شرح الفصیح لثعلب: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
     
    (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱۰: خط ۱۰:
    |زبان
    |زبان
    | زبان = عربی
    | زبان = عربی
    | کد کنگره =PJ 6172/ث17622ف    
    | کد کنگره =PJ 6172/ث17622ف  
    | موضوع =ثعلب‌، احمد بن‌ یحیی‌، 200 - 291ق‌. الفصیح‌ - نقد و تفسیر - زبان عربی - اصطلاحها و تعبیرها - زبان عربی - اشتباه‌‏های کاربردی - زبان عربی - صرف و نحو
    | موضوع =ثعلب‌، احمد بن‌ یحیی‌، 200 - 291ق‌. الفصیح‌ - نقد و تفسیر - زبان عربی - اصطلاحها و تعبیرها - زبان عربی - اشتباه‌‏های کاربردی - زبان عربی - صرف و نحو
    |ناشر  
    |ناشر  
    خط ۲۶: خط ۲۶:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''شرح الفصيح لثعلب'''، از آثار قرن پنجم هجری قمری، [[مرزوقی اصفهانی، احمد بن محمد|ابوعلی احمد بن محمد بن حسین مرزوقی اصفهانی]] (متوفای 421ق)، توضیحاتی ادبی (لغوی، صرفی و نحوی) درباره مباحث کتاب [[اختيار فصيح الكلام]]، تألیف نحوی بزرگ کوفی قرن سوم هجری قمری، [[ثعلب، احمد بن یحیی|ابوالعباس احمد بن یحیی شیبانی]]، مشهور به [[ثعلب، احمد بن یحیی|ثعلب]] (200-291ق) است که چگونگی تلفظ صحیح و فصیح و برتر برخی از واژگان و عبارات و مثل‌های زبان عربی را بیان می‌کند. مصحح و استاد دانشگاه امّ‌القری مکه، [[عاید، سلیمان بن ابراهیم|سلیمان بن ابراهیم عاید]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[مرزوقی اصفهانی، احمد بن محمد|ابوعلی مرزوقی اصفهانی]] و [[ثعلب، احمد بن یحیی|ابوالعباس ثعلب]] را با اختصار معرفی کرده است.
    '''شرح الفصيح لثعلب'''، از آثار شاعر، واژه‌شناس و نحوی قرن پنجم هجری قمری، [[مرزوقی اصفهانی، احمد بن محمد|ابوعلی احمد بن محمد بن حسین مرزوقی اصفهانی]] (متوفای 421ق)، توضیحاتی ادبی (لغوی، صرفی و نحوی) درباره مباحث کتاب [[اختيار فصيح الكلام]]، تألیف نحوی بزرگ کوفی قرن سوم هجری قمری، [[ثعلب، احمد بن یحیی|ابوالعباس احمد بن یحیی شیبانی]]، مشهور به [[ثعلب، احمد بن یحیی|ثعلب]] (200-291ق) است که چگونگی تلفظ صحیح و فصیح و برتر برخی از واژگان و عبارات و مثل‌های زبان عربی را بیان می‌کند. مصحح و استاد دانشگاه امّ‌القری مکه، [[عاید، سلیمان بن ابراهیم|سلیمان بن ابراهیم عاید]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[مرزوقی اصفهانی، احمد بن محمد|ابوعلی مرزوقی اصفهانی]] و [[ثعلب، احمد بن یحیی|ابوالعباس ثعلب]] را با اختصار معرفی کرده است.


    ==هدف و روش==
    ==هدف و روش==
    خط ۳۶: خط ۳۶:


    ==نمونه مباحث==
    ==نمونه مباحث==
    * مَثَل «الصيفَ ضَيَّعتِ اللبنَ»، درباره شخصی است که جاهلانه کوتاهی می‌کند و فرصتش از دست می‌رود و بعد که گرفتار شد، ناله‌اش بلند می‌شود....<ref>ر.ک: همان، ص303</ref>. این مثل عربی، یادآور مثل فارسی «وقتی جیک‌جیک مستونت بود، فکر زمستونت نبود؟»، است.
    * مَثَل «الصيفَ ضَيَّعتِ اللبنَ»، درباره شخصی است که جاهلانه کوتاهی می‌کند و فرصتش از دست می‌رود و بعد که گرفتار شد، ناله‌اش بلند می‌شود....<ref>ر.ک: همان، ص303</ref>. مضمون مثل عربی مذکور، نشانگر این مثل فارسی است: «وقتی جیک‌جیک مستونت بود، فکر زمستونت نبود؟».


