دیوان سالک قزوینی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سالک قزوینی، محمدابراهیم' به 'سالک قزوینی، محمدابراهیم') |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[سالک قزوینی، محمدابراهیم]] (نويسنده) | ||
[[حقیقت، عبد الصمد ]] (مصحح) | [[حقیقت، عبد الصمد]] (مصحح) | ||
[[حقیقت، عبد الصمد ]] ( | [[حقیقت، عبد الصمد]] (مقدمه‌نويس) | ||
[[کرمی، احمد]] ( گردآورنده) | [[کرمی، احمد]] (گردآورنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =PIR۶۳۰۳/د۹ | ||
| موضوع =شعر فارسی - قرن 11ق. | | موضوع =شعر فارسی - قرن 11ق. | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان سالک قزوینی'''، مجموعه اشعار [[ | '''دیوان سالک قزوینی'''، مجموعه اشعار [[سالک قزوینی، محمدابراهیم|محمدابراهیم سالک قزوینی]] (1021- زنده در 1084ق) است که با مقدمه و تصحیح [[حقیقت، عبد الصمد|عبدالصمد حقیقت]] و به کوشش [[کرمی، احمد|احمد کرمی]]، منتشر شده است. | ||
دیوان حاضر، مشتمل بر اشعاری در قالب غزل، قصیده، ترکیب‌بند، دو مثنوی «محیط کونین» و «ساقی‌نامه»، رباعی و تک‌بیتی است. خان‌آرزو که دیوان سالک را به خط خود او دیده و مطالعه کرده، تعداد اشعار او را نزدیک به 25 هزار بیت بیان کرده است<ref>ر.ک: کشانی، لیلا، ج22، ص519</ref>. | دیوان حاضر، مشتمل بر اشعاری در قالب غزل، قصیده، ترکیب‌بند، دو مثنوی «محیط کونین» و «ساقی‌نامه»، رباعی و تک‌بیتی است. خان‌آرزو که دیوان سالک را به خط خود او دیده و مطالعه کرده، تعداد اشعار او را نزدیک به 25 هزار بیت بیان کرده است<ref>ر.ک: کشانی، لیلا، ج22، ص519</ref>. | ||
مثنوی معروف [[ | مثنوی معروف [[سالک قزوینی، محمدابراهیم|سالک]] در این دیوان، «محیط کونین» نام دارد. او هدف خود را از سرودن این اثر، آزمودن توانایی خویش در سرایش مثنوی بیان کرده است. [[سالک قزوینی، محمدابراهیم|سالک]] این مثنوی را به تقلید از «تحفة العراقين» [[خاقانی شروانی|خاقانی]]، در 3200 بیت، به نظم کشیده که مانند آن دیباچه‌ای خطاب به آفتاب و ابیاتی در مذمت زر دارد. شاعر سرودن این اثر را در 1061ق، در هندوستان به پایان برده است. این مثنوی، سفرنامه سالک است از قزوین به تبریز و از آنجا به بغداد و شهرهای مقدس شیعیان در عراق و بازگشت به قزوین از راه همدان و سپس عزیمت از زادگاه خود به هندوستان از راه اصفهان و شیراز. بنابراین، اهمیت آن به جنبه‌های ادبی و شعری محدود نمی‌شود. سادگی و روانی، از ویژگی‌های مثنوی مذکور است؛ به‌حدی که گاه، ابیات به شیوه زبان گفتار نزدیک می‌شود. سالک در میان این مثنوی، گاه بیت‌هایی در قالب غزل آورده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در این دیوان، همچنین ساقی‌نامه‌ای وجود دارد که آن را در 1232 بیت در بحر متقارب سروده و آن را به‌صورت قسم‌نامه‌ای درآورده که ابیات قسمیه آن از حدود صد بیت بیشتر است و به مرز اطناب ممل می‌گراید. در میان این مثنوی نیز یک غزل آمده است. او در این مثنوی، در ابیات بسیاری از پیری و ناتوانی خود نالیده و از مردم قزوین و بی‌توجهی آنان به شعر، شکایت کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | در این دیوان، همچنین ساقی‌نامه‌ای وجود دارد که آن را در 1232 بیت در بحر متقارب سروده و آن را به‌صورت قسم‌نامه‌ای درآورده که ابیات قسمیه آن از حدود صد بیت بیشتر است و به مرز اطناب ممل می‌گراید. در میان این مثنوی نیز یک غزل آمده است. او در این مثنوی، در ابیات بسیاری از پیری و ناتوانی خود نالیده و از مردم قزوین و بی‌توجهی آنان به شعر، شکایت کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۷
| دیوان سالک قزوینی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سالک قزوینی، محمدابراهیم (نويسنده)
حقیقت، عبد الصمد (مصحح) حقیقت، عبد الصمد (مقدمه‌نويس) کرمی، احمد (گردآورنده) |
| ناشر | ما |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1372ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - قرن 11ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PIR۶۳۰۳/د۹ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
دیوان سالک قزوینی، مجموعه اشعار محمدابراهیم سالک قزوینی (1021- زنده در 1084ق) است که با مقدمه و تصحیح عبدالصمد حقیقت و به کوشش احمد کرمی، منتشر شده است.
دیوان حاضر، مشتمل بر اشعاری در قالب غزل، قصیده، ترکیب‌بند، دو مثنوی «محیط کونین» و «ساقی‌نامه»، رباعی و تک‌بیتی است. خان‌آرزو که دیوان سالک را به خط خود او دیده و مطالعه کرده، تعداد اشعار او را نزدیک به 25 هزار بیت بیان کرده است[۱].
مثنوی معروف سالک در این دیوان، «محیط کونین» نام دارد. او هدف خود را از سرودن این اثر، آزمودن توانایی خویش در سرایش مثنوی بیان کرده است. سالک این مثنوی را به تقلید از «تحفة العراقين» خاقانی، در 3200 بیت، به نظم کشیده که مانند آن دیباچه‌ای خطاب به آفتاب و ابیاتی در مذمت زر دارد. شاعر سرودن این اثر را در 1061ق، در هندوستان به پایان برده است. این مثنوی، سفرنامه سالک است از قزوین به تبریز و از آنجا به بغداد و شهرهای مقدس شیعیان در عراق و بازگشت به قزوین از راه همدان و سپس عزیمت از زادگاه خود به هندوستان از راه اصفهان و شیراز. بنابراین، اهمیت آن به جنبه‌های ادبی و شعری محدود نمی‌شود. سادگی و روانی، از ویژگی‌های مثنوی مذکور است؛ به‌حدی که گاه، ابیات به شیوه زبان گفتار نزدیک می‌شود. سالک در میان این مثنوی، گاه بیت‌هایی در قالب غزل آورده است[۲].
در این دیوان، همچنین ساقی‌نامه‌ای وجود دارد که آن را در 1232 بیت در بحر متقارب سروده و آن را به‌صورت قسم‌نامه‌ای درآورده که ابیات قسمیه آن از حدود صد بیت بیشتر است و به مرز اطناب ممل می‌گراید. در میان این مثنوی نیز یک غزل آمده است. او در این مثنوی، در ابیات بسیاری از پیری و ناتوانی خود نالیده و از مردم قزوین و بی‌توجهی آنان به شعر، شکایت کرده است[۳].
سالک در تمثیلات و تشبیهاتی که در مثنوی ساقی‌نامه و محیط کونین به‌کار برده، از شیوه نظامی گنجوی، پیروی کرده و بی‌گمان، هنگام سرودن این مثنوی، «خمسه نظامی» را در نظر داشته است[۴].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب.
- کشانی، لیلا، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.