۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'جغرافیا (ابهام زدایی)' به 'جغرافیا (ابهامزدایی)'
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'جغرافیا (ابهام زدایی)' به 'جغرافیا (ابهامزدایی)') |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =02226 | ||
| کتابخوان همراه نور =02226 | | کتابخوان همراه نور =02226 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| جغرافیا (ابهامزدایی)}} | |||
''' | '''تاریخ نوشتههاى جغرافیایى در جهان اسلامى'''، ترجمه فارسی یکى از آثار پژوهشى معتبر [[کراچکوفسکی، ایگناتی یولیانوویچ|ایگناتى یولیانوویچ کراچکوفسکى]](متوفاى 1951م) است که اصل آن به زبان روسى چاپ شده است. او در این کتاب شرح احوال و آثار جغرافىنگاران عهد اسلامى را ارائه و تحلیل مىکند. این اثر، مىتواند مورد استفاده نویسندگان تاریخ ادبیات و جغرافیا و تاریخ تمدن قرار گیرد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
در خصوص نوشتههاى جغرافیایى فارسی که از دیدگاه مؤلف از اهمیت ویژهاى برخوردارند مىخوانیم: «مؤلفات جغرافیایى فارسی با نوشتههاى جغرافیایى عربى رابطه نزدیک دارد، در همان مسیر مىرود و نقش آن را تکمیل مىکند و گاهى مطالبى را محفوظ مىدارد که اصل عربى آن به جا نمانده و احیاناً منبع آثار مدون به زبان عربى است. پس از حمله مغول نوشتههاى جغرافیایى فارسی در مسیر مستقل افتاد و نزدیک به پایان قرن پانزدهم سلسله آثارى که به جهات متعدد از نظر ما اهمیت دارد خاتمه یافت، البته تکامل این نوشتهها متوقف نماند، ولى تعقیب مراحل آن، مانند نوشتههاى عربى ضرورت ندارد و این کار محتاج به تحقیقات خاصى است که باید بهوسیله محافل مشغول به تحقیقات ایرانى انجام شود». | در خصوص نوشتههاى جغرافیایى فارسی که از دیدگاه مؤلف از اهمیت ویژهاى برخوردارند مىخوانیم: «مؤلفات جغرافیایى فارسی با نوشتههاى جغرافیایى عربى رابطه نزدیک دارد، در همان مسیر مىرود و نقش آن را تکمیل مىکند و گاهى مطالبى را محفوظ مىدارد که اصل عربى آن به جا نمانده و احیاناً منبع آثار مدون به زبان عربى است. پس از حمله مغول نوشتههاى جغرافیایى فارسی در مسیر مستقل افتاد و نزدیک به پایان قرن پانزدهم سلسله آثارى که به جهات متعدد از نظر ما اهمیت دارد خاتمه یافت، البته تکامل این نوشتهها متوقف نماند، ولى تعقیب مراحل آن، مانند نوشتههاى عربى ضرورت ندارد و این کار محتاج به تحقیقات خاصى است که باید بهوسیله محافل مشغول به تحقیقات ایرانى انجام شود». | ||
ترکان نیز مانند عربها از میان همه رشتههاى جغرافیا که پس از دوران کلاسیک به وجود آمده بود، نسبت به کیهاننگارى؛ یعنى گزارش عمومى جهان - که جز جغرافیا، از نجوم و اقوام و حیوان و گیاه و معادن و افسانهها سخن دارد - علاقه خاص نشان دادند. قزوینى، در این زمینه مقامى خاص یافت و کتاب «عجایب المخلوقات» وى چند بار به ترکى ترجمه شد و احمد | ترکان نیز مانند عربها از میان همه رشتههاى جغرافیا که پس از دوران کلاسیک به وجود آمده بود، نسبت به کیهاننگارى؛ یعنى گزارش عمومى جهان - که جز جغرافیا، از نجوم و اقوام و حیوان و گیاه و معادن و افسانهها سخن دارد - علاقه خاص نشان دادند. قزوینى، در این زمینه مقامى خاص یافت و کتاب «عجایب المخلوقات» وى چند بار به ترکى ترجمه شد و [[بیجان، احمد|احمد بیجان]]، نویسنده ترک که در همین فصل، بهعنوان مؤلفى مستقل به او برمىخوریم، از سال 857ق، به ترجمه آن پرداخت، ولى ترجمههاى کامل کتاب، متعلق به قرن دهم هجرى است. کتاب «خریدة العجائب» ابن الوردى اهمیت بیشتر یافت و دست کم پنج بار به ترکى ترجمه شد. | ||
نویسنده، لازم مىداند که سخن از نوشتههاى ترکى را تا قرن سیزدهم هجرى دنبال کند و پس از آن دوباره رشته تکامل نوشتههاى جغرافیایى را از قرن دهم پى مىگیرد و تا قرن دوازدهم ادامه مىدهد. | نویسنده، لازم مىداند که سخن از نوشتههاى ترکى را تا قرن سیزدهم هجرى دنبال کند و پس از آن دوباره رشته تکامل نوشتههاى جغرافیایى را از قرن دهم پى مىگیرد و تا قرن دوازدهم ادامه مىدهد. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
این کتاب، نخست، توسط صلاحالدین عثمان | این کتاب، نخست، توسط [[صلاحالدین عثمان هاشم]]، سفیر اسبق سودان در مسکو، از روسى به عربى ترجمه شد و [[تاريخ الادب الجغرافى العرب|تاریخ الادب الجغرافى العرب]] نام گرفت. نسخه حاضر ترجمه فارسی اثر مزبور، به قلم [[پاینده، ابوالقاسم|ابوالقاسم پاینده]] است. نامى که بر ترجمه فارسی این کتاب نهاده شده، هم به اصل روسى آن نزدیکتر است و هم از آنجا که مطالب کتاب، بسیارى از آثار مورخان و جغرافىدانان مسلمان غیر عرب و بهخصوص ایرانى را در بر مىگیرد، جامعتر و شاملتر است. پاورقىهایى که از مترجم عربى است با عنوان «مترجم عربى» از پاورقىهاى پاینده متمایز شده است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[تاريخ الأدب الجغرافي العربي (تعريب)]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | [[رده:جغرافیا (عمومی)، اطلس، نقشه]] | ||
[[رده: تاریخ جغرافیا]] | [[رده: تاریخ جغرافیا]] | ||
[[رده:آثار خاورشناسان]] | |||