ارسال المثل در مثنوی مولانا جلال‌الدین بلخی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۸: خط ۸:
    |زبان  
    |زبان  
    | زبان =
    | زبان =
    | کد کنگره =
    | کد کنگره =‏PIR۵۳۰۷/ض۴م۸
    | موضوع =
    | موضوع =مولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604‏-‏ 672ق.  مثنوی ‏-‏ نقد و تفسير=شعر فارسی ‏-‏ قرن 7ق.  ‏-‏ تاريخ و نقد=ضرب المثلهاي فارسی
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر =انتشارات سروش  
    | ناشر =انتشارات سروش  
    | مکان نشر =تهران
    | مکان نشر =تهران
    | سال نشر =1376  
    | سال نشر =1376  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
    | چاپ =چاپ دوم
    | چاپ =چاپ دوم
    خط ۲۵: خط ۲۴:
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''ارسال المَثَل در مثنوی مولانا جلال‌الدین بلخی''' تألیف علی‌رضا منصور مؤید،این کتاب، شامل ارسال المثل‌ها یا تمثیلات شش دفتر مثنوی، همراه با شرح و توضیح مختصر و بیان ریشۀ بعضی از آنهاست. ارسال المثل که یکی از صنایع معنوی علم بدیع درادبیات محسوب می‌شود، بنابر تعریف این کتاب عبارت است ازآوردن مطالبی حکیمانه در شعر که در نتیجه باعث آرایش کلام و تقویت بنیه تأثیرگذاری بهتر سخن می‌گردد.
    '''ارسال المَثَل در مثنوی مولانا جلال‌الدین بلخی''' تألیف [[منصور مؤید، علی‌رضا|علی‌رضا منصور مؤید]]، این کتاب، شامل ارسال المثل‌ها یا تمثیلات شش دفتر [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، همراه با شرح و توضیح مختصر و بیان ریشۀ بعضی از آنهاست. ارسال المثل که یکی از صنایع معنوی علم بدیع در ادبیات محسوب می‌شود، بنابر تعریف این کتاب عبارت است ازآوردن مطالبی حکیمانه در شعر که در نتیجه باعث آرایش کلام و تقویت بنیه تأثیرگذاری بهتر سخن می‌گردد.


    انگیزۀ مؤلف از این کار این است که می‌گوید اَمثال در زبان فارسی ریشه‌ای عمیق دارد، لیکن غالب مردم که این ضرب‌المثل‌ها را به کار می‌برند از علّت به وجود آمدنش بی‌اطلاع‌ند، ریشه‌یابی و بررسی عمیقی آن‌ها محتاج تحقیق و تتّبع فراوان است. در این کار، مثنوی را از آن رو انتخاب کرده که این آرایه در آن کاربرد بسیار وسیعی دارد و در واقع تمثیل از جنبه‌های مهمّ مثنوی محسوب می‌گردد.  
    انگیزۀ مؤلف از این کار این است که می‌گوید اَمثال در زبان فارسی ریشه‌ای عمیق دارد، لیکن غالب مردم که این ضرب‌المثل‌ها را به کار می‌برند از علّت به وجود آمدنش بی‌اطلاع‌اند، ریشه‌یابی و بررسی عمیقی آن‌ها محتاج تحقیق و تتّبع فراوان است. در این کار، [[مثنوی معنوی|مثنوی]] را از آن رو انتخاب کرده که این آرایه در آن کاربرد بسیار وسیعی دارد و در واقع تمثیل از جنبه‌های مهمّ [[مثنوی معنوی|مثنوی]] محسوب می‌گردد.  


    در تهیه این اثر، دو نسخۀ مثنوی معنوی، یکی چاپ علاءالدّوله و دیگر چاپ بروخیم اساس قرار گرفته  از کتاب‌های امثال و حِکَم دهخدا و فرهنگ فارسی معین و فرهنگ برهان قاطع بهره‌ها برده است. در بخش‌های مختلف کتاب، برای آنکه متن از حالت یکنواختی خارج شود، گاه از داستان‌های کوتاه و احیاناً فکاهی مثنوی که در متن آن، مَثَل به طور کامل و یا به صورت تلویحی ذکر شده، استفاده کرده و کل داستان را در متن و یا در پاورقی آورده است.  
    در تهیه این اثر، دو نسخۀ [[مثنوی معنوی]]، یکی چاپ علاءالدّوله و دیگر چاپ بروخیم اساس قرار گرفته  از کتاب‌های [[امثال و حکم|امثال و حِکَم دهخدا]] و [[فرهنگ فارسی (متوسط)|فرهنگ فارسی معین]] و [[برهان قاطع|فرهنگ برهان قاطع]] بهره‌ها برده است. در بخش‌های مختلف کتاب، برای آنکه متن از حالت یکنواختی خارج شود، گاه از داستان‌های کوتاه و احیاناً فکاهی [[مثنوی معنوی|مثنوی]] که در متن آن، مَثَل به طور کامل و یا به صورت تلویحی ذکر شده، استفاده کرده و کل داستان را در متن و یا در پاورقی آورده است.  


    مؤلف، در آغاز کتاب، علاوه بر مقدمۀ کوتاه و شرح حال مختصر مولانا، منظومۀ معروف «بشنو از نی ...» را که بیشتر ابیات آن حکم مثل سایر را پیدا کرده، بدون هیچ‌گونه شرح و توضیحی ذکر نموده است.  
    مؤلف، در آغاز کتاب، علاوه بر مقدمۀ کوتاه و شرح حال مختصر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، منظومۀ معروف «بشنو از نی...» را که بیشتر ابیات آن حکم مثل سایر را پیدا کرده، بدون هیچ‌گونه شرح و توضیحی ذکر نموده است.  


