۱۴۴٬۸۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران =[[پروین گنابادی، محمد]] (مترجم) | | پدیدآوران =[[پروین گنابادی، محمد]] (مترجم) | ||
[[ابن خلدون، | [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد]] (نویسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''مقدمه ابن خلدون''' ترجمه فارسی [[پروین گنابادی، محمد|محمد پروین گنابادی]] از «مقدمة ابن خلدون» [[ابن خلدون، | '''مقدمه ابن خلدون''' ترجمه فارسی [[پروین گنابادی، محمد|محمد پروین گنابادی]] از «مقدمة ابن خلدون» [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|عبدالرحمن بن خلدون]] است که در دو جلد ارائه شده است. او در ترجمه این اثر زحمتهای فراوانی کشیده و نسخههای مختلف را دیده است. | ||
در مقدمه مترجم میخوانیم: «در اردیبهشت ماه سال 1344 به اینجانب پیشنهاد شد که مقدمه ابن خلدون را به فارسی برگردانم. نگارنده با نداشتن وسایل لازم و کسالت مزاج این پیشنهاد را پذیرفتم و از ایزد متعال و ارواح بزرگان راه حق و صاحبدلان همت خواستم که مرا در این وظیفه بزرگ توفیق بخشدند؛ چون از دیرزمانی به این شاهکار عالم دانش اسلامی دلبستگی داشتم و گاهی برخی از مطالب آن را به عنوان استشهاد در ضمن مقالاتی ترجمه کرده بودم. اما به هیچرو متوجه نشده بودم که در چنین کتابی ممکن است اغلاط فراوان دیده شود و میان چاپهای گوناگون آن اختلافات فاحشی وجود داشته باشد».<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، جلد1، ص17</ref> | در مقدمه مترجم میخوانیم: «در اردیبهشت ماه سال 1344 به اینجانب پیشنهاد شد که مقدمه ابن خلدون را به فارسی برگردانم. نگارنده با نداشتن وسایل لازم و کسالت مزاج این پیشنهاد را پذیرفتم و از ایزد متعال و ارواح بزرگان راه حق و صاحبدلان همت خواستم که مرا در این وظیفه بزرگ توفیق بخشدند؛ چون از دیرزمانی به این شاهکار عالم دانش اسلامی دلبستگی داشتم و گاهی برخی از مطالب آن را به عنوان استشهاد در ضمن مقالاتی ترجمه کرده بودم. اما به هیچرو متوجه نشده بودم که در چنین کتابی ممکن است اغلاط فراوان دیده شود و میان چاپهای گوناگون آن اختلافات فاحشی وجود داشته باشد».<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، جلد1، ص17</ref> | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
چنانکه ملاحظه میشود هماکنون دانشمندان مصری با اختلافات مزبور متوجه شده و کلیات آنها را نام بردهاند و من در این ترجمه کوشیدهام تا کلیه این اضافات را ترجمه کنم و در بعضی موارد قلیل هم عبارات اضافی و یکی دو فصل در چاپهای مصر دیده میشود که در چاپ پاریس نیست؛ چنانکه در مقدمه خود مؤلف قسمتی راجع به نسخه فاس در حواشی چاپهای مصر هست که در چاپ پاریس این قسمت وجود ندارد و من این اضافات را نیز ترجمه کردهام تا هیچگونه نقصانی در این ترجمه روی ندهد.<ref>ر.ک: همان، ص19-20</ref> | چنانکه ملاحظه میشود هماکنون دانشمندان مصری با اختلافات مزبور متوجه شده و کلیات آنها را نام بردهاند و من در این ترجمه کوشیدهام تا کلیه این اضافات را ترجمه کنم و در بعضی موارد قلیل هم عبارات اضافی و یکی دو فصل در چاپهای مصر دیده میشود که در چاپ پاریس نیست؛ چنانکه در مقدمه خود مؤلف قسمتی راجع به نسخه فاس در حواشی چاپهای مصر هست که در چاپ پاریس این قسمت وجود ندارد و من این اضافات را نیز ترجمه کردهام تا هیچگونه نقصانی در این ترجمه روی ندهد.<ref>ر.ک: همان، ص19-20</ref> | ||
مترجم سپس نقاط قوت و ضعف چاپ دارالکتب لبنانی را متذکر میشود.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص20-21</ref> و درباره علت وجود برخی اغلاط و دشواریها در این ترجمه متذکر این نکته میشود که قصد [[ابن خلدون، | مترجم سپس نقاط قوت و ضعف چاپ دارالکتب لبنانی را متذکر میشود.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص20-21</ref> و درباره علت وجود برخی اغلاط و دشواریها در این ترجمه متذکر این نکته میشود که قصد [[ابن خلدون، عبدالرحمان بن ابوعبدالله محمد|ابن خلدون]]، توسعه در عبارات و واژهسازی بوده است و از اینرو برخی افعال که به باب مزید نمیروند را به باب مزید برده و....<ref>ر.ک: همان، ص21-22</ref> | ||
او سپس مینویسد: ضمناً لازم است متذکر شوم که چون نثر مقدمه [[ابن خلدون، | او سپس مینویسد: ضمناً لازم است متذکر شوم که چون نثر مقدمه [[ابن خلدون، عبدالرحمان بن ابوعبدالله محمد|ابن خلدون]] به زبان عربی مغرب (اندلس و افریقیه) است، بسیاری از تعبیرات آن برای کسانی که بیشتر در متون مشرق تتبع کردهاند، دشوار و نامفهوم میباشد و چون بارون دسلان مترجم مقدمه به فرانسه به زبان عربی الجزیره و مراکش آشنایی داشته، بسیاری از این مشکلات را حل کرده است (و من در حاشیه به بعضی از آنها اشاره کردهام) از این رو حقاً باید بگویم که سه جلد ترجمه دسلان و مخصوصاً کتاب [[ذیل القوامیس العرب]] تألیف دزی در ترجمه این کتاب به فارسی، بسیار مورد استفاده واقع شده است.<ref>ر.ک: همان، ص22</ref> اختلاف دورانها و پیدایش صنعت چاپ نیز از دیگر مواردی است که مترجم برای وجود اغلاط در چاپهای مختلف مقدمه ابن خلدون برمیشمارد.<ref>ر.ک: همان، ص22-23</ref> | ||
او در نهایت مینویسد: در روزگار گذشته که آثار مؤلفان خطی بوده نیز همین خصوصیت وجود داشته و مثلاً مؤلف در نسخ بعدی تألیف خود حتماً تغییراتی میداده و آنها را به شاگردان خود یا خطاطان القا میکرده است، و در نتیجه این همه اختلافات در نسخ خطی مشاهده میشود، چنانکه در ضمن ترجمه احوال مؤلف خواهیم دید که وی هنگامی که در مصر میزیسته در فصول مقدمه تغییراتی داده است و بنابراین نمیتوان بهطور قطع، اختلافات نسخ خطی قدیم را که بعدها از روی آنها خواهی نخواهی چاپهای مختلف هم به وجود آمده است تنها متوجه کاتبان و خطاطان یا چاپخانهها و مصححان دانست؛ بهویژه که مصححان با اسلوب علمی تصحیح آشنایی نداشته باشند.<ref>ر.ک: همان، ص23</ref> | او در نهایت مینویسد: در روزگار گذشته که آثار مؤلفان خطی بوده نیز همین خصوصیت وجود داشته و مثلاً مؤلف در نسخ بعدی تألیف خود حتماً تغییراتی میداده و آنها را به شاگردان خود یا خطاطان القا میکرده است، و در نتیجه این همه اختلافات در نسخ خطی مشاهده میشود، چنانکه در ضمن ترجمه احوال مؤلف خواهیم دید که وی هنگامی که در مصر میزیسته در فصول مقدمه تغییراتی داده است و بنابراین نمیتوان بهطور قطع، اختلافات نسخ خطی قدیم را که بعدها از روی آنها خواهی نخواهی چاپهای مختلف هم به وجود آمده است تنها متوجه کاتبان و خطاطان یا چاپخانهها و مصححان دانست؛ بهویژه که مصححان با اسلوب علمی تصحیح آشنایی نداشته باشند.<ref>ر.ک: همان، ص23</ref> | ||
مترجم در مقدمه چاپ دوم از مجتبی مینوی به خاطر در دسترس قرار دادن نسخه «بنی جامع» تشکر کرده است. او کتاب حاضر (ترجمهاش از مقدمه ابن خلدون) را بهترین و جامعترین کتاب در میان کتابهای موجود دانسته است.<ref>ر.ک: مقدمه مترجم بر چاپ دوم، ج1، ص71-72</ref> | مترجم در مقدمه چاپ دوم از [[مینوی، مجتبی|مجتبی مینوی]] به خاطر در دسترس قرار دادن نسخه «بنی جامع» تشکر کرده است. او کتاب حاضر (ترجمهاش از مقدمه ابن خلدون) را بهترین و جامعترین کتاب در میان کتابهای موجود دانسته است.<ref>ر.ک: مقدمه مترجم بر چاپ دوم، ج1، ص71-72</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||