکر میکند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=25&viewType=pdf ر.ک: همان، ص26-25]</ref>. | ||
شرح «الباعث الحثيث» شرحی آکنده از مطالب است که مورد پسند و رضایت اهل علم واقع شده است؛ البته مانند هر نوشته بشری نقائص و کاستیهایی دارد که از آن جمله است: | شرح «الباعث الحثيث» شرحی آکنده از مطالب است که مورد پسند و رضایت اهل علم واقع شده است؛ البته مانند هر نوشته بشری نقائص و کاستیهایی دارد که از آن جمله است: | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
# عدم توثیق نقلها؛ بهگونهای که مطلب بلند یا کوتاهی را ذکر میکند، اما مصدر آن را ذکر نمیکند. | # عدم توثیق نقلها؛ بهگونهای که مطلب بلند یا کوتاهی را ذکر میکند، اما مصدر آن را ذکر نمیکند. | ||
# تصحیف یا تحریف یا افتادگی در عبارات؛ علی بن حسن در تعلیقات خود به این موارد اشاره کرده است. | # تصحیف یا تحریف یا افتادگی در عبارات؛ علی بن حسن در تعلیقات خود به این موارد اشاره کرده است. | ||
قابل ذکر است که تعداد تعلیقات [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] – کوتاه یا بلند - قریب به چهارصد تعلیقه است<ref>ر.ک: همان</ref>. | قابل ذکر است که تعداد تعلیقات [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] – کوتاه یا بلند - قریب به چهارصد تعلیقه است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/79925?pageNumber=25&viewType=pdf ر.ک: همان]</ref>. | ||
از صفحه 38 تا 46 کتاب نیز تعلیقات [[البانی، محمد ناصرالدین|ناصرالدین البانی]] مورد بررسی قرار گرفته است. | از صفحه 38 تا 46 کتاب نیز تعلیقات [[البانی، محمد ناصرالدین|ناصرالدین البانی]] مورد بررسی قرار گرفته است. | ||
چند مقدمه و شرح حال [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] و [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] در ابتدای کتاب و فهرست مطالب در انتهای جلد دوم ذکر شده است. | چند مقدمه و شرح حال [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] و [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] در ابتدای کتاب و فهرست مطالب در انتهای جلد دوم ذکر شده است. | ||
فهارس انواع علوم حدیث بهترتیب نویسنده و نیز بهترتیب حروف الفبا، احادیث و آثار، اعلام، کتب، راویانی که جرح و تعدیل شدهاند، فوائد، مصادر و فهرست اجمالی و تفصیلی مطالب در انتهای جلد دوم ذکر شده است. | فهارس انواع علوم حدیث بهترتیب نویسنده و نیز بهترتیب حروف الفبا، احادیث و آثار، اعلام، کتب، راویانی که جرح و تعدیل شدهاند، فوائد، مصادر و فهرست اجمالی و تفصیلی مطالب در انتهای جلد دوم ذکر شده است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:علم الحدیث]] | |||
[[رده:آثار کلی علم الحدیث]] | |||
[[رده:بهمن (1400)]] | |||