فقیهی هروی، فضل‌الرحمن

فقیهی هروی، فضل‌الرحمن

فضل‌الرحمن فقیهی هروی (متولد...)،....

زادگاه

روستای خوش باشان (باشان) شهرستان انجیل ولایت هرات- افغانستان

تحصیلات

دکتورای ادبیات فارسی و دکتورای فقه و اصول فقه

تخصص

تاریخ ادبیات/ فقه اسلامی

آثار

1. هنر از دیدگاه فقه اسلامی. تربت جام: شیخ الاسلام احمد جام. سال: 1377

2. موج تبسّم (مجموعه شعر). هرات: مطبعه دولتی آزادی. سال چاپ: 1382.

3. تصوّف از دیدگاه شریعت. (برندۀ جایزۀ همایش کتاب طرزی در وزارت خارجه). کابل: انتشارات الازهر، سال: 1389.

4. مبانی توحید و مظاهر شرک. کابل: انتشارات الازهر. سال: 1389.

5. ترجمۀ تفسیر المنیر (جزء 13 و 14). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام، سال: 1389.

6. نگارش و درست نویسی در زبان فارسی. چاپ اول، کابل: نشر الازهر. سال: 1390، چاپ دوم، هرات: نشر قدس، سال 1398.

7. تجلّی دین در ادب و عرفان. کابل: انتشارات الازهر، سال: 1390

8. مقدمه­یی بر ادبیات عرفانی. کابل: انتشارات الازهر، سال: 1391.

9. فرهنگ صنف یازدهم معارف. کابل: وزارت معارف، سال: 1391.

10. حکم استعانت از غیر مسلمانان در آیینۀ فقه اسلامی. کابل: انتشارات الازهر. سال: 1391.

11. حکم پیمان استراتژیک در آیینۀ فقه اسلامی. کابل: انتشارات الازهر. سال: 1391.

12. انتخابات در آیینۀ فقه اسلامی. هرات: انتشارات قدس. سال: 1392.

13. راه‌کارهای پژوهش علمی. (روش تحقیق) چاپ اول، سال 1392 تا چاپ هفتم، نشر قدس. سال چاپ: 1398

14. تاریخ زبان پارسی دری. چاپ سوم، هرات: انتشارات قدس. سال چاپ: 1395.

15. اندیشه‌‎های عرفانی جامی، قاهره- مصر: سفارت افغانستان در مصر، سال 1395.

16. ادبیات عرفانی، (کتاب درسی)؛ هرات: انتشارات قدس سال 1395.

17. ترجمۀ تفسیر المنیر (جزء 17). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام، سال: 1395

18. آیا مرده‌ها می‌شنوند؟ (ترجمۀ الآیات البینات تألیف نعمان بن محمود آلوسی). هرات: انتشارات قدس. سال: 1395.

19. ترجمۀ تفسیر المیسر (با اشتراک دو نفر مترجم دیگر). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام، سال1396.

20. رونمایی از خزف (گفت‌وگوهایم با نیمچه سکولارها) هرات: انتشارات قدس، 1397.

21. تنویر المصابیح فی تبیین رکعات التراویح، هرات: انتشارات رادیو قرآن کریم، 1400.

22. دیوان اشعار پیر هرات شیخ الاسلام انصاری (با مقدمۀ شرح حال و افکار پیر هرات) ایران: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. سال1401.

23. تاریخ ادبیات هرات (از ظهور اسلام تا قرن 12 هجری)، ایران: نشر احسان. 1401.

24. تاریخ ادبیات هرات (از قرن 12 تا دورۀ حاضر)، ایران: نشر احسان. سال 1401.

25. نفحات رمضان (فضائل رمضان و تبیین رکعات تراویح در فقه اسلامی)، ایران: نشر احسان، سال 1401. 

26. هفت اختران هریوا (هویت و کارکردهای علمی هفت شخصیت برتر هرات)، تهران: نشر احسان، سال1401.

27. دفع ارتیاب از خورشید و مهتاب (رد شبهه‌آفرینی معاندان در ازدواج خاتم النبیین با ام المؤمنین عائشۀ صدیقه)، هرات: چاپ رادیو قرآن کریم، سال 1401.

