التقریب لحد المنطق و المدخل إلیه بالألفاظ العامیة و الأمثلة الفقهیة: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR82833J1.jpg | عنوان = التقریب لحد المنطق و المدخل إلیه بالألفاظ العامیة و الأمثلة الفقهیة | عنوانهای دیگر = محک النظر في المنطق | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن حزم، علی بن احمد (نويسنده) غزالی، محمد بن محمد (نوی...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التقريب لحد المنطق و المدخل إليه بالألفاظ العامية و الأمثلة الفقهية'''، از آثار شاعر، ادیب، محدث، فقیه و فیلسوف اندلسی قرن پنجم هجری قمری، [[ابومحمد على بن احمد بن سعید بن حزم]]، مشهور به [[ابن حزم]] (384-456ق)، دیدگاههای نویسنده را درباره منطق ارسطویی نشان میدهد. در پایان این کتاب، رساله «محك النظر في المنطق» نوشته متکلم، فقیه و صوفی ایرانی قرن پنجم هجری قمری، [[ابوحامد محمد بن محمد غزالی]] (450-505ق)، درج شده است که آرای او را در همین موضوع بیان میکند. پژوهشگر معاصر، [[احمد فرید مزیدی]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقات سودمندی را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابن حزم]] و [[ابوحامد محمد غزالی]] و روش این دو اثر را با اختصار معرفی کرده است. | '''التقريب لحد المنطق و المدخل إليه بالألفاظ العامية و الأمثلة الفقهية'''، از آثار شاعر، ادیب، محدث، فقیه و فیلسوف اندلسی قرن پنجم هجری قمری، [[ابن حزم، علی بن احمد|ابومحمد على بن احمد بن سعید بن حزم]]، مشهور به [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]] (384-456ق)، دیدگاههای نویسنده را درباره منطق ارسطویی نشان میدهد. در پایان این کتاب، رساله «محك النظر في المنطق» نوشته متکلم، فقیه و صوفی ایرانی قرن پنجم هجری قمری، [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد محمد بن محمد غزالی]] (450-505ق)، درج شده است که آرای او را در همین موضوع بیان میکند. پژوهشگر معاصر، [[مزیدی، احمد فرید|احمد فرید مزیدی]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقات سودمندی را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]] و [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد محمد غزالی]] و روش این دو اثر را با اختصار معرفی کرده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[ابن حزم]] با تأکید بر سودمندی کتابهای هشتگانه ارسطو درباره حدود منطق، افزوده است: | * [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]] با تأکید بر سودمندی کتابهای هشتگانه ارسطو درباره حدود منطق، افزوده است: | ||
# توضیح این کتابهای مفید برای مردم، از خیرات در نزد پروردگار است. | # توضیح این کتابهای مفید برای مردم، از خیرات در نزد پروردگار است. | ||
# مردم درباره ارزشگذاری این کتابها به 4 دسته، تقسیم میشوند که 3 دسته خطاکارند و فقط دسته چهارم راه درست را پیموده و بدون افراط و تفریط در این زمینه سخن گفتهاند. | # مردم درباره ارزشگذاری این کتابها به 4 دسته، تقسیم میشوند که 3 دسته خطاکارند و فقط دسته چهارم راه درست را پیموده و بدون افراط و تفریط در این زمینه سخن گفتهاند. | ||
# ولیکن پیچیدگی ترجمه و آوردن الفاظ غیر عمومی و نامأنوس از آفات این کتابها است. | # ولیکن پیچیدگی ترجمه و آوردن الفاظ غیر عمومی و نامأنوس از آفات این کتابها است. | ||
# ما با بیان کردن کلمات و عبارات این کتابها به شکل آسان و ساده، بهسوی خدای متعال تقرب میجوییم تا همه مردم از عوام و خواصّ، مقصود را بهخوبی دریابند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص12-14</ref>. | # ما با بیان کردن کلمات و عبارات این کتابها به شکل آسان و ساده، بهسوی خدای متعال تقرب میجوییم تا همه مردم از عوام و خواصّ، مقصود را بهخوبی دریابند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص12-14</ref>. | ||
* [[احمد فرید مزیدی]]، میگوید: هرچند این اثر، نکتهها و فواید بسیاری دارد، ولی [[ابن حزم]] در مواردی با ارسطو مخالفت کرده، اما منظور او را بهدرستی دریافت نکرده و کتابش را پُرغلط ساخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3</ref>. | * [[مزیدی، احمد فرید|احمد فرید مزیدی]]، میگوید: هرچند این اثر، نکتهها و فواید بسیاری دارد، ولی [[ابن حزم]] در مواردی با ارسطو مخالفت کرده، اما منظور او را بهدرستی دریافت نکرده و کتابش را پُرغلط ساخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3</ref>. | ||
