شمول الشریعة

شمول الشریعة
پدیدآوران	حب‌الله، حیدر (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	بحوث فی مدیات المرجعیه القانونیه بین العقل و الوحی
سال نشر	1439ق - 2018م
چاپ	1
موضوع	اصول - کلام جدید
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ح۲ش۸ 11 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شمول الشريعة، نوشته حیدر حب‌الله (زادروز 1973م) است. او در این اثر در باب قلمرو دین بحث می‌کند و گستره آن را در سه دیدگاه فراگیری مطلق شریعت، کناره‌گیری و بی‌طرفی مطلق شریعت از هر چیزی که به زندگی دنیایی و شؤون گوناگون حیات انسان‌ها مربوط می‌شود و راه میانه در بین این دو راه را نشان می‌دهد.

حب‌الله مباحث خود را با بحثی درباره هویت، مفهوم، ادله و قانون شمول تشریعی آغاز می‌کند؛ او انواع و اقسام حکم فقهی، قانونی و اخلاقی را توضیح داده‏، مستندهای عقلی و عقلانی برای اثبات نظریه شمول قانونی را برمی‌شمرد‏، سپس به رویکرد شمول تشریعی در ثبات و تغییر موضوعات می‌پردازد و برخی نظریه‌ها مانند حکم حکومتی در نظریه ولایت فقیه را که در برابر تغییرات صادر می‌شود، در کنار دیدگاه‌های میرزای نائینی، علامه طباطبایی و محمدباقر صدر و بحث منطقة الفراغ او واکاوی می‌کند‏.

حب‌الله رویکرد محدودسازی دایره شریعت و چاره‌سازی‌هایی آن و بحث از «فراغ» و فقه ادله تشریع که علامه شمس‌الدین طرح کرده است و سپس دیدگاه آخرت‌گرایانه دین و هدف بعثت انبیا از مهندس بازرگان و جدا کردن رسالت پیامبران از حکمرانی در نگاه علی عبدالرزاق را بررسی می‌کند‏. نویسنده در ادامه به دیدگاه‌های سروش در تکامل معرفت دینی، قبض و بسط شریعت و «شریعت صامت» او می‌پردازد و اینکه آیا فقه از عرضیات دین بوده و از ذاتیات آن نیست را توضیح می‌دهد. حب‌الله از اینجا به بحث دنیوی ‌بودن دانش فقه در نگاه سروش، شبستری، ابوزید و فیض کاشانی و دیدگاهی که به فرازمانی‌ بودن دین و یا تاریخی ‌دیدن آن در نگاه مجتهد شبستری است، می‌رسد‏. او در پایان، نظریه مختارش را با عنوان (رفتن از شمول شریعت به‌سوی مشارکت آدمیان در قانون‌گذاری) توضیح می‌دهد‏.

منابع مقاله

متن کتاب.