سلسلة من نوادر المخطوطات: أمثال القرآن للماوردي، الأمثال في القرآن لإبن قيم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۶: خط ۲۶:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''سلسلة من نوادر المخطوطات: أمثال القرآن للماوردي، الأمثال فی القرآن لإبن قيم'''، مجموعه‌ای است از دو کتاب ارزشمند «أمثال القرآن» ابوالحسن على بن محمد بن حبیب ماوردى (364-450ق) و «الأمثال في القرآن» شمس‌الدین، ابوعبدالله محمد بن ابى‌بکر بن ایوب، مشهور به ابن قیم جوزى (691-751ق) که توسط ابوعمرو اثری، در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.
    '''سلسلة من نوادر المخطوطات: أمثال القرآن للماوردي، الأمثال فی القرآن لإبن قيم'''، مجموعه‌ای است از دو کتاب ارزشمند «أمثال القرآن» [[ماوردی، علی بن محمد|ابوالحسن على بن محمد بن حبیب ماوردى]] (364-450ق) و «[[الأمثال في القرآن الكريم (ابن قیم جوزیه)|الأمثال في القرآن]]» [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|شمس‌الدین، ابوعبدالله محمد بن ابى‌بکر بن ایوب]]، مشهور به [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قیم جوزى]] (691-751ق) که توسط [[اثری، ابوعمرو|ابوعمرو اثری]]، در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.


    ازآنجایی‌که پیش از این، «الأمثال في القرآن» ابن قیم جوزى معرفی شده است، در این نوشتار، فقط به معرفی کتاب «أمثال القرآن» ماوردی، پرداخته خواهد شد.
    ازآنجایی‌که پیش از این، «[[الأمثال في القرآن الكريم (ابن قیم جوزیه)|الأمثال في القرآن]]» [[ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر|ابن قیم جوزى]] معرفی شده است، در این نوشتار، فقط به معرفی کتاب «أمثال القرآن» [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]]، پرداخته خواهد شد.


    سیوطی از ماوردی و «أمثال القرآن» او به‌نیکی یاد کرده و به نقل مطالبی از آن، پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص35</ref>.
    [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] از [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] و «أمثال القرآن» او به‌نیکی یاد کرده و به نقل مطالبی از آن، پرداخته است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص35</ref>.


    این کتاب، دارای امتیازات و ویژگی‌های خاصی بوده که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
    این کتاب، دارای امتیازات و ویژگی‌های خاصی بوده که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
    خط ۳۸: خط ۳۸:
    # مؤلف تنها به متون منقول و مأثورات اکتفا نکرده است، بلکه علاوه بر آنها، وجوه و مباحث مربوط به قرائات و احکام فقهی را نیز جمع‌آوری و ذکر نموده است<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>.
    # مؤلف تنها به متون منقول و مأثورات اکتفا نکرده است، بلکه علاوه بر آنها، وجوه و مباحث مربوط به قرائات و احکام فقهی را نیز جمع‌آوری و ذکر نموده است<ref>ر.ک: همان، ص38</ref>.


    ماوردی به کتاب‌های قرائت موجود در زمان خویش، اعتماد و از آنها، استفاده کرده است؛ از جمله «القراءات الشاذة» ابن خالویه و «الحجة في علل القراءات السبع» ابوعلی حسن بن احمد فارسی. همچنین «جامع البيان عن تأويل آي القرآن» نیز از مهم‌ترین منابع تفسیری وی محسوب می‌شود. وی مطالب لغوی و نحوی خود را نیز از منابع متعدد و متنوعی همچون تألیفات قرآنی بزرگانی چون کسایی، فراء، اخفش، ثعلب، مبرد و زجاج به دست آورده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
    [[ماوردی، علی بن محمد|ماوردی]] به کتاب‌های قرائت موجود در زمان خویش، اعتماد و از آنها، استفاده کرده است؛ از جمله «[[القراءات الشاذة و توجيهها النحوي|القراءات الشاذة]]» [[ابن خالویه، حسین بن احمد|ابن خالویه]] و «[[الحجة في علل القراءات السبع]]» [[فارسی، حسن بن احمد|ابوعلی حسن بن احمد فارسی]]. همچنین «[[تفسير الطبري، جامع البيان عن تأويل آي القرآن|جامع البيان عن تأويل آي القرآن]]» نیز از مهم‌ترین منابع تفسیری وی محسوب می‌شود. وی مطالب لغوی و نحوی خود را نیز از منابع متعدد و متنوعی همچون تألیفات قرآنی بزرگانی چون [[کسایی، علی بن حمزه|کسایی]]، فراء، [[اخفش، سعید بن مسعده|اخفش]]، [[ثعلب، احمد بن یحیی|ثعلب]]، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] و [[زجاج، ابراهیم بن سری|زجاج]] به دست آورده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