    وی همچنین به پیروی از مثنوی، کتاب را در شش بخش ترتیب داده و در پایان هر بخش یکی از داستان‌های مشهور مثنوی را بدون هیچ توضیحی آورده است. در متن اصلی کتاب، ابیات مشتمل بر آرایۀ تمثیل را همراه با شرح و تفسیر ذکر و گاه برخی از مثل‌ها را در دیگر آثار نیز جستجو و ریشه‌یابی نموده و ذیل هر کدام، شمارۀ دفتر و شمارۀ بیت را مشخص کرده و برخی لغات و تعبیرات دشوار ابیات را نیز در پاورقی توضیح داده است.  
    وی همچنین به پیروی از [[مثنوی معنوی|مثنوی]]، کتاب را در شش بخش ترتیب داده و در پایان هر بخش یکی از داستان‌های مشهور [[مثنوی معنوی|مثنوی]] را بدون هیچ توضیحی آورده است. در متن اصلی کتاب، ابیات مشتمل بر آرایۀ تمثیل را همراه با شرح و تفسیر ذکر و گاه برخی از مثل‌ها را در دیگر آثار نیز جستجو و ریشه‌یابی نموده و ذیل هر کدام، شمارۀ دفتر و شمارۀ بیت را مشخص کرده و برخی لغات و تعبیرات دشوار ابیات را نیز در پاورقی توضیح داده است.  


    فهرست منابع و مآخذ در پایان کتاب درج است شده است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص187-188</ref>
    فهرست منابع و مآخذ در پایان کتاب درج است شده است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص187-188</ref>
    خط ۴۹: خط ۴۸:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
    [[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
    [[رده:مقالات جدید(آبان) باقی زاده]]  
    [[رده:مقالات جدید(آبان) باقی زاده]]  
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1402]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۸

    ارسال المَثَل در مثنوی مولانا جلال‌الدین بلخی
    ارسال المثل در مثنوی مولانا جلال‌الدین بلخی
    پدیدآورانمنصور مؤید، علی‌رضا (نویسنده)
    ناشرانتشارات سروش
    مکان نشرتهران
    سال نشر1376
    چاپچاپ دوم
    موضوعمولوی، جلال‌الدين محمد بن محمد، 604‏-‏ 672ق. مثنوی ‏-‏ نقد و تفسير=شعر فارسی ‏-‏ قرن 7ق. ‏-‏ تاريخ و نقد=ضرب المثلهاي فارسی
    کد کنگره
    ‏PIR۵۳۰۷/ض۴م۸

    ارسال المَثَل در مثنوی مولانا جلال‌الدین بلخی تألیف علی‌رضا منصور مؤید، این کتاب، شامل ارسال المثل‌ها یا تمثیلات شش دفتر مثنوی، همراه با شرح و توضیح مختصر و بیان ریشۀ بعضی از آنهاست. ارسال المثل که یکی از صنایع معنوی علم بدیع در ادبیات محسوب می‌شود، بنابر تعریف این کتاب عبارت است ازآوردن مطالبی حکیمانه در شعر که در نتیجه باعث آرایش کلام و تقویت بنیه تأثیرگذاری بهتر سخن می‌گردد.

    انگیزۀ مؤلف از این کار این است که می‌گوید اَمثال در زبان فارسی ریشه‌ای عمیق دارد، لیکن غالب مردم که این ضرب‌المثل‌ها را به کار می‌برند از علّت به وجود آمدنش بی‌اطلاع‌اند، ریشه‌یابی و بررسی عمیقی آن‌ها محتاج تحقیق و تتّبع فراوان است. در این کار، مثنوی را از آن رو انتخاب کرده که این آرایه در آن کاربرد بسیار وسیعی دارد و در واقع تمثیل از جنبه‌های مهمّ مثنوی محسوب می‌گردد.

    در تهیه این اثر، دو نسخۀ مثنوی معنوی، یکی چاپ علاءالدّوله و دیگر چاپ بروخیم اساس قرار گرفته از کتاب‌های امثال و حِکَم دهخدا و فرهنگ فارسی معین و فرهنگ برهان قاطع بهره‌ها برده است. در بخش‌های مختلف کتاب، برای آنکه متن از حالت یکنواختی خارج شود، گاه از داستان‌های کوتاه و احیاناً فکاهی مثنوی که در متن آن، مَثَل به طور کامل و یا به صورت تلویحی ذکر شده، استفاده کرده و کل داستان را در متن و یا در پاورقی آورده است.

    مؤلف، در آغاز کتاب، علاوه بر مقدمۀ کوتاه و شرح حال مختصر مولانا، منظومۀ معروف «بشنو از نی...» را که بیشتر ابیات آن حکم مثل سایر را پیدا کرده، بدون هیچ‌گونه شرح و توضیحی ذکر نموده است.

    وی همچنین به پیروی از مثنوی، کتاب را در شش بخش ترتیب داده و در پایان هر بخش یکی از داستان‌های مشهور مثنوی را بدون هیچ توضیحی آورده است. در متن اصلی کتاب، ابیات مشتمل بر آرایۀ تمثیل را همراه با شرح و تفسیر ذکر و گاه برخی از مثل‌ها را در دیگر آثار نیز جستجو و ریشه‌یابی نموده و ذیل هر کدام، شمارۀ دفتر و شمارۀ بیت را مشخص کرده و برخی لغات و تعبیرات دشوار ابیات را نیز در پاورقی توضیح داده است.

    فهرست منابع و مآخذ در پایان کتاب درج است شده است.[۱]


    پانويس

    1. ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص187-188


    منابع مقاله

    عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.

    وابسته‌ها