غزانامه روم و چند فتح‌نامه دیگر از سلطان محمد فاتح: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' می ک' به ' می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی ')
جز (جایگزینی متن - ' می ک' به ' می‌ک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۳: خط ۳۳:
اوضاع پریشان سیاسی و اجتماعی ایران باعث شده بود که در بیشتر بلکه تقریبا همه‌ی طول تاریخ، هم میهنان ما از سرزمین مادری به علت ناامنی و خفقان و نابسامانی به سرزمین های دیگر گریخته یا پناه ببرند تا لقمه‌ی معیشتی یا زندگی آزادتر و بهتری برای خود دست و پا کنند. موج ایرانیان و هنرمندان ایرانی که به عثمانی کوچ کرده اند برای پژوهشگران تاریخ عثمانی شناخته شده است. به همین دلیل در آن ایام زبان فارسی، نه تنها زبان شعر و ادب و مکاتبه و تألیف کتاب در دربار عثمانی و مورد استفاده‌ی شعرا و نویسندگان آن سامان بود بلکه گستره‌ی آن تا کشورهای اروپایی نیز کشیده شده بود. در آن هنگام در سراسر خاک عثمانی و حتی در شبه جزیره‌ی بالکان، زبان فارسی و آثار استادان بزرگ ایرانی خاصه سعدی و مولوی و حافظ و نیز فردوسی رایج بود و در خاندان های رجال و بزرگان تعلیم می شد. از جمله‌ی شاعرانی که خود را به درگاه سلطان محمد رسانده اند، جز کاشفی، سراینده‌ی همین غزانامه و شاعران دیگری امثال او هستند. از مطالعه‌ی دیوان این دو شاعر و امثال آن بسیاری از اوضاع و احوال اجتماعی، سیاسی و رجال آن دوره را می توان دانست.
اوضاع پریشان سیاسی و اجتماعی ایران باعث شده بود که در بیشتر بلکه تقریبا همه‌ی طول تاریخ، هم میهنان ما از سرزمین مادری به علت ناامنی و خفقان و نابسامانی به سرزمین های دیگر گریخته یا پناه ببرند تا لقمه‌ی معیشتی یا زندگی آزادتر و بهتری برای خود دست و پا کنند. موج ایرانیان و هنرمندان ایرانی که به عثمانی کوچ کرده اند برای پژوهشگران تاریخ عثمانی شناخته شده است. به همین دلیل در آن ایام زبان فارسی، نه تنها زبان شعر و ادب و مکاتبه و تألیف کتاب در دربار عثمانی و مورد استفاده‌ی شعرا و نویسندگان آن سامان بود بلکه گستره‌ی آن تا کشورهای اروپایی نیز کشیده شده بود. در آن هنگام در سراسر خاک عثمانی و حتی در شبه جزیره‌ی بالکان، زبان فارسی و آثار استادان بزرگ ایرانی خاصه سعدی و مولوی و حافظ و نیز فردوسی رایج بود و در خاندان های رجال و بزرگان تعلیم می شد. از جمله‌ی شاعرانی که خود را به درگاه سلطان محمد رسانده اند، جز کاشفی، سراینده‌ی همین غزانامه و شاعران دیگری امثال او هستند. از مطالعه‌ی دیوان این دو شاعر و امثال آن بسیاری از اوضاع و احوال اجتماعی، سیاسی و رجال آن دوره را می توان دانست.


در بارگاه سلطان محمد فاتح و خیلی از جاهای دیگر، رسم بود که هر فتحی را منشیان سلطان به نثر مزین و مسجع درباری به شیوه ای حماسی فه قلم درمی آوردند و برای پادشاهان ممالک دیگر ونیز برای استانداران و حکام محلی می فرستادند. سلاطین دیگر پاسخی مرقوم می داشتند و ای بسا تحفه ای اضافه می کردند. اما حکام کشوری فتح نامه‌ی سلطان را در بوق و کرنا می کردند و با تبلیغات وسیع به گوش همگان می رساندند، و علاوه بر آن تحف و هدایای فراوان همراه با نامه های ستایش آمیز به سلطان می فرستادند. فتح نامه ها برای کشورهای گوناگون به زبان های مختلف نوشته می شد. بسیاری از فتح نامه ها به فارسی و عربی توسط فضلای فارسی دان و عربی دان تنظیم می شد.
در بارگاه سلطان محمد فاتح و خیلی از جاهای دیگر، رسم بود که هر فتحی را منشیان سلطان به نثر مزین و مسجع درباری به شیوه ای حماسی فه قلم درمی آوردند و برای پادشاهان ممالک دیگر ونیز برای استانداران و حکام محلی می فرستادند. سلاطین دیگر پاسخی مرقوم می داشتند و ای بسا تحفه ای اضافه می‌کردند. اما حکام کشوری فتح نامه‌ی سلطان را در بوق و کرنا می‌کردند و با تبلیغات وسیع به گوش همگان می رساندند، و علاوه بر آن تحف و هدایای فراوان همراه با نامه های ستایش آمیز به سلطان می فرستادند. فتح نامه ها برای کشورهای گوناگون به زبان های مختلف نوشته می شد. بسیاری از فتح نامه ها به فارسی و عربی توسط فضلای فارسی دان و عربی دان تنظیم می شد.


مجموعه‌ی حاضر به لحاظ اجتماعی، حماسی و ادبی دارای اهمیت بسزایی است. عناوین اصلی به قرار زیر است:
مجموعه‌ی حاضر به لحاظ اجتماعی، حماسی و ادبی دارای اهمیت بسزایی است. عناوین اصلی به قرار زیر است: