بهبودی، محمدباقر: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۱۵

بهبودی، محمدباقر

نام	بهبودی، محمدباقر
نام‎های دیگر
نام پدر	حاج مراد نانوا
متولد	1307ش
محل تولد	مشهد
رحلت	1393ش-تهران
اساتید	محمد‌تقی نیشابوری میرزا هاشم قزوینی آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی سید محسن حکیم
برخی آثار	زبدة البیان في أحکام القرآن کنز العرفان في فقه القرآن مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام ترجمه إرشاد القلوب آسمان و جهان الروضة من الكافى، یا، گلستان آل محمد گزیده کافی
کد مؤلف	AUTHORCODE00884AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، بهبودی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

محمدباقر بهبودى (۱۳۰۷- ۱۳۹۳ تهران)، محدث، رجال‌شناس، مصحح و سیره‌نگار، پژوهشگر، مصحح آثاری مانند بحار‌الانوار، کنز‌العرفان و بخش‌هایی از تفسیر المیزان و مؤلف کتاب‌هایی مانند صحیح‌الکافی و معرفةالحدیث

ولادت

وی در آبان ۱۳۰۷ در مشهد به دنیا آمد. پدرش حاج مراد نانوا بود و خانواده او با جدایی هرات از ایران، از منطقه بهبود واقع در اطراف این شهر، به تدریج در مشهد امام هشتم(ع) مجاور شده بودند. در شهریور ۱۳۲۰ که مشهد به اشغال نیروهای روس در آمد، فقط حدود ۱۳ سال داشت و تازه تحصیلات پنجم ابتدایی را تمام کرده بود.

تحصیلات

استاد بهبودی از سال ۱۳۲۱ تا سال ۱۳۲۵ مطالعات خود را به صورت پراکنده در آن سالهای قحطی و سخت ادامه داد. برنامه وی در آن سالها، به تشویق یک دوست بزرگتر و همسایه که طلبه بود، شرکت در برخی دروس مدرسه نواب، شرکت در دوره هیأت قرائت قرآن حاج سید محمد عرب و دروس عربی و دوره مسایل احکام برخی فضلای مشهد بود که از قضا پس از سقوط رضا شاه و آزادی مذهبی ناشی از آن مورد استقبال عموم قرار گرفته بودند.

در سال 1327ش، در حوزه علميه مشهد، آغاز به تحصيل كرد. در سال‌هاى سوم و چهارم تحصيل، شرحى بر «صمديه» و شرحى بر «عوامل» ملا محسن، به عربى و كتابى در منطق، به نام «قاطع البرهان في علم الميزان» و جزوه‌هایى در تجويد و شرح حال ميثم تمار، نوشت كه به چاپ رسيد.

مهمترین استادانش محمد‌تقی نیشابوری، معروف به ادیب دوم در ادبیات عرب، میرزا هاشم قزوینی و احمد مدرس یزدی در فقه و اصول و آقا شیخ هادی کدکنی نیشابوری در منقول بودند.

پس از فراگيرى سطح و اندكى فلسفه، به نجف اشرف رفت، وی در دروسی از آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی، سید محسن حکیم و عبد‌الهادی شیرازی شرکت کرد و بسیاری نکاتی را که بعدها در حدیث پژوهی به کار گرفت، به اشاره این اساتید خود می‌دانست. بهبودی دو سال بعد با انصراف از تحصیل به مشهد بازگشت. وی در همان سال یک کتابفروشی دایر کرد و در پی آن پس از مدتی ازدواج کرد.

دوره تصحیح و ترجمه متون

محمدباقر بهبودی در سال ۱۳۳۷ کتابفروشی خود را واگذار کرد و به تهران آمد تا در حوزه تصحیح متون اسلامی با کتابفروشی اسلامیه همکاری نماید. او کاری بسیار عظیم و وقت گیر و توان فرسا را با شیوه‌ای علمی و دقیق بر عهده گرفت. کار مسئولیت نظارت علمی و تطبیق نسخ و مقدمه‌نویسی و تعلیق‌نویسی بر ده‌ها جلد از کتب حدیث و فقه و تاریخ و تفسیر اسلامی را بر عهده گرفت. در نتیجه همین ممارست – با زمینه تحصیلات و اطلاعات قبلی و داشتن ذهن منطقی – و برخورد با ده‌ها نسخه از هر قسمتی که تصحیح می‌کرد، دارای آگاهی و خبرویتی وسیع درباره شناخت احادیث شد.

مشهورترين كار تحقيقاتى وى، كار بر روى كتاب «بحار الأنوار» علامه مجلسى مى‌باشد و بيشتر جلدهاى اين اثر بزرگ، با تلاش و زحمت‌هاى وى، به زيور تحقيق آراسته شده است.

ديگر كارهاى تحقيقاتى وى عبارتند از

كنز العرفان فاضل مقداد؛
زبدة البيان محقق اردبيلى؛
صراط المستقيم بياضى؛
مبسوط شيخ طوسى؛
وقايع السنين خاتون‌آبادى؛
مناقب ابن المغازي و بحار الأنوار.

وفات

استاد محمدباقر بهبودی در ۲۱ بهمن سال ۱۳۹۳ بر اثر عوارض ریوی بیماری قلبی، در منزل خود درگذشت. اما تا یک هفته قبل از این تاریخ همچنان با کمال میل پذیرا و پاسخگوی سئوالات تلفنی علاقمندان معارف قرآنی بود.

منابع مقاله

پايگاه كتابخانه الكترونيكى علوم حديث، گنجينه مقالات حديثى، «مصاحبه با استاد محمدباقر بهبودى»، حوزه، 2118، شماره ششم، سال سيزدهم، بهمن و اسفند 1375، شماره مسلسل 78.
وب سایت استاد محمدباقر بهبودی

وابسته‌ها

مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام (تحقیق بهبودی)

زبدة البیان في أحکام القرآن

کنز العرفان في فقه القرآن

مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام

ترجمه إرشاد القلوب

آسمان و جهان

الروضة من الكافى، یا، گلستان آل محمد

گزیده کافی

الغدیر (ترجمه، ویرایش قدیم)

الإرشاد (ترجمه ساعدی خراسانی)

وقایع السنین و الاعوام، یا، گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال 1195 هجری

المبسوط فی فقه الامامیه

بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام

الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم

انوار درخشان در تفسیر قرآن

الغدیر (ترجمه، ویرایش جدید)

معانی القرآن: ترجمه و تفسیر قرآن

گزیده تهذیب

ناسخ التواریخ بخش زندگانی حضرت زینب سلام‌الله‌علیها

علل الحدیث (بهبودی)

معرفة الحدیث و تاریخ نشره و تدوینه و ثقافته عند الشیعة الإمامیة

الأصول من الکافي (ترجمه و شرح اصول کافي)

المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکريم

مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام (مناقب مغازلي)

