۱۱۸٬۶۷۴
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'نماز (ابهام زدایی)' به 'نماز (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'نماز (ابهام زدایی)' به 'نماز (ابهام‌زدایی)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00844J1.jpg | |||
| عنوان =نماز تراویح | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| پدیدآوران = | |||
[[شیرازی، محمد حسین]] (مترجم) | |||
| | |||
| | |||
[[طبسی، | [[طبسی، نجم‌الدین]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 187/7 /ط2ن8 | ||
| موضوع = | |||
احادیث اهل سنت - قرن 14 | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
رمضان | رمضان | ||
نماز تراویح | نماز تراویح | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دليل ما | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1427 ق | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00844AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =964-397-221-6 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00844 | |||
| کتابخوان همراه نور =00844 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|نماز (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''نماز تراويح سنت يا بدعت'''، نوشته جناب استاد [[طبسی، نجم‌الدین|نجم‌الدين طبسى]]، به زبان عربى و در موضوع فقه استدلالى و در صدد بررسى بدعتى است كه اهل سنت به عنوان سنّتى از سنن پيامبر(ص) در شب‌هاى ماه مبارک رمضان در قالب نمازهاى مستحبى بيست ركعتى انجام مى‌دهند كه على الظاهر مجموع ركعات را در طول يك ماه به هزار ركعت مى‌رسانند. | |||
== ساختار == | |||
مؤلف، بررسى‌هاى خود را در مورد مذكور ابتدا با پژوهشى درباره واژه تراويح آغاز كرده، سپس روايات عامّه و اماميّه را در اين باره آورده است. نگاهى به آراى فقهاى اين دو مذهب اسلامى، كار بعدى مؤلف مى‌باشد كه با بررسى تاريخى اين عمل و نقل برخى از فتاوا به كار خود پايان داده است. | |||
== ساختار | |||
مؤلف، بررسى‌هاى خود را در مورد مذكور ابتدا با پژوهشى | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در كتب فقهى و حديثى شيعه و سنى براى ماه مبارک رمضان نمازهاى مستحبى بسيارى نقل شده است كه برخى از آنها به هزار ركعت مى‌رسد. نماز تراويح از جمله نمازهايى است كه اهل سنت آن را مستحب دانسته و در هر شب از ماه مبارک رمضان نزديك به بيست ركعت آن را به جماعت اقامه مى‌كنند. گر چه نماز، عبادتى بى‌نظير است و نمازهاى مستحبى در شرع مقدس اسلام محدوده خاصى ندارند، ولى آيا مى‌توان هر نمازى را به جماعت خواند؟ در اين مورد ميان شيعه و سنى اختلاف نظر وجود دارد كه همين اختلاف نظر در نماز تراويح نيز مطرح مى‌باشد. | |||
در كتب فقهى و حديثى شيعه و سنى براى ماه | |||
بررسى واژه تراويح، اولين قدم مؤلف در اين پژوهش فقهى مى‌باشد؛ تراويح جمع ترويحه بوده و معنى اصلى آن نشستن است، بعدها آن را به نشستن به منظور استراحت پس از چهار ركعت نماز مستحبى در ماه رمضان اطلاق كرده‌اند و از آن پس به هر چهار ركعت نماز ياد شده تراويح گفته‌اند، البته مجموعه اين نماز را هم كه به بيست ركعت مى‌رسد تراويح مى‌گويند. | بررسى واژه تراويح، اولين قدم مؤلف در اين پژوهش فقهى مى‌باشد؛ تراويح جمع ترويحه بوده و معنى اصلى آن نشستن است، بعدها آن را به نشستن به منظور استراحت پس از چهار ركعت نماز مستحبى در ماه رمضان اطلاق كرده‌اند و از آن پس به هر چهار ركعت نماز ياد شده تراويح گفته‌اند، البته مجموعه اين نماز را هم كه به بيست ركعت مى‌رسد تراويح مى‌گويند. | ||
