۱۴۶٬۲۸۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'المصباح (ابهام زدایی)' به 'المصباح (ابهامزدایی)'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'واژه نامه' به 'واژهنامه') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'المصباح (ابهام زدایی)' به 'المصباح (ابهامزدایی)') |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| المصباح (ابهامزدایی)}} | |||
'''المصباح المنير فی غریب الشرح الكبیر للرافعی'''، نوشتۀ [[فیومی، احمد بن محمد|احمد بن محمد فیومی مقری]](متوفای 770ق)، معروف به [[فیومی، احمد بن محمد|ابوالعباس فیومی]]، لغوي، خطیب و فقیه مصری است. این اثر، فرهنگ لغت عربی به عربی است که [[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] در آن، واژههای غريب و ناآشنای کتاب «العزیز، شرح الوجيز» یا همان الشرح الکبیر [[رافعی قزوینی، عبدالکریم بن محمد|رافعى]](متوفای623ق) را گردآورى و معنی كرده است. الشرح الکبیر نیز، شرحی بر کتاب [[الوجيز في فقه الإمام الشافعي|الوجیز في فقه الإمام الشافعی]] اثر فقهی [[ابوحامد غزالی]] (متوفی 505ق) است. | |||
هدف اولی [[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] شرح لغات غریب شرح کبیر رافعی و آسانسازی استفاده از آن شرح است. سپس تصاریف کلمه، لغات دیگر و الفاظ مشتبه و متماثل را بدان افزوده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص 5 و عوید شاطی البلوی، ناصر، ص 648</ref> یعنی پایه معجم خود را بر اصل لغت متداول کتب لغوی پیش از خود بنا ننهاد بلکه بر اساس الفاظ یک کتاب فقهی بنیان کرد و این از امتیازات تألیف اوست امتیاز دیگر وی این است که تمایز الفاظ را بر اساس حرکات متداول بین لغویین قبل از خود که فتحه، کسره، ضمه، تشدید و سکون بود، قرار نداد بلکه بر اساس فعل و اسم باب مشهور قرار داده است مانند: «بثر الجلد بثرا من باب قتل»، «البهرج مثل جعفر»، دیگر امتیاز وی، نمایاندن ارزش استعمال الفاظ با جداسازی لغات اصیل، ضعیف، عامی، شاذ و اشتباه از همدیگر است.<ref>ر.ک: رجب عبد الجواد، ص 92-91</ref> | |||
نگاه گزینشی [[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] به واژهها حجم کتاب را بسیار کم کرده و آن را ویژۀ کسانی گردانیده که بر ادبیات عرب چیرگی داشته باشند. فیومی برای انجام این كار از هفتاد كتاب -که مطول و مختصر در شمار آنها است- بهره گرفته است. این فرهنگنامه امتیازهای بسیاری دارد که شاید مهمترین آن استشهاد [[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] به احادیث و رویکرد او در نمایاندن معانی فقهی الفاظ از معانی لغویشان است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص 4</ref> او المصباح المنیر را در سال 734 هجری قمری به پایان رسانده است. | |||
[[فیومی، احمد بن محمد|فیومی]] برای آسان سازی استفاده از تألیف خود دستهبندی آنرا مانند [[خلیل بن احمد|فراهیدی]] به کتب و فصول تقسیم کرده است. <ref>ر.ک:عوید شاطی البلوی، ناصر، ص 650</ref> | |||
محقق این لغتنامه را مانند فرهنگنامههای امروزی شکل داده است؛ او اعرابهای سهگانۀ «ضمه، فتحه و کسره» را در حرفهایی که احتمال میرود هر سه را به خود بگیرند، آشکار کرده است؛ همچنین، حروف اصلی واژههایی را که یک ریشه دارند، با تکیه بر معجمهای معتبری مانند [[لسان العرب]]، [[المحيط في اللغة|المحیط]] و مختار الصحاح، در میان علامت [ ] گذارده است.<ref>ر.ک: همان</ref> | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه محقق | |||
#[[:noormags:1204431| عوید شاطی البلوی، ناصر، نظرة في المصباحِ المنير للفيومي،آداب المستنصریة السنة 2012 - العدد 56 (26 صفحه - از 646 تا 671)]]. | |||
#[[:noormags:658448| رجب عبد الجواد، منهج الصناعة المعجمیة عند الفیومی فی المصباح المنیر،علوم اللغة المجلد السادس، 2003 - العدد 1 ISC (62 صفحه - از 91 تا 152)]]. | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي]] | |||
[[معجم المصطلحات الإسلامیة في المصباح المنیر]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: فقه و اصول]] | |||
[[رده: فقه مذاهب]] | |||
[[رده: فقه اهل سنت]] | |||
[[رده:مقالات آبان 01 حسینی هاشمی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده1]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1401]] | |||