اصول فقه، فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (+++)
    جز (جایگزینی متن - '= ' به '=')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{در دست ویرایش| --[[کاربر:Mkheradmand110|Mkheradmand110]] ([[بحث کاربر:Mkheradmand110|بحث]]) ‏۲۲ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۱۱:۴۶ (+0330)}}
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR64501J1.jpg
    | تصویر =NUR64501J1.jpg
    خط ۱۰: خط ۸:
    |زبان
    |زبان
    | زبان = فارسی
    | زبان = فارسی
    | کد کنگره =    
    | کد کنگره =
    | موضوع = فقه اسلامی - اصول فقه  
    | موضوع = فقه اسلامی - اصول فقه  
    |ناشر  
    |ناشر  
    | ناشر = صدرا
    | ناشر = صدرا
    | مکان نشر = ایران - تهران
    | مکان نشر = ایران - تهران
    | سال نشر =
    | سال نشر =  
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE64501AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE64501AUTOMATIONCODE
    | چاپ = 1
    | چاپ = 1
    خط ۲۶: خط ۲۴:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''اصول فقه، فقه'''، بخشی از تقریرات درس‌گفتارهای فقهی و اصولی [[مطهری، مرتضی|فقیه و دانشور معاصر، مرتضی مطهری]] (فریمان 1298-1358ش. قم) برای دانشجویان سالهای اول و دوم دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=6&viewType=pdf ر.ک: مقدمه ناشر، ص6]</ref>.  
    '''اصول فقه، فقه'''، بخشی از تقریرات درس‌گفتارهای فقهی و اصولی فقیه و دانشور معاصر، [[مطهری، مرتضی|مرتضی مطهری]] (1298-1358ش.) برای دانشجویان سال‌های اول و دوم دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=6&viewType=pdf ر.ک: مقدمه ناشر، ص6]</ref>.  


    این مطالب شامل 2 بخش و 18 درس به ترتیب ذیل است:
    این مطالب شامل 2 بخش و در مجموع 18 درس به ترتیب ذیل است:


    == اصول فقه ==
    == اصول فقه ==
    === مقدمه‏ ===
    در این بخش، 7 درس آمده است:
    علم اصول در حقيقت «علم دستور استنباط» است. اين علم روش صحيح استنباط از منابع فقه را در فقه به ما می‌‏آموزد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=14&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص14.]</ref>.  
    #مقدمه‏
    ===  منابع فقه‏ ===
    #منابع فقه‏
    منابع فقه از نظر شيعه (به استثناى گروه قليلى به نام «اخباريّين») چهارتاست:
    #تاريخچه مختصر
    # مسائل علم اصول‏
    # مسائل مشترك كتاب و سنت‏
    #اجماع و عقل‏
    #اصول عمليّه‏
     
    برخی از سودمندترین مطالب بخش اصول فقه عبارت است از:
    *علم اصول در حقيقت «علم دستور استنباط» است. اين علم روش صحيح استنباط از منابع فقه را در فقه به ما می‌‏آموزد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=14&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص14.]</ref>.  
     
    *منابع فقه از نظر شيعه (به استثناى گروه قليلى به نام «اخباريّين») چهارتاست:
    # كتاب خدا، قرآن  
    # كتاب خدا، قرآن  
    # سنت، يعنى قول و فعل و تقرير پيغمبر يا امام.
    # سنت، يعنى قول و فعل و تقرير پيغمبر يا امام.
    # اجماع.
    # اجماع.
    # عقل. اين چهار منبع در اصطلاح فقها و اصوليون «ادلّه اربعه» خوانده می‌‏شوند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=16&viewType=pdff  ر.ک: متن کتاب، ص16- 17.]</ref>
    # عقل. اين چهار منبع در اصطلاح فقها و اصوليون «ادلّه اربعه» خوانده می‌‏شوند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=16&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص16- 17.]</ref>
       
