شرح فارسی الأسفار الأربعة: تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع = حکمت متعاليه، فلسفه اسلامي - متون قديمي تا قرن 14 ، صدر الدين شيرازي، محمد بن ابراهيم، الحکمه المتعاليه في الاسفار الاربعه - نقد و تفسير  

| ناشر = بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)  

| کتابخانۀ دیجیتال نور =  

'''شرح فارسی الأسفار الأربعة'''، تقریر دروس علامه حسن حسن‎زاده آملی در شرح کتاب «الأسفار الأربعة» صدرالدین محمد شیرازی، به کوشش محمدحسین نائیجی است. این تقریرات سه جلدی به زبان فارسی است و اصل کتاب اسفار به زبان عربی. مقرر در مقدمه‎اش درباره این کتاب چنین می‎نویسد: «این اثر که اینک پیش رو دارید، جلد اول از مجموعه شرح و تفسیر کتاب گران‏سنگ اسفار، تا اواسط جلد سوم آن است که مؤسسه بوستان کتاب منتشر مى‏نماید و با تأسف باید بگویم که به دلیل بیمارى استاد، درس‏هاى مزبور، ناتمام ماند»<ref>ر.ک: مقدمه مقرر، ص30</ref>.

علامه حسن‎زاده در ابتدای مقدمه خودش بر کتاب پس از ثنای الهی می‎نویسد: «در خطبه کتاب، معطل نمى‏شویم و از مفردات آن، مثل اسم اللّه و رحمن و رحیم بحث نمى‎کنیم؛ زیرا در خود کتاب مى‏آید. مقدمه کتاب را براى تصحیح کتاب و نیز براى نصایح جناب آخون‎ و اطلاع از اوضاع زمان او مى‏خوانیم و اشارات آن‏ را بیان مى‏نماییم»<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص31</ref>.

نویسنده، از همان مقدمه، شروع به شرح محتوای مطالب صدرای شیرازی می‎کند. شیوه او در شرح مطالب این است که بخش یا کلماتی از عبارت مصنف به زبان عربی را ذکر می‎کند و سپس به شرح آن مطلب به زبان فارسی می‎پردازد. شرحی که بر کتاب نوشته شده، از دقت و قلم روان برخوردار است. محمدحسین نائیجی، در ابتدای مقدمه‎ای که بر این کتاب نوشته، به تفاوت ظاهری روش‎های افلاطون و ارسطو در ارائه فلسفه و رجوع واقعی هر دو به یک طریق، نبی بودن بسیاری از حکمای یونان قدیم، حکیم بودن فارابی به دلیل نگارش کتاب فصوص و بوعلی به دلیل عباراتش در اواخر عمر و ملاصدرا با استناد به عباراتش، می‎پردازد و نهایتا نتیجه می‎گیرد که: «از راه تصفیه و تزکیه و معرفت نفس می‎توان به درجه حکمای حقیقی رسید»<ref>ر.ک: مقدمه مقرر، ص15-23</ref>.

وی سپس از معرفت نفس و طریقه کشف و شهود به‎عنوان راه رسیدن به حقایق صحبت می‎کند و به عبارات فراوانی از صدرا و دیگران استشهاد می‎کند و نتیجه می‎گیرد که: «صاحبان مکتب اشراق و مشاء و حکمت متعالیه بر این متفقند که رسیدن به امهات حقایق از راه فکر ممکن نیست، گرچه در ارائه مطالب و بیان برای مردم دیگر باید از راه و روش عقلی و قیاسات یقینی کمک گرفت»<ref>ر.ک: همان، ص23-27</ref>.

او در اواخر مقدمه‎اش می‎نویسد: «صدرالمتألهین از مشارب گوناگونى در این کتاب استفاده کرده و در صدد تلفیق آنها بوده است؛ از یک طرف حقایق کشفى را که حکما و عرفا از راه کشف به آنها رسیده‏اند، در قالب حکمت مى‏ریزد و طریق اشراق و عرفان نظرى را در نظر دارد و نیز شرط مى‎کند که هرکس مى‏خواهد از این حکمت بهره ببرد و به وادى‏هاى ناشناخته آن برسد، باید از اهل کشف و شهود باشد و نیز از استشهاد به آیات و روایات معلوم مى‏شود کسانى که مى‏خواهند به مغز آن دست یابند، آشنایى کامل با قرآن و احادیث داشته باشند.

قسم به جان خودم! که چنین ویژگى‏هایى در این زمان نادر است‏»<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>.

وی سپس علامه حسن‎زاده را از کسانی می‎داند که خداوند او را در این زمان به مردم هدیه کرده است و با عبارات فراوانی شخصیت او و توانایی‎اش در ارائه مباحث را می‎ستاید<ref>ر.ک: همان، ص28-30</ref>.

مقدمه‎های کتاب.

== وابسته‌ها ==  

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:کتاب‌شناسی]]

 

[[رده:کتاب‌شناسی]]