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    خط ۴۷: خط ۴۷:
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
     
    [[الفصيح]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
    [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۱۹

    شرح الفصیح لثعلب
    شرح الفصیح لثعلب
    پدیدآورانمرزوقی اصفهانی، احمد بن محمد (نويسنده)

    ثعلب، احمد بن یحیی (نویسنده)

    عاید، سلیمان بن ابراهیم (محقق)
    عنوان‌های دیگرالفصیح. شرح
    ناشر[بی نا]
    مکان نشرعربستان
    سال نشر13سده
    چاپ1
    موضوعثعلب‌، احمد بن‌ یحیی‌، 200 - 291ق‌. الفصیح‌ - نقد و تفسیر - زبان عربی - اصطلاحها و تعبیرها - زبان عربی - اشتباه‌‏های کاربردی - زبان عربی - صرف و نحو
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    PJ 6172/ث17622ف
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح الفصيح لثعلب، از آثار شاعر، واژه‌شناس و نحوی قرن پنجم هجری قمری، ابوعلی احمد بن محمد بن حسین مرزوقی اصفهانی (متوفای 421ق)، توضیحاتی ادبی (لغوی، صرفی و نحوی) درباره مباحث کتاب اختيار فصيح الكلام، تألیف نحوی بزرگ کوفی قرن سوم هجری قمری، ابوالعباس احمد بن یحیی شیبانی، مشهور به ثعلب (200-291ق) است که چگونگی تلفظ صحیح و فصیح و برتر برخی از واژگان و عبارات و مثل‌های زبان عربی را بیان می‌کند. مصحح و استاد دانشگاه امّ‌القری مکه، سلیمان بن ابراهیم عاید، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابوعلی مرزوقی اصفهانی و ابوالعباس ثعلب را با اختصار معرفی کرده است.

    هدف و روش

    • ابوعلی مرزوقی اصفهانی، این شرح را در پاسخ به درخواست شخصی، فراهم کرده که از او خواسته مطالبی را درباره کتاب الفصيح املا کند، با این شروط که در شرح میانه‌روی داشته باشد و از افراط و تفریط بپرهیزد و فقط به توضیح ابواب و فصول آن بپردازد و مباحث حاشیه‌ای را نیاورد[۱].
    • آیا شارح به شروط مذکور عمل کرده است؟ سلیمان بن ابراهیم عاید، با تأکید بر آنکه این اثر، «شرح بدون مزیت» نیست، بلکه شرح نامیدنش از منزلت علمی آن می‌کاهد، افزوده است: این کتاب، تألیف یا تصنیفی است که بر محور کتاب الفصيح شکل گرفته است و مرزوقی ملتزم به الفاظ آن نمانده و برخی را توضیح داده و برخی را رها کرده و همچنین همواره نظم آن را مراعات نکرده و حتی در نقل عبارات الفصيح نیز تصرفاتی کرده، به‌صورتی‌که جداسازی متن آن کتاب از شرح، دشوار است...[۲].

    ساختار و محتوا

    • این شرح، 31 باب دارد و درباره واژگان و عباراتی است که عموم مردم آن را به ‌شکل فصیح تلفظ نمی‌کنند و یا صورت فصیح‌تر را نمی‌دانند. اولین باب، «فَعَلتُ» (افعال مفتوح العین) است[۳] و آخرین، ریشه‌یابی برخی از واژگان مانند «شفة» و به‌ گفته شارح، آخرین باب خارج از موضوع کتاب است و عامه مردم اشتباهی در آن ندارند[۴].

    نمونه مباحث

    • مَثَل «الصيفَ ضَيَّعتِ اللبنَ»، درباره شخصی است که جاهلانه کوتاهی می‌کند و فرصتش از دست می‌رود و بعد که گرفتار شد، ناله‌اش بلند می‌شود....[۵]. مضمون مثل عربی مذکور، نشانگر این مثل فارسی است: «وقتی جیک‌جیک مستونت بود، فکر زمستونت نبود؟».

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص3-4
    2. ر.ک: مقدمه محقق، ص34
    3. ر.ک: متن کتاب، ص7
    4. ر.ک: همان، ص366
    5. ر.ک: همان، ص303

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها