حوزه‌ها و مکاتب حدیثی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مکتب حدیثی (ابهام زدایی)' به 'مکتب حدیثی (ابهام‌زدایی)') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR52777J1.jpg | | تصویر =NUR52777J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان = حوزه‌ها و مکاتب حدیثی | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|مکتب حدیثی (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''حوزه‌ها و مکاتب حدیثی'''، نوشته [[مهریزی، مهدی |مهدی مهریزی]] (متولد مشهد 1341ش)، درسنامه‌ای شامل 16 جلسه برای دانشجویان دانشکده مجازی علوم حدیث دانشگاه قرآن و حدیث است که در آن 3 جریان حدیثی (نصّ‌گرایی، عقل‌گرایی و باطن‌گرایی) و 9 حوزه حدیثی (مدینه، قم، بغداد، کوفه، ری، حلّه، اصفهان، مغاربه (قیروان) و اندلس (قرطبه)) بررسی و شناسانده شده است. | |||
در آغاز هر درسی از این مجموعه آموزشی، اهداف درس و در پایان آن چکیده مطالب و از درس دوم تا درس شانزدهم مروری بر مباحث پیشین آمده است. | |||
== نمونه مباحث == | |||
*موضوع حوزه‌ها و مكاتب حديثى در تاريخ حديث قرار دارد كه به چهار بخش كلّى تقسيم مى‌شود: | |||
#بررسى مكتب‌ها و جريان‌هاى فكرى حديثى اهل سنت | |||
#بررسى جريان‌ها و مكتب‌هاى حديثى شيعه | |||
#بررسى مراكز حديثى اهل سنت | |||
#بررسى مراكز حديثى شيعه | |||
*اهل سنت در موضوع حوزه‌ها و مراكز كتاب‌هاى گوناگونى نگاشته‌اند. اما نگاشته‌هاى شيعيان در اين موضوع اندك است. در زمينۀ جريان‌هاى حديثى و فكرى هم منابع بسيار اندك است و بايد در لابه‌لاى منابع ديگر جستجو كرد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/52777?sectionNumber=2&pageNumber=6&viewType=pdf متن کتاب، ص6.]</ref> | |||
*اصول مشترك همۀ باطن‌گرايان برخورد تساهلى با روايات و اعتقاد به تهذيب نفس در فهم باطن روايات است. تأويل به كاررفته در متون مختلف تفسيرى و عرفانى، پنج معنا دارد كه عبارت‌اند از: | |||
#عبور از ظاهر نصوص دينى و حركت به سمت لايه‌هاى زيرين با شرط محفوظ ماندن ظواهر دينى؛ | |||
#حقيقتى كه معارف دينى از آن برخاسته يا به آن منتهى مى‌شود؛ | |||
#تمثيل‌هايى كه در متون دينى به كار رفته است؛ مانند: كنايات، رمزها و اشارات؛ | |||
#تغيير در ظاهر نصوص دينى و بر هم زدن ظاهر آن به اقتضاى عقل يا كشف و شهود؛ | |||
#تفسير به رأى. | |||
*از اين معانى پنج‌گانه، معناى چهارم و پنجم پذيرفتنى نيست، اما سه معناى نخست را مى‌توان پذيرفت.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/52777?sectionNumber=2&pageNumber=48&viewType=pdf متن کتاب، ص48.]</ref> | |||
*ويژگى‌هاى حوزۀ حديثى قم: | |||
#توجه و اعتناى فراوان به حديث كه تعداد راويان و آثار بسيار زياد و مهمّ برجاى‌مانده گوياى آن است. | |||
#پرهيز از عقل‌گرايى و اعتنانكردن و نپرداختن به آن؛ اين عامل، سبب ايجاد رويارويى، تقابل و تضاد ميان اين مكتب حديثى و مكتب حديثى بغداد شده‌است. | |||
#پرهيز از احاديث ضعيف و غلوآميز؛ به‌گونه‌اى كه با ناقلان روايات غلوآميز به شدت برخورد مى‌شد. | |||
#ديدگاه‌هاى خاص قمى‌ها به‌ويژه شيخ‌صدوق؛ برخى از اين ديدگاه‌ها كلامى، برخى اصولى و برخى فقهى است. به ديگر سخن، در سايۀ دو ويژگى نخست، يعنى توجه فراوان به حديث و پرهيز از عقل‌گرايى، ديدگاه‌هاى شاذّى ميان آن‌ها شكل‌گرفته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/52777?sectionNumber=2&pageNumber=61&viewType=pdf متن کتاب، ص61.]</ref> | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references/> | ||
| خط ۴۰: | خط ۵۹: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده:حدیث]] | |||
[[رده:فهرست‌ها، کشف الحدیث‌ها، واژه‌نامه‌ها، غریب لغات الحدیث، سازمان‌ها، انجمن‌ها، دارالحدیث‌ها، کنگره‌ها]] | |||
[[رده:مقالات آذر 01 خردمند]] | [[رده:مقالات آذر 01 خردمند]] | ||
[[رده: | [[رده:مقالات بازبینی شده1]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1401]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۵
| حوزه‌ها و مکاتب حدیثی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مهریزی، مهدی (نويسنده) |
| سال نشر | 1387ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | م9ح9 106/5 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، مکتب حدیثی (ابهام‌زدایی) را ببینید.
حوزه‌ها و مکاتب حدیثی، نوشته مهدی مهریزی (متولد مشهد 1341ش)، درسنامه‌ای شامل 16 جلسه برای دانشجویان دانشکده مجازی علوم حدیث دانشگاه قرآن و حدیث است که در آن 3 جریان حدیثی (نصّ‌گرایی، عقل‌گرایی و باطن‌گرایی) و 9 حوزه حدیثی (مدینه، قم، بغداد، کوفه، ری، حلّه، اصفهان، مغاربه (قیروان) و اندلس (قرطبه)) بررسی و شناسانده شده است.
در آغاز هر درسی از این مجموعه آموزشی، اهداف درس و در پایان آن چکیده مطالب و از درس دوم تا درس شانزدهم مروری بر مباحث پیشین آمده است.
نمونه مباحث
- موضوع حوزه‌ها و مكاتب حديثى در تاريخ حديث قرار دارد كه به چهار بخش كلّى تقسيم مى‌شود:
- بررسى مكتب‌ها و جريان‌هاى فكرى حديثى اهل سنت
- بررسى جريان‌ها و مكتب‌هاى حديثى شيعه
- بررسى مراكز حديثى اهل سنت
- بررسى مراكز حديثى شيعه
- اهل سنت در موضوع حوزه‌ها و مراكز كتاب‌هاى گوناگونى نگاشته‌اند. اما نگاشته‌هاى شيعيان در اين موضوع اندك است. در زمينۀ جريان‌هاى حديثى و فكرى هم منابع بسيار اندك است و بايد در لابه‌لاى منابع ديگر جستجو كرد.[۱]
- اصول مشترك همۀ باطن‌گرايان برخورد تساهلى با روايات و اعتقاد به تهذيب نفس در فهم باطن روايات است. تأويل به كاررفته در متون مختلف تفسيرى و عرفانى، پنج معنا دارد كه عبارت‌اند از:
- عبور از ظاهر نصوص دينى و حركت به سمت لايه‌هاى زيرين با شرط محفوظ ماندن ظواهر دينى؛
- حقيقتى كه معارف دينى از آن برخاسته يا به آن منتهى مى‌شود؛
- تمثيل‌هايى كه در متون دينى به كار رفته است؛ مانند: كنايات، رمزها و اشارات؛
- تغيير در ظاهر نصوص دينى و بر هم زدن ظاهر آن به اقتضاى عقل يا كشف و شهود؛
- تفسير به رأى.
- از اين معانى پنج‌گانه، معناى چهارم و پنجم پذيرفتنى نيست، اما سه معناى نخست را مى‌توان پذيرفت.[۲]
- ويژگى‌هاى حوزۀ حديثى قم:
- توجه و اعتناى فراوان به حديث كه تعداد راويان و آثار بسيار زياد و مهمّ برجاى‌مانده گوياى آن است.
- پرهيز از عقل‌گرايى و اعتنانكردن و نپرداختن به آن؛ اين عامل، سبب ايجاد رويارويى، تقابل و تضاد ميان اين مكتب حديثى و مكتب حديثى بغداد شده‌است.
- پرهيز از احاديث ضعيف و غلوآميز؛ به‌گونه‌اى كه با ناقلان روايات غلوآميز به شدت برخورد مى‌شد.
- ديدگاه‌هاى خاص قمى‌ها به‌ويژه شيخ‌صدوق؛ برخى از اين ديدگاه‌ها كلامى، برخى اصولى و برخى فقهى است. به ديگر سخن، در سايۀ دو ويژگى نخست، يعنى توجه فراوان به حديث و پرهيز از عقل‌گرايى، ديدگاه‌هاى شاذّى ميان آن‌ها شكل‌گرفته است.[۳]
پانویس
منابع مقاله
فهرست مطالب و متن کتاب.