ترجمه مناقب الإمام علي بن ابي‌طالب عليه‌السلام

المبسوط فی فقه الامامیة

مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR00884.jpg|بندانگشتی|بهبودی، محمدباقر]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|بهبودی، محمدباقر
+! نام!! data-type="authorName" |بهبودی، محمدباقر
 |-
 |نام‎های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'|
+| data-type="authorOtherNames" |
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |حاج مراد نانوا
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1308 ش
+| data-type="authorbirthDate" |1307ش
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |مشهد
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|0 ق
+| data-type="authorDeathDate" |1393ش-تهران
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |محمد‌تقی نیشابوری
+[[میرزا هاشم قزوینی]]
+[[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی]]
+[[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]]
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |[[زبدة البیان في أحکام القرآن]]
-|-class='articleCode'
+[[کنز العرفان في فقه القرآن]]
+[[مسالک الأفهام إلی آیات الأحکام]]
+[[ترجمه إرشاد القلوب]]
+[[آسمان و جهان]]
+[[الروضة من الكافى، یا، گلستان آل محمد]]
+[[گزیده کافی]]
+|- class="articleCode"
 |کد مؤلف
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE884AUTHORCODE
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00884AUTHORCODE
 |}
 </div>
-'''محمدباقر بهبودى'''، در سال 1327ش، در حوزه علميه مشهد، آغاز به تحصيل كرد. در سال‌هاى سوم و چهارم تحصيل، شرحى بر «صمديه» و شرحى بر «عوامل» ملا محسن، به عربى و كتابى در منطق، به نام «قاطع البرهان في علم [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]]» و جزوه‌هايى در تجويد و شرح حال ميثم تمار، نوشت كه به چاپ رسيد.
+{{کاربردهای دیگر|بهبودی (ابهام‌زدایی)}}
+'''محمدباقر بهبودى''' (۱۳۰۷- ۱۳۹۳ تهران)، محدث، رجال‌شناس، مصحح و سیره‌نگار، پژوهشگر، مصحح آثاری مانند بحار‌الانوار، کنز‌العرفان و بخش‌هایی از تفسیر المیزان و مؤلف کتاب‌هایی مانند صحیح‌الکافی و معرفةالحدیث
-پس از فراگيرى سطح و اندكى فلسفه، به نجف اشرف رفت، ولى به دلايلى، بيش از دو سال نماند و به مشهد بازگشت.
+== ولادت ==
+وی در آبان ۱۳۰۷ در مشهد به دنیا آمد. پدرش حاج مراد نانوا بود و خانواده او با جدایی هرات از ایران، از منطقه بهبود واقع در اطراف این شهر، به تدریج در مشهد [[امام رضا(ع)|امام هشتم(ع)]] مجاور شده بودند. در شهریور ۱۳۲۰ که مشهد به اشغال نیروهای روس در آمد، فقط حدود ۱۳ سال داشت و تازه تحصیلات پنجم ابتدایی را تمام کرده بود.
-از سال 1337ش، به تهران آمد و در ابتدا، به كار تصحيح نمونه‌هاى چاپى «[[بحار الأنوار]]»، «[[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]]» و... پرداخت و سپس به كار تحقيق و پژوهش مشغول شد.
+== تحصیلات ==
+استاد بهبودی از سال ۱۳۲۱ تا سال ۱۳۲۵ مطالعات خود را به صورت پراکنده در آن سالهای قحطی و سخت ادامه داد. برنامه وی در آن سالها، به تشویق یک دوست بزرگتر و همسایه که طلبه بود، شرکت در برخی دروس مدرسه نواب، شرکت در دوره هیأت قرائت قرآن حاج سید محمد عرب و دروس عربی و دوره مسایل احکام برخی فضلای مشهد بود که از قضا پس از سقوط رضا شاه و آزادی مذهبی ناشی از آن مورد استقبال عموم قرار گرفته بودند.
-مشهورترين كار تحقيقاتى وى، كار بر روى كتاب «[[بحار الأنوار]]» [[علامه مجلسى]] مى‌باشد و بيشتر جلدهاى اين اثر بزرگ، با تلاش و زحمت‌هاى وى، به زيور تحقيق آراسته شده است.
+در سال 1327ش، در حوزه علميه مشهد، آغاز به تحصيل كرد. در سال‌هاى سوم و چهارم تحصيل، شرحى بر «صمديه» و شرحى بر «عوامل» ملا محسن، به عربى و كتابى در منطق، به نام «قاطع البرهان في علم [[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]]» و جزوه‌هایى در تجويد و شرح حال ميثم تمار، نوشت كه به چاپ رسيد.