نمازهاى ماه رمضان در احاديث شيعه و سنى بخش بعدى كتاب است كه چندين روايت در اين بخش آمده است. از روايات، اصل مشروعيت نوافل ماه رمضان به دست مى‌آيد ولى به جماعت خواندن آنها مورد اختلاف مى‌باشد؛ از كتب اهل سنت آنچه بخارى نقل كرده يكى روايت يحيى بن بكير است از عقيل از ابن شهاب از ام سلمه از ابوهريره از پيامبر(ص) كه | نمازهاى ماه رمضان در احاديث شيعه و سنى بخش بعدى كتاب است كه چندين روايت در اين بخش آمده است. از روايات، اصل مشروعيت نوافل ماه رمضان به دست مى‌آيد ولى به جماعت خواندن آنها مورد اختلاف مى‌باشد؛ از كتب اهل سنت آنچه بخارى نقل كرده يكى روايت يحيى بن بكير است از عقيل از ابن شهاب از ام سلمه از ابوهريره از پيامبر(ص) كه درباره ماه رمضان فرمود: «من قامه إيمانا و احتسابا غفر له ما تقدّم من ذنبه». به طريق ديگر از ابوهريره رسيده كه پيامبر(ص) فرمود: «من قام رمضان إيمانا و احتسابا غفر له ما تقدم من ذنبه»، لكن در اين روايات و روايات بعدى مناقشاتى هست كه به طور جد تمسك به ظاهر آنها را با مشكل مواجه مى‌سازد. | ||
اماميّه نيز در اين باره رواياتى را نقل كرده‌اند، مانند 1- روايت [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] به اسناد خود از مسعده بن صدقه از [[امام جعفر صادق(ع)|حضرت صادق(ع)]] كه فرمود: روش پيغمبر(ص) در ماه رمضان اين بود كه بر نمازهاى نافله پيشين مى‌افزود و از اول ماه تا بيستم بيست ركعت به جاى مى‌آورد؛ هشت ركعت پس از مغرب و دوازده ركعت پس از عشاء و در دهه آخر هر شب سى ركعت مى‌خواند؛ دوازده ركعت پس از مغرب و هجده ركعت پس از عشا و به دعا و تهجد اهتمام مى‌ورزيد و در شب بيست و يكم صد ركعت و در شب بيست و سوم صد ركعت مى‌خواند و به شب زنده‌دارى مى‌پرداختند. 2- روايت | اماميّه نيز در اين باره رواياتى را نقل كرده‌اند، مانند 1- روايت [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] به اسناد خود از مسعده بن صدقه از [[امام جعفر صادق(ع)|حضرت صادق(ع)]] كه فرمود: روش پيغمبر(ص) در ماه رمضان اين بود كه بر نمازهاى نافله پيشين مى‌افزود و از اول ماه تا بيستم بيست ركعت به جاى مى‌آورد؛ هشت ركعت پس از مغرب و دوازده ركعت پس از عشاء و در دهه آخر هر شب سى ركعت مى‌خواند؛ دوازده ركعت پس از مغرب و هجده ركعت پس از عشا و به دعا و تهجد اهتمام مى‌ورزيد و در شب بيست و يكم صد ركعت و در شب بيست و سوم صد ركعت مى‌خواند و به شب زنده‌دارى مى‌پرداختند. 2- روايت [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] به اسناد خود از مفضل از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] كه فرمود: «يصلّى في شهر رمضان زيادة ألف ركعة»؛ يعنى در ماه رمضان بيش از هزار ركعت نماز خوانده مى‌شود. | ||
آراى فقها در اين باره: از جمله امور مسلّم و غير قابل انكار كه مورد اجماع اماميّه است مشروعيّت و جواز نافله اين ماه است و اگر كسى جز اين را به اماميّه نسبت دهد نشان بى اطلاعى او از مبانى اماميّه و آرا و كتب و دلايل آنها است. | آراى فقها در اين باره: از جمله امور مسلّم و غير قابل انكار كه مورد اجماع اماميّه است مشروعيّت و جواز نافله اين ماه است و اگر كسى جز اين را به اماميّه نسبت دهد نشان بى اطلاعى او از مبانى اماميّه و آرا و كتب و دلايل آنها است. | ||
| خط ۷۳: | خط ۵۵: | ||
در البيان است كه نافله ماه رمضان مشروعيت دارد بنا بر اشهر و كسى كه آن را نفى كند با روايات نزديك به متواتر و عمل اصحاب مخالفت كرده است. | در البيان است كه نافله ماه رمضان مشروعيت دارد بنا بر اشهر و كسى كه آن را نفى كند با روايات نزديك به متواتر و عمل اصحاب مخالفت كرده است. | ||
