۱۰۱٬۴۸۰
ویرایش
جز (A-esmaili صفحهٔ تسمية من رُوي عنه من أولاد العشرة و غيرهم من أصحاب رسولالله(ص) را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به تسمية من روی عنه من أولاد العشرة و غيرهم من أصحاب رسولالله(ص) منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'موضعگیری ' به 'موضعگیری ') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR126972J1.jpg | | تصویر =NUR126972J1.jpg | ||
| عنوان = تسمیه من روی عنه من أولاد العشرة و غيرهم من أصحاب | | عنوان = تسمیه من روی عنه من أولاد العشرة و غيرهم من أصحاب رسولالله صلی الله عليه و سلم | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[ابن مدینى، على بن عبدالله]] (نويسنده) | ||
[[حماز، علی محمد]] (محقق) | [[حماز، علی محمد]] (محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تسمية من رُوي عنه من أولاد العشرة و غيرهم من أصحاب رسولالله(ص) '''، نوشته ابن مَدینى (234-161ق) است که اسامی فرزندان عشره مبشره و برخی دیگر از اصحاب پیامبر(ص) را که از آنان روایتی نقل شده، ثبت کرده است. | '''تسمية من رُوي عنه من أولاد العشرة و غيرهم من أصحاب رسولالله(ص) '''، نوشته [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مَدینى]] (234-161ق) است که اسامی فرزندان عشره مبشره و برخی دیگر از اصحاب پیامبر(ص) را که از آنان روایتی نقل شده، ثبت کرده است. | ||
تسمیهنگاری مقدمهای برای «صحابهنگاری» است؛ صحابهنگاری در نخستین قرن هجری با فهرستنویسی آغاز شد و عنوان «تسمیه» یا «اسماء» به خود گرفت. نگاهی به جایگاه «علم انساب» در میان عرب نشان میدهد که «تسمیهنویسی» شاخهای از آن علم، یا دستکم برگرفته از علم انساب است. صحابهنویسان در آغاز کارشان به شناخت و تبیین نام و مشخصات فردی و قبیلهای اصحاب نیاز داشتهاند. فهرستنویسی صحابه با نام تسمیه یا اسماء، از قرن سوم شتاب بیشتری گرفت. بیشتر کتابهایی که درباره تراجمنویسی راویان احادیث با عناوین طبقات و تاریخ نوشته شده، به فهرستی از نام «صحابه» ویژه گشته است. در میان دانشمندان این رشته، ابن مدینی یکی از برجستهترین عالمان «جرح و تعدیل» است که رجالشناسان همواره به دیدگاههای او در رجال احادیث استناد کردهاند. شیخ | تسمیهنگاری مقدمهای برای «صحابهنگاری» است؛ صحابهنگاری در نخستین قرن هجری با فهرستنویسی آغاز شد و عنوان «تسمیه» یا «اسماء» به خود گرفت. نگاهی به جایگاه «علم انساب» در میان عرب نشان میدهد که «تسمیهنویسی» شاخهای از آن علم، یا دستکم برگرفته از علم انساب است. صحابهنویسان در آغاز کارشان به شناخت و تبیین نام و مشخصات فردی و قبیلهای اصحاب نیاز داشتهاند. فهرستنویسی صحابه با نام تسمیه یا اسماء، از قرن سوم شتاب بیشتری گرفت. بیشتر کتابهایی که درباره تراجمنویسی راویان احادیث با عناوین طبقات و تاریخ نوشته شده، به فهرستی از نام «صحابه» ویژه گشته است. در میان دانشمندان این رشته، [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] یکی از برجستهترین عالمان «جرح و تعدیل» است که رجالشناسان همواره به دیدگاههای او در رجال احادیث استناد کردهاند. [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|شیخ آغابزرگ تهرانی]] او را نخستین صحابهنگار دانسته است<ref>ر.ک: هدایتپناه، محمدرضا، ص201 و 209</ref>. بزرگترین گواه بر تیزهوشی [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] و شناخت گستردهای که به دانش رجال داشته است، همین کتاب «تسمیه» است. او مجموعهای از نامهایی را گرد آورده است که فقط انسانی که دارای ذهن گشوده، خِرد سازمانیافته و حافظهای است که از قدرت نگاهدارنده بالایی برخوردار است، میتواند چنین کند؛ بهگونهای که احمد بن حنبل هنگام دیدن «تسمیه»، از ژرفای دانش [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] و دقت، تیزهوشی و شناخت گسترده دانش رجالش شگفتزده شد و اینکه او چگونه توانسته است برخی از رجال را از برخی دیگر با وجود همانندیها و کثرتشان تمیز دهد!<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص50</ref>. | ||
