پرش به محتوا

تعزیه در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۴
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۸: خط ۸:
|زبان  
|زبان  
| زبان =
| زبان =
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏ه‎‏8‎‏ت‎‏7 / 260/5 BP
| کد کنگره =‏‎‏/PN۱۳۸۹/ه۸ت۷
| موضوع =نمايش - ايران
| موضوع =نمايش - ايران
تعزيه - تاريخ
تعزيه - تاريخ
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''تعزیه در ایران''' تألیف [[همایونی، صادق|صادق همایونی]]؛ مفصل‌ترین و مستندترین کتاب در بارۀ تعزیه است که با استناد به دهھا کتاب و مقاله نوشته شده و، گذشته از این، مستند به دیده‌ها و شنیده‌های نویسنده است که دهها سال در مجالس تعزيه شركت داشته است. محدودۀ تحقيق نويسنده ايران است و موضوع آن فقط تعزیه‌های امام حسین(ع) نیست، امّااغلب مطالب کتاب به آن حضرت و يارانش اختصاص دارد.  
'''تعزیه در ایران''' تألیف [[همایونی، صادق|صادق همایونی]]؛ مفصل‌ترین و مستندترین کتاب در بارۀ تعزیه است که با استناد به دهھا کتاب و مقاله نوشته شده و، گذشته از این، مستند به دیده‌ها و شنیده‌های نویسنده است که ده‌ها سال در مجالس تعزيه شركت داشته است. محدودۀ تحقيق نويسنده ايران است و موضوع آن فقط تعزیه‌های امام حسین(ع) نیست، امّااغلب مطالب کتاب به آن حضرت و يارانش اختصاص دارد.  


مطالب كتاب، تحليلى و بيشتر توصيفى است و با دید مردم‌شناختی به تعزیه نگریسته شده است. نویسندە عهدەدار ارزیابی صحت و سقم تعزیه‌ها و خرافات و تحریفات در آنها نشده و با ديد اسلام‌شناختى به آنها ننگريسته و محك نزده است. مثلاً در بحث «تجزيه وتحليل تعزيه قاسم» (ص675-688)، از همه چیز، جز مجعول بودن این تعزیه، سخن گفته شده و حتّی اشاره‌ای به آن نشده است.
مطالب كتاب، تحليلى و بيشتر توصيفى است و با دید مردم‌شناختی به تعزیه نگریسته شده است. نویسندە عهدەدار ارزیابی صحت و سقم تعزیه‌ها و خرافات و تحریفات در آنها نشده و با ديد اسلام‌شناختى به آنها ننگريسته و محك نزده است. مثلاً در بحث «تجزيه وتحليل تعزيه قاسم» (ص675-688)، از همه چیز، جز مجعول بودن این تعزیه، سخن گفته شده و حتّی اشاره‌ای به آن نشده است.
خط ۳۲: خط ۳۲:
كتاب حاضر در شش بخش تنظيم شده است. «تعزيه وتاريخ»، عنوان بخش اول کتاب است و در آن از مسائلی چون ریشه‌های نمایش در ایران پيش از اسلام، سير تطوّر تعزيه، تكامل و انحطاط آن و نقش اشرافيّت در نابود كردن اين هنر مذهبى و توده‌ای سخن رفته است.  
كتاب حاضر در شش بخش تنظيم شده است. «تعزيه وتاريخ»، عنوان بخش اول کتاب است و در آن از مسائلی چون ریشه‌های نمایش در ایران پيش از اسلام، سير تطوّر تعزيه، تكامل و انحطاط آن و نقش اشرافيّت در نابود كردن اين هنر مذهبى و توده‌ای سخن رفته است.  


در بخش دوم با عنوان «سخنانی چند پیرامون تعزیه»، نخست از «ارکان و عناصر سازنده و پردازندۀ تعزیه» سخن گفته شده است؛ مانند شعر، نقالی، سخنوری، موسیقی، عزاداری، پر دەداری و .... آنگاه به«ویژگیهای تعزيه» اشارہ شده است؛ از جمله پیوند تعزیه با اسطوره‌های مذهبى و قصص قرآن، نزديكى با زندگی تودۀ مردم، زبان ویژه و پیوند با اسطوره‌های تاریخی و فرهنگی ایران.
در بخش دوم با عنوان «سخنانی چند پیرامون تعزیه»، نخست از «ارکان و عناصر سازنده و پردازندۀ تعزیه» سخن گفته شده است؛ مانند شعر، نقالی، سخنوری، موسیقی، عزاداری، پر دەداری و.... آنگاه به«ویژگیهای تعزيه» اشارہ شده است؛ از جمله پیوند تعزیه با اسطوره‌های مذهبى و قصص قرآن، نزديكى با زندگی تودۀ مردم، زبان ویژه و پیوند با اسطوره‌های تاریخی و فرهنگی ایران.


عنوان بخش سوم کتاب (بررسی تعزیه‌ها» است و در آن به نظر بیگانگان و محقّقان کشور دربارۀ تعزیه‌های ایرانی، منبع الهام سرایندگان تعزيه‌ها و تأثير تعزيه در زبان محاوره پرداخته شده‌است. در این بخش، «فرهنگ اصطلاحات و اسامی در تعزيه‌ها» ارائه و توضیح داده شده است؛ مانند ابن زياد، ابن سعد خوان، بياض، بيشخوانى، چاووش خوانی، شام غریبان، مخالف خوان و نسخه گردان.  
عنوان بخش سوم کتاب (بررسی تعزیه‌ها» است و در آن به نظر بیگانگان و محقّقان کشور دربارۀ تعزیه‌های ایرانی، منبع الهام سرایندگان تعزيه‌ها و تأثير تعزيه در زبان محاوره پرداخته شده‌است. در این بخش، «فرهنگ اصطلاحات و اسامی در تعزيه‌ها» ارائه و توضیح داده شده است؛ مانند ابن زياد، ابن سعد خوان، بياض، بيشخوانى، چاووش خوانی، شام غریبان، مخالف خوان و نسخه گردان.  
خط ۴۱: خط ۴۱:
در ششمين بخش كتاب متن تعزيۀ قاسم آمده و سپس به تجزيه وتحليل آن پرداخته شده است.
در ششمين بخش كتاب متن تعزيۀ قاسم آمده و سپس به تجزيه وتحليل آن پرداخته شده است.


در لابلای کتاب دهها تصویر از صحنه‌های تعزیه آمده و به ارزش کتاب افزوده است.
در لابلای کتاب ده‌ها تصویر از صحنه‌های تعزیه آمده و به ارزش کتاب افزوده است.


براى شناخت بيشتر اين كتاب رجوع شود به: سيّد محمّدعلى جمالزاده. «تعزيه در ايران». كلك. (شمارۀ ١١ - ١٢، بهمن واسفند 1369). ص 241 - 249. همچنين اين مقاله در مجلّۀ تاريخ وفرهنگ معاصر (سال سوم، شمارۀ 3 و 4، پاييز و زمستان ١٣٧٣)، ص ٢۵٧ ۔ ٢۶٣، چاپ شدە است.
براى شناخت بيشتر اين كتاب رجوع شود به: سيّد محمّدعلى جمالزاده. «تعزيه در ايران». كلك. (شمارۀ ١١ - ١٢، بهمن واسفند 1369). ص 241 - 249. همچنين اين مقاله در مجلّۀ تاريخ وفرهنگ معاصر (سال سوم، شمارۀ 3 و 4، پاييز و زمستان ١٣٧٣)، ص ٢۵٧ ۔ ٢۶٣، چاپ شدە است.
خط ۵۹: خط ۵۹:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]]
[[رده:ادبیات (کلیات)]]
[[رده:مقالات جدید(دی) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات جدید(دی) باقی زاده]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]]