در مورد تعداد ركعات آن نيز در امالى صدوق آمده است كه هر شب بيست ركعت خوانده شود؛ هشت ركعت بين مغرب و عشا و دوازده ركعت پس از عشا تا بيست شب از ماه رمضان و سپس در هر شب سى ركعت به جا آورده شود. | در مورد تعداد ركعات آن نيز در [[امالی شيخ صدوق|امالى صدوق]] آمده است كه هر شب بيست ركعت خوانده شود؛ هشت ركعت بين مغرب و عشا و دوازده ركعت پس از عشا تا بيست شب از ماه رمضان و سپس در هر شب سى ركعت به جا آورده شود. | ||
همان گونه كه ملاحظه مى‌شود تا اين‌جا تعداد ركعاتش با آنچه از روايات اهل سنت به دست آمد يكى است، اما در تعداد ركعات آن نزد خود اهل سنت اختلاف بسيارى وجود دارد و منشأ اختلاف نبودن نصّى صريح از خود پيامبر(ص) مى‌باشد. | همان گونه كه ملاحظه مى‌شود تا اين‌جا تعداد ركعاتش با آنچه از روايات اهل سنت به دست آمد يكى است، اما در تعداد ركعات آن نزد خود اهل سنت اختلاف بسيارى وجود دارد و منشأ اختلاف نبودن نصّى صريح از خود پيامبر(ص) مى‌باشد. | ||
| خط ۸۱: | خط ۶۳: | ||
اما مشهور نزد اماميه بيست ركعت تا شب بيستم ماه رمضان و سى ركعت در دهه آخر به علاوه صد ركعت در هر يك از ليالى قدر كه مجموعا مى‌شود هزار ركعت. | اما مشهور نزد اماميه بيست ركعت تا شب بيستم ماه رمضان و سى ركعت در دهه آخر به علاوه صد ركعت در هر يك از ليالى قدر كه مجموعا مى‌شود هزار ركعت. | ||
مؤلف در بخش بعدى به بيان خلاصه سخنان فقهاى عامّه پرداخته كه از آن جمله كلام ابى قدامه است كه مى‌گويد: نظر ابوعبدالله در اين خصوص بيست ركعت است كه همين قول را نووى و ابوحنيفه و شافعى برگزيده‌اند و مالك سى و شش ركعت گفته و پنداشته كه از دير زمان چنين معمول بوده است، وى به عمل اهل مدينه استناد كرده است. | مؤلف در بخش بعدى به بيان خلاصه سخنان فقهاى عامّه پرداخته كه از آن جمله كلام ابى قدامه است كه مى‌گويد: نظر ابوعبدالله در اين خصوص بيست ركعت است كه همين قول را نووى و [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] و شافعى برگزيده‌اند و مالك سى و شش ركعت گفته و پنداشته كه از دير زمان چنين معمول بوده است، وى به عمل اهل مدينه استناد كرده است. | ||
در نزد فقهاى اماميّه هم مشهور همان است كه گفته شد؛ به عنوان مثال كلام [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، حلبى، حلّى، نراقى، عاملى و طباطبايى مؤيد اين معنا مى‌باشند، اقوال مخالفى هم در مسئله وجود دارد مثل اينكه گفته شده: روايت صحيحى در اين باره نرسيده و تنها يازده ركعت در روايت صحيح آمده است و آنچه عمل مى‌شود بدعت مى‌باشد. | در نزد فقهاى اماميّه هم مشهور همان است كه گفته شد؛ به عنوان مثال كلام [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، حلبى، حلّى، نراقى، عاملى و طباطبايى مؤيد اين معنا مى‌باشند، اقوال مخالفى هم در مسئله وجود دارد مثل اينكه گفته شده: روايت صحيحى در اين باره نرسيده و تنها يازده ركعت در روايت صحيح آمده است و آنچه عمل مى‌شود بدعت مى‌باشد. | ||
| خط ۹۶: | خط ۷۸: | ||
در مورد اماميّه تأكيد مى‌كند كه عموم فقهاى اماميّه با جماعت خواندن نافله را بدعت مى‌دانند؛ از جمله آنها [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] است كه مى‌گويد: اما تراويح بدون شبهه بدعت است همان گونه كه پيامبر(ص) در روايتى بدعت بودن به جماعت خواندن نوافل را مورد تأكيد قرار داده است. | در مورد اماميّه تأكيد مى‌كند كه عموم فقهاى اماميّه با جماعت خواندن نافله را بدعت مى‌دانند؛ از جمله آنها [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] است كه مى‌گويد: اما تراويح بدون شبهه بدعت است همان گونه كه پيامبر(ص) در روايتى بدعت بودن به جماعت خواندن نوافل را مورد تأكيد قرار داده است. | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||