    نخستین مثل مذکور در کتاب، مثلی است مربوط به آیه 17 تا 20 سوره بقره: «مثلهم كمثل الذي استوقد نارا فلما أضاءت ما حوله ذهب الله بنورهم و تركهم في ظلمات لا يبصرون». پیرامون مثال مذکور در این آیه، اختلاف وجود داشته و ابن عباس، قتاده، ضحاک، مقاتل و سدی آن را مربوط به منافقین دانسته‌اند، ولی عطاء از ابن عباس روایت کرده که این درباره یهود است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص68-72</ref>.
    نخستین مثل مذکور در کتاب، مثلی است مربوط به آیه 17 تا 20 سوره بقره: «مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ». پیرامون مثال مذکور در این آیه، اختلاف وجود داشته و [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، قتاده، ضحاک، مقاتل و سدی آن را مربوط به منافقین دانسته‌اند، ولی عطاء از ابن عباس روایت کرده که این درباره یهود است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص68-72</ref>.


    ==پانویس==
    ==پانویس==

    نسخهٔ ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۴۵

    أمثال القرآن
    سلسلة من نوادر المخطوطات: أمثال القرآن للماوردي، الأمثال في القرآن لإبن قيم
    پدیدآورانماوردی، علی بن محمد (نويسنده)

    ابن‌قیم جوزیه، محمد بن ابی‌بکر (نویسنده)

    اثری، ابوعمرو (محقق)
    عنوان‌های دیگرالأمثال في القرآن الکريم
    ناشردار المودة
    مکان نشرمصر - المنصوره
    سال نشر2010م
    چاپ1
    موضوعقرآن -- امثال
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    8الف2م 84/4 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    سلسلة من نوادر المخطوطات: أمثال القرآن للماوردي، الأمثال فی القرآن لإبن قيم، مجموعه‌ای است از دو کتاب ارزشمند «أمثال القرآن» ابوالحسن على بن محمد بن حبیب ماوردى (364-450ق) و «الأمثال في القرآن» شمس‌الدین، ابوعبدالله محمد بن ابى‌بکر بن ایوب، مشهور به ابن قیم جوزى (691-751ق) که توسط ابوعمرو اثری، در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

    ازآنجایی‌که پیش از این، «الأمثال في القرآن» ابن قیم جوزى معرفی شده است، در این نوشتار، فقط به معرفی کتاب «أمثال القرآن» ماوردی، پرداخته خواهد شد.

    سیوطی از ماوردی و «أمثال القرآن» او به‌نیکی یاد کرده و به نقل مطالبی از آن، پرداخته است[۱].

    این کتاب، دارای امتیازات و ویژگی‌های خاصی بوده که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:

    1. گردآوری و جمع مجموعه‌ای از اقوال و نظریات علمای پیش از مؤلف و هم‌عصران او که در تفسیر آیات قرآن کریم، ابراز شده است.
    2. تحلیل‌های دقیق لغوی مؤلف در بیان و تبیین مفردات و واژگان آیات.
    3. روش و رویکرد دقیق نویسنده در حصر و تحدید اقوال و نظریات.
    4. مؤلف تنها به متون منقول و مأثورات اکتفا نکرده است، بلکه علاوه بر آنها، وجوه و مباحث مربوط به قرائات و احکام فقهی را نیز جمع‌آوری و ذکر نموده است[۲].

    ماوردی به کتاب‌های قرائت موجود در زمان خویش، اعتماد و از آنها، استفاده کرده است؛ از جمله «القراءات الشاذة» ابن خالویه و «الحجة في علل القراءات السبع» ابوعلی حسن بن احمد فارسی. همچنین «جامع البيان عن تأويل آي القرآن» نیز از مهم‌ترین منابع تفسیری وی محسوب می‌شود. وی مطالب لغوی و نحوی خود را نیز از منابع متعدد و متنوعی همچون تألیفات قرآنی بزرگانی چون کسایی، فراء، اخفش، ثعلب، مبرد و زجاج به دست آورده است[۳].

    نخستین مثل مذکور در کتاب، مثلی است مربوط به آیه 17 تا 20 سوره بقره: «مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا فَلَمَّا أَضَاءَتْ مَا حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَتَرَكَهُمْ فِي ظُلُمَاتٍ لَا يُبْصِرُونَ». پیرامون مثال مذکور در این آیه، اختلاف وجود داشته و ابن عباس، قتاده، ضحاک، مقاتل و سدی آن را مربوط به منافقین دانسته‌اند، ولی عطاء از ابن عباس روایت کرده که این درباره یهود است[۴].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص35
    2. ر.ک: همان، ص38
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: متن کتاب، ص68-72

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها