آزادی و حیثیت انسانی

آزادی و حیثیت انسانی
پدیدآوران	جمال‌زاده، سید محمدعلی (مؤلف)
ناشر	امیرکبیر
مکان نشر	تهران
سال نشر	1347
چاپ	دوم
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	JC‎‌585‎ ‎‌/ج‎8‌‎آ‎4‌ ‎ ‌

آزادی و حیثیت انسانی، تألیف سید محمدعلی جمال‌زاده، با هدف آشنایی با نظر دانشمندان معروف غربی و شرقی در باب آزادی و انواع و اقسام آن به رشته تحریر درآمده است.

نویسنده در تعریف آزادی می‌گوید آزادی در جایی است که کسی را با کسی کاری نیست و هر کس آقا و صاحب اختیار خود است، به شرطی که آزارش به دیگران نرسد، هرکاری بخواهد می‌کند و دیگران نیز آزاری به او نمی‌رسانند. رویهم رفته، انسان طبعاً زندگی آزادانه را به زندگی تحت زور و جبر و قهر ترجیح می‌دهد.

این کتاب با تجلیل از مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر، آن را آرمانی مشترک برای مردم جهان و کلیه ملل اعلام می‌کند و با ذکر موادی از آن اعلامیه درباره آزادی و انواع آن مواردی از متمم قانون اساسی ایران را نیز که در سال 1324ق راجع به حقوق ملت ایران است متذکر شده و ضرورت حمایت از آن حقوق را یادآور گردیده است. سپس به سابقه تاریخی حقوق بشر اشاره شده و مطالبی درباره دموکراسی و مفهوم آن از چند تن از دانشمندان نقل شده است.

در مقاله‌ای از استاد مجتبی مینوی، که جمال‌زاده آن را ترجمه نموده و در کتاب خویش آورده است، بر لزوم آزادی و رشد اجتماعی تأکید گردیده و تحلیلی از مفهوم و ضرورت آزادی و دیدگاه‌ها و مکاتب در باب آزادی از دیدگاه دانشمندان ارائه شده است.

در بخش‌های دیگر کتاب، آزادی در ادبیات قدیم یونان، و در ادبیات کشورهای روسیه و آمریکا و انگلستان و آلمان و ایران با استناد به آثار دانشمندان تحلیل شده است. در مقاله دیگری که نوشته دکتر محمود صناعی است، از آزادی، شرایط و حدود آن بحث شده است. او زور و سوء استفاده از اعتقاد مردم به آخرت و در جهل نگه داشتن آنان، به عنوان موانع آزادی و حکومت ملی را از مهم‌ترین وسایل نیل به آزادی برشمرده است.

به‌طور کلی، این کتاب مجموعه‌ای است درباره آزادی که جوانب مختلف این مفهوم را بحث کرده و به‌ویژه دیدگاه‌های دانشمندان مختلف و نظر برخی مکاتب را مورد بررسی قرار داده است.

منابع مقاله

حقیقت، سید صادق، اندیشه سیاسی در اسلام: کتاب‌شناسی توصیفی، تهران، انتشارات بین‌المللی الهدی، 1377ش.