۱۱۶٬۸۲۰
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '،ی' به '، ی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'عليهم السّلام' به 'عليهمالسّلام') |
||
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
</div> | </div> | ||
'''جمالالدين حسین بن على نيشابورى رازی''' (حدود۴۷۰-۵۵۲ یا ۵۵۶ق)، معروف به ابوالفتوح رازى خزاعى، از مفسران، محدث، صاحب تفسیر فارسی [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|روض الجنان و روح الجنان]]، اجدادش از نیشابور کوچیده و در ری ساکن شده بودند. نسبش به قبیله خزاعه | '''جمالالدين حسین بن على نيشابورى رازی''' (حدود۴۷۰-۵۵۲ یا ۵۵۶ق)، معروف به ابوالفتوح رازى خزاعى، از مفسران، محدث، صاحب تفسیر فارسی [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|روض الجنان و روح الجنان]]، اجدادش از نیشابور کوچیده و در ری ساکن شده بودند. نسبش به قبیله خزاعه میرسد. ابوالفتوح از شاگردان [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشری]] و از اساتید [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] و ابن حمزه طوسی بود. او در نیمه دوم قرن ششم درگذشت و بدنش در صحن حمزة بن موسی بن جعفر و در جوار حرم حضرت عبدالعظیم دفن شد. | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==خاندان فضل و تقوا== | ==خاندان فضل و تقوا== | ||
سلسله نسب ابوالفتوح رازى به قبيلۀ خزاعه مىرسد.در طول تاريخ، این خاندان از برجستهترين دوستان اهلبيت | سلسله نسب ابوالفتوح رازى به قبيلۀ خزاعه مىرسد.در طول تاريخ، این خاندان از برجستهترين دوستان اهلبيت عليهمالسّلام بوده تا آن جايى كه معاویه گفته است: محبّت قبيلۀ بنى خزاعه نسبت به على عليهالسّلام به حدّى است كه اگر زنانشان فرصت مىيافتند، با ما مىجنگیدند تا چه رسد به مردان ايشان! | ||
جدّ اعلاى ابوالفتوح، بديل خزاعى است. همچنين فرزند بديل نافع خزاعى، از اصحاب معروف رسولاللّه صلىاللّهعليهوآله است.و به عنوان معلّم قرآن از طرف پيامبر صلىاللّهعليهوآله در سال چهارم هجرت به منطقۀ نجد اعزام شده بود و در فاجعۀ بئر معونه به شهادت رسيد. | جدّ اعلاى ابوالفتوح، بديل خزاعى است. همچنين فرزند بديل نافع خزاعى، از اصحاب معروف رسولاللّه صلىاللّهعليهوآله است.و به عنوان معلّم قرآن از طرف پيامبر صلىاللّهعليهوآله در سال چهارم هجرت به منطقۀ نجد اعزام شده بود و در فاجعۀ بئر معونه به شهادت رسيد. | ||
ابوالفتوح در تفسير سورۀ فتح مىگوید: «بديل بن ورقاء خزاعى، از پدران ماست.» وى در تفسير آيۀ '''و لا تحسبنّ الّذين قتلوا في سبيل اللّه امواتا''' با اشاره به شأن نزول آن-كه در مورد شهداى بئر معونه نازل شده است-نافع بن بديل بن ورقاء خزاعى را در رديف این شهدا نامبرده و تصريح مىكند كه: «اين مرد، از پدران ماست.» | ابوالفتوح در تفسير سورۀ فتح مىگوید: «بديل بن ورقاء خزاعى، از پدران ماست.» وى در تفسير آيۀ'''و لا تحسبنّ الّذين قتلوا في سبيل اللّه امواتا''' با اشاره به شأن نزول آن-كه در مورد شهداى بئر معونه نازل شده است-نافع بن بديل بن ورقاء خزاعى را در رديف این شهدا نامبرده و تصريح مىكند كه: «اين مرد، از پدران ماست.» | ||
همچنين فرزندان ديگر بديل، به نامهاى محمّد و عبدالرحمن و عبداللّه در جنگ صفين و در ركاب على عليهالسّلام در سال 37 ق.به شهادت رسيدند. | همچنين فرزندان ديگر بديل، به نامهاى محمّد و عبدالرحمن و عبداللّه در جنگ صفين و در ركاب على عليهالسّلام در سال 37 ق.به شهادت رسيدند. | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
[[امین، سید محسن|علاّمه سيّد محسن امین]] در مورد خاندان ابوالفتوح، مىنویسد: «وى (ابوالفتوح) و پسرش تاجالدين محمّد و پدرش على بن محمّد و جدّش و جدّ اعلاى وى، شيخ ابوبكر احمد و عموى بزرگش شيخ عبدالرحمن بن ابىبكر، همه از دانشمندان نامدار امامیه مىباشند.و خلاصه، این سلسلۀ معروف در میان علماى شيعه، جايگاه ویژهاى داشتهاند و تأليفات پر بار و کتابهاى متعددى را از خود به يادگار گذاشتهاند.» | [[امین، سید محسن|علاّمه سيّد محسن امین]] در مورد خاندان ابوالفتوح، مىنویسد: «وى (ابوالفتوح) و پسرش تاجالدين محمّد و پدرش على بن محمّد و جدّش و جدّ اعلاى وى، شيخ ابوبكر احمد و عموى بزرگش شيخ عبدالرحمن بن ابىبكر، همه از دانشمندان نامدار امامیه مىباشند.و خلاصه، این سلسلۀ معروف در میان علماى شيعه، جايگاه ویژهاى داشتهاند و تأليفات پر بار و کتابهاى متعددى را از خود به يادگار گذاشتهاند.» | ||
[[شوشتری، سید نورالله بن شریفالدین|قاضى نور اللّه شوشترى]] نيز در مورد جلالت خاندان ابوالفتوح رازى، مىگوید: «او از خاندان جلالت و فضيلت است و از ذريّۀ بديل بن ورقاء خزاعى، كه از ياران خاص پيامبر اكرم صلىاللّهعليهوآله بوده است.اساسا قبيلۀ خزاعه در طول تاريخ، از شیعیان خالص اهلبيت | [[شوشتری، سید نورالله بن شریفالدین|قاضى نور اللّه شوشترى]] نيز در مورد جلالت خاندان ابوالفتوح رازى، مىگوید: «او از خاندان جلالت و فضيلت است و از ذريّۀ بديل بن ورقاء خزاعى، كه از ياران خاص پيامبر اكرم صلىاللّهعليهوآله بوده است.اساسا قبيلۀ خزاعه در طول تاريخ، از شیعیان خالص اهلبيت عليهمالسّلام بودهاند.» | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
# شيخ ابوعلى حسن بن محمّد طوسى، (فرزند [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]])؛وى یکى از استادان مبرّز ابوالفتوح است.او را مفيد ثانى نيز مىگفتند، ابوالفتوح قبل از سال 500 ق.در عراق به محضر وى رسيده است. | # شيخ ابوعلى حسن بن محمّد طوسى، (فرزند [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]])؛وى یکى از استادان مبرّز ابوالفتوح است.او را مفيد ثانى نيز مىگفتند، ابوالفتوح قبل از سال 500 ق.در عراق به محضر وى رسيده است. | ||
# قاضى عمادالدين حسن بن محمّد استر آبادى؛ وى كه قاضى رى بود، از استادان [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] و [[منتجبالدین، علی بن عبیدالله|شيخ منتجبالدين]] نيز محسوب مىشود. | # قاضى عمادالدين حسن بن محمّد استر آبادى؛ وى كه قاضى رى بود، از استادان [[ابن شهرآشوب، محمد بن علی|ابن شهر آشوب]] و [[منتجبالدین، علی بن عبیدالله|شيخ منتجبالدين]] نيز محسوب مىشود. | ||
# ابوالقاسم [[زمخشری، محمود بن عمر|محمود بن عمر زمخشرى]]، معروف به جاراللّه (538-467 ق)؛ وى استاد غير شيعى ابوالفتوح به شمار مىآيد.و مؤلف تفسير معروف كشّاف است و از مذهب حنفى معتزلى پيروى مىكرده است.ابوالفتوح در تفسير آيۀ '''الّذى جعل لكم من الشّجر الاخضر نارا'''از زمخشرى به عنوان استاد خود ياد كرده است. البته ابوالفتوح در تفسير خود از تفسير «كشّاف» زمخشرى مطلبى نقل نكرده است. زيرا تفاسير «ابوالفتوح»،«[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف]]» و «[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]]» تقريبا در یک زمان تأليف شدهاند. | # ابوالقاسم [[زمخشری، محمود بن عمر|محمود بن عمر زمخشرى]]، معروف به جاراللّه (538-467 ق)؛ وى استاد غير شيعى ابوالفتوح به شمار مىآيد.و مؤلف تفسير معروف كشّاف است و از مذهب حنفى معتزلى پيروى مىكرده است.ابوالفتوح در تفسير آيۀ'''الّذى جعل لكم من الشّجر الاخضر نارا'''از زمخشرى به عنوان استاد خود ياد كرده است. البته ابوالفتوح در تفسير خود از تفسير «كشّاف» زمخشرى مطلبى نقل نكرده است. زيرا تفاسير «ابوالفتوح»،«[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف]]» و «[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]]» تقريبا در یک زمان تأليف شدهاند. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== |