اعرجی، سید جعفر بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۷

اعرجی، جعفر بن محمد

نام	اعرجی، جعفر بن محمد
نام‌های دیگر	اعرجی، ابوعبدالله جعفر
نام پدر	محمد
متولد	1274ق
محل تولد	کاظمین
رحلت	1332ق
اساتید	ميرزا حسین نورى شيخ حسن کاشف‌الغطاء اسدالله کرمانشاهى
برخی آثار	مناهل الضرب في أنساب العرب الدر المنثور فی انساب المعارف و الصدور الاساس الانساب الناس
کد مؤلف	AUTHORCODE05157AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، اعرجی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

جعفر بن محمد كاظمى اَعْرَجى (1274-1332ق)،، ملقب به معين الاشراف، اديب، مورخ و نسب‌شناس، رجالی، عراقى است.

ولادت

ايشان در 1274ق (1858/م) در کاظمین متولد شد.

پدر او، سید محمد بن سید جعفر بن سید راضی اعرجی، مؤلف کتاب «وسیله» در فقه بوده و سلسله نسب او، با 28 واسطه به امام سجاد(ع) می‌رسد.

اجداد او، بیشتر از عالمان، زاهدان و عبادان بوده‌اند. جدش سید راضی، یکی از سرشناسان کاظمین و معاصر سید عبدالله شبّر و برادر سید محسن اعرجی، مؤلف کتاب المحصول بوده است. نیای وی، امامزاده علی صالح، از روایان و یاران امام رضا(ع) و مدفون در صالح‌آباد ایلام است.

اعرجى خود در مقدمه برخى از آثارش، به شرح احوال، فهرست کتاب‌هاى خود و موضوع هر یک اشاره نموده است. از جمله، در کتاب «نفحة بغداد»، گويد كه در 1274ق، يعنى همان سالى كه پدرش بدرود حيات گفت، به دنيا آمده است.

اساتيد

وى ظاهراً تحصيلات مقدماتى را در زادگاهش كاظمين به انجام رسانيد و تا 20 سالگى در موطن خويش زيست. در 1294ق1877/م به ایران آمد و در کرمانشاه مسكن گزيد و نزد شيخ عبدالرحيم بن شيخ عبدالرحمان برخى از مباحث اصول فقه را آموخت.

وى همچنين از محضر استادان ديگرى همچون ميرزا حسین نورى، آقا اسدالله بن آقا عبدالله کرمانشاهى، سيد‌ ‎على آل عطيفه حسنى، سيد‌ ‎محمد بن احمد حسنى، شيخ حسن کاشف‌الغطاء بهره برد.

اعرجى برای كسب علم و استفاده از محضر استادان وقت، در بيشتر شهرهاى ایران، به سير و سفر پرداخت و از بزرگان هر ديار بهره‌ها برد، تا در نظم و نثر، دستى توانا يافت و زمينه معلوماتش وسعت گرفت.

گويند در هوش، حافظه و حسن سليقه نيز آيتى بود، با این حال، كيوان سميعى داستانى درباره او آورده كه اگر راست باشد، موجب سلب اعتماد محققان از وى مى‌گردد. وى از قول سردار كابلى نقل مى‌كند كه اعرجى، در کتابخانه او در کرمانشاه، به جعل شجره‌نامه‌اى برای امام جمعه شهر مشغول بوده است.

اعرجى در مدت قريب به 40 سالى كه در ایران اقامت داشت، با وزرا، اميران، دانشمندان و اديبان، پيوندى نزدیک يافت و برخى از آثار خويش را به ايشان تقديم داشت؛ از آن جمله است: «التيّار في أنساب ملوك قاجار» برای حشمت‌الدوله عبدالله ميرزا نواده عباس ميرزا و «ضياء العين في مقتل الحسين» كه در تهران 1321ق به كافى‌الدوله ميرزا هادى خان وزير خزاعى تقديم داشت. همچنين وى نسب‌نامه‌اى برای فرمانروايان قاجار تدارکديد و آن را «البحر الزخار في أنساب ملوك قاجار» نام نهاد و به امير نظام حسنعلى‌خان گروسى هديه كرد.

وى ظاهراً در 1317ق (و يا پيش از آن)، در بغداد «نقيب علويان» بود. او خود در مقدمه کتاب «الفلك السائر» كه نسخه‌اى از آن در ظاهريه موجود است، به صراحت بدين نكته اشاره نموده است. اما در ديگر منابع دراين‌باره سخنى به ميان نيامده است.

اعرجى سرانجام پس از این سير و سفرها در پشتكوه رحل اقامت افكند و با دختر غلامرضا خان، والى آن ديار ازدواج كرد و همانجا ماند و به تأليف و نگارش پرداخت.