* [[احمد فرید مزیدی]]، «محك النظر في المنطق» را نه مخالف با منطق ارسطویی، بلکه مثالی برای جلوه این منطق در فرهنگ اسلامی شمرده و افزوده است: منطق در نظر [[ابوحامد غزالی]] از سویی، اصالت دارد و از جنبه ذاتی و فلسفی انسان، نشئت گرفته و از سویی دیگر، معیار و ابزاری کاربردی است که به معرفت اسلامی نظم میبخشد تا از اشتباه در اجتهاد و قیاس در امان بماند<ref>ر.ک: همان، ص195</ref>. | * [[مزیدی، احمد فرید|احمد فرید مزیدی]]، «محك النظر في المنطق» را نه مخالف با منطق ارسطویی، بلکه مثالی برای جلوه این منطق در فرهنگ اسلامی شمرده و افزوده است: منطق در نظر [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]] از سویی، اصالت دارد و از جنبه ذاتی و فلسفی انسان، نشئت گرفته و از سویی دیگر، معیار و ابزاری کاربردی است که به معرفت اسلامی نظم میبخشد تا از اشتباه در اجتهاد و قیاس در امان بماند<ref>ر.ک: همان، ص195</ref>. | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
* [[ابن حزم]]، با تأکید بر ارزش والای تعلیم معارف حق و حقّپذیری به مردم میگوید: زیانی که بر اثر نادانی، به انسان و جامعه میرسد، بدتر از خسارتی است که بر فقیران و مسکینان وارد میشود. او با ستمگر و نادان شمردن «مستکفی»، پادشاه اموی که از سال ۴۱۴ تا ۴۱۶ق در اندلس حکومت کرد، زندانی شدن خودش را در این دوره، شاهدی بر این سخن حکیمانه میشمارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص184</ref>. | * [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]]، با تأکید بر ارزش والای تعلیم معارف حق و حقّپذیری به مردم میگوید: زیانی که بر اثر نادانی، به انسان و جامعه میرسد، بدتر از خسارتی است که بر فقیران و مسکینان وارد میشود. او با ستمگر و نادان شمردن «مستکفی»، پادشاه اموی که از سال ۴۱۴ تا ۴۱۶ق در اندلس حکومت کرد، زندانی شدن خودش را در این دوره، شاهدی بر این سخن حکیمانه میشمارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص184</ref>. | ||
* [[ابوحامد غزالی]]، «محك النظر في المنطق» را مختصری دانسته که برخی از تفاصیل آن را در | * [[غزالی، محمد بن محمد|ابوحامد غزالی]]، «محك النظر في المنطق» را مختصری دانسته که برخی از تفاصیل آن را در معيار العلوم آورده است<ref>ر.ک: همان، ص279</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۰ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۱۸
| التقریب لحد المنطق و المدخل إلیه بالألفاظ العامیة و الأمثلة الفقهیة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن حزم، علی بن احمد (نويسنده)
غزالی، محمد بن محمد (نویسنده) مزیدی، احمد فرید ( محقق) |
| عنوانهای دیگر | محک النظر في المنطق |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 13 /ع4الف2 66 BC |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التقريب لحد المنطق و المدخل إليه بالألفاظ العامية و الأمثلة الفقهية، از آثار شاعر، ادیب، محدث، فقیه و فیلسوف اندلسی قرن پنجم هجری قمری، ابومحمد على بن احمد بن سعید بن حزم، مشهور به ابن حزم (384-456ق)، دیدگاههای نویسنده را درباره منطق ارسطویی نشان میدهد. در پایان این کتاب، رساله «محك النظر في المنطق» نوشته متکلم، فقیه و صوفی ایرانی قرن پنجم هجری قمری، ابوحامد محمد بن محمد غزالی (450-505ق)، درج شده است که آرای او را در همین موضوع بیان میکند. پژوهشگر معاصر، احمد فرید مزیدی این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقات سودمندی را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابن حزم و ابوحامد محمد غزالی و روش این دو اثر را با اختصار معرفی کرده است.
هدف و روش
- ابن حزم با تأکید بر سودمندی کتابهای هشتگانه ارسطو درباره حدود منطق، افزوده است:
- توضیح این کتابهای مفید برای مردم، از خیرات در نزد پروردگار است.
- مردم درباره ارزشگذاری این کتابها به 4 دسته، تقسیم میشوند که 3 دسته خطاکارند و فقط دسته چهارم راه درست را پیموده و بدون افراط و تفریط در این زمینه سخن گفتهاند.
- ولیکن پیچیدگی ترجمه و آوردن الفاظ غیر عمومی و نامأنوس از آفات این کتابها است.
- ما با بیان کردن کلمات و عبارات این کتابها به شکل آسان و ساده، بهسوی خدای متعال تقرب میجوییم تا همه مردم از عوام و خواصّ، مقصود را بهخوبی دریابند[۱].
- احمد فرید مزیدی، میگوید: هرچند این اثر، نکتهها و فواید بسیاری دارد، ولی ابن حزم در مواردی با ارسطو مخالفت کرده، اما منظور او را بهدرستی دریافت نکرده و کتابش را پُرغلط ساخته است[۲].
- احمد فرید مزیدی، «محك النظر في المنطق» را نه مخالف با منطق ارسطویی، بلکه مثالی برای جلوه این منطق در فرهنگ اسلامی شمرده و افزوده است: منطق در نظر ابوحامد غزالی از سویی، اصالت دارد و از جنبه ذاتی و فلسفی انسان، نشئت گرفته و از سویی دیگر، معیار و ابزاری کاربردی است که به معرفت اسلامی نظم میبخشد تا از اشتباه در اجتهاد و قیاس در امان بماند[۳].
ساختار و محتوا
- کتاب حاضر بهترتیب ذیل سامان یافته است:
- «التقريب لحد المنطق» (مدخل، اسامی مفرد، اخبار، برهان، بلاغت و شعر).
- «محك النظر في المنطق» (قیاس و شروط آن و حدّ و حدود و تعاریف و خلل آن و 8 امتحان در خصوص مواردی که درباره تعاریف و حدود آن اختلاف شده است).
نمونه مباحث
- ابن حزم، با تأکید بر ارزش والای تعلیم معارف حق و حقّپذیری به مردم میگوید: زیانی که بر اثر نادانی، به انسان و جامعه میرسد، بدتر از خسارتی است که بر فقیران و مسکینان وارد میشود. او با ستمگر و نادان شمردن «مستکفی»، پادشاه اموی که از سال ۴۱۴ تا ۴۱۶ق در اندلس حکومت کرد، زندانی شدن خودش را در این دوره، شاهدی بر این سخن حکیمانه میشمارد[۴].
- ابوحامد غزالی، «محك النظر في المنطق» را مختصری دانسته که برخی از تفاصیل آن را در معيار العلوم آورده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.