احوال و آثار محمد بن جریر طبری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |'
جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =1 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =1 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۵: خط ۱۵:
| مکان نشر =تهران - ایران
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1363 ش  
| سال نشر = 1363 ش  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10529AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10529AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10529
| کتابخوان همراه نور =10529
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
'''احوال و آثار محمد بن جریر طبرى''' تألیف [[شهابی، علی‌اکبر|على‌اكبر شهابى]] به زبان فارسی كه در سال 1314ه‍-.ش به رشته تحریر در آمده است.  
'''احوال و آثار محمد بن جرير طبرى ''' تأليف على اكبر شهابى به زبان فارسی كه در سال 1314ه‍-.ش به رشته تحرير در آمده است.  


==ساختار==
==ساختار==
کتاب مشتمل بر دو بخش است، در بخش اول زندگانى علمى، احوال و رفتار طبرى بحث و در بخش ديگر، آثار و مؤلفات وى مورد تحقيق قرار گرفته است. مؤلف با بيانى شيوا در تحرير این رساله بيشتر به مسائل اخلاقى، رفتار و روش طبرى در تحصيل كه مورد استفاده دانشجویان است پرداخته و از ذكر اختلافات و مناقشات دربار تاريخ تولد و وفات طبرى خوددارى كرده‌اند. آنچه دربار زندگانى طبرى نگارش يافته يا مستند بگفته خود طبرى و شاگردان وى و يا به نقل از مورّخان و نویسندگان معاصر اوست.
کتاب مشتمل بر دو بخش است، در بخش اول زندگانى علمى، احوال و رفتار طبرى بحث و در بخش دیگر، آثار و مؤلفات وى مورد تحقیق قرار گرفته است. مؤلف با بیانى شیوا در تحریر این رساله بیشتر به مسائل اخلاقى، رفتار و روش طبرى در تحصیل كه مورد استفاده دانشجویان است پرداخته و از ذكر اختلافات و مناقشات دربار تاریخ تولد و وفات طبرى خوددارى كرده‌اند. آنچه دربار زندگانى طبرى نگارش یافته یا مستند بگفته خود طبرى و شاگردان وى و یا به نقل از مورّخان و نویسندگان معاصر اوست.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
شهابى در مقدمه چنين می‌نویسد: تاريخ ادبيات و شرح احوال بزرگان، راهنماى سعادت و آيين عبرت و سرمشق علمى و عملى آيندگان است. در اغلب كتب تاريخ و تذكره چنين ثمره‌اى ديده نمى‌شود. این نارسايى ناشى از خود تاريخ نيست بكله از انديشه نویسندگان مى‌باشد. آنچه موجب رسيدن بزرگان به درجات شامخ بوده، روش خاصى است كه آنها در كسب علوم انتخاب كرده‌اند نه بهره از هوش خدادادى، یکى از این بزرگان محمدبن جرير طبرى است.
شهابى در مقدمه چنین می‌نویسد: تاریخ ادبیات و شرح احوال بزرگان، راهنماى سعادت و آیین عبرت و سرمشق علمى و عملى آیندگان است. در اغلب كتب تاریخ و تذكره چنین ثمره‌اى دیده نمى‌شود. این نارسایى ناشى از خود تاریخ نیست بكله از اندیشه نویسندگان مى‌باشد. آنچه موجب رسیدن بزرگان به درجات شامخ بوده، روش خاصى است كه آنها در كسب علوم انتخاب كرده‌اند نه بهره از هوش خدادادى، یکى از این بزرگان محمدبن جریر طبرى است.
 
پس از معرفى زندگانى طبرى و جزئیات نام، نسب، مدفن، روش تحصیل، سفرها و مناظرات، جایگاه و... به بررسى دو کتاب معروف وى «التاریخ الكبیر» و «جامع البیان عن تأویل القرآن» مى‌پردازد.
 