شاگردان

از شاگردان وى كسى شناخته نيست، اما حرزالدين گويد كه محمود مرعشى (د1338ق) از شاگردان وى در علم انساب بود.

وفات

اعرجى تا پایان عمر در پشتكوه ماند و همانجا در سال 1332ق1914/م در روستاى ماسبندان (به احتمال قوى «ماسبذان» درست است، اما امروزه از روستایى بدين نام اثرى در دست نيست) درگذشت.

آثار

بنا به آنچه در منابع آمده، اعرجى آثار بسيارى نگاشته است كه شمار آنها به 70 مى‌رسد، اما از بيشتر آنها نشانى در دست نيست. برخى از آنها عبارتند از:

الأساس في أنساب الناس؛
أنساب آل ابي‌طالب و بني‌هاشم؛
الأنساب المشجرة؛
البلد الأمين في أنساب العترة الأكرمين؛
الحديقة البهية في نسب اللأعرجية؛
الدرّ المنتظم في أنساب العرب و العجم؛
الدرة الغالية في أخبار القرون الخالية؛
غنيه الطلاب و غاية المسئول للأعراب؛
الفلك السائر في أنساب القبائل و العشائر؛
نسب بنى هاشم؛
مشجر النسب؛
مصابيح الظلم في أنساب العرب و العجم؛
مناهل الضرب في أنساب العرب؛
نفحة بغداد في نسب ألأعرجية الأمجاد^[۱].