+مهمترین استادانش [[محمد‌تقی نیشابوری]]، معروف به ادیب دوم در ادبیات عرب، [[میرزا هاشم قزوینی]] و احمد مدرس یزدی در فقه و اصول و آقا شیخ هادی کدکنی نیشابوری در منقول بودند.
-== ديگر كارهاى تحقيقاتى وى عبارتند از==
+پس از فراگيرى سطح و اندكى فلسفه، به نجف اشرف رفت، وی در دروسی از [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی]]، [[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]] و [[عبد‌الهادی شیرازی]] شرکت کرد و بسیاری نکاتی را که بعدها در حدیث پژوهی به کار گرفت، به اشاره این اساتید خود می‌دانست. بهبودی دو سال بعد با انصراف از تحصیل به مشهد بازگشت. وی در همان سال یک کتابفروشی دایر کرد و در پی آن پس از مدتی ازدواج کرد.
+== دوره تصحیح و ترجمه متون ==
+محمدباقر بهبودی در سال ۱۳۳۷ کتابفروشی خود را واگذار کرد و به تهران آمد تا در حوزه تصحیح متون اسلامی با کتابفروشی اسلامیه همکاری نماید. او کاری بسیار عظیم و وقت گیر و توان فرسا را با شیوه‌ای علمی و دقیق بر عهده گرفت. کار مسئولیت نظارت علمی و تطبیق نسخ و مقدمه‌نویسی و تعلیق‌نویسی بر ده‌ها جلد از کتب حدیث و فقه و تاریخ و تفسیر اسلامی را بر عهده گرفت. در نتیجه همین ممارست – با زمینه تحصیلات و اطلاعات قبلی و داشتن ذهن منطقی – و برخورد با ده‌ها نسخه از هر قسمتی که تصحیح می‌کرد، دارای آگاهی و خبرویتی وسیع درباره شناخت احادیث شد.
+مشهورترين كار تحقيقاتى وى، كار بر روى كتاب «[[بحار الأنوار]]» [[علامه مجلسى]] مى‌باشد و بيشتر جلدهاى اين اثر بزرگ، با تلاش و زحمت‌هاى وى، به زيور تحقيق آراسته شده است.
+ديگر كارهاى تحقيقاتى وى عبارتند از
 #كنز العرفان [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد]]؛
 #زبدة البيان محقق اردبيلى؛
@@ خط ۴۸: / خط ۷۶: @@
 #مناقب ابن المغازي و [[بحار الأنوار]].
-== منابع مقاله ==
+== وفات ==
+استاد محمدباقر بهبودی در ۲۱ بهمن سال ۱۳۹۳ بر اثر عوارض ریوی بیماری قلبی، در منزل خود درگذشت. اما تا یک هفته قبل از این تاریخ همچنان با کمال میل پذیرا و پاسخگوی سئوالات تلفنی علاقمندان معارف قرآنی بود.
+==منابع مقاله==
+#پايگاه كتابخانه الكترونيكى علوم حديث، گنجينه مقالات حديثى، «مصاحبه با استاد محمدباقر بهبودى»، حوزه، 2118، شماره ششم، سال سيزدهم، بهمن و اسفند 1375، شماره مسلسل 78.
+#[http://mbehboudi.org/ وب سایت استاد محمدباقر بهبودی]
-پايگاه كتابخانه الكترونيكى علوم حديث، گنجينه مقالات حديثى، «مصاحبه با استاد محمدباقر بهبودى»، حوزه، 2118، شماره ششم، سال سيزدهم، بهمن و اسفند 1375، شماره مسلسل 78.
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
+[[مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام (تحقیق بهبودی)]]
-== وابسته‌ها ==
-{{وابسته‌ها}}
 [[زبدة البیان في أحکام القرآن]]
@@ خط ۷۳: / خط ۱۰۴: @@
 [[الغدیر (ترجمه، ویرایش قدیم)]]
-[[الارشاد]]
+[[الإرشاد (ترجمه ساعدی خراسانی)]]
 [[وقایع السنین و الاعوام، یا، گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال 1195 هجری]]
@@ خط ۷۹: / خط ۱۱۰: @@
 [[المبسوط فی فقه الامامیه]]
-[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]]
+[[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]]
 [[الصراط المستقيم إلی مستحقی التقديم]]
@@ خط ۹۰: / خط ۱۲۱: @@
 [[گزیده تهذیب]]
+[[ناسخ التواریخ بخش زندگانی حضرت زینب سلام‌الله‌علیها]]
+[[علل الحدیث (بهبودی)]]
 [[معرفة الحدیث و تاریخ نشره و تدوینه و ثقافته عند الشیعة الإمامیة]]
@@ خط ۹۷: / خط ۱۳۲: @@
 [[المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکريم]]
-[[مناقب علی بن أبی طالب علیه‌السلام]]
+[[مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام (مناقب مغازلي)]]
+[[ترجمه مناقب الإمام علي بن ابي‌طالب عليه‌السلام]]
 [[المبسوط فی فقه الامامیة]]
@@ خط ۱۰۴: / خط ۱۴۱: @@
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:مترجمان]]
+[[رده:رجالیان]]
+[[رده:مصححان]]