رسائل في العدل و التوحيد: تفاوت میان نسخه‌ها

[[سید مرتضی، علی بن حسین ]] (نویسنده)؛  

[[رسی، قاسم بن ابراهیم ]] ( نویسنده)؛  

[[قاضی عبدالجبار بن احمد ]] ( نویسنده)؛  

[[نیسا‌بوری ، سعید بن‌ محمد ]] ( نویسنده)؛  

[[کاتب، سیف‌الدین]] ( مقدمه نويس)

'''رسائل في العدل و التوحيد'''، مجموعه 6 رساله از آثار 5 نفر از دانشوران اسلامی در تبیین مباحث اعتقادی و توحیدی است که پژوهشگر معاصر، [[سیف‌الدین کاتب]]، مقدمه‌ای بر آن افزوده و پدیدآورندگان و آثارشان را شناسانده و در مواردی اندک پاورقی‌هایی توضیحی یا استنادی نیز اضافه کرده است. گفتنی است: متأسفانه کتاب حاضر، تحقیق و تصحیح علمی نشده است و اغلاطش کم نیست. رساله‌های مذکور عبارتند از:

* این رساله، نوشته پیشوای زیدیه و مؤسس مذهب ‌هادویه در قرن سوم هجری قمری، [[یحیی بن حسین هادی‌الی‌الحق]] (245-298ق)، معروف به «الهادى‌الى‌الحق» است که خدا را منزّه از اجبار کردن بندگان می‌داند و سخن جبرگرایانه پیشوای کیسانی، [[حسن بن محمد بن حنفیه]] را نقد می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref> و به 43 پرسشی که او طرح کرده، پاسخ می‌دهد<ref>ر.ک: همان، ص20- 176</ref>.

* این رساله از آثار فقیه، متکلم و ادیب ممتاز شیعی قرن پنجم هجری قمری، [[ابوالقاسم على بن حسین بن موسى]]، ملقب به [[سید مرتضى]] (۳۵۵-۴۳۶ق) و برای پاسخگویی به درخواست شخصی ناشناس درباره نگارش رساله‌ای در موضوع قضا و قدر و اجتناب از جبر است<ref>ر.ک: همان، ص197</ref>. نویسنده تأکید دارد که سخن ما این است: «أنا بقدر الله راضون و بالكفر غير راضين»<ref>ر.ک: همان، ص241</ref>؛ یعنی ما به «قضا و قدر الهی» راضی هستیم، ولی به «کفر»، رضایت نداریم.

* این رساله، تألیف یکی از بنیان‌گذاران فقه زیدی و ادیب و شاعر مجاهد، [[ابومحمد قاسم بن ابراهیم بن اسماعیل حسنی هاشمی رسّی]]، مشهور به [[قاسم رسّی]] (169-246ق) است. او می‌گوید: بر بنده موحد که می‌داند هیچ چیزی همانند خدا نیست، لازم است که در آشکار و نهان تقوا پیشه سازد و خوف و رجا داشته باشد و بداند که او عدل، کریم، رحیم و حلیم است و به بندگانش به‌اندازه طاقتشان تکلیف معیّن می‌کند و...<ref>ر.ک: همان، ص266</ref>.

* این رساله نیز از نوشته‌های [[قاسم رسی]] مذکور است که از جمله بر این مطلب تأکید دارد که آدم(ع) و حوا(س) اقرار به گناه و توبه کردند، ولی قدری‌ها و جبری‌ها می‌گویند: گناه ما با قضای الهی و اراده اوست!<ref>ر.ک: همان، ص302-303</ref>.

* این رساله، تألیف محدّث، متکلم و مدرّس معتزلی قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری قمری، [[ابورشید سعید بن محمد بن حسن نیشابوری]] (پیش از ۳۴۵ق - پس از ۴۱۵ق)، است. او از جمله چنین نوشته است: اینکه گفته شده: «از دیدگاه ابوالقاسم بلخی، خدای قدیم متعال، مُدرک نیست»، باید این اختلاف، لفظی شمرده شود نه معنوی....<ref>ر.ک: همان، ص485</ref>.

 

[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]