پانويس

↑ کاشیان، ایران‌ناز، ج9، ص381

منابع مقاله

کاشیان، ایران‌ناز، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1379

وابسته‌ها

مناهل الضرب في أنساب العرب

الدر المنثور فی انساب المعارف و الصدور

الاساس الانساب الناس

[1] کاشیان، ایران‌ناز، ج9، ص381

[۱]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
-[[پرونده:NUR05157.jpg|بندانگشتی|اعرجی، جعفر بن  محمد ]]
+[[پرونده:NUR05157.jpg|بندانگشتی|اعرجی، جعفر بن محمد]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|اعرجی، جعفر بن  محمد
+! نام!! data-type="authorName" |اعرجی، جعفر بن محمد
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‌های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| اعرجی، ابو عبد الله جعفر
+| data-type="authorOtherNames" | اعرجی، ابوعبدالله جعفر
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |محمد
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|
+| data-type="authorbirthDate" |1274ق
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |کاظمین
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1332 هـ.ق
+| data-type="authorDeathDate" |1332ق
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |[[نوری، حسین بن محمدتقی|ميرزا حسین نورى]]
+[[کاشف‌الغطاء، حسن|شيخ حسن کاشف‌الغطاء]]
+اسدالله کرمانشاهى
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |[[مناهل الضرب في أنساب العرب]]
-|-class='articleCode'
-|کد مولف
+الدر المنثور فی انساب المعارف و الصدور
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE5157AUTHORCODE
+الاساس الانساب الناس
+|- class="articleCode"
+|کد مؤلف
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE05157AUTHORCODE
 |}
 </div>
+{{کاربردهای دیگر|اعرجی (ابهام‌زدایی)}}
+'''جعفر بن محمد كاظمى اَعْرَجى''' (1274-1332ق)،، ملقب به معين الاشراف، اديب، مورخ و نسب‌شناس، رجالی، عراقى است.
+== ولادت ==
+ايشان در 1274ق (1858/م) در کاظمین متولد شد.
-«جعفر بن محمد كاظمى اَعْرَجى»، ملقب به معين الاشراف، اديب، مورخ و نسب‌شناس عراقى است كه در 1274ق1858/م متولد شد. وى از يكى از خاندان‌هاى برجسته عرب بود كه نسبشان به امام زين العابدين(ع) مى‌رسيد.
+پدر او، سید محمد بن سید جعفر بن سید راضی اعرجی، مؤلف کتاب «وسیله» در فقه بوده و سلسله نسب او، با 28 واسطه به [[امام سجاد(ع)]] می‌رسد.
-اعرجى خود در مقدمه برخى از آثارش، به شرح احوال، فهرست كتاب‌هاى خود و موضوع هر يك اشاره نموده است. از جمله، در كتاب «نفحة بغداد»، گويد كه در 1274ق، يعنى همان سالى كه پدرش بدرود حيات گفت، به دنيا آمده است.
+اجداد او، بیشتر از عالمان، زاهدان و عبادان بوده‌اند. جدش سید راضی، یکی از سرشناسان کاظمین و معاصر سید عبدالله شبّر و برادر سید محسن اعرجی، مؤلف کتاب المحصول بوده است. نیای وی، امامزاده علی صالح، از روایان و یاران امام رضا(ع) و مدفون در صالح‌آباد ایلام است.
-وى ظاهراً تحصيلات مقدماتى را در زادگاهش كاظمين به انجام رسانيد و تا 20 سالگى در موطن خويش زيست. در 1294ق1877/م به ايران آمد و در كرمانشاه مسكن گزيد و نزد شيخ عبدالرحيم بن شيخ عبدالرحمان برخى از مباحث اصول فقه را آموخت.
+اعرجى خود در مقدمه برخى از آثارش، به شرح احوال، فهرست کتاب‌هاى خود و موضوع هر یک اشاره نموده است. از جمله، در کتاب «نفحة بغداد»، گويد كه در 1274ق، يعنى همان سالى كه پدرش بدرود حيات گفت، به دنيا آمده است.
-وى همچنين از محضر استادان ديگرى همچون ميرزا حسين نورى، آقا اسدالله بن آقا عبدالله كرمانشاهى، سيد على آل عطيفه حسنى، سيد محمد بن احمد حسنى، شيخ حسن كاشف الغطاء بهره برد.
+== اساتيد ==
+وى ظاهراً تحصيلات مقدماتى را در زادگاهش كاظمين به انجام رسانيد و تا 20 سالگى در موطن خويش زيست. در 1294ق1877/م به ایران آمد و در کرمانشاه مسكن گزيد و نزد شيخ عبدالرحيم بن شيخ عبدالرحمان برخى از مباحث اصول فقه را آموخت.
-اعرجى براى كسب علم و استفاده از محضر استادان وقت، در بيشتر شهرهاى ايران، به سير و سفر پرداخت و از بزرگان هر ديار بهره‌ها برد، تا در نظم و نثر، دستى توانا يافت و زمينه معلوماتش وسعت گرفت.
+وى همچنين از محضر استادان ديگرى همچون [[نوری، حسین بن محمدتقی|ميرزا حسین نورى]]، آقا اسدالله بن آقا عبدالله کرمانشاهى، سيد‌ ‎على آل عطيفه حسنى، سيد‌ ‎محمد بن احمد حسنى، [[کاشف‌الغطاء، حسن|شيخ حسن کاشف‌الغطاء]] بهره برد.
-گويند در هوش، حافظه و حسن سليقه نيز آيتى بود، با اين حال، كيوان سميعى داستانى درباره او آورده كه اگر راست باشد، موجب سلب اعتماد محققان از وى مى‌گردد. وى از قول سردار كابلى نقل مى‌كند كه اعرجى، در كتابخانه او در كرمانشاه، به جعل شجره‌نامه‌اى براى امام جمعه شهر مشغول بوده است.
+اعرجى برای كسب علم و استفاده از محضر استادان وقت، در بيشتر شهرهاى ایران، به سير و سفر پرداخت و از بزرگان هر ديار بهره‌ها برد، تا در نظم و نثر، دستى توانا يافت و زمينه معلوماتش وسعت گرفت.
