جوانمردان در تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

رساله‌های جوانمردان، که مهم‌ترین منابع ما برای بررسی مشرب جوانمردی اند، کمتر در قالب کتاب و بیشتر جزوه‌هایی اند که اخلاقی آراسته و رفتاری پاک و منزه را تبلیغ می‌کنند، چنان که به نظر می‌آید نقد آن‌ها به مراتب شایسته تر از توصیف آن هاست. مخصوصا کسی که آشنایی نزدیکی با تاریخ ایران نداشته باشد، هنگام خواندن این گونه نوشته‌ها با رویکرد اخلاقی پاک و اندرزهایی فریبا روبه رو می‌شود و شاید همین فریبندگی سبب شده است که کمتر بتوان با آن‌ها با روحیه‌ی انتقادی برخورد کرد. در نوشتار حاضر مولف کوشیده است نشان دهد که این رساله‌ها از جمله نتایج و دنباله‌ی آن سیاستی در تاریخ ایران است که پس از دوره‌ی اشکانی و با رشد شهرنشینی و صنعت گرایی می‌خواسته است نیروی کار و اهل حرفه‌ی شهری در ایران از دایره‌ی دید و فرمان حکومت بیرون نرود و سر خویش نگیرد. این کوشش به شکل دیگری، و نه به شکل جوانمردی، در دوره‌ی ساسانی هم صورت گرفته بود. بنابراین همه‌ی نشانه‌ها در رساله‌های جوانمردان، با توجه به اینکه هدف آن‌ها جذب اهل حرفه است، ما را به این نتیجه می‌رساند که وضعیت اهل حرف را از دوره‌ای بررسی کنیم که مقدمه‌ی تاریخ ایران در دوره‌ی اسلامی است، به ویژه که این دوره، یعنی دوره‌ی ساسانی، پدر واقعی دوره‌ی اسلامی است و از این لحاظ تفاوتی میان این دو نیست. بنابراین هدف این کتاب گزارشی دیگر و تاریخی تر، اما کوتاه، از این گونه اسناد است.<ref> [https://www.historylib.com/books/2474 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>