وى معتقد است ایرانى‌ها نخستین مورخان اسلام بوده و قدیمى‌ترین کتاب جامع در سیر نبوى کتاب «سیر ابن هشام» است و نخستین كسیکه کتابى در تاریخ عمومى مسلمانان تدوین كرده، ابن واضح مشهور به یعقوبى می‌باشد. بعد از [[تاريخ اليعقوبي|تاریخ یعقوبى]] «تاریخ بزرگ» طبرى حوادث آغاز خلقت تا 302 ه‍-.ق را در بر دارد.
 
[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] به خاطر صحت و اتقان مطالب، در تمامى قرون اسلامى مورد استفاده مورخان بوده و مشتمل بر اخبار، حوادث پادشاهان، پیامبران سلف و وقایع ایام می‌باشد، در حوادث قبل از اسلام شرح مبسوطى دربار سلسله پادشاهان ایرانى از ابتداى تاریخ ایران با ذكر تاریخ و نام هریک از پادشاهان گرد آورى شده است. وى تا حوادث سال 294 را برای شاگردان و اصحابش تدریس و به آنان اجازه نقل داده است.


پس از معرفى زندگانى طبرى و جزئيات نام، نسب، مدفن، روش تحصيل، سفرها و مناظرات، جايگاه و... به بررسى دو کتاب معروف وى «التاريخ الكبير» و «جامع البيان عن تأویل القرآن» مى‌پردازد.
[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] داراى مجلدات بسیارى بوده و مختصرى از آن به دست ما رسیده است. به عقیده مسعودى «کتاب دارى محسّنات زیادى برای پژوهندگان تاریخ و مؤلفش از فقها و پرهیزكاران زمان خود بوده است» تا جایى كه دانشمندان اروپایى اهتمام به انتشار و استفاده از [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] داشته‌اند. ترجمه فارسی‌اى از آن توسط ابوعلى بلعمى موجود مى‌باشد البته ایشان گاهى خارج از مطالب کتاب، اخبار و تأویلات فلسفى و... به آن اضافه كرده‌اند.


وى معتقد است ایرانى‌ها نخستين مورخان اسلام بوده و قديمى‌ترين کتاب جامع در سير نبوى کتاب «سير ابن هشام» است و نخستين كسیکه کتابى در تاريخ عمومى مسلمانان تدوین كرده، ابن واضح مشهور به يعقوبى می‌باشد. بعد از [[تاريخ اليعقوبي|تاريخ يعقوبى]] «تاريخ بزرگ» طبرى حوادث آغاز خلقت تا 302 ه‍-.ق را در بر دارد.
در جزء دوّم [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبرى]] بیشتر از پادشاهان ایرانى بحث شده از جمله مروزان فرمانده ایرانى و خسرو پرویز و انوشیروان. سپس مؤلف به معرفى «تفسیر بزرگ» طبرى و گفتار بزرگان پیرامون آن پرداخته و مى‌فرماید: طبرى در کتاب تفسیرش، بعد از حمد الهى، شرحى دربار اختصاصات و مزایاى قرآن مجید، بلاغت، فصاحت و إعجاز آن داده و پس از آن شرحى به عنوان مقدمه در تفسیر قرآن، انواع و اقسام تأویل و آنچه بر ما معلوم است و آنچه دربار جواز و منع تفسیر وارد شد و نیز درباره كلام منسوب به حضرت نبى6 كه در «قرآن به هفت حرف نازل گشته» و در خصوص اینكه به چه زبانى نازل شده و رد بر كسى كه گفته است در قرآن كلام غیر عربى وجود دارد و مطالب و كلیات دیگرى ایراد كرده است.


[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] به خاطر صحت و اتقان مطالب، در تمامى قرون اسلامى مورد استفاده مورخان بوده و مشتمل بر اخبار، حوادث پادشاهان، پيامبران سلف و وقايع ايام می‌باشد، در حوادث قبل از اسلام شرح مبسوطى دربار سلسله پادشاهان ایرانى از ابتداى تاريخ ایران با ذكر تاريخ و نام هریک از پادشاهان گرد آورى شده است. وى تا حوادث سال 294 را برای شاگردان و اصحابش تدريس و به آنان اجازه نقل داده است.
به عقیده مؤلف، طبرى در تفسیرش به اقوال، آراء و اخبار كسانى كه نزد او ثقه نبوده‌اند از قبیل مقاتل بن سلیمان، سائب كلبى و... اعتماد نكرده و فقط به نقل اخبار و احادیث صحیح اكتفا كرده است ولى در نقل تاریخ و سیر و أخبار عرب، از قول مورخان مذكور استفاده كرده است.


[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] داراى مجلدات بسيارى بوده و مختصرى از آن به دست ما رسيده است. به عقيده مسعودى «کتاب دارى محسّنات زيادى برای پژوهندگان تاريخ و مؤلفش از فقها و پرهيزكاران زمان خود بوده است» تا جايى كه دانشمندان اروپايى اهتمام به انتشار و استفاده از [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] داشته‌اند. ترجمه فارسی‌اى از آن توسط ابوعلى بلعمى موجود مى‌باشد البته ايشان گاهى خارج از مطالب کتاب، اخبار و تأویلات فلسفى و... به آن اضافه كرده‌اند.
طبرى در تفسیرش به تفاسیر پیشین وى مثل [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، قتاده، حسن بصرى و... استناد كرده است. این تفسیر در زمان منصور بن نوح به فارسی ترجمه شده است.


در جزء دوّم [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] بيشتر از پادشاهان ایرانى بحث شده از جمله مروزان فرمانده ایرانى و خسرو پرویز و انوشيروان. سپس مؤلف به معرفى «تفسير بزرگ» طبرى و گفتار بزرگان پيرامون آن پرداخته و مى‌فرمايد: طبرى در کتاب تفسيرش، بعد از حمد الهى، شرحى دربار اختصاصات و مزاياى قرآن مجيد، بلاغت، فصاحت و إعجاز آن داده و پس از آن شرحى به عنوان مقدمه در تفسير قرآن، انواع و اقسام تأویل و آنچه بر ما معلوم است و آنچه دربار جواز و منع تفسير وارد شد و نيز درباره كلام منسوب به حضرت نبى6 كه در «قرآن به هفت حرف نازل گشته» و در خصوص اينكه به چه زبانى نازل شده و رد بر كسى كه گفته است در قرآن كلام غير عربى وجود دارد و مطالب و كليات ديگرى ايراد كرده است.
==وضعیت کتاب==
در ابتداى کتاب فهرست موضوعات و دیباچه و در آخر فهرست اعلام، مصادر و اماكن طبق حروف الفبا و نام برخى از کتاب‌هاى منتشر شده انتشارات اساطیر آمده است.


به عقيده مؤلف، طبرى در تفسيرش به اقوال، آراء و اخبار كسانى كه نزد او ثقه نبوده‌اند از قبيل مقاتل بن سليمان، سائب كلبى و... اعتماد نكرده و فقط به نقل اخبار و احاديث صحيح اكتفا كرده است ولى در نقل تاريخ و سير و أخبار عرب، از قول مورخان مذكور استفاده كرده است.
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب


طبرى در تفسيرش به تفاسير پيشين وى مثل [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، قتاده، حسن بصرى و... استناد كرده است. این تفسير در زمان منصور بن نوح به فارسی ترجمه شده است.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


==وضعيت کتاب==
در ابتداى کتاب فهرست موضوعات و ديباچه و در آخر فهرست اعلام، مصادر و اماكن طبق حروف الفبا و نام برخى از کتاب‌هاى منتشر شده انتشارات اساطير آمده است.


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]]
[[رده:سرگذشت‌‌نامه‌های فردی]]
[[رده:سرگذشت‌نامه‌های فردی]]
[[رده:علما و ائمه]]
[[رده:علما و ائمه]]