       
    ===  تاريخچه مختصر ===
    *در ميان علماى شيعه، اولين شخصيت برجسته‌‏اى كه در علم اصول كتبى تأليف كرد و آراء او در علم اصول قرنها مورد بحث واقع شد، [[علم‌الهدی، علی بن حسین |سيد مرتضى عَلَم‌ُالهدى]] بود. سيد مرتضى كتب زيادى در علم اصول تأليف كرد. معروف‏ترين كتب او كتاب ذريعه است. <ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=26&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص26.]</ref>
    در ميان علماى شيعه، اولين شخصيت برجسته‌‏اى كه در علم اصول كتبى تأليف كرد و آراء او در علم اصول قرنها مورد بحث واقع شد، [[علم‌الهدی، علی بن حسین |سيد مرتضى عَلَم‌ُالهدى]] بود. سيد مرتضى كتب زيادى در علم اصول تأليف كرد. معروف‏ترين كتب او كتاب ذريعه است. <ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=26&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص26.]</ref>
    ===  مسائل علم اصول‏ ===
    قرآن را براساس ميل و هواى نفس و مغرضانه نبايد تفسير كرد. اصوليون مى‏گويند خود قرآن تصريح مى‏كند و فرمان مى‏دهد كه مردم در آن «تدبر» كنند و فكر خود را در معانى بلند قرآن به پرواز درآورند، پس مردم حق دارند كه مستقيماً معانى آيات قرآنيه را در حدود توانايى به دست آورند و عمل نمايند. بعلاوه در اخبار متواتره وارد شده كه پيغمبر اكرم و ائمه اطهار از اينكه اخبار و احاديث مجعوله پيدا شده و به نام آنها شهرت يافته ناليده و رنج برده‏اند و براى جلوگيرى از آنها مسئله «عرضه بر قرآن» را طرح كرده‏اند. فرموده‏اند كه هر حديثى كه از ما روايت شده بر قرآن عرضه كنيد اگر ديديد مخالف قرآن است بدانيد كه ما نگفته‏ايم، آن را به ديوار بزنيد. پس معلوم مى‏شود برعكس ادعاى اخباريين احاديث معيار و مقياس قرآن نيستند بلكه قرآن معيار و مقياس اخبار و روايات و احاديث است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=32&viewType=pdf  ر.ک: متن کتاب، ص32- 33.]</ref>


    === مسائل مشترك كتاب و سنت‏ ===
    پاره‌‏اى از مسائل اصولى، هم مربوط به كتاب است و هم مربوط به سنت. ... این مباحث مشترك عبارت است از:
    # مبحث اوامر.
    # مبحث نواهى.
    # مبحث عام و خاص.
    # مبحث مطلق و مقيد.
    # مبحث مفاهيم.
    # مبحث مجمل و مبيّن.
    # مبحث ناسخ و منسوخ.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=37&viewType=pdf  ر.ک: متن کتاب، ص37- 38.]</ref>


    === اجماع و عقل‏ ===
    == فقه ==
    === اصول عمليّه‏ ===
    در این بخش، 11 درس قرار دارد:
    #علم فقه‏
    #تاريخچه فقه و فقهاء (1)
    #تاريخچه فقه و فقهاء (2)
    #تاريخچه فقه و فقهاء (3)
    #تاريخچه فقه و فقهاء (4)
    #ابواب و رئوس مسائل فقه (1): عبادات‏
    #ابواب و رئوس مسائل فقه (2): عقود
    #ابواب و رئوس مسائل فقه (3): ايقاعات‏
    #ابواب و رئوس مسائل فقه (4): احكام 1‏
    #ابواب و رئوس مسائل فقه (4): احكام 2‏
    #تنوع مسائل فقه‏


    == فقه ==
    برخی از سودمندترین مطالب بخش فقه عبارت است از:
    === علم فقه‏ ===
     
    ===  تاريخچه فقه و فقهاء (1) ===
    *در اصطلاح قرآن و سنت «فقه» علم وسيع و عميق به معارف و دستورهاى اسلامى است و اختصاص به قسمت خاص ندارد، ولى تدريجاً در اصطلاح علما اين كلمه اختصاص يافت به «فقه الاحكام».<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=65&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص65.]</ref>
    ===  تاريخچه فقه و فقهاء (2) ===
     
    ===  تاريخچه فقه و فقهاء (3) ===
    *[[مطهری، مرتضی|استاد مرتضی مطهری]] در درس‌های تاريخچه فقه و فقهاء (درس دوم تا پنجم) تعداد 36 فقیه ممتاز را به صورت مختصر معرفی کرده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=70&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص70- 98.]</ref> و آنگاه به تحلیل و نتیجه‌گیری از آن پرداخته است. <ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=99&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص99- 102.]</ref>
    ===  تاريخچه فقه و فقهاء (4) ===
     
    === ابواب و رئوس مسائل فقه (1): عبادات‏ ===
    *[[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] با انتقاد از تقسیم‌بندی‌های ابواب علم فقه، تقسیم بر اساس ماهيت و طبيعت موضوعات فقهى را ترجیح می‌دهد:
    === ابواب و رئوس مسائل فقه (2): عقود ===
    === ابواب و رئوس مسائل فقه (3): ايقاعات‏ ===
    ===  ابواب و رئوس مسائل فقه (4): احكام 1‏ ===
    === ابواب و رئوس مسائل فقه (4): احكام 2‏ ===
    === تنوع مسائل فقه‏ ===
    [[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] با انتقاد از تقسیم‌بندی‌های ابواب علم فقه، تقسیم بر اساس ماهيت و طبيعت موضوعات فقهى را ترجیح می‌دهد:
    # عبادی
    # عبادی
    #قضائى
    #قضائى
    خط ۷۶: خط ۷۶:
    #جزائى
    #جزائى
    #سياسى
    #سياسى
    #اخلاقى و ...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=144&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص144- 145.]</ref>.  
    #اخلاقى و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64501?pageNumber=144&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص144- 145.]</ref>.
    فهرست محتوا در آغاز و فهرست آیات، روایات، اشعار، اشخاص، کتب، مقالات و نشریات در پایان کتاب درج شده است.
     