28. ملفوظات عرفانی شیخ الاسلام (خواجه عبد الله انصاری)، ایران- تهران: نشر احسان، سال 1401.

29. احسن المقال در رد «جدال» (نقد رسالۀ جدال رأی و اتهامات آن بر امام بخاری رحمه الله). هرات: انتشارات مؤمنی، سال1402.

30. البصائر اللطیفة في تحقیق عقیدة الإمام أبي حنیفة (زیر چاپ در نشر احسان در ایران).

31. هریرود خاطره‌‎ها (مجموعۀ شعر)  آمادۀ چاپ

32. خیابان هرات(تبیین جایگاه خیابان در تمدن هریوا)  آمادۀ چاپ.

33. در سایۀ خورشید (در تبیین اندیشه‌های پیر هرات شیخ الاسلام انصاری) آمادۀ چاپ.

34. هرات  بالأمس والیوم(به زبان عربی) آمادۀ چاپ.

35. ابوهریره- رضی الله عنه- روایت‌گر راستین (نقد برخی اتهامات ناروا بر سیدنا ابوهریره رضی الله عنه) آمادۀ چاپ.

36. ترجمۀ فارسی قرآن کریم به شکل دقیق و روان (آمادۀ چاپ)

مقالات پژوهشی دانشگاهی

1. شعر ما و شریعت ما // فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 1 تابستان 1381.

2. تأثیرپذیری شعر آصفی از مفاهیم اسلامی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 3 زمستان 1381.

3. تأثیر قرآن‌کریم بر شعر جامی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 9 بهار 1384.

4. تجلّی اندیشه­های دینی در شعر حافظ// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 10 و 11 تابستان و خزان 1384.

5. نگاهی به توحید وجودی و شهودی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 12 زمستان 1384.

6. جایگاه سماع در تصوف// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 15 خزان 1385.

7. جایگاه فقر در عرفان اسلامی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 13 بهار 1385.

8. ارزش عقیده در عرفان اسلامی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 14 تابستان 1385.

9. رابطۀ عشق با تصوّف و عرفان// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 16 زمستان 1385.

10. قضا و قدر از دیدگاه صوفیه و فقها// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 17 بهار 1386.

11. ادیان از دیدگاه مولانا// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 18 و 19 تابستان و خزان 1386.

12. حضور نصّین در فیه مافیه// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 20 زمستان 1386.

13. عرفان پیر هرات در آینۀ شریعت// مجموعه مقالات همایش خواجه عبد الله انصاری، هرات: انجمن ادبی، زمستان 1387.

14. تجلّی مفاهیم دینی در شعر سیدا // فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 21 تابستان 1387.

15. حماسه دینی در شعر خلیلی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 21 تابستان 1387.

16. مزار پیر هرات و آثار پیرامونش// مجلۀ شوری، فصلنامۀ ولسی جرگۀ شورای ملی افغانستان، شمارۀ بهاری سال 1389.

17. كنش و توانش در زبان// مجله خراسان، نشریه انستیتوت زبانهای اکادمی علوم افغانستان شماره93، میزان و عقرب 1389.

18. انواع مقاله و ویژه‌گیهای مقاله‌های تحقیقی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 32 زمستان 1389.

19. روشها و گونه‌های معرفت از دیدگاه جامی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 34 تابستان 1390.

20. موسیقی صوفیانه از دیدگاه صوفیه و فقها// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 35 خزان 1390.

21. سیمای ملامتیه در كشف المحجوب// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 36 زمستان 1390.

22. نقد متصوفان در اندیشه جامی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 37، بهار 1391.

23. شیخ الاسلام انصاری، صوفی سلفی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 38 تابستان 1391.

24. شریعت محوری و نقد تخلف از شریعت در مکتوبات // فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره3،  بهار 1392.

25. توحید وجودی از دیدگاه امام ربانی//  فصلنامۀ علمی پژوهشی مؤسسۀ تحصیلات عالی جامی، شماره 1، خزان 1392.