شیوه ابن مدینی اینگونه است که در ثبت نامها فقط به فرزندان صحابه بسنده نکرده است، بلکه نام فرزندان و نوادگان و نوادگان پس از آنان را درج نموده است. البته همان گونه که از نام کتاب برمیآید، او از میان این رجال فقط نام کسانی را آورده است که روایتی از ایشان نقل شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص78، پاورقی 1</ref>. او تسمیهنویسیاش را با نام فرزندان و نوادگان فاطمه(س)، دختر پیامبر(ص) آغاز میکند و با عناوین این اصحاب ادامه میدهد: | شیوه [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] اینگونه است که در ثبت نامها فقط به فرزندان صحابه بسنده نکرده است، بلکه نام فرزندان و نوادگان و نوادگان پس از آنان را درج نموده است. البته همان گونه که از نام کتاب برمیآید، او از میان این رجال فقط نام کسانی را آورده است که روایتی از ایشان نقل شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص78، پاورقی 1</ref>. او تسمیهنویسیاش را با نام فرزندان و نوادگان فاطمه(س)، دختر پیامبر(ص) آغاز میکند و با عناوین این اصحاب ادامه میدهد: | ||
# فرزندان و نوادگان عُمر، عثمان، علی(ع)، زبیر، طلحه، عبدالرحمن بن عوف، سعید بن زید، عبدالله بن مسعود؛ | # فرزندان و نوادگان عُمر، عثمان، علی(ع)، زبیر، طلحه، عبدالرحمن بن عوف، سعید بن زید، عبدالله بن مسعود؛ | ||
# فرزندان عتبة بن مسعود؛ | # فرزندان عتبة بن مسعود؛ | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
# فرزندان و نوادگان عباس بن عبدالمطلب<ref>ر.ک: همان، ص95-78</ref>. او در ادامه، نام کسانی را که خود و پسرانشان از پیامبر(ص) سخنی شنیدهاند، کسانی را که میانشان نسبت «برادری» بوده است و کسانی را که به نامهای هشام، سالم، قیس، معبد، مغیره، مسلم، اِیاس، اشعث، وهب، یونس و ایوب شُهره بودهاند، درج نموده است و در پایان از حدیث اُمذرع و احادیث پس از او یاد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص96-182</ref>. | # فرزندان و نوادگان عباس بن عبدالمطلب<ref>ر.ک: همان، ص95-78</ref>. او در ادامه، نام کسانی را که خود و پسرانشان از پیامبر(ص) سخنی شنیدهاند، کسانی را که میانشان نسبت «برادری» بوده است و کسانی را که به نامهای هشام، سالم، قیس، معبد، مغیره، مسلم، اِیاس، اشعث، وهب، یونس و ایوب شُهره بودهاند، درج نموده است و در پایان از حدیث اُمذرع و احادیث پس از او یاد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص96-182</ref>. | ||
محقق (علی محمد جماز)، شرح حالی از ابن مدینی نوشته است؛ بهویژه چرایی و چگونگی موضعگیری او در باب فتنه «خلق قرآن» را توضیح داده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص69-65</ref>. | محقق ([[حماز، علی محمد|علی محمد جماز]])، شرح حالی از [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] نوشته است؛ بهویژه چرایی و چگونگی موضعگیری او در باب فتنه «خلق قرآن» را توضیح داده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص69-65</ref>. | ||
| | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه محقق و متن کتاب. | # مقدمه محقق و متن کتاب. | ||
# هدایتپناه، محمدرضا، «درآمدی بر شناخت شکلگیری و تطور صحابهنگاری»، فصلنامه تاریخ اسلام در آینه پژوهش، زمستان 1383، شماره 4 | #[[:noormags:99309| هدایتپناه، محمدرضا، «درآمدی بر شناخت شکلگیری و تطور صحابهنگاری»، فصلنامه تاریخ اسلام در آینه پژوهش، زمستان 1383، شماره 4]]. | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
[[رده:علم رجال]] | [[رده:علم رجال]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] |