-اعرجى در مدت قريب به 40 سالى كه در ايران اقامت داشت، با وزرا، اميران، دانشمندان و اديبان، پيوندى نزديك يافت و برخى از آثار خويش را به ايشان تقديم داشت؛ از آن جمله است: «التيّار في أنساب ملوك قاجار» براى حشمت الدوله عبدالله ميرزا نواده عباس ميرزا و «ضياء العين في مقتل الحسين» كه در تهران 1321ق به كافى الدوله ميرزا هادى خان وزير خزاعى تقديم داشت. همچنين وى نسب‌نامه‌اى براى فرمانروايان قاجار تدارك ديد و آن را «البحر الزخار في أنساب ملوك قاجار» نام نهاد و به امير نظام حسنعلى‌خان گروسى هديه كرد.
+گويند در هوش، حافظه و حسن سليقه نيز آيتى بود، با این حال، كيوان سميعى داستانى درباره او آورده كه اگر راست باشد، موجب سلب اعتماد محققان از وى مى‌گردد. وى از قول سردار كابلى نقل مى‌كند كه اعرجى، در کتابخانه او در کرمانشاه، به جعل شجره‌نامه‌اى برای امام جمعه شهر مشغول بوده است.
-وى ظاهراً در 1317ق (و يا پيش از آن)، در بغداد «نقيب علويان» بود. او خود در مقدمه كتاب «الفلك السائر» كه نسخه‌اى از آن در ظاهريه موجود است، به صراحت بدين نكته اشاره نموده است. اما در ديگر منابع دراين‌باره سخنى به ميان نيامده است.
+اعرجى در مدت قريب به 40 سالى كه در ایران اقامت داشت، با وزرا، اميران، دانشمندان و اديبان، پيوندى نزدیک يافت و برخى از آثار خويش را به ايشان تقديم داشت؛ از آن جمله است: «التيّار في أنساب ملوك قاجار» برای حشمت‌الدوله عبدالله ميرزا نواده عباس ميرزا و «ضياء العين في مقتل الحسين» كه در تهران 1321ق به كافى‌الدوله ميرزا هادى خان وزير خزاعى تقديم داشت. همچنين وى نسب‌نامه‌اى برای فرمانروايان قاجار تدارکديد و آن را «البحر الزخار في أنساب ملوك قاجار» نام نهاد و به امير نظام حسنعلى‌خان گروسى هديه كرد.
-اعرجى سرانجام پس از اين سير و سفرها در پشتكوه رحل اقامت افكند و با دختر غلامرضا خان، والى آن ديار ازدواج كرد و همانجا ماند و به تأليف و نگارش پرداخت.
+وى ظاهراً در 1317ق (و يا پيش از آن)، در بغداد «نقيب علويان» بود. او خود در مقدمه کتاب «الفلك السائر» كه نسخه‌اى از آن در ظاهريه موجود است، به صراحت بدين نكته اشاره نموده است. اما در ديگر منابع دراين‌باره سخنى به ميان نيامده است.
+اعرجى سرانجام پس از این سير و سفرها در پشتكوه رحل اقامت افكند و با دختر غلامرضا خان، والى آن ديار ازدواج كرد و همانجا ماند و به تأليف و نگارش پرداخت.
+== شاگردان ==
 از شاگردان وى كسى شناخته نيست، اما حرزالدين گويد كه محمود مرعشى (د1338ق) از شاگردان وى در علم انساب بود.
-اعرجى تا پايان عمر در پشتكوه ماند و همانجا در سال 1332ق1914/م در روستاى ماسبندان (به احتمال قوى «ماسبذان» درست است، اما امروزه از روستايى بدين نام اثرى در دست نيست) درگذشت.
+== وفات ==
+اعرجى تا پایان عمر در پشتكوه ماند و همانجا در سال 1332ق1914/م در روستاى ماسبندان (به احتمال قوى «ماسبذان» درست است، اما امروزه از روستایى بدين نام اثرى در دست نيست) درگذشت.
-== آثار:==
+== آثار==
 بنا به آنچه در منابع آمده، اعرجى آثار بسيارى نگاشته است كه شمار آنها به 70 مى‌رسد، اما از بيشتر آنها نشانى در دست نيست. برخى از آنها عبارتند از:
-. الأساس في أنساب الناس؛
+{{ستون-شروع|2}}
+# الأساس في أنساب الناس؛
-. أنساب آل ابي‌طالب و بني‌هاشم؛
+# أنساب آل ابي‌طالب و بني‌هاشم؛
+# الأنساب المشجرة؛
-. الأنساب المشجرة؛
+# البلد الأمين في أنساب العترة الأكرمين؛
+# الحديقة البهية في نسب اللأعرجية؛
-. البلد الأمين في أنساب العترة الأكرمين؛
+# الدرّ المنتظم في أنساب العرب و العجم؛
+# الدرة الغالية في أخبار القرون الخالية؛
-. الحديقة البهية في نسب اللأعرجية؛
+# غنيه الطلاب و غاية المسئول للأعراب؛
+# الفلك السائر في أنساب القبائل و العشائر؛
-. الدرّ المنتظم في أنساب العرب و العجم؛
+# نسب بنى هاشم؛
+# مشجر النسب؛
-. الدرة الغالية في أخبار القرون الخالية؛
+# مصابيح الظلم في أنساب العرب و العجم؛
+# مناهل الضرب في أنساب العرب؛
-. غنيه الطلاب و غاية المسئول للأعراب؛
+# نفحة بغداد في نسب ألأعرجية الأمجاد<ref>کاشیان، ایران‌ناز، ج9، ص381</ref>.
+{{پایان}}
-. الفلك السائر في أنساب القبائل و العشائر؛
-. نسب بنى هاشم؛
-. مشجر النسب؛
-. مصابيح الظلم في أنساب العرب و العجم؛
-. مناهل الضرب في أنساب العرب؛
+==پانويس==
+<references/>
-. نفحة بغداد في نسب ألأعرجية الأمجاد.
+==منابع مقاله==
-== منبع مقاله: ==
+کاشیان، ایران‌ناز، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1379
-دائرة المعارف بزرگ اسلامى، زير نظر كاظم موسوى بجنوردى، تهران،1379، ج9، ص381، نوشته: ايران‌ناز كاشيان.
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
-== وابسته‌ها ==
+[[مناهل الضرب في أنساب العرب]]
-[[مناهل الضرب في أنساب العرب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
-[[الدر المنثور فی انساب المعارف و الصدور]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الدر المنثور فی انساب المعارف و الصدور]]
-[[الاساس الانساب الناس]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الاساس الانساب الناس]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:رجالیان]]
+[[رده:نسب‌شناسان]]