26. نقد اباحیه از دیدگاه فقها و صوفیه// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره4،  تابستان 1392.

27. معرفت و تأویل صفات حق در حدیقۀ سنایی// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره5،  خزان 1392.

28. انتخابات ریاست دولت از دیدگاه فقه اسلامی// فصلنامۀ علمی پژوهشی جامی، نشریۀ دانشگاه جامی، شماره 2، زمستان 1392.

29. نقد روایات دینی فضایل هرات در تاریخنامۀ سیفی// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره6،  زمستان 1392.

30. نقد مقدمۀ کاظم امام بر روضات الجنات زمچی اسفزاری// فصلنامه علمی تحقیقی غالب، دانشگاه غالب، شماره7، بهار 1393. نشانی دریافت: https://www.ghalib.edu.af/ckeditor/kcfinder/upload/files/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%20%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%20%D9%87%D8%A7/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/7/2.pdf

31. جایگاه علمی، عقیده و مذهب پیر هرات شیخ الاسلام انصاری// فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره8،  تابستان 1393.

32. جایگاه پیر هرات در حوزۀ شعر// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره10،  زمستان 1393. نشانی دریافت: https://www.ghalib.edu.af/ckeditor/kcfinder/upload/files/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%20%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%20%D9%87%D8%A7/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/10/1.pdf

33. سهم طاهریان در شعر و ادب عربی// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره11،  بهار 1394. نشانی دریافت: https://www.ghalib.edu.af/ckeditor/kcfinder/upload/files/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%20%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%20%D9%87%D8%A7/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/11/3.pdf

34. ویژگیهای عرفان شیخ الاسلام انصاری// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره12،  تابستان 1394.

35. زبان فارسی دری و دربارهای خراسان اسلامی// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره13،  خزان 1394.

36. دانش اندوزی و علم پروری طاهریان هرات// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره14،  زمستان 1394.

37. جایگاه محمود وراق هروی در شعر و ادب عربی// فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره 3 خزان 1394.

38. جایگاه علمی و دانشگستری ابو ‌عبید قاسم بن سلام هروی// فصلنامه علمی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره15،  بهار 1395. نشانی دریافت:

https://www.ghalib.edu.af/ckeditor/kcfinder/upload/files/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%20%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%20%D9%87%D8%A7/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/15/1.pdf

39. ویژگی‌ها و نمادهای عرفان جامی// فصلنامۀ غالب، دانشگاه غالب، هرات، شماره2، شماره مسلسل16 تابستان 1395.

40. ویژگی‌ها و بایستگی‌های زعیم سیاسی در آیینۀ فقه اسلامی// فصلنامۀ تبیان، اکادمی علوم افغانستان، شماره51،  خزان 1395.

41. رهبری زنان درآیینۀ فقه اسلامی/// مجله اندیشه، فصلنامۀ علمی  تحقیقی دانشگاه هرات، شماره 71، زمستان 1395.

42. توحید وجودی بیدل در آیینۀ نقد استاد صلاح الدین سلجوقی// فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره18،  زمستان 1395. نشانی دریافت: https://www.ghalib.edu.af/ckeditor/kcfinder/upload/files/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%20%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%20%D9%87%D8%A7/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/18/2.pdf

43. قاطعی هروی و مجمع الشعرای جهانگیر شاهی// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره19،  بهار 1396.

44. سیمای شب در اندیشۀ پیر هرات شیخ الاسلام انصاری// فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره مسلسل20،  تابستان 1396.

45. بنیادهای عقیدتی شیخ الاسلام انصاری// فصلنامه علمی  تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره مسلسل21، خزان 1396. نشانی دریافت:

46. سهم شاعران و نویسندگان هرات در شکوفایی دانش و ادب دورۀ بابریان مقاله// مجلۀ دانش، نشریۀ گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکدۀ علوم انسانی، زبان‌ها و ادبیات دانشگاه کشمیر، شماره 36، جانویۀ 2018م.