    خط ۸۳: خط ۸۵:
    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    <references/>
    <references/>
    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    مقدمه ناشر و متن کتاب.
    مقدمه ناشر و متن کتاب.
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[مجموعه آثار استاد شهید مطهری]]
    [[مجموعه آثار استاد شهید مطهری]]


    [[یادداشتهای استاد مطهری]]
    [[یادداشتهای استاد مطهری]]


    {{وابسته‌ها}}
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:مقالات آبان 01 خردمند]]
    [[رده:مقالات آبان 01 خردمند]]
    خط ۹۶: خط ۱۰۰:
    [[رده:فقه و اصول]]
    [[رده:فقه و اصول]]
    [[رده:فقه شیعه]]
    [[رده:فقه شیعه]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده1]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1401]]
    [[رده:اصول فقه شیعه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۵۸

    اصول فقه، فقه
    اصول فقه، فقه
    پدیدآورانمطهری، مرتضی (نويسنده)
    ناشرصدرا
    مکان نشرایران - تهران
    چاپ1
    موضوعفقه اسلامی - اصول فقه
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اصول فقه، فقه، بخشی از تقریرات درس‌گفتارهای فقهی و اصولی فقیه و دانشور معاصر، مرتضی مطهری (1298-1358ش.) برای دانشجویان سال‌های اول و دوم دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران است.[۱].

    این مطالب شامل 2 بخش و در مجموع 18 درس به ترتیب ذیل است:

    اصول فقه

    در این بخش، 7 درس آمده است:

    1. مقدمه‏
    2. منابع فقه‏
    3. تاريخچه مختصر
    4. مسائل علم اصول‏
    5. مسائل مشترك كتاب و سنت‏
    6. اجماع و عقل‏
    7. اصول عمليّه‏

    برخی از سودمندترین مطالب بخش اصول فقه عبارت است از:

    • علم اصول در حقيقت «علم دستور استنباط» است. اين علم روش صحيح استنباط از منابع فقه را در فقه به ما می‌‏آموزد.[۲].
    • منابع فقه از نظر شيعه (به استثناى گروه قليلى به نام «اخباريّين») چهارتاست:
    1. كتاب خدا، قرآن
    2. سنت، يعنى قول و فعل و تقرير پيغمبر يا امام.
    3. اجماع.
    4. عقل. اين چهار منبع در اصطلاح فقها و اصوليون «ادلّه اربعه» خوانده می‌‏شوند.[۳]
    • در ميان علماى شيعه، اولين شخصيت برجسته‌‏اى كه در علم اصول كتبى تأليف كرد و آراء او در علم اصول قرنها مورد بحث واقع شد، سيد مرتضى عَلَم‌ُالهدى بود. سيد مرتضى كتب زيادى در علم اصول تأليف كرد. معروف‏ترين كتب او كتاب ذريعه است. [۴]


    فقه

    در این بخش، 11 درس قرار دارد:

    1. علم فقه‏
    2. تاريخچه فقه و فقهاء (1)
    3. تاريخچه فقه و فقهاء (2)
    4. تاريخچه فقه و فقهاء (3)
    5. تاريخچه فقه و فقهاء (4)
    6. ابواب و رئوس مسائل فقه (1): عبادات‏
    7. ابواب و رئوس مسائل فقه (2): عقود
    8. ابواب و رئوس مسائل فقه (3): ايقاعات‏
    9. ابواب و رئوس مسائل فقه (4): احكام 1‏
    10. ابواب و رئوس مسائل فقه (4): احكام 2‏
    11. تنوع مسائل فقه‏

    برخی از سودمندترین مطالب بخش فقه عبارت است از:

    • در اصطلاح قرآن و سنت «فقه» علم وسيع و عميق به معارف و دستورهاى اسلامى است و اختصاص به قسمت خاص ندارد، ولى تدريجاً در اصطلاح علما اين كلمه اختصاص يافت به «فقه الاحكام».[۵]
    • استاد مرتضی مطهری در درس‌های تاريخچه فقه و فقهاء (درس دوم تا پنجم) تعداد 36 فقیه ممتاز را به صورت مختصر معرفی کرده[۶] و آنگاه به تحلیل و نتیجه‌گیری از آن پرداخته است. [۷]
    • شهید مطهری با انتقاد از تقسیم‌بندی‌های ابواب علم فقه، تقسیم بر اساس ماهيت و طبيعت موضوعات فقهى را ترجیح می‌دهد:
    1. عبادی
    2. قضائى
    3. اقتصادى
    4. جزائى
    5. سياسى
    6. اخلاقى و...[۸].

    فهرست محتوا در آغاز و فهرست آیات، روایات، اشعار، اشخاص، کتب، مقالات و نشریات در پایان کتاب درج شده است.



    پانویس

    منابع مقاله

    مقدمه ناشر و متن کتاب.

    وابسته‌ها