مهدي الأريب: تفاوت میان نسخه‌ها
Alphabetit (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR33252J1.jpg | عنوان = مهدي الأريب | عنوان‌های دیگر = ا...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[حجت هاشمی خراسانی، علی ]] (نويسنده) | [[حجت هاشمی خراسانی، علی]] (نويسنده) | ||
[[ابن هشام، | [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف]] (نويسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = /الف۲ م۶۰۲۳۳ 6151 PJ | | کد کنگره = /الف۲ م۶۰۲۳۳ 6151 PJ | ||
| موضوع =ابن هشام، | | موضوع =ابن هشام، عبدالله بن یوسف، 708 - 761ق. مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب - نقد و تفسیر - زبان عربی - نحو | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = نشر حاذق | | ناشر = نشر حاذق | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''مهدی الاریب'''، نوشتۀ [[حجت هاشمی خراسانی، سید علی|حمیدالدین حجت هاشمی خراسانی]](1314ش) است که در شرح باب اول [[مغنی اللبیب]] از [[ابن هشام انصاری]](761ق-708ق) عالم زبان عربی است. پنج جلد از شش مجلد کتاب مهدی الأریب ویژۀ باب اول مغنی بوده و جلد ششم شرحی بر باب رابع است. | |||
باب اول -كه بيشترين حجم كتاب را تشكيل مى‌دهد- به حرف و اقسام آن اختصاص دارد. نویسنده در اين باب روش سنتى نحويان در تقسيم‌بندى حروف را ناديده گرفته و آن‌ها را براساس حروف الفبای ابتثی مرتب ساخته و سپس به تفصيل و با ذكر شواهد بسيار، به شرح هريك پرداخته است؛ مثلاً حروف نداى «أ» و «أيا» را در ابتداى اين باب و «يا» را در پايان آورده است.<ref>ر.ک: فاتحى‌نژاد، عنایت الله، ص 115</ref> | |||
باب چهارم در بیان احکامی که در جملات نقش بسیار دارند تدوین شده است و به كلياتى از قبيل احكام مبتدا و خبر، فاعل و مفعول، عطف بيان، بدل، حال، تمييز، وجوه اختلاف حال و تمييز و اقسام هريك، اعراب اسم‌هاى شرط، مسوّغات ابتداى به نكره، اقسام عطف و اضافه اختصاص دارد و ازهمين‌رو، اين باب در مدارس علميه از اهميت فراوان برخوردار است. شارح نیز این باب را مهمترین باب از کتاب مغنی می‌داند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 1230</ref> | |||
اين كتاب، مهم‌ترين اثر ابن هشام مى‌باشد. كثرت شواهد شعرى و استناد بسيار به متون ادبى و آيات قرآنى، اين كتاب را از صورت اثرى صرفاً نحوى، خارج ساخته و آن را به اثرى نحوى - ادبى تبديل كرده است. شارح -که خود، ادیب است- اشعار زیادی را برای توضیح عبارتهای مغنی آورده است.<ref>ر.ک: همان، ص 1230</ref> | |||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# متن کتاب. | |||
# بجنوردى، سيد كاظم و همكاران (1377)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى (چاپ دوم)، تهران: مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 114 تا 118، نوشته عنايت‌الله فاتحى‌نژاد. | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی]] | |||
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی رد شده1]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۵
| مهدي الأريب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حجت هاشمی خراسانی، علی (نويسنده) ابن هشام، عبدالله بن یوسف (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | المغنی اللبیب عن کتب الاعاریب. برگزیده. شرح ** شرح باب اول مغنی |
| ناشر | نشر حاذق |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1390ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-600-6167-36-7 |
| موضوع | ابن هشام، عبدالله بن یوسف، 708 - 761ق. مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب - نقد و تفسیر - زبان عربی - نحو |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 6 |
| کد کنگره | /الف۲ م۶۰۲۳۳ 6151 PJ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مهدی الاریب، نوشتۀ حمیدالدین حجت هاشمی خراسانی(1314ش) است که در شرح باب اول مغنی اللبیب از ابن هشام انصاری(761ق-708ق) عالم زبان عربی است. پنج جلد از شش مجلد کتاب مهدی الأریب ویژۀ باب اول مغنی بوده و جلد ششم شرحی بر باب رابع است.
باب اول -كه بيشترين حجم كتاب را تشكيل مى‌دهد- به حرف و اقسام آن اختصاص دارد. نویسنده در اين باب روش سنتى نحويان در تقسيم‌بندى حروف را ناديده گرفته و آن‌ها را براساس حروف الفبای ابتثی مرتب ساخته و سپس به تفصيل و با ذكر شواهد بسيار، به شرح هريك پرداخته است؛ مثلاً حروف نداى «أ» و «أيا» را در ابتداى اين باب و «يا» را در پايان آورده است.[۱] باب چهارم در بیان احکامی که در جملات نقش بسیار دارند تدوین شده است و به كلياتى از قبيل احكام مبتدا و خبر، فاعل و مفعول، عطف بيان، بدل، حال، تمييز، وجوه اختلاف حال و تمييز و اقسام هريك، اعراب اسم‌هاى شرط، مسوّغات ابتداى به نكره، اقسام عطف و اضافه اختصاص دارد و ازهمين‌رو، اين باب در مدارس علميه از اهميت فراوان برخوردار است. شارح نیز این باب را مهمترین باب از کتاب مغنی می‌داند.[۲]
اين كتاب، مهم‌ترين اثر ابن هشام مى‌باشد. كثرت شواهد شعرى و استناد بسيار به متون ادبى و آيات قرآنى، اين كتاب را از صورت اثرى صرفاً نحوى، خارج ساخته و آن را به اثرى نحوى - ادبى تبديل كرده است. شارح -که خود، ادیب است- اشعار زیادی را برای توضیح عبارتهای مغنی آورده است.[۳]
پانویس
منابع مقاله
- متن کتاب.
- بجنوردى، سيد كاظم و همكاران (1377)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى (چاپ دوم)، تهران: مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 114 تا 118، نوشته عنايت‌الله فاتحى‌نژاد.