47.حضور محبت در اندیشه و سخنان پیر هرات شیخ الاسلام انصاری// فصلنامۀ غالب؛ نشریۀد انشگاه غالب، شماره 22، بهار 1397. نشانی دریافت: https://www.ghalib.edu.af/ckeditor/kcfinder/upload/files/%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8%20%D9%81%D8%A7%DB%8C%D9%84/%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%85%20%D9%87%D8%A7/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/23/1.pdf

48. پیر هرات در آیینۀ افکار و آثار شیخ الاسلام ابن تیمیه// فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره 25 زمستان 1397.

49. حضور نصین در شعر رودکی سمرقندی// مجموعه مقالات سیمینار بین المللی رودکی سمرقندی، «هیچ گنجی نیست از فرهنگ به» کابل: وزارت امور خارجه، سال1398.

50. نقد عقل و عشق در کنز السالکین (منسوب به پیرهرات انصاری)// فصلنامۀ علمی- تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب شماره27، خزان 1398.

51. پیدایی زبان و اسباب تکثر زبان‌ها در روشنایی درایت و روایت// سومین همایش بین المللی زبان فارسی، سال 1398، (ADABICONF03_066)، نشانی سایت: https://civilica.com/doc/1001071

52. ریشه‌های عرفان اسلامی در قرآن و سنت // فصلنامۀ علمی- تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب؛ شماره 29، تابستان 1399.

53. دیدگاه‌های توحیدی- عرفانی شیخ الاسلام انصاری// فصلنامۀ غالب نشریۀ دانشگاه غالب؛ دوره 10 شماره 34-35 (1400): دوره و سال دهم، پیاپی‌ 34 و 35، شمارۀ سوم و چهارم، خزان و زمستان 1400 .نشانی دریافت: https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/9

54. نقش امیر علی‌شیر نوایی در تمدُّن‌آفرینی دورۀ تیموریان هرات// فصلنامۀ غالب؛ نشریۀد انشگاه غالب؛ دوره 11 شماره 2 (1401): دوره و سال یازدهم، پیاپی 37، شمارۀ دوم، تابستان 1401. نشانی: https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/61

55. منهج تزکیه و احسان در انس التائبین شیخ احمد جام// مجموعۀ مقالات همایش بین المللی هزارۀ شیخ جام در سال 1401. (HEZAREH01_014) نشانی: https://civilica.com/doc/1519851

56. تمدُّن عهد تیموریان و سهم گوهرشاد بيگم در شکوفایی آن دوره// مجموعه مقالات خاتون هری. سال 1401.

57. تاریخچۀ تفسیرنگاری در هرات و نقد منهج تفسیر انوارالقرآن// فصلنامۀ علمی- پژوهشی غالب، سال یازدهم، شماره پیاپی39، شماره چهارم زمستان 1401. نشانی: https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/91

58. نگارگری هرات در دورۀ تیموریان و امتداد آن از بهزاد تا مشعل// فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره 12 شماره 2 (1402): دوره و سال دوازدهم نشراتی، شمارۀ دوم، تابستان ۱۴۰۲. نشانی: https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/13

59. بی‌بی ام‌الفضل هروی و جایگاه علمی وی در روایت حدیث// فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دورۀ و سال12، شماره4، زمستان 1402. نشانی دریافت:

https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/198/286

60. حضور دین در اندیشه و شعر فردوسی بزرگترین شاعر خراسان در عهد غزنویان(با تمرکز بر مقدمۀ شهنامه)// مجموعه مقالات «سمپوزیم بین المللی فیلولوژی کشورهای فارسی زبان» برگزار شده در کشور ترکیه. سال 1402/ 2023.

61. تصویر زلازل و حوادث ناگوار در آیینۀ  قرآن و سنت (حادثۀ جیوفزیکی؟ یا عتاب الهی؟ یا هر دو؟)  تقدیم شده در همایش دانشگاه غالب که به زودی برگزار می‌شود.

62. خیابان هرات و آیینه‌داری‌اش از تاریخ و تمدن هریوا (تقدیم شده به همایش جاذبه‌های گردشگری در افغانستان در دانشگاه بدخشان افغانستان).