کلیات عرفی شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'جمال الدین ' به 'جمال‌الدین ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[عرفی | [[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد]] (نويسنده) | ||
[[ولي الحق انصاری، محمد]] (مصحح) | [[ولي الحق انصاری، محمد]] (مصحح) | ||
|زبان | |زبان | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''کلیات عرفی شیرازی'''، مجموعه‌ای است سه جلدی، مشتمل بر نثر و اشعار [[عرفی | '''کلیات عرفی شیرازی'''، مجموعه‌ای است سه جلدی، مشتمل بر نثر و اشعار [[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|جمال‌الدین محمد عرفی شیرازی]] (963- 999ق) شامل غزلیات، قصیده‌ها، ترکیب‌بندها، ترجیع‌بندها، قطعات، رباعیات و مثنوی‌های او که بر اساس نسخه‌های [[ابوالقاسم سراجا اصفهانی]] و [[محمدصادق ناظم تبریزی]]، به کوشش و تصحیح [[ولي الحق انصاری، محمد|محمد ولی‌الحق انصاری]]، منتشر شده است. | ||
[[عرفی | [[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|عرفی شیرازی]] که استاد مسلم قصیده در قرن دهم هجری بوده، با برجای نهادن دیوانی شامل چهارده هزار بیت شعر به‌عنوان یکی از استادان طرز تازه و پیش‌کسوتی قابل اعتنا در این طرز شناخته شده و مورد توجه شاعران و نویسندگان سال‌های بعد از خود، قرار گرفته است. [[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|عرفی]] در خصوص سبک سخنش می‌گوید: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''ز هم‌عنانی طبعم به شاعر شروان''|2=''به عهد کودکی‌ام فارس کرده شروانی''<ref>ر.ک: حکیم آذر، محمد، ص107</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
[[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|عرفی]] خود را مقلد سبک شعری [[خاقانی شروانی|خاقانی]] می‌داند و در قصیده‌پردازی، نظر به قصاید این شاعر بزرگ داشته است. شهرت وی در قصیده‌سرایی، به چند سبب است: به علت توانایی در تتبع شیوه استادان پیش از خود؛ به سبب توانایی در آوردن سخن روان و خالی از تکلف و در همان حال، منتخب و استوار، همراه با نازک‌خیالی‌ها و مضمون‌یابی‌هایی که بعد از او مایه کار بسیاری از شاعران استاد گردید و برای گنجاندن اندیشه‌های علمی و نکته‌هایی که می‌توان از آن استخراج نمود<ref>ر.ک: همان</ref>. | |||
[[عرفی | علی‌رغم استادی [[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|عرفی]] در قصیده‌گویی، وی خود را شاعر غزل می‌داند؛ گویی در نظر او، جوشش غزل بر انتظام قصیده، برتری دارد: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب|''قصیده نظم هوس‌پیشگان بود عرفی''|2=''تو از قبیله عشقی، وظیفه‌ات غزل است''<ref>ر.ک: همان</ref>}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
[[عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد|عرفی]] که در طرز نو از اسلاف بشمار است، پرتو شعر و هنر خود را بر شعر شاعران بعدی نظیر [[طالب آملی]] (متوفی 1036ق)، ظهوری ترشیزی (متوفی 1025ق)، [[صائب، محمدعلی|صائب]] (متوفی 1081ق)، [[نظیری نیشابوری، میرزا محمدحسین|نظیری نیشابوری]] (متوفی 1023ق)، [[حزین لاهیجی، محمدعلی بن ابی‌طالب|حزین لاهیجی]] (متوفی 1180ق) و دیگران تابانیده است<ref>ر.ک: همان، ص108</ref>. | |||
با نگاه دقیق به شعر عرفی، درمی‌یابیم که دیوان وی، از بینش‌وری منحصر به خودش برخوردار است. شعر او، معرفتی هنری و دریافتی شخصی از دنیای پیرامون خود است؛ مجموعه‌ای از همان معارفی است که به حکمت عامیانه تعبیر کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص109</ref>. | با نگاه دقیق به شعر عرفی، درمی‌یابیم که دیوان وی، از بینش‌وری منحصر به خودش برخوردار است. شعر او، معرفتی هنری و دریافتی شخصی از دنیای پیرامون خود است؛ مجموعه‌ای از همان معارفی است که به حکمت عامیانه تعبیر کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص109</ref>. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۸: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
