الشيعة في مسارهم التاريخي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'تاريخي ' به 'تاریخی ') |
||
| (۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر ="مقدمه اعیان الشیعه" | | عنوان‌های دیگر ="مقدمه اعیان الشیعه" | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامية]] (محقق) | ||
[[امین، محسن]] ( | [[امین، سید محسن]] (نویسنده) | ||
[[بیضون، ابراهیم]] (مقدمه‌نويس) | [[بیضون، ابراهیم]] (مقدمه‌نويس) | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
اسلام - سرگذشت‌نامه | اسلام - سرگذشت‌نامه | ||
سرگذشت‌نامه و | سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی | ||
شیعه - سرگذشت‌نامه | شیعه - سرگذشت‌نامه | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
مؤسسة دائرة معارف الفقه | مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامى | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1426 ق یا 2005 م | | سال نشر = 1426 ق یا 2005 م | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| شابک =964-8360-56-1 | | شابک =964-8360-56-1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =12317 | ||
| کتابخوان همراه نور =12317 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الشيعة في مسارهم التاریخی (مقدمه «أعيان الشيعة''')، تأليف [[امین، سید محسن|سيد محسن امين عاملى]] است كه با مقدمه [[بیضون، ابراهیم|ابراهیم بيضون]] به زبان عربى منتشر شده است. اين كتاب، فرهنگ‌نامه مفصلى درباره اعتقادات تشيع و شرح حال بزرگان شيعه، از علما، ادبا، شعرا و نويسندگان در ادوار مختلف است. | |||
==ساختار== | |||
== ساختار == | |||
كتاب، مشتمل بر مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و 12 بحث است. شيوه نگارش مطالب بدين ترتيب است كه در متن اثر به قائلين مطالب اشاره شده و مستند آن در پاورقى ذكر شده است. | كتاب، مشتمل بر مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و 12 بحث است. شيوه نگارش مطالب بدين ترتيب است كه در متن اثر به قائلين مطالب اشاره شده و مستند آن در پاورقى ذكر شده است. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محقق كتاب، به شرح حال | در مقدمه محقق كتاب، به شرح حال نویسنده و نيز مطالب مطرح‌شده در كتاب به‌اختصار اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/7 مقدمه، ص7 - 28]</ref> | ||
در | در اولین بحث كتاب، معناى كلمه شيعه و مشتقات و متفرعات آن، اولین مسلمانى كه اين نام بر او اطلاق شده است، نام‌هایى كه بر شيعه و گروه‌هاى مشهور آن جارى است و مباحثى از اين دست مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده همچنين به نقد كتاب «الملل و النحل» در ذكر تعداد فرقه‌هاى تشيع پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/31 متن كتاب، ص31 - 54]</ref>در بحث دوم، مبدأ پيدايش شيعه از واقعه سقيفه تا زمان انتشار و كثرت آنان بيان شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/55 همان، ص55 - 70]</ref> | ||
مباحث سوم تا ششم كتاب به ظلم‌ها، افترائات و | مباحث سوم تا ششم كتاب به ظلم‌ها، افترائات و تهمت‌هایى كه به شيعه وارد شده اختصاص يافته است. بحث سوم درباره اشاره به پاره‌اى از ظلم و ستم‌هایى است كه بر اهل‌بيت(ع) و شیعیان آنان در حكومت‌هاى اسلامى واقع شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/71 همان، ص71 - 86]</ref> | ||
مطلب چهارم، پيرامون بى‌انصافى گروهى از افراد نسبت به شیعیان | مطلب چهارم، پيرامون بى‌انصافى گروهى از افراد نسبت به شیعیان اهل‌بيت(ع) است. اين مطلب از چند جهت بررسى شده است. از جمله بى‌انصافى‌هاى آن گروه اين است كه احوال شيعه امامى اثناعشرى را با مذاهب باطله و قبيح، مانند غلات، سبئيه و امثال اين‌ها و يا مذاهب ساختگى كه اصلاً وجود ندارند در هم آميخته‌اند؛ ديگر اينكه احوال و خصوصيات شيعه را بيشتر برخلاف آنچه كه هست و بر طبق تمايلات و هواهاى نفسانى و غرض‌ورزى نگاشته‌اند و تهمت‌ها و نسبت‌هاى باطله بسيارى را به شيعه نسبت داده‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/87 همان، ص87 - 102]</ref>همچنين بحث پنجم درباره ستم فراوان بر [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] و فاطمه زهرا(س) و ائمه اطهار(ع) است. | ||
يكى از | يكى از ستم‌هایى كه عموماً بر خاندان پيغمبر(ص) شده است اين است كه هرگاه كسى دهن را به بيان فضيلت يا مزيتى كه آنان داشتند مى‌گشود، چهره‌ها دگرگون مى‌شد و سينه‌ها به‌جوش مى‌آمدند و اگر كسى روايتى را از اين قبيل نقل مى‌نمود او را به دروغگويى و غلو متهم می‌كردند و اگر به آنچه در فضيلت و مناقب اهل‌بيت(ع) نقل شده استدلال مى‌كرد، در درجه اول سند آن را از او مى‌خواستند. اگر صحيح هم بود و دلالتش بر معنى آشكار بود با تأويلات دور از دلالت روايت و توضيحات ضعيف، در تأويل آن روايت، مى‌كوشيدند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/103 همان، ص103 - 112]</ref> | ||
ششمين بحث كتاب درباره | ششمين بحث كتاب درباره تهمت‌هایى است كه به شیعیان زده و آنان را به ناسزاگويى، دروغ‌پردازى، بدعت‌گذارى و بالاتر از اين نسبت داده‌اند؛ گفته‌هاى [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]]، مصطفى صادق رافعى و [[امین، احمد|احمد امين]] به‌عنوان نمونه ذكر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/113 همان، ص113 - 120]</ref> | ||
هفتمين بحث كتاب به اسباب انتشار تشيع در بلاد مختلف اختصاص دارد. | هفتمين بحث كتاب به اسباب انتشار تشيع در بلاد مختلف اختصاص دارد. نویسنده دليل اصلى انتشار اين مذهب را در تمامى سرزمين‌ها، مطابق فطرت بودن آن مى‌داند و لذا با كمترين تبليغى مورد پذيرش نفوس واقع مى‌شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/288 همان، ص288]</ref> | ||
در هشتمين بحث كتاب، خدمات اهل‌بيت(ع) به اسلام و | در هشتمين بحث كتاب، خدمات اهل‌بيت(ع) به اسلام و مصحف‌هایى كه به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] و فاطمه(س) و ساير ائمه(ع) منسوب است و رواياتى كه از آنها پيرامون برخى مباحث اصول و فقه ذكر گرديده، بررسى شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/291 همان، ص291 - 358]</ref> | ||
در بحث نهم كتاب به اعتقادات شيعه اماميه اثناعشريه، اختلاف شيعه با اشاعره در اصول عقائد و مباحثى از اين دست به‌اختصار، اما جامع اشاره شده است.<ref>همان، ص359 - 414</ref> | در بحث نهم كتاب به اعتقادات شيعه اماميه اثناعشريه، اختلاف شيعه با اشاعره در اصول عقائد و مباحثى از اين دست به‌اختصار، اما جامع اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/359 همان، ص359 - 414]</ref> | ||
بحث دهم كتاب درباره علماى شيعه، شعرا، ادبا، نويسندگان در فنون و علوم اسلامى در اعصار مختلف مى‌باشد. در اين بخش، مفسرين شيعه، مصنفين آيات الاحكام، غريب القرآن و ديگر مباحث قرآنى، همچنين متكلمين، علماى اصول، فقه، حديث، درايه، رجال و ديگر علوم اسلامى به‌تفكيك ذكر شده‌اند.<ref>همان، ص415 - 664</ref>در بحث يازدهم، به امرا، وزرا، قضات و بزرگان شيعه اشاره شده است.<ref>همان، ص665 - 676</ref> | بحث دهم كتاب درباره علماى شيعه، شعرا، ادبا، نويسندگان در فنون و علوم اسلامى در اعصار مختلف مى‌باشد. در اين بخش، مفسرين شيعه، مصنفين آيات الاحكام، غريب القرآن و ديگر مباحث قرآنى، همچنين متكلمين، علماى اصول، فقه، حديث، درايه، رجال و ديگر علوم اسلامى به‌تفكيك ذكر شده‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/415 همان، ص415 - 664]</ref>در بحث يازدهم، به امرا، وزرا، قضات و بزرگان شيعه اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/665 همان، ص665 - 676]</ref> | ||
در آخرين بحث كتاب، شهرها و | در آخرين بحث كتاب، شهرها و سرزمين‌هایى كه شیعیان در آن زندگى مى‌كرده‌اند به نقل از منابع مختلفى چون «[[معجم البلدان]]»، «[[فتوح البلدان]]» و «مجالس المؤمنين» به ترتيب حروف الفبا معرفى شده‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8115/1/677 همان، ص677 - 730]</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references /> | ||
== منابع مقاله == | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
| خط ۷۴: | خط ۷۷: | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | ||
[[رده:علما و ائمه]] | [[رده:علما و ائمه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۴
| الشیعة في مسارهم التاریخي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامية (محقق)
امین، سید محسن (نویسنده) بیضون، ابراهیم (مقدمه‌نويس) |
| عنوان‌های دیگر | "مقدمه اعیان الشیعه" |
| ناشر | مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامى |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1426 ق یا 2005 م |
| چاپ | 2 |
| شابک | 964-8360-56-1 |
| موضوع | اسلام - سرگذشت‌نامه
سرگذشت‌نامه و کتاب‌شناسی شیعه - سرگذشت‌نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 55/2 /الف8 الف6095 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الشيعة في مسارهم التاریخی (مقدمه «أعيان الشيعة)، تأليف سيد محسن امين عاملى است كه با مقدمه ابراهیم بيضون به زبان عربى منتشر شده است. اين كتاب، فرهنگ‌نامه مفصلى درباره اعتقادات تشيع و شرح حال بزرگان شيعه، از علما، ادبا، شعرا و نويسندگان در ادوار مختلف است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و 12 بحث است. شيوه نگارش مطالب بدين ترتيب است كه در متن اثر به قائلين مطالب اشاره شده و مستند آن در پاورقى ذكر شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه محقق كتاب، به شرح حال نویسنده و نيز مطالب مطرح‌شده در كتاب به‌اختصار اشاره شده است.[۱]
در اولین بحث كتاب، معناى كلمه شيعه و مشتقات و متفرعات آن، اولین مسلمانى كه اين نام بر او اطلاق شده است، نام‌هایى كه بر شيعه و گروه‌هاى مشهور آن جارى است و مباحثى از اين دست مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده همچنين به نقد كتاب «الملل و النحل» در ذكر تعداد فرقه‌هاى تشيع پرداخته است.[۲]در بحث دوم، مبدأ پيدايش شيعه از واقعه سقيفه تا زمان انتشار و كثرت آنان بيان شده است.[۳]
مباحث سوم تا ششم كتاب به ظلم‌ها، افترائات و تهمت‌هایى كه به شيعه وارد شده اختصاص يافته است. بحث سوم درباره اشاره به پاره‌اى از ظلم و ستم‌هایى است كه بر اهل‌بيت(ع) و شیعیان آنان در حكومت‌هاى اسلامى واقع شده است.[۴]
مطلب چهارم، پيرامون بى‌انصافى گروهى از افراد نسبت به شیعیان اهل‌بيت(ع) است. اين مطلب از چند جهت بررسى شده است. از جمله بى‌انصافى‌هاى آن گروه اين است كه احوال شيعه امامى اثناعشرى را با مذاهب باطله و قبيح، مانند غلات، سبئيه و امثال اين‌ها و يا مذاهب ساختگى كه اصلاً وجود ندارند در هم آميخته‌اند؛ ديگر اينكه احوال و خصوصيات شيعه را بيشتر برخلاف آنچه كه هست و بر طبق تمايلات و هواهاى نفسانى و غرض‌ورزى نگاشته‌اند و تهمت‌ها و نسبت‌هاى باطله بسيارى را به شيعه نسبت داده‌اند.[۵]همچنين بحث پنجم درباره ستم فراوان بر اميرالمؤمنين على(ع) و فاطمه زهرا(س) و ائمه اطهار(ع) است.
