شمول الشریعة

    از ویکی‌نور
    شمول الشریعة
    شمول الشریعة
    پدیدآورانحب‌الله، حیدر (نويسنده)
    عنوان‌های دیگربحوث فی مدیات المرجعیه القانونیه بین العقل و الوحی
    سال نشر1439ق - 2018م
    چاپ1
    موضوعاصول - کلام جدید
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ح۲ش۸ 11 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شمول الشريعة، نوشته حیدر حب‌الله (متولد 1973م) است. او در این اثر در باب قلمرو دین بحث می‌کند و گستره آن را در سه دیدگاه فراگیری مطلق شریعت، کناره‌گیری و بی‌طرفی مطلق شریعت از هر چیزی که به زندگی دنیایی و شؤون گوناگون حیات انسان‌ها مربوط می‌شود و راه میانه در بین این دو راه را نشان می‌دهد.

    حب‌الله مباحث خود را با بحثی درباره هویت، مفهوم، ادله و قانون شمول تشریعی آغاز می‌کند؛ او انواع و اقسام حکم فقهی، قانونی و اخلاقی را توضیح داده[۱]‏، مستندهای عقلی و عقلانی برای اثبات نظریه شمول قانونی را برمی‌شمرد[۲]‏، سپس به رویکرد شمول تشریعی در ثبات و تغییر موضوعات می‌پردازد و برخی نظریه‌ها مانند حکم حکومتی در نظریه ولایت فقیه را که در برابر تغییرات صادر می‌شود، در کنار دیدگاه‌های میرزای نائینی، علامه طباطبایی و محمدباقر صدر و بحث منطقة الفراغ او واکاوی می‌کند[۳]‏.

    حب‌الله رویکرد محدودسازی دایره شریعت و چاره‌سازی‌هایی آن و بحث از «فراغ» و فقه ادله تشریع که علامه شمس‌الدین طرح کرده است و سپس دیدگاه آخرت‌گرایانه دین و هدف بعثت انبیا از مهندس بازرگان و جدا کردن رسالت پیامبران از حکمرانی در نگاه علی عبدالرزاق را بررسی می‌کند[۴]‏.

    نویسنده در ادامه به دیدگاه‌های سروش در تکامل معرفت دینی، قبض و بسط شریعت و «شریعت صامت» او می‌پردازد و اینکه آیا فقه از عرضیات دین بوده و از ذاتیات آن نیست را توضیح می‌دهد. حب‌الله از اینجا به بحث دنیوی ‌بودن دانش فقه در نگاه سروش، شبستری، ابوزید و فیض کاشانی و دیدگاهی که به فرازمانی‌ بودن دین و یا تاریخی ‌دیدن آن در نگاه مجتهد شبستری است، می‌رسد[۵]‏.

    او در پایان، نظریه مختارش را با عنوان (رفتن از شمول شریعت به‌سوی مشارکت آدمیان در قانون‌گذاری) توضیح می‌دهد[۶]‏.

    پانویس

    1. ر.ک: متن کتاب، ص27-47
    2. ر.ک: همان، ص49-252
    3. ر.ک: همان، ص259-284
    4. ر.ک: همان، ص414-486
    5. ر.ک: همان، ص533-676
    6. ر.ک: همان، ص684-757

    منابع مقاله

    متن کتاب.


    وابسته‌ها