حکیم آذر، محمد، «سایه عرفی بر طرز تازه (اثرپذیری شاعران سبک عصر صفوی از عرفی شیرازی)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، ادبیات فارسی (دانشگاه آزاد مشهد)، زمستان 1387- شماره | [[:noormags:1087636|حکیم آذر، محمد، «سایه عرفی بر طرز تازه (اثرپذیری شاعران سبک عصر صفوی از عرفی شیرازی)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، ادبیات فارسی (دانشگاه آزاد مشهد)، زمستان 1387- شماره 20]]. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[کلیات اشعار مولانا عرفی شیرازی]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان‌شناسی، زبان و ادبیات]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]] | |||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۴
| کلیات عرفی شیرازی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عرفی شیرازی، جمال‌الدین محمد (نويسنده) ولي الحق انصاری، محمد (مصحح) |
| ناشر | دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات و چاپ |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1378ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - قرن 10ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
کلیات عرفی شیرازی، مجموعه‌ای است سه جلدی، مشتمل بر نثر و اشعار جمال‌الدین محمد عرفی شیرازی (963- 999ق) شامل غزلیات، قصیده‌ها، ترکیب‌بندها، ترجیع‌بندها، قطعات، رباعیات و مثنوی‌های او که بر اساس نسخه‌های ابوالقاسم سراجا اصفهانی و محمدصادق ناظم تبریزی، به کوشش و تصحیح محمد ولی‌الحق انصاری، منتشر شده است.
عرفی شیرازی که استاد مسلم قصیده در قرن دهم هجری بوده، با برجای نهادن دیوانی شامل چهارده هزار بیت شعر به‌عنوان یکی از استادان طرز تازه و پیش‌کسوتی قابل اعتنا در این طرز شناخته شده و مورد توجه شاعران و نویسندگان سال‌های بعد از خود، قرار گرفته است. عرفی در خصوص سبک سخنش می‌گوید:
| ز هم‌عنانی طبعم به شاعر شروان | به عهد کودکی‌ام فارس کرده شروانی[۱] |
عرفی خود را مقلد سبک شعری خاقانی می‌داند و در قصیده‌پردازی، نظر به قصاید این شاعر بزرگ داشته است. شهرت وی در قصیده‌سرایی، به چند سبب است: به علت توانایی در تتبع شیوه استادان پیش از خود؛ به سبب توانایی در آوردن سخن روان و خالی از تکلف و در همان حال، منتخب و استوار، همراه با نازک‌خیالی‌ها و مضمون‌یابی‌هایی که بعد از او مایه کار بسیاری از شاعران استاد گردید و برای گنجاندن اندیشه‌های علمی و نکته‌هایی که می‌توان از آن استخراج نمود[۲].
علی‌رغم استادی عرفی در قصیده‌گویی، وی خود را شاعر غزل می‌داند؛ گویی در نظر او، جوشش غزل بر انتظام قصیده، برتری دارد:
| قصیده نظم هوس‌پیشگان بود عرفی | تو از قبیله عشقی، وظیفه‌ات غزل است[۳] |
عرفی که در طرز نو از اسلاف بشمار است، پرتو شعر و هنر خود را بر شعر شاعران بعدی نظیر طالب آملی (متوفی 1036ق)، ظهوری ترشیزی (متوفی 1025ق)، صائب (متوفی 1081ق)، نظیری نیشابوری (متوفی 1023ق)، حزین لاهیجی (متوفی 1180ق) و دیگران تابانیده است[۴].
با نگاه دقیق به شعر عرفی، درمی‌یابیم که دیوان وی، از بینش‌وری منحصر به خودش برخوردار است. شعر او، معرفتی هنری و دریافتی شخصی از دنیای پیرامون خود است؛ مجموعه‌ای از همان معارفی است که به حکمت عامیانه تعبیر کرده‌اند[۵].
پانویس
منابع مقاله