يكى از ستم‌هایى كه عموماً بر خاندان پيغمبر(ص) شده است اين است كه هرگاه كسى دهن را به بيان فضيلت يا مزيتى كه آنان داشتند مى‌گشود، چهره‌ها دگرگون مى‌شد و سينه‌ها به‌جوش مى‌آمدند و اگر كسى روايتى را از اين قبيل نقل مى‌نمود او را به دروغگويى و غلو متهم می‌كردند و اگر به آنچه در فضيلت و مناقب اهل‌بيت(ع) نقل شده استدلال مى‌كرد، در درجه اول سند آن را از او مى‌خواستند. اگر صحيح هم بود و دلالتش بر معنى آشكار بود با تأويلات دور از دلالت روايت و توضيحات ضعيف، در تأويل آن روايت، مى‌كوشيدند.[۶]
ششمين بحث كتاب درباره تهمت‌هایى است كه به شیعیان زده و آنان را به ناسزاگويى، دروغ‌پردازى، بدعت‌گذارى و بالاتر از اين نسبت داده‌اند؛ گفته‌هاى ابن حزم، مصطفى صادق رافعى و احمد امين به‌عنوان نمونه ذكر شده است.[۷]
هفتمين بحث كتاب به اسباب انتشار تشيع در بلاد مختلف اختصاص دارد. نویسنده دليل اصلى انتشار اين مذهب را در تمامى سرزمين‌ها، مطابق فطرت بودن آن مى‌داند و لذا با كمترين تبليغى مورد پذيرش نفوس واقع مى‌شده است.[۸]
در هشتمين بحث كتاب، خدمات اهل‌بيت(ع) به اسلام و مصحف‌هایى كه به اميرالمؤمنين(ع) و فاطمه(س) و ساير ائمه(ع) منسوب است و رواياتى كه از آنها پيرامون برخى مباحث اصول و فقه ذكر گرديده، بررسى شده است.[۹]
در بحث نهم كتاب به اعتقادات شيعه اماميه اثناعشريه، اختلاف شيعه با اشاعره در اصول عقائد و مباحثى از اين دست به‌اختصار، اما جامع اشاره شده است.[۱۰]
بحث دهم كتاب درباره علماى شيعه، شعرا، ادبا، نويسندگان در فنون و علوم اسلامى در اعصار مختلف مى‌باشد. در اين بخش، مفسرين شيعه، مصنفين آيات الاحكام، غريب القرآن و ديگر مباحث قرآنى، همچنين متكلمين، علماى اصول، فقه، حديث، درايه، رجال و ديگر علوم اسلامى به‌تفكيك ذكر شده‌اند.[۱۱]در بحث يازدهم، به امرا، وزرا، قضات و بزرگان شيعه اشاره شده است.[۱۲]
در آخرين بحث كتاب، شهرها و سرزمين‌هایى كه شیعیان در آن زندگى مى‌كرده‌اند به نقل از منابع مختلفى چون «معجم البلدان»، «فتوح البلدان» و «مجالس المؤمنين» به ترتيب حروف الفبا معرفى شده‌اند.[۱۳]
وضعيت كتاب
مصادر كتاب به ترتيب حروف الفبا و فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده‌اند. در پاورقى‌ها، مستندات روايات و مطالب ذكرشده در كتاب ارائه شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.