تاریخ مختصر دولت قدیم روم

تاریخ مختصر دولت قدیم روم
پدیدآوران	فروغي، محمد علي (نویسنده)
ناشر	نشر مدید
مکان نشر	ايران - تهران
سال نشر	۱۳۹۹
شابک	‎0-86-6376-622-978
موضوع	روم - تاريخ
زبان	فارسي
کد کنگره	‏

تاریخ مختصر دولت قدیم روم تألیف محمدعلی فروغی؛ فروغی سیاست مردی است که از چهره‌های ادبی و آگاه جامعه محسوب می‌شده و همچنین دخالت مستقیم در تغییر سلطنت قاجار داشته است.از سمت و سوی سیاست پیشگی او که بگذریم هم از او با عنوان مرحوم فروغی یاد می‌کنند چرا که از فرهیختگان معاصر ماست. کتاب پیش رو در دوره‌ای که ایران به مناسبات بین‌المللی از چشم انداز مدرن نگاه می‌کرد کتاب مهمی بوده چرا که پیش از آن کتب مدون درباره ی دیگر کشورها و تاریخ شان محدود به متون مورخان کلی نویس بوده است. این کتاب در سی فصل نوشته شده است.

ساختار

کتاب از سی فصل تشکیل شده است. مهمترین عناوین فصول کتاب عبارتند از: عناوین فصل‌های این کتاب:

فصل اول: کیفیت جغرافیایی ایطالیا و طوایف قدیمه ی آن

فصل دوم: سلاطین قدیم روم

فصل سوم: ترتیبات دولتی و دینی رومی ها بعد از نسخ سلطنت

فصل چهارم: حصول مساوات بین طبقات مختلفه روم

فصل پنجم: تسخیر ایطالیا

فصل ششم: ترتیبات لشکر روم

فصل هفتم: جنگ اول کارتاژ

فصل هشتم: جنگ دویم کارتاز

فصل نهم: تسخیر حوزه ی مدیترانه

فصل دهم: نتایج فتوحات رومیان و تغییر احوال ایشان .....

فصل سی ام: حملات قبایل ژرمن و انقراض دولت غربی

گزارش محتوا

محمد علی فروغی ملقب به ذکاء الملک؛ ادیب، فیلسوف، سیاستمدار، فعال دوره ی مشروطه و نخست وزیر دوران پهلوی بود. این سیاست مرد از چهره های ادبی و آگاه جامعه نیز بود و همچنین دخالت مستقیم در تغییر سلطنت قاجار داشت. او از از مؤسسین دانشگاه تهران و جزء فرهیختگان معاصر ماست که آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است. در تألیفات و ترجمه های فروغی تأثیرپذیری از ادبیات کلاسیک خاصه سعدی انکارناپذیر است، هرچند که تأثر وی از فردوسی و حافظ و نظامی و خیام را هم نمی توان نادیده انگاشت، و همین امر و سلامت و روشنی و استحکام در کارهای فروغی باعث می شود که خواننده جذب آثار او شود. فروغی در نوشته های خود نه اهل سجع بود و سجع بندی، نه عبارت و عبارت پردازی. او شبیه مکالمه و محاوره ی مرد تربیت شده ی فارس زبان می نوشت و هرگز دنبال به کاربردن الفاظ قلنبه و اصطلاحات غلیظ نمی رفت. انشای او به قدری ساده و لطیف است که برای کسی که با اصطلاح آشنا باشد، فورا مفهوم و مثل شکرپنیر در ذهن آب می شود.

در موضوع ترجمه، محمدعلی فروغی به فن ترجمه ارج می نهاد، و بی سبب نبود که خود با فراگرفتن زبان انگلیسی و فرانسه به نحو مطلوب در این راه گام نهاد و آثاری در زمینه ی ادبی و فلسفی و علمی به فارسی ترجمه و تدوین کرد. در نظرگاه فروغی، نباید افق نظر خودمان را به آنچه نیاکان می گفتند و می نوشتند محدود کنیم، بلکه باید همواره به فکر ابداع و تجدد باشیم.

کتاب پیش رو به عنوان یکی از اثار گرانقدر فروغی، در دوره‌ای نوشته شد که ایران به مناسبات بین‌المللی از چشم انداز مدرن نگاه می‌کرد لذا این نوشتار، کتاب مهمی بود چرا که پیش از آن، کتب مدون درباره ی دیگر کشورها و تاریخ شان محدود به متون مورخان کلی نویس بوده است. مطالب این کتاب در سی فصل آمده است. اصل ماجرای نوشتن این کتاب از آنجا شروع می‌ شود که موتمن‌الملک وزیر معارف و اوقاف برای مدارس «مواد تدریسیه» تهیه می‌ کند و تدریس تاریخ روم هم در فهرست قید می‌ شود و از آنجایی که در این رشته از تاریخ در زبان فارسی کتابی نوشته نشده بود که برای تعلم و تعلیم مدارس مناسب باشد، تالیف و طبع چنین کتابی را به ایشان معطوف می‌ کنند و فروغی در نگارش این تاریخ، کتاب «مسیو سینوس» را اساس قرار می‌ دهد که در این موضوع تالیف کرده بود، اما در مقدمه کتاب هم قید می‌ کند که به اقتضای حوائج مملکتی در بعضی موارد از آن کاسته و برخی مطالب لازمه بر آن افزوده است. البته در مقدمه ی کتاب آن‌ طوری که رسم آن روزگار بوده است، وی فقط به نام مسیوسینوس اشاره می‌ کند و مشخصات دقیق و سال نشر و نام ناشر را نمی‌ آورد.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران