اسدی طوسی، علی بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
(←خاندان) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |احمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |اواخر سده 4ق یا سال‌های آغازین قرن 5ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |توس خراسان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
</div> | </div> | ||
'''ابومنصور یا ابونصر علی بن احمد اسدی طوسی''' (اواخر قرن 4-465ق)، از شعرای خراسان، صاحب «الابنیه» و منظومه «گرشاسپ‌نامه» و دیگر اشعار. | |||
== | == ولادت == | ||
«علی بن احمد اسدی طوسی شاعر» مکنی به «ابومنصور» یا «ابونصر»، به‌احتمال در اواخر سده 4ق یا سال‌های آغازین قرن 5ق در شهر توس خراسان دیده به جهان گشوده است<ref>ر.ک: آیدنلو، سجاد، ص5 </ref>. | |||
==تخلص== | ==تخلص== | ||
نام شعری یا به اصطلاح، تخلص علی بن | نام شعری یا به اصطلاح، تخلص علی بن احمد، همچنان‌که خود در گرشاسپ‌نامه آورده، «اسدی» است و گویا نسبتی است به چندین قبیله عرب<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref>. | ||
== | ==تحصیلات== | ||
از دوران نوجوانی و جوانی اسدی در توس، اطلاعی موجود نیست و فقط به قرینه می‌توان گفت که دانش‌های مورد نیاز را در زادگاه خویش آموخته و به شاعری پرداخته | از دوران نوجوانی و جوانی اسدی در توس، اطلاعی موجود نیست و فقط به قرینه می‌توان گفت که دانش‌های مورد نیاز را در زادگاه خویش آموخته و به شاعری پرداخته است، اما ازآنجاکه این سالها با آشفتگی اوضاع خراسان و حمله و پیروزی سلجوقیان بر غزنویان مقارن شده، اسدی برای یافتن محیطی آرام و بزرگانی شعرپسند و یا شاید مدتها پیش از این زمان، در جستجوی ممدوح و رسیدن به شهرت و اعتبار در سخنوری، خراسان را ترک گفته و به ناحیه آذربایجان رفته است که هنوز حکومت‌های محلی آن، مشوق و حامی شاعران بوده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص6 </ref>. | ||
==ویژگی‌های فکری== | ==ویژگی‌های فکری== | ||
از نظر تفکر و جهان‌بینی، اسدی توسی اندیشه‌های ملی‌گرایانه داشته و سرودن منظومه‌ای چون گرشاسپ‌نامه نیز بر همین پایه بوده | از نظر تفکر و جهان‌بینی، اسدی توسی اندیشه‌های ملی‌گرایانه داشته و سرودن منظومه‌ای چون گرشاسپ‌نامه نیز بر همین پایه بوده است. در کنار این همان گونه که از مدح پیامبر اسلام(ص) و اشاره به موضوع شفاعت و ظهور حضرت مهدی(عج) در دیباچه گرشاسپ‌نامه برمی‌آید، وی مسلمانی با گرایش‌های شیعی بوده است. | ||
از مطالب گرشاسپ‌نامه و قصیده‌های اسدی، آشکار می‌شود که او افزون بر توانایی در شعر و | از مطالب گرشاسپ‌نامه و قصیده‌های اسدی، آشکار می‌شود که او افزون بر توانایی در شعر و حماسه‌سرایی، از فلسفه، تاریخ، جغرافیا، نجوم و علوم دینی نیز آگاهی‌های خوبی داشته است و بر همین پایه، برخی او را با القاب «حکیم» یا اسدالحکما» یاد کرده‌اند. اسدی ظاهرا با ادبیات عرب هم آشنا بوده است و برخی از مضمون‌هایش با اشعار سخنوران عرب، همانندی دارد<ref>ر.ک: همان، ص7-8 </ref>. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
اسدی، پس از | اسدی، پس از سالها اقامت در آذربایجان و پدید آوردن آثاری، به‌احتمال نزدیک به یقین در سال 465ق درگذشت و در کوی سرخاب تبریز، همان جایی که بعدها به مقبرة‌الشعرا نامبردار گردید، به خاک سپرده شد<ref>ر.ک: همان </ref>. | ||
== آثار == | |||
==آثار== | |||
#لغت فُرس؛ | #لغت فُرس؛ | ||
#مناظرات؛ | #مناظرات؛ | ||
#اختیارات شاهنامه؛ | #اختیارات شاهنامه؛ | ||
# | #کتاب الابنیه؛ | ||
#گرشاسپ‌نامه | #گرشاسپ‌نامه<ref>ر.ک: همان، ص8-10 </ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۷۴: | خط ۶۴: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
آیدنلو، سجاد، «پهلوان‌نامه گرشاسپ»، به کوشش سجاد آیدنلو، تهران، | آیدنلو، سجاد، «پهلوان‌نامه گرشاسپ»، به کوشش سجاد آیدنلو، تهران، مؤسسه فرهنگی اهل قلم، چاپ اول، 1382. | ||
| خط ۸۰: | خط ۷۰: | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[لغت فرس]] | |||
[[لغت فرس: نسخه‌برگردان شش دستنویس]] | |||
[[گرشاسب‌نامه]] | |||
[[پهلوان نامه گرشا‌سب: تلخیص و با‌زنویسی کتاب گرشا‌سب نامه اثر علی بن احمد اسدی طوسی]] | |||
[[دیوان اسدی توسی]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات خرداد 01 قربانی]] | [[رده:مقالات خرداد 01 قربانی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده خرداد 01]] | |||
[[رده:ادیبان]] | |||
[[رده:شاعران]] | |||
[[رده:واژه‌‌شناسان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۳۵
| نام | اسدی طوسی، علی بن احمد |
|---|---|
| نامهای دیگر | اسدي، علي بن احمد
اسدي توسي، علي بن احمد |
| نام پدر | احمد |
| متولد | اواخر سده 4ق یا سال‌های آغازین قرن 5ق |
| محل تولد | توس خراسان |
| رحلت | 465ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | دیوان اسدی توسی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE23874AUTHORCODE |
ابومنصور یا ابونصر علی بن احمد اسدی طوسی (اواخر قرن 4-465ق)، از شعرای خراسان، صاحب «الابنیه» و منظومه «گرشاسپ‌نامه» و دیگر اشعار.
ولادت
«علی بن احمد اسدی طوسی شاعر» مکنی به «ابومنصور» یا «ابونصر»، به‌احتمال در اواخر سده 4ق یا سال‌های آغازین قرن 5ق در شهر توس خراسان دیده به جهان گشوده است[۱].
تخلص
نام شعری یا به اصطلاح، تخلص علی بن احمد، همچنان‌که خود در گرشاسپ‌نامه آورده، «اسدی» است و گویا نسبتی است به چندین قبیله عرب[۲].
تحصیلات
از دوران نوجوانی و جوانی اسدی در توس، اطلاعی موجود نیست و فقط به قرینه می‌توان گفت که دانش‌های مورد نیاز را در زادگاه خویش آموخته و به شاعری پرداخته است، اما ازآنجاکه این سالها با آشفتگی اوضاع خراسان و حمله و پیروزی سلجوقیان بر غزنویان مقارن شده، اسدی برای یافتن محیطی آرام و بزرگانی شعرپسند و یا شاید مدتها پیش از این زمان، در جستجوی ممدوح و رسیدن به شهرت و اعتبار در سخنوری، خراسان را ترک گفته و به ناحیه آذربایجان رفته است که هنوز حکومت‌های محلی آن، مشوق و حامی شاعران بوده‌اند[۳].
ویژگی‌های فکری
از نظر تفکر و جهان‌بینی، اسدی توسی اندیشه‌های ملی‌گرایانه داشته و سرودن منظومه‌ای چون گرشاسپ‌نامه نیز بر همین پایه بوده است. در کنار این همان گونه که از مدح پیامبر اسلام(ص) و اشاره به موضوع شفاعت و ظهور حضرت مهدی(عج) در دیباچه گرشاسپ‌نامه برمی‌آید، وی مسلمانی با گرایش‌های شیعی بوده است.
از مطالب گرشاسپ‌نامه و قصیده‌های اسدی، آشکار می‌شود که او افزون بر توانایی در شعر و حماسه‌سرایی، از فلسفه، تاریخ، جغرافیا، نجوم و علوم دینی نیز آگاهی‌های خوبی داشته است و بر همین پایه، برخی او را با القاب «حکیم» یا اسدالحکما» یاد کرده‌اند. اسدی ظاهرا با ادبیات عرب هم آشنا بوده است و برخی از مضمون‌هایش با اشعار سخنوران عرب، همانندی دارد[۴].
وفات
اسدی، پس از سالها اقامت در آذربایجان و پدید آوردن آثاری، به‌احتمال نزدیک به یقین در سال 465ق درگذشت و در کوی سرخاب تبریز، همان جایی که بعدها به مقبرة‌الشعرا نامبردار گردید، به خاک سپرده شد[۵].
آثار
- لغت فُرس؛
- مناظرات؛
- اختیارات شاهنامه؛
- کتاب الابنیه؛
- گرشاسپ‌نامه[۶].
پانویس
منابع مقاله
آیدنلو، سجاد، «پهلوان‌نامه گرشاسپ»، به کوشش سجاد آیدنلو، تهران، مؤسسه فرهنگی اهل قلم، چاپ اول، 1382.