ح‍ق‍ی‍ق‍ی‌ ت‍رک‍م‍ان‌، ج‍ه‍ان‍ش‍اه ب‍ن‌ ق‍رای‍وس‍ف‌: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'درباره ی ' به 'درباره‌ی ')
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    خط ۴: خط ۴:
    | اندازه تصویر =
    | اندازه تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | توضیح تصویر =
    | نام کامل =
    | نام کامل =میرزا جهانشاه بن قرا یوسف حقیقی ترکمان
    | نام‌های دیگر =
    | نام‌های دیگر =
    | لقب =
    | لقب =
    | تخلص =
    | تخلص =
    | نسب =
    | نسب =
    | نام پدر =
    | نام پدر =ق‍رای‍وس‍ف‌
    | ولادت =
    | ولادت =احتمالا 1405م
    | محل تولد =
    | محل تولد =شهر‌ «ماردین»، واقع در جنوب ترکیه
    | کشور تولد =
    | کشور تولد =
    | محل زندگی =
    | محل زندگی =
    | رحلت =
    | رحلت =1467م
    | شهادت =
    | شهادت =
    | مدفن =
    | مدفن = تبریز
    | طول عمر =
    | طول عمر =
    | نام همسر =
    | نام همسر =
    خط ۳۷: خط ۳۷:
    | علایق پژوهشی =
    | علایق پژوهشی =
    | سبک نوشتاری =
    | سبک نوشتاری =
    | آثار =
    | آثار =[[دیوان میرزا جهانشاه حقیقی]]
    | وبگاه =
    | وبگاه =
    | امضا =
    | امضا =
    خط ۶۳: خط ۶۳:


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    تمیزال، علی، «میرزا جهانشاه حقیقی و اشعار وی درباره‌ی مولانا جلال الدین بلخی»، متن‌پژوهی ادبی، پاییز 1387، شماره 37.
    [[:noormags:532964|تمیزال، علی، «میرزا جهانشاه حقیقی و اشعار وی درباره‌ی مولانا جلال الدین بلخی»، متن‌پژوهی ادبی، پاییز 1387، شماره 37]].
    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/532964
     


    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    خط ۷۲: خط ۷۲:


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1402]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۲۵

    ح‍ق‍ی‍ق‍ی‌ ت‍رک‍م‍ان‌، ج‍ه‍ان‍ش‍اه ب‍ن‌ ق‍رای‍وس‍ف‌
    NUR75804.jpg
    نام کاملمیرزا جهانشاه بن قرا یوسف حقیقی ترکمان
    نام پدرق‍رای‍وس‍ف‌
    ولادتاحتمالا 1405م
    محل تولدشهر‌ «ماردین»، واقع در جنوب ترکیه
    رحلت1467م
    مدفنتبریز
    اطلاعات علمی
    برخی آثاردیوان میرزا جهانشاه حقیقی

    میرزا جهانشاه بن قرا یوسف حقیقی ترکمان (احتمالا 1405م- 1467م) آخرین پادشاه خاندان قراقویونلوها است‌ که‌ شعر نیز می‌سروده و صاحب دیوان شعر می‌باشد.

    ولادت

    او چهارمین پسر‌ قرایوسف‌- مؤسس دولت‌ قراقویونلوها- است و در‌ شهر‌ «ماردین»، واقع در جنوب ترکیه کنونی، چشم به‌ جهان گشود. با توجه به‌ نامشخص‌ بودن تاریخ تولد او، تصور‌ می‌شود‌ که‌ در سال‌ 1405م به‌ دنیا آمده است[۱].

    نام

    ‌در‌ بعضی منابع، همراه با اسم جهانشاه، سه نام متفاوت‌ به صورت‌های «ابوالمظفر»، «ابو‌مظفرالدین» و «مظفرالدین»آمده است. همچنین‌ در بعضی‌ کتاب‌های‌ تاریخی‌ به نام «میرزا جهانشاه‌ ترکمن» مشهور است[۲].

    مناصب و اقدمات

    او با وجود سن کم، به عنوان استاندار سلطانیه تعیین شد‌ و پس‌ از قتل برادرش اسکندر که توسط‌ پسرش‌ «شاه‌ قباد‌» صورت‌ گرفت، در تاریخ‌ 19/4/1438م، با لقب مظفرالدین‌ به تخت سلطنت قراقویونلوها نشست. وی در سال 1440م، تفلیس‌ را‌ تصرف‌ کرد، در سال 1446م بغداد را فتح‌ نمود‌، در‌ سال‌ 1447م شهرهای سلطانیه و قزوین‌ را به خاک کشورش افزود و در سال‌های 53-1452م، پس از شهرهای ری، اصفهان‌ و فارس، کرمان را هم تحت سیطره خود درآورد[۳].

    وفات

    میرزا جهانشاه که حاکمی‌ قدرتمند در منطقه‌ای که از خراسان تا ارزروم و از شیروان تا بصره امتداد داشت، بود، در آخرین سفرش در تاریخ 11/11/1467م در منطقه سانجاق که‌ امروزه‌‌ ناحیه‌ای بین شهرهای بینگول (Bingol) و کیگی (Kigi) در شرق ترکیه است، طی‌ فرار از محاصره آق قویونلوها به دست حاکم آنها «اوزون حسن» به قتل رسید و‌ بعدها‌ پیکر‌ بی‌جانش به تبریز انتقال داده شد و در عمارتی که در آنجا بنا کرده بود، مدفون گردید[۴].

    آثار

    وی صاحب دیوان اشعار می‌باشد. اشعار ترکی و فارسی که او در دوره اضمحلال شعر عربی‌‌ و به‌ قهقرا رفتن شعر فارسی سروده است، در ادبیات شرق اهمیت ویژه‌ای دارد. در اشعارش تخلص «حقیقی» را به کار برده است. وی مکاتباتی با‌ ملا جامی داشته و با حمایت‌ از‌ دانشمندانی چون جلال‌الدین دوانی و جامعه ادبیات دوره خویش، خدمات شایان توجهی انجام داده است[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: تمیزال، علی، ص31
    2. همان
    3. همان
    4. همان، ص31- 32
    5. همان

    منابع مقاله

    تمیزال، علی، «میرزا جهانشاه حقیقی و اشعار وی درباره‌ی مولانا جلال الدین بلخی»، متن‌پژوهی ادبی، پاییز 1387، شماره 37.


    وابسته‌ها