الإملاء المختصر في شرح غریب السیر: تفاوت میان نسخهها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR90214J1.jpg | عنوان = الإملاء المختصر في شرح غریب السیر | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = خشنی، ابوذر بن محمد (نويسنده) خلیفه، عبدالکریم (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الإملاء المختصر فی شرح غریب السیر''' اثر ابوذر مصعب بن ابوبکر محمد بن مسعود خشنی (متوفی 604ق/ 1207م)، در شرح واژههای سخت و دیریاب برخی از اشعار عرب و نیز شرح برخی از موضوعاتی که در کتاب | '''الإملاء المختصر فی شرح غریب السیر''' اثر [[خشنی، ابوذر بن محمد|ابوذر مصعب بن ابوبکر محمد بن مسعود خشنی]] (متوفی 604ق/ 1207م)، در شرح واژههای سخت و دیریاب برخی از اشعار عرب و نیز شرح برخی از موضوعاتی که در کتاب «[[السيرة النبوية|السیره النبویه]]» [[ابن هشام، عبدالملک بن هشام|ابومحمد عبدالملک بن هشام بن ایوب حمیری]] (متوفی 213 یا 218ق) آمده است. | ||
این اثر شرح واژههای دشوار اشعار و نیز شرح حوادثی است که در کتاب | این اثر شرح واژههای دشوار اشعار و نیز شرح حوادثی است که در کتاب «[[السيرة النبوية|السیره النبویه]]» [[ابن هشام، عبدالملک بن هشام|ابن هشام]] آمده است<ref>فرزانه، بابک</ref>. | ||
منابع در تعیین نام این کتاب بزرگ و ارزشمند که خشنی آن را از حفظ و کلمه به کلمه، به شاگردان خود دیکته کرده است، دچار اختلاف شدهاند. به عنوان مثال، ابن ابار در | منابع در تعیین نام این کتاب بزرگ و ارزشمند که خشنی آن را از حفظ و کلمه به کلمه، به شاگردان خود دیکته کرده است، دچار اختلاف شدهاند. به عنوان مثال، [[ابن ابار، محمد بن عبدالله|ابن ابار]] در «[[التكملة لكتاب الصلة|التکمله الصله]]» از این کتاب یاد نموده و درباره آن، چنین گفته است: «و برای اوست تألیفی در شرح غریب السیر [[ابن اسحاق، محمد|ابن اسحاق]]». صاحب «[[الذخیره السنیه]]» درباره آن گفته است: «او املاء پسندیدهای درباره کتاب السیر دارد» و ذهبی نیز در «سیر أعلام النبلاء» به این موضوع اشاره کرده است که: «او صاحب تصنیفی در شرح غریب السیر است». پس از این افراد، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] در «[[البغیه]]» درباره موضوع کتاب، چنین اظهارنظر نموده است: «از جمله آثار او، املائی است در [[السيرة النبوية|سیره ابن هشام]]» که گویا نظر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]] نسبت به سایرین، درستتر میباشد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص36- 37</ref>. | ||
خشنی، روش و رویکرد لغوی را در پیش گرفته که نزدیکترین رویکرد، به روش معجمی و فرهنگلغتشناسی است. وی در این روش، کلمات و واژگان سخت و دیریاب را با توجه به سیاق و از طریق متون و نصوص، تفسیر و تشرح کرده است. وی موضوع مورد نظر خود را غالبا با عبارت «وقوله...» آغاز نموده و سپس کلمهای که به نظر خود عجیب و سخت میآید را به واسطه توضیحات لغوی موجز و مختصر، تشریح و تبیین نموده است<ref>همان، ص38</ref>. | [[خشنی، ابوذر بن محمد|خشنی]]، روش و رویکرد لغوی را در پیش گرفته که نزدیکترین رویکرد، به روش معجمی و فرهنگلغتشناسی است. وی در این روش، کلمات و واژگان سخت و دیریاب را با توجه به سیاق و از طریق متون و نصوص، تفسیر و تشرح کرده است. وی موضوع مورد نظر خود را غالبا با عبارت «وقوله...» آغاز نموده و سپس کلمهای که به نظر خود عجیب و سخت میآید را به واسطه توضیحات لغوی موجز و مختصر، تشریح و تبیین نموده است<ref>همان، ص38</ref>. | ||
نکته قابل توجه این که واژه «الغریب» نزد | نکته قابل توجه این که واژه «الغریب» نزد [[خشنی، ابوذر بن محمد|خشتی]]، معنای خاصی دارد؛ چرا که منظور وی از این واژه، تمام کلماتی است که درک و فهم آن برای مبتدیان و دانشآموزان، دشوار باشد<ref>همان</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۶ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۰۹
| الإملاء المختصر في شرح غریب السیر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | خشنی، ابوذر بن محمد (نويسنده) خلیفه، عبدالکریم (محقق) |
| ناشر | دار البشير |
| مکان نشر | اردن - عمان |
| سال نشر | 1412ق - 1991م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الإملاء المختصر فی شرح غریب السیر اثر ابوذر مصعب بن ابوبکر محمد بن مسعود خشنی (متوفی 604ق/ 1207م)، در شرح واژههای سخت و دیریاب برخی از اشعار عرب و نیز شرح برخی از موضوعاتی که در کتاب «السیره النبویه» ابومحمد عبدالملک بن هشام بن ایوب حمیری (متوفی 213 یا 218ق) آمده است.
این اثر شرح واژههای دشوار اشعار و نیز شرح حوادثی است که در کتاب «السیره النبویه» ابن هشام آمده است[۱].
منابع در تعیین نام این کتاب بزرگ و ارزشمند که خشنی آن را از حفظ و کلمه به کلمه، به شاگردان خود دیکته کرده است، دچار اختلاف شدهاند. به عنوان مثال، ابن ابار در «التکمله الصله» از این کتاب یاد نموده و درباره آن، چنین گفته است: «و برای اوست تألیفی در شرح غریب السیر ابن اسحاق». صاحب «الذخیره السنیه» درباره آن گفته است: «او املاء پسندیدهای درباره کتاب السیر دارد» و ذهبی نیز در «سیر أعلام النبلاء» به این موضوع اشاره کرده است که: «او صاحب تصنیفی در شرح غریب السیر است». پس از این افراد، سیوطی در «البغیه» درباره موضوع کتاب، چنین اظهارنظر نموده است: «از جمله آثار او، املائی است در سیره ابن هشام» که گویا نظر سیوطی نسبت به سایرین، درستتر میباشد[۲].
خشنی، روش و رویکرد لغوی را در پیش گرفته که نزدیکترین رویکرد، به روش معجمی و فرهنگلغتشناسی است. وی در این روش، کلمات و واژگان سخت و دیریاب را با توجه به سیاق و از طریق متون و نصوص، تفسیر و تشرح کرده است. وی موضوع مورد نظر خود را غالبا با عبارت «وقوله...» آغاز نموده و سپس کلمهای که به نظر خود عجیب و سخت میآید را به واسطه توضیحات لغوی موجز و مختصر، تشریح و تبیین نموده است[۳].
نکته قابل توجه این که واژه «الغریب» نزد خشتی، معنای خاصی دارد؛ چرا که منظور وی از این واژه، تمام کلماتی است که درک و فهم آن برای مبتدیان و دانشآموزان، دشوار باشد[۴].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب.
- فرزانه، بابک، «دائره المعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج22، به آدرس:
https://www.cgie.org